Katalog

VARLIK BF3 GUNDf BıR ÇIKAR CUMHURlYhl UERGİ illb Yaşar Nabi Nayır'ın öz Türkçe'yi yerleştirmek amacıyla kurduğu Varlık dergisi, 69 yaşında. Bugün, Nayır'ın kızı Filiz Nayır Deniztekin ve Enver Ercan'ın yönettiği dergi, genç yazarlara da yer veriyor. Müge Iplikçi, Semra Topal, Sema Kaygusuz, Varlık'la ismini duyuranlardan... Zaman Içınde Varlık, hep vardı V MUGE AYDIN arlık Dergisi 69 yaşında! Cumhuriyet'in ilk yıllarında, çağdaş I'ürk edebıyatının temel direkleriııden Yaşar Nabi Nayır'ın öz Türkçe'yi yerleştirmek amacıyla kurduğu Varlık, bugün kızı FilizNayırDeniztekinile Enver Ercan' ın yönetıminde, yaşamaya devam cdiyor. Deniztekin ve Ercan'la, Varlık üzerine konuştuk. Derglnin kuruluşunu anlatır mısınız? F.N.D.: Varhk Dergisi 1933'te Yaşar Nabi Nayır, Sabri lisat ve Nahit Sırn tarafından kuruluyor. Kısa süre sonra Esat ve Sırrı ayrılıyorlar. Maddı manevı bütün yükü Yaşar Nabi üstleniyor. Üsküp doğumlu olan Yaşar Nabi, Balkan Savaşlarındaailesiyle lstanbul'a geliyor. Savaş yıllarında, zorlu bir yolculukgeçiriyor. Şairolarak, Serveti Fünun Edebiyatı ile Yedi Meşalecilergrubu içinde bulunuyor. Ancak çahşmalan yeterlı bulmuyorve Varlık'ı kuruyor. Cumhuriyetinyeni yeni yapılandınldığı bu dönemde dergi öncelikle, Öz Türkçe'yi yerleştirmeye çalışıyor Özelhkle Ikıncı DünyaSavaşı'ndazorlu yıllar geçiriyor Varlık. Bu dönemde Yaşar Nabı,yedeksubaylığaalınıyorama,dergiyı çıkarmayı sürdürüyor. Bize, çadırda nıunı ışığındayaptığı düzelhneleri anlatırdı. Dergi, 1946'da Istanbul'ataşınıyor. Nayır'ınvefatına kadar da yay ın hayatına devam ediyor. Derginin misyonu nedir? F.N.D.: Varlık Dergisi,kuruluşundanberi edebıyatağırlıklıbır dergi. Okurun ihtiyacını karşılayacağını umduğumuz iyi edebiyat ürünleri verebilmek, yeni gelişimlerı, yeni açılımlanyansıtabilmek.Türkokurunuyenı imzalarla tanıştırabilmek başlıca amacımız. E. E.: Edebiyat ve kültür dünyasını gözden kaçırmadan okurla buluşturup tartışmaya açmak, okuru bilgilendırmek, okurdan da bıze gelecek bilgileri özümseyip zenginleştirmek bizim için çok önemli " Biz tepedeyız, okura bir şeyler veririz" bizim anlay ışı mıza uymaz. Okurla birleşerek, okurdan aldığımızeleştınlerleılerleyeceğız. Yıllar içinde dergide büyük bir dcğişim oldumu? F. N. D.: Dönemlere göre her şey değişiyor; tabiianlayışda OyıllardaYaşarNabi'ninen büyük ılkesi Atatürkçülük. O günün Atatürkçülük anlayışıyla bugünkü Atatürkçülük anlayışıda birdeğil.Temelde büyük birdeğişim yok. O dönem, kendi gereklennı ızlemış bız de kendı çağımızın gereklerini izliyoruz. Varlık'tan kimlcr geldi, kimler geçti? F.N.D : Türk edebıyatının bırçok yazarı Varlık'tan geçnüştir. Calıit Sıtkı, Orhan Veli, Saıt Faık, Orhan K.emal, Yaşar Kemal... O kadar çok ısim var ki, hepsini saymam gereklı mi? Bugün yazar kadronuzu nasıl oluşruruyorsunuz? F.N.D.: Yazarkadrosuzamanzamandeğişün gösterebiliyor. Her ay yazan bırkaç yazanmız var. Gelen ürünler değerlendiriliyor. Kendini tanıtmak isteyen isımleri de ele alı yoruz. Yazıları neye göre seçiyorsunuz? E.E.: Varhk, Türkiye'nin gündeminegirmemiş ya da Türkiye'de çok az kişınin farkında olduğu konuları tartışıyor, tartışmaya açıyonız Genel anlamdademokratolmaya çalışan bir dergi. Edebiyat ürünlerini ya da yazılan seçerken başlıca kıstasımız, yazann nitelikli olması. Tabii, dergiyi hazırlayan kişilerin edebiyatla olan ilişkileri ve edebiyata bakış açılan da etki li. Özel likle yeni imzalara yer verirken Türkiye'nin dünyanın hem yazınsal hem kültürel farkındalığında olan insanlara yer veriyorum. Özellikle edebiyat alanında tek bir bakış, tek bir yaklaşım söz konusu olamayacağından, beş yıldrr sürdürdüğümüz "Ustalann Seçtıkleri" başlıklı köşeyi başka bir oluşunıa çevireceğiz. Burada, birtakım insanlann değerlendırmelenne yer vereceğiz ki, yeni imzalar, sadece benim bakış açımla, değerlendirmemle ortaya çıkmasınlar. Geleceğc dönük projcleriniz var mı? H.E.: Yayıncılığındcğışenbıryapısı.karakterivar. Yaşar Nabi Nayırtekbaşınakısıtlıolanaklanylabir dergi çıkarıp bir yayınevi kurabiliyor. Maddi manevi, işın üstesinden geliyor. Onun.dergidekiimzasızyazılannın değeri uzaktan bakıldığında daha iyi anlaşılıyor. Dönemin tarkındaolduğunu, hattaılerisini görebildiğini anlıyoruz. Kafamızda kurduğumuz bırçok proje var, ama bunlar nasıl toparlanır, nasıl hayatageçirilirbilemiyoruz. Kafanızın köşesinde, bağımsız olmayı seçip işletme çalışma.sının ötcsindc bir misyon üstlenmek varsa projeler de zorlu oluyor, projeleri hayatageçinnekde. Bugün biliyoruz ki, yüz say t'alık bir dergının bırbır buçuk mılyon liraya sunulmasma imkan yok. Diğerdergilerleaynı şıklıktaüretecek kapasıtemız var ama ekonomik olarak aynı fırsatı okura sağlayamıyonız. F.N.D.: Büyükgruplar,dergileri kâğıt maliyetinin altında kalacak kadar ucuz tutuyorlar Bu durumdaonlarla fıyataçısıdan rekabet etme şansımız yok. Bizler dergiye gerçek malıyetı yansıtmak zonındayız. Tanıtım açısından da eşit konumda değiliz. K.endi gazetelen, televızyonlan var, rahat rahat reklam yapabiliyorlar. E.E.: Bir öğrenci, tüm saflığıyla bir soru sordu. Doğrusu çok da hoşuma gitti. "Siz ciddi görünmek için mi dergiyi böy le çıkanyorsunuz?" dedi. Okur böyle düşünüyor. Daha şık, daha renkli olan dergiler, ilginç bulunabiliyor. Oysa ki, yeni yetışmekte olan okurun aramızdakı farkı görmesi gerekir. Birçok isim Varlık'ta sesini duyurdu... E.E.: Evet, edebiyat dünyasına kazandırdığımız, ilk ürünleri bizde yayınlanan çok kişi var; Sema Kaygusuz, Murat Yalçın, Neşe Çeyiz, Niyazi Zorlu, Semra Topal gibi isimler... Geçenlerde arkadaşlarla konuşurken kırkayakın ısim saydık. Mesela Mügc Iplikçi... Onun ilk öykülerini ben yayımladım. lletişim Yayınlan'nda kitaplan çıktı, sonra Can Yaymlan'na geçti. Bu bizim için büyük keyif. Varlık Dergısi'nieleştırenlerolmuyor mu; oluyor kuşkusuz. Ağır top bir dergi var, orada duruyor, kimse bunu gözardı edemiyor. Memet l'uat'ın dergıyle ilgilı 60. yıl değerlendirmcsi var. Derginin durumunu soranlara, " Varlık çok iyi çıkıyor, hatta en iyi döncmini yaşıyor" diyor. Benim amacım, Varlık'ı bizden sonra doğru insanlann elıne vermek. 70. yılagelmek çok önemli. 60. yıl hazırlıklannda, dünyada böyle uzun yaşayan iki üç dergi olduğunu öğrenmiştik... ^ email: muge^miha@mynet.com Varhk'm kurucusu Yaşar NabiNayır'ın albümündcn. Kalemlibebek Filiz Nayır... Enver Ercan ve Filiz Nayır Deniztekin..