Katalog

23 TEMMUZ 2000. SAYI 748 Freud'la başlayan psikanaliz, yüzyıl içinde çok yön değiştirdi. Bugünlerin eğilimi ise id, ego ve süper egoyu bir arada ele alıyor. Nihai hedef ise sevgi. 1970'lerin sonunda Amerikah bir göçmenin oluşturduğu "Kendilik Psikolojisi" isimli bu akım, Türkiye'de de taraftar buldu ,ve TKPT (Türk Kendilik Psikolojisi Topluluğu) kuruldu. Bir bütün olarak "ben" YELİZ ERKILIÇ afam karmakanşık. tşimi değiştirmek istiyorum ama her şeye sıfırdan başlamak zoı rundakalacağım. Evdekilerle aram bozuk, sevgilimle de sık sık tartışıyoruz, aynlacağız galiba. Tannm! Neden hayatımda hiçbir şey yolunda gitmiyor? Hayatımı yoluna koymak için ne yapmalıyım? Ne istediğimi bile bilmiyorum!" Kimi zaman hepimiz yaşanz bu duygulan.lsteyıpistememearasındakalır,karamsar birtutumlabakanzetrafımıza. Fırtınalarkopar içimizde, duygulanmız birbiriyle çatışır. Bazen hayattan ne istediğimizi bilmeyiz. Sevgi mi, başarı mı, ünlü biri olmak rnı... Depresyonagirmiş gibi hissederizkendimizi.Kendimizi,benliğimizianlayacakbirine, sorunların çözümü için bir yönteme ihtiyaç duyanz. Işte tam bu durumlarda çatışmaların,kararsızlıklannaşılmasıiçinkullanılan son yılların gözde bir psikanaliz yöntemi var: Kendilikpsikolojisi. Kendilikpsikolojisi, 1970'lerin sonunda Amerikah göçmen Heinz Kohuttarafından ortaya çıkarılan bir psikanaliz yöntemi. Kohut'un "Kendiliği Çözümlemek" ve "Kendiliği Yenidcn Yapılandırmak" adlı Türkçe'ye çevrilen iki kitabı kendilik psikolojisinin özünü anlatıyor. Psikanaliz, Sigmund Freud'un ortaya çıkardığı bir çatışma modeli. Başka bir anlatımla, ınsanın içindeki dürtü ve savunmanın, arzu ve yasaklann çatışması. Freud'unyirminci yüzjyja damgasını vuran psikanaliz kurammdan bugüne kadar farklı bakış açılarıyla değişik ekoller ortaya çıkanldı. Freud'un öncülüğündeki klasik psikanaliz yönteminden sonra ego psikolojisi, nesne ilişkisi ekolü ile ortaya çıktı. Kendilik psikolojisi ise psikanalizdeki son ekol. î' Klasik psikanaliz, insanın temel güdüleri*ni cinsellik ve saldırganlık olarak tammlarken kendilikpsikolojisi, insanın birincil güdülerini, sevgi, değer verme ve kabul edilme olarak kabul ediyor. Yani yeme içme ve bannmagibi yaşamsal ihtiyaçlanru karşılayan insan, öncelikli olarak sevgiyi arıyorhayatmda. Kendilikpsikolojisini, temel kabul ettiği bu güdüler dışında, diğer psikanaliz yöntemlerinden ayıran başka bir nokta ise "ben"i bir bütün olarak ele alması ve insana yaklaşımda buanlayışı temel kabul etmesi. IV; "Bcn"; id, ego ve süper ego olmak üzere üç bölümden oluşuyor. tnsanın içinde yaşadığı çatışmalar, isteyip istememe duyguları arasında kalması bu üç bölüm arasındaki uyuş mazhktan kaynaklanıyor. Diğer psikanaliz yöntemleri, insanı mutsuz eden, hatta ruh sağlığının bozulmasına neden olan duygusal çatışmalann nedenini, ayn ayn inceleyerek çözüm anyor. Kendilik psikolojisi ise "ben"i bir bütün olarak ele alıyor ve sorunların çözümünde bu bütünden hareket ediyor. Dünyada ruh sağlığı alanında çalışanlar tarafından benimsenen ve terapilerde kullanılan bu psikanaliz yöntemini Türkiye'de de tanıtmak ve yaygınlaştırmak için kurulmuş bir de topluluk var. 1998 yıhnda kurulan Türk Kendilik Psikolojisi Topluluğu'nun (TKPT) amacı, kendilik psikolojisi ekolünün Türkiye'de ruh sağlığı alanında çalışanlar tarafından tanınmasını sağlamak. Ancak topluluk, tabiri caizse bir avuç üyeye sahip. Edirne, Ankara ve Istanbul'da olmak üzere toplam üye sayısı otuz. Üyeler, altı haftada bir pazar günleri toplanıyorlar. Istanbul ve Ankara'da dönüşümlü olarak yapılan bu toplantılarda üyeler, kendilik psikolojisi üzerineki taplar,makaleler okuyup aralannda tartışıyorlar. Kendilik psikolojisi uzmanıpsikiyatrAllenSiegel de toplantılara telefonla katılarak üyelerin çalışmalanna yön veriyor. Topluluk, öğretim görevlisi, klinik psikolog ve hastanelerin psikiyatri bölümlerinde çalışan kişilerden oluşuyor. Üyelerin öncelikli hedefi, üye sayısını artırmak ve dernek kurmak. "Bu hedefe ulaşabılmek için tanınmamız gerekiyor" diyen Gökmen Tokgöz, topluluğun kuruculanndan ve aynı zamanda üyesı. Arkadaşlarıylaberaberaçtıklan "Içgörü" adlı ofiste beş yıldır klinik psikolog olarak çalışan 29 yaşındaki Tokgöz, topluluğun oluşma sürecini şöyle anlatıyor: " 1998 yıhnda Içgörü önderliğinde bir seminer düzenlemiştik. Bu seminere, dünya çapında tanınan ve kendilik psikolojisi konusunda uzman psikiyatr Reene Siegel ve Allen Siegel katılmıştı. Kendilik psikolojisinin ne olduğunu, nasıl bir yöntemle uygulanacağını konu edinen bu seminerden sonra konuşmacılarla bire bir görüştük. Bu alandaki gelişmeleri daha rahat izleyebilmek için debirtopluluk kurmayakararverdik." Kendilik psikolojisinin dünyadagün geçtikçe daha çok kabul gören bir ekol olduğunu söyleyen Tokgöz, Türkiye'de ruh sağlığına ve kendilik psikolojisi yöntemine gerekli önemin verilmedığinden yakınıyor: "Türkiye'de ruh sağlığına önem verenlerin sayısı çok az. Oysa ki çok hassas bir konu bu. Çünküherinsan içinde çatışmalaryaşar. Bazenbunlar yüksekboyutavanrve insan ken disiniyönlendirecek,yardımedecekbirilerine ihtiyaç duyar. Burada devreye girecek insanlann çok bilgılı olması gerekiyor. Bu işin eğitimini almak tam anlamıyla yeterli olmuyor, bu alandaki gelişmeleri detakip etmekçokönemli. Psikanaliz dalında dünyada gittıkçe yaygınlaşan bir ekol olan kendilik psikolojisinin tam anlamıyla öğrenilmcsi ve gelişmelerin bu alanda çalışanlar için yakından izlenmesi gerekiyor. Işte bunoktadabiz devreye girerekmeslektaşlanmızla ilctişim kurmak, bilgilerimizi paylaşmak istiyoruz. Çünkü bu psikanaliz dah ülkemizde yeterince tanınmamakta." Kendilikpsikolojisini doğrubirpsikanaliz yöntemi olarak kabul eden Tokgöz, elinden geldiğince bu yöntemi kullandığını belirtiyor. "Kişinin sorunlarına hangı yöntemle yaklaşırsamyaklaşayımher zaman aklımın bir köşesinde kendilik psikolojisi vardır. Çünkü bu yöntem kişiyı bütün olarak ele alıyor ve onu anlamamızı sağlıyor" diyen Tokgöz, psikoterapide kullanılacak kuramın önceden belirlenmediğini, seçimin kişinin sorunlannagöreyapıldığmı anlatıyor. örgütlenmemiş yapılarına rağmen kendilik psikolojisi ekolünün Türkiye 'deki temsilcisi sayılan Türk Kendilik Psikolojisi Topluluğu, önümüzdeki yıllarda Türkiye'de formel bir cğitim verebilmek için Kendilik Psikolojisi Enstitüsü kurmayı hedefliyor. Topluluğun kapıları, ruh sağlığı alanlîıdaçalışan herkese açık. Isteyenler (0212) 2617147 ve (0212) 227 36 24 numaralı telefonlardan Gökmen Tokgöz veya Yavuz Erten'den topluluk hakkındabilgialabılir.^ TKPT kurucu üyesi Gökmen Tokgöz ve üyelerden psikiyatri uzmam Banu Taybıllt...