Katalog

rıiMiııiRlYn DEKG! 1 Nisan 1946'da ilk hemşirelaborant okulunu kurdunuz, yöneticisi oldunuz. Bu tarih, okullu hemşire yetiştirilmesinin de başlangıcıydı... Çok canınuz yanıyor Bavan Deniz AYŞE KİLİMCİ Lmırgân'da ise ;ı şcj vehi/metçim/oldu. Kavala'da bıı yıl malıalle mcktebındcn sonra, Selanıklılerınactığibırokıılagıtttnız IstanburagelınceSultanahmet'tekıTaşmektebe,ardından(,'anılıcalnasSultanısı'ne yatılı. Orada lngilızce öğrendiniz. Ingili/ bir hanım dostunu/ vardı, hafta sonları birkaç kız onun evıne gıderdıniz, Sürcyya Ağaoğlu da vardı o grupta () hanımla İngilizccnizi ılerlettınız. Lıseyi bitirince maarifc gidip, Anadolu'da ögretmen olmak istediğınızi söylediniz... Harp zamanıydı... Maarif dedi ki, aileniz dedılerkı:"Senıhiçbiryercyollamayız." Sizdetıbbayazıldınız. BirgünÇemberlita!)'tayürürken,"Amerikan Hastanesi Hem!jireOkulu"tabclasını görüp içcri gırdıniz. Kendı başınıza onlarla anIa!>tıni7vetıptanvazgeçip, hemşire okuluna başladınız. NigMingale ışığında... ... Hem^ireliğehoijgeldinızBayan Deniz... Büyük bir kavgaya, özverıye... Evdekilere bununemüşküllerlekabulcttırdıni7.(,'ünkü, işin ucunda, Müslüman bir kızın hastanede yatıp kalkması ve crkek tıastalara bakınası vardı. Hemijire okulunu bıtınnce orada hem hemşirelık, hcm öğretmenlık yaptınız, tam üç yıl. İlk, okullu Türk hemşire olmuştunuz. Yıl, 1924. Ardından, okuldakı Amerıkalı hocaların yardımıylaNew York'a,C'olumbıaÜnıversıtcsrnegıdıp,dörtyılhemşırelıkeğitiıniokudunuz. Henışirelik eğitiıni vc çocuk gelışimindebilımuzmanlığıdayapıp, yurdadöndünüz. Yıl, 1930. Ve ülkede iş bulamadınız. Başka iş yapmak ıstcmcdınız. Yuvaöğretmenliğı, ilkokul öğretmenlığı, toplum sağlığı çalışnıaları yaptınız. Bakanlık'ta, Kızılay'da, Amerıkan Hastanesi HemşırcOkulu'ndaçalıştınız, okulyönetıcilığı yaptınız 1 Nısan 1946'da,ülkenin ilk hemşirelaborant okulunu kurdunuz, yöneticisi oldunuz. Bu tarih, okullu hemşire yetıştırılmcsınınülkemiz ıçın başlangıç tanhı olduğu gibi, artık mevcudubırelınparmaklarıkadarkalanilk öğrencilerınizin Haydarpaşa'da toplanıp, "Nightingale ışığında/ Şefkat, vazifc aşkı, bızimnurluyolumuz"diyemarşınısöyleyerek, okullannınkuruluşunuandıklarıgündü. 1 şe koy ulduğunuzda ne okul, ne okul gereci vardı. Ortaokulubitirip, laborant hemşire olmak üzere lstanbul Haydarpaşa'yagelmış 21 kızöğrencı vardı yalnızca. Hkserisitaşradan (yan i I zm ır ve R ursa taşra ol uyor y a, o tarıhte. ,)olanbuçocuklar, 19kişiylccgitimc koyuldular...Soyadlarınınbaşınabayanekleyerek sesleniyorlardı birbirlcrınc, değıl mı Bayan Deniz? HastancnınbaşhekimodasıileÜsküdartarafına ıızanan pavyonun üst katınaycrleşliler. ükulun, hemşiıcliğiııbuilköğrencileri,bundan sonra hastane içındc, okulu da, mesleğı de, dershanelerını de sr/ınle bırhkte, adeta kendilerıkurdular.taştaş... Cemıl Paşa AnCisı'nı okula dönüşlürıne şevkinizigörenler,böyle bir hemşire neslinin birdahagelmcycceğınısöyliiyorlardı. (Yetiştığını/ bahçe nasıldı? Kıtap okıır muydunu7.meslekdışindanelerlcugraşırdınız, hıçâşık oldunuz mıı?..) Halit Ziya ve Tevfık Fikret en sevdiğiniz edipler, şaırlerdı. Tereüme romana /amatı bulamadmı/. üazeteyede...Hıçcvlcnmcdıniz. Evınızde harcmselamlık hıç olmadı. Yalnızeveerkekkonukgelineebaşınızbağlı çıkardınız. On döıdünde çaışaf giydiniz. 1922'de, Amerikan Hastanesi mektebıne basjayınca, sıkmabaş ve manto gıymeye başladınız, 1925'ekadar...Kuran'ıokur,anlardınız. Dinbezirgânlarına, bağnazlığaöfkeniz 1 902'de Kavala'dadoğdunuz. Babanız I lyas Efendızade Ibrahim Efendi, Kavalalı birmanifaturatüccarının ogluydu, tahsilini bilmıyorsunuz. Gazcte, kıtap okuyan, matbaası olan, ava gıtmcyi seven, sık sık Istanbul'agiden, gıdcrken sizi de beraber götüren bir insan. Anneniz Istanbullu. Babası Bayburtlu Hasan Hüseyin Efendi'yi zamanın Şeyhülıslamı Mollayapmış.Darüirünun'dadersverirmış anne dedeniz. Anneniz de birkaç y 1 mektebc 1 gitmiş,okunıayazmabilirmiş. Kavala'da, Safranbolucvlerincbcnzeycn büyük bırevınız var. Scdırlerde oturulan, yer sofrasındayemekyenilen... Babanızöliince anneannenizsizi birkaçaylığınalstanbul'a misafirolarakaldı,sizdokuzyaşındaydınız. Balkan Harbi çıktı vebırdahagerı döncmc diniz.Herşeyiniz orada kaldı.lstanbulEmirgân'da büyük teyzenizın evıne yerleştiniz. Anneanneniz de oraya taşındı. Annenizin tcyzesi, mebus olan enifjtenız, onlann kızı ve oğlu, anneanneni7, anneniz, kızkardeşiniz ve sızbırlıkteoturdunuz. Emirgan'dabırkaçev değıştirdiniz. Bunlarkıralık.ahşapkoşklerdı. A, evet, o devrın krcmasından değı Idınız sız, ortadırck sayılırdınız. Kavala'da yatılı hi7metçınızyoktu,yalnızgündelıkçigelirdi. Florance Nightiıtgale'in mektuplannın /ngiliz cerrahlar farafından Türk Hemşireler Derneği Bajkunı Esma Deniz'e verildiğigün.