Katalog

CUMHURİYhl DKKC f «4 Norma L. Valdez w (îregorio A. Lopez... Bir "kayıp"ı ararken... kampanyalan düzcnlcniyor, radyo istasyonlananonslarvcriyor...Belçika, Ispanya, l'ransa, DanimarkavcijimdidcTürkiyc...Norma, iilkc ülkchcm (îrcgorio'nun öyküsünü hcınde ülkcsindeki kayıplan anlatiyor... Gregorio'yaverdiğisözvar. Direnişekatılanlarııı birbiri ardına kaybcdildiği günlerden bırindcbirak!}am."BanasÖ7vcr"diyorCircgoKcndisini alaeak, birlikte cve gidecckler, rio"Birimızden birinin başına birşcy gclirsc çünküüççocukları, Antonio, Itandehuı(Kı diğcri onıı aramaktan asla vazgeçmcyecck." zılderili gruplarından birinin ismi) vc Donası EğitimcılerScndikası'nın,500YılhkKi7il(mısırçi(;cği)onları bekliyor. dcrili Direnİ!jKonscyfnin,Norma'nın,ailesiniıı, Evreka'nın, l'NCR'nınbülünaraştırmaGregoriogclmiyor. Bualıtjilmadıkbirdulan birnoktadabiılesiyor: Gregorio'yu,ogün rum. Norma 'nınaklınailkgelen"sıradan" bir Chılpancingo'da.yaniyaşadıklartkasahadagözaltı. Çiinkü öğretmcnlık yapan Grcgorio Eğitimcileı Scndikası vc 500 Yillık Kı/ıldeı i ki Kı/ıldcrili Direnis Konseyi Biirosu'ndan «,'iktıktan sonra görcrı yok. li Direnis Konscyi üyesı. Ciörcvycrı Tlocotcpcc'tebirilkokul. Yaııiişkence,gözallı,yada Biitün örgütlorc bıldiriliyor Gıcgorio'nın ölümc ben7er.şeyleri yaşamınınetek ucıında kiınliği, ibtoğratları vc hakkındaki bilgilcr. taşıyanlardan hırı... C ieeeyi bekleyerekgcçırı Ulusluıarası AfÖrgütirncdc.Normadiğcr yor Norma. l'.rtesıgiin hastanclcrdcarıyorjiakayıpyakınlaı lyla birlikte açlık grcvlcrinc kapi.shaııelerde, güvenlık güçlcrınde, trafik potılıyor, yiiniyii.^lcrc, sokak gösterilcnnc. (irelisinde vc nlorgta. Bulamıyor. Aklında hcp gorioiemoğretmenlcrboykotagiriyor, im/a •" 1. sayfanın devamı ğildi buyirmi dört yıl. Sosyal örgütlcrüzcri dcki baskı hep katlanarak arttı ama kimse ka bcdilmcdi." Son üç yıldaki kayıp sayısı ifî 500. Biitün hükümctlcrgibi, RPI de "kayıp kabullenmiyor. 1994'tcn sonraki bu artı^ nedeniise"darbe". Vc biitün darbelergibic nayellekutsuyorvarlığını.Oncavahşetinp tasındayinedeboy veriyor direnis... Polıtik örgiitler, scndikalar, Kızılderili hal larını savunan örgütlcr ve gcrillalar. Meks ka'daki siyasi vc sosyal örgüt lcrı bu dört ba lıkallındaanlatıyorNorma. lllcgal Komiini Partisi 'ni de unutmuyor. Ama cn güçlii, en pı piilcr ve kıtlesel eylemler Kı/ılderililer ile eg timcılcredüşüyor. Meksıkalılar'ınyüzdeal mışı Ki7ilderilı,yü/dckırkı isch'ransızağı lik.li AvrupalıKr/ıldcrılı karısjimı mele Yüzde bir ya da iki oramnda sıyah nüt'ııs ı var, Karaib vc Pasifik sahillerindc. Norma, ü kesınınınsanlarınıböyletanmılıyor. Kayıplarla ilgili ilk örgütün kuruluşu h yirıni yıl önccsincaıt. Çocııklarını kaybedc ailelerinbiı aıayagelerekkurdugubuörgüti. ismi, ortaokul fizik kitaplarından f'ırlayan b tanım: hvreka. Yani "bulduın". İki yıl sonı bir başka örgüt kuruluyor, "Fcdcfan". Bu ö gütün de kurucuları kaybcdilcn, takip edileı gözaltınaalınanvetutuklananlarmyakınlar Aynı yıllardakurulan biı başka örgüt ıse Ha; kılara kar.şı Ulusal Ceplıe (FNCR). Evrı ka'nın destegiyle kurulan bu örgül, 1980' yıllarakadarmücadclc vcrdıktcn sonra kup: nıyor. Biı dehemöğretmcnlcnnhaklanııı si vunmak lıcnı dc gözaltına alınan vc ışkencev uğrayan öğıetmenlerın oluşturduğu ( omad var. Kaybcdilcn öğrclmcnyakmlannınveİ! kcnccgörcn öğretmenleı in lideı liğini üstkr dıği C'omadh'ın kuruluş taı ihı isc 1993. BaskılaraKarsı Ulusal Ceplıe(FNCR)geı, tiğimizyılyenıdcn örgüt lenıyor. Kayıp yakıı larınm yanısıra pckçok oluşumıı ıçıne alıyc FNCR,kadmöıgütlcıini,scndıkaları, Kızı dcrılı örgüt lcrinı... Noımadakcndıbölgcsır deFNCR'ycdclegcseeiliyoı. Norma'nın anlattıklan dcvletin öğrctıneı lcıc"özcl"birbaskı uygııladıg'ını göstcriyo Ncdcn? "Çiinkü" dıyor Norma "Gcnçkuşak larlaıletişinıieindelervciilkenın.sosyal, ekc nomik işlcy isiııdeki aksamalan onlara göste riyorlar." Ya (iregorio? () da bir öğretıncn olo rak üzcrinc düşcni yerıne gctırcnlcrdcn. Der^ lerinde sosyal vc politik konıılardan söz cl mckleııeckiıııııiyoı.üğrencılcrıneyoksulluk lannırvbırkadcrolmadığınıanlatıyor.Gregc rio bir Kı/ıldcrili ve halkımn hakları için d mücadclc veriyor. Norma, Mcksika hükiime tinin hem Kızılderili örgüt lcrinı lıcnı de öğı cl menhureketmisılahlıhalkhareketıne"yatak lık" ctmeklc sucladığını söylüyor. Bu suçla manın ieinekırkgazetceiyidealıyorvcliste siniaçıklıyor. Biraykadaıönecdcisimlenhe nüzbu lıstedeyeralmayan iki gazeteei öldürü lüyor. "Üstelik hükümet yanlısı gazctclerd çalışıyorlardıamakayıplarlaılgiliyazılarya/ mışlardT'diyor Norma "I lükümct,hiryandaı hcrkesin kendi göriişünii açıklayabılmcsın İ7İn veriyor, biı yandandaöldüriiyor." Mcksı ka mcdyası da lüm bu kosullarda umulanın dı şında bırtavııgöstermiyor. On gazetcden iki si muhalet'etc ycr vcriyor,diğerleri ise scrııuı ycninsözeüliiğüncsoyunuyor . Kayıp, her yerde aynıdır... Ncdcn? C ircgorio'y u kiııı, neden kaybetıi? Bu sorunun yanıtını sekseıı yıldır iktidarda bulunanKurumsal DevrimPartisi'ııdcflnstitutional Rcvolutionary Party PR1) arıyor Norma. Varlığını "baskı" üzcrinc kuran dcvlct,kayıppolitikasırıı I%()'lıyıllardagclii5tirıyor ()n yıl boyunca 386 kişiyi kaybediyor. 1970'ton ltW4'ckadarisebupolitikayısümcn altıcdiyor Yinnidörlyılboyuncakimsekaybedilmiyor. PRI, demokratlaijiyor mu? "Hayır"diyor Norma, "Dcmokratik bir sürcçdc Önce düşünce, sonra aşk... Biz yiııc Norma ve Gregorıo'ya dönelirr Çiinkü Meksika'nın hem politik hem ckonc mikrengıonlarınyaşamlarmdaka/ılı...Noı ma.dokuzcocuklubır labrika işeisinin kı/ ICardcşlcra'rasında ünıversıtcyi bitirebilen tc kişi kız kardeşi, bir çocuk yuvasında öğre mcnlikyapıyor Norma, l Iluslararası llisjkık ve Pol itika üzcrinc üni vcrsıtc öğrenımi göri yoramackoııomikncdcnlcrlcokuluhırakıruı 7orunda kal lyor. Sadeee o değil, dört karde dahaüniversitcterk.Gregorio'nunannesi \ babası öğretmen ama yıne de "rahaltılar" la