Katalog

24 AKAI IK IW6 SAYI 562 15 !>a göre gorüntüleı psı.'jik olayların yansıınası. Bu bırankınıdadaycnidendoğuşıın tenıel öğrctısı. Psi'jik olgular süregeldıği müddctçc.dünyada "bcnlik" dctckrartckrarürctilir. Ancak Budizmegöre/benlik1 de bir illü/yoıı ve aldatmaca vc mcditasyon ile a<)ilal>ilii'l)iıol^tı. Bııııu nasıl anlayabiliriz. Bııdistler kendi kişisel varlıklarına da inanmıyorlarmı? lızikbilimdalındanbırörnck vcrmck lazını. Biratom l'i/ikçi, maddcnın neredcysc boşluktanyadacnci|idcnolu^tugıınubılir. Buna ragmen hıç korkmadan bir ıskcııılcyc oturur. (,'ünkü cleney alanlarını kari!}tırnıaz. Insanlardahcpburadakı bcn ıııı, bcninıdışımdaki isc diinya dıye dü^ünmüş, ögrenmİ!}. Bunudoğal vedegı^tirilemezsayıyorlar. Ancak Bııda dıyoı ki: "(ierçeklikilctanışlığında 'bcn vc diinya' olarak varsaydığııı olgunıın dığerlcrindeıı birı olduğunu kavrarsın.Öyledurumlar vardır kı,ne bcn ne de diinya algılanır ve bilinç buna rağınen varlığınisürdürür." Bunudaancak yas,aıriiş. olan biri bılebilir.rıpkıçocuklarınyetişkın olmayı kavramadıkları gibı. (,'ünkü onların o deııeyinıi yoktur. Bu da bu ncdcnlc, spckülasyon yapnıak ycrinc pratik yapmayı öğütler. Nedcn bu meditasyon içinde ulaşılan benlik daha iistün bir durıım gihi al^ılanmalı? Neden yiinccl kimliğimizden sıyrılmalıyız? Bazcn ondan meııınunken hem de? Buherdinin tenıel sorunudur. Bizimalgıladığımızkadarıbizcyctnıez.bizıtatmın ctmcz. Bizlerlıepdaha ıyıyas,amkoş.ulları ya da daha fazla iç huzıır pc^ındc kojjan/. Kimi tatilı bekler sevınır, kinıı muhtcijem bir otomobile sahip olmayı bekler, kimi mutlulugu kariyerınde arar. Ancak kimse tam anlamıyla huzuru bulamaz. (,'ünkü beklentilerimizeulaştığımi7andanbirsonraki an yine birtatminsızlik hisscderiz. Ancak insanoğlu sürekli mutlu olmayı arzu edcn bir varlıktır. Bııda bu noktada duyulanmızlaalgıladığımızhcrmutluluğugcçici olarak görür. (,'ünkü an geçicidır. Bu yolla istcdiğimizhedcfc asla ulaşamayız. Bunedcnlehedcfdünycvideğil.uhrcvidir. Bııda mcditasyondan gcçcr. Budizmin amacı acıy ı uzaklastırıp yok etmek. Ancak gerçektcn acıdan uzak kalabilirsek aynı zamanda mutluluktan da uzak kalmaz mıyız? Bııda öğrclisindc,dııygularınyoğunla!)tırılması var. Baııal günliik vcgcçıcisevinçlcryerine,duyarlılık,acıma,ba!)kasınınsevincincortakolmagıbııyiduygularüzcrinde yoğunlaş.ılır. Mutluluk sabit bırduygu olamayacağı ıçın Budizm onıı aramayı öğretirinsana. Birkısırdöngüyükırmayıöğrctır. Bu kısırdöngü dedigimiz ini; ve çıkışlar değilmidiryaşamıgüzelhalegetircn? Bu soruya Bııda söyleyanıt verirdi: "lyi o zaman. Sana güzel gelmediği gün ^el ve konuşalım." Bu biraz da istenmeyen gerçeği ve ona ilişkin kişiscl sorumluluğu gözardı ederek, ondan kendini soyutlama metodu değilmi? Budizmde de ba!,ka bir yerde olduğu gibi enyüksckamaçlardabiletemelilkeetik.Her Budistin başlangıç noktası ahlak zeminidir. Başkalarına saygıdır, onların acılarını paylaşmaktır, istikrardır, sevgidir. Budizmi psikoterapi alanında da kullanabilirmiyiz? Budizm, bir psikoterapidir. Ancak ruh sağlığı bütün insanlar için. Normal olarak nitelenen psişik durumlarbu terapinin başlangıç zeminidir. Tabii Avrupa ve Amerika'da Budist tcrapistlcrçalışıyor. Ancak burada Budizmi ön plana çıkarmak hastaya 'Birşeylermıdeğişiyor'sorusunusordurtacağından, doğru bulmuyoruz.'^ Türkçesi:AŞKINELÇİ nıs, örüntülerınecleştırel bırgö/leyaklaşmamı/gerekir. Örneğin? Orncğın otorilc sorusıı... Birçok Budist Asya kökcııli biröğretmeni kayıtsızşartsız dmi oloıite olarak kahııl ediyor. Oysa Avrupalı bırclıni lıdcı karşısııula çok daha fazla sorıısoıar, ırdclcr, ıtıra/ederlerdı. Bupsikolojik olarak dınibırgüvencenm ıhtiyacı ancak doğru tutum dcğil. Çünkü Budizm kayıtsi7 şartsız bir gii vcn vc ınanç mesclesi değil,bilim,deneyını vc ıknaolmamesclesıdir. Bııda, "(ierçeklerebak vesanasöylenenlegeleneklere inannıa" clcr. Budi/min inaııca ve bu baglatnda bıı iııancı ilelen öğretnıen ya da guruya kesin itaati emretmiyor ııııı? Ikısıni decmrcdıyor. Budizm içinkalpteninanmakdagerekli.bilimseldüşünsislcıni dc. Biri olma/sadiğcridcolmuyor. (,'elişmiyor ıııu? llem kendinizi tam anlamıyla vereceksiniz heııı de eleştirel kalacaksınız? Hayır. Kcnclıni vermekönyargısızdınleyipgörmck içinhazırolmak. Buradakisanaloöğrcnılcniayık hılınçıledeğerlcndircbilıııcktır. Budist sunumda çok f'azlatercihhakkı var. Budizm kapalı hir din değil, Avrupa'da bile farklı akıııı vc ekoller var. Buıılar postmodern gercksinimlcr karşısındaspiritüalistbirsiipermarketiılenimi veriyor. Bu market içerisinde ise herkes kcndinı* uygun olan ögreti ve pratiği seçme sıınsıııa sahip. Entelektüeller için Theravada Budizmi,ciddi Ilıristiyaıılar için IMahayana, bilinç l'ranksiyonları içinZen,esoterikleriç,indc Tantra... Avrupa için Budist gclcncğin farklı seçcııcklcrının var olması gerçeği, biiyük bir s,anstır. Böylecelıerkes,mentaliteveeğilimiııcgörc,aradıklarım Budizm içcrisinde bulabilir. Bııradakı tchlıkc, hiçbir alanda ciddi bir çalışma vc ö/veriye girıneden, oradanorayagczinmektır. Si/cc Budizmin yolları içcrisinde Batı'ya uygun bir varyasyon var mı? Budi/m,tarıhscl sürcci içerisindcyabancı küllürlcrcuyuıngöstcnncanlayi!>ınıhcı /aınanta^ımı.'jtır. Buncdcnlebugün Budist dınin birçok yü/üylc karsjila^ıyoruz. Zaınan ıçırıdc Budi/m, Avrupa için dc uygun bıryü/gclıştireccktir. Bu Budizmin nasıl hir yorumuolabilir? llıycrarsik olarak daha dcınokratık bir yorum bclki... Katlına yönclik farklı bir yakla^ını vczamanımızıntoplumsalproblcnılcrinc cöziiın... Biz Balı'da, ncyi niçin yaptığıınızı sorgular, gcrckçclcrararı/. Bu ncdcnleBudizminHatıyorumu, dıııı vebı Bernardo licı lohn 11 ııııı /ılıııı "I ıillc liuddha"du limi daha iç ıçcyaşaıııalı. nun bcllı biraşaınasına gclınnıi^ oluyor vc Batılı bir insanında kcııdini Budist olarak nitcleyebilmesi için gereken öğrctinin bilinçaskıyaalınabiliyor. Bilmcimi/.bcijduyuınuzdan olu^ur. Budi/nı ısc, bu bc;, duyutenıel yapı taş,ları nclerdir? yuvedüijünccyi.belirlisürelcrıçınıptalcdeTcmcldc uyulması gcrcken beş davranış vardır. Kinıscyi öldiirüpyaralamamak, veril bilmeyi öğretiyor. Gerıye kalan isc, ıç algı ile bubağımsızlığınyarattığıhu7ur oluyor. nıcyen bir şeyi almamak, cinsel olarak hiçbir Budizm bu mistikdeneyden,psikolojisapkındavranı^tabulunnıamak, yalansöymizin bedenimizden bağımsız olduğu lcmemck ve bilinci bulandıracak hiçbir yargısını ortaya koyuyor. Bu yargı da bemaddekullanmamak. Bunlarbircryasakdedenle ruhun av rılması olgusunun altını çigil. Sadece alı^tırarak insanın kimligine ziyor. Oysa davranış bilimlcri bu çizgiyi oturtacağı yararlı öğütler. Budizmdogmatik çoktanaşmışdurumda. biröğreti dedeğil, insanın mükemmelliğini nasıl geliştireceğinigösterenbirskalagibiBudist anlayış bcden ile ruhun birbiriyle dir. ilgisiolmadığınısavunmuyor. Bizimanlayıijimızda bu iki olgu birbirinc çok yakın ve iç Budi/.mdc anahtar bir sö/.cük 'dikiçedurur. Ruhsalcylemlerbedenlebağlantıkat'... Ne anlam taşıyor? lı ancak bedcn denen kaba yapıdan bağımOlay ve olguları olduğu gibi algılamak desızdır. Yani Budist anlayışagörcpsikolojik mck. Çünkü bizlcr günliik bilinç içcrisinde dcğişimlerbeden ve davranış değişimlerini gerçcğcderinliklebakmayı bilmiyoruz. Yüdeberaberindegetirebilir. zeysclalgılamalaryapıyoruz. Buradameditasyon derin algı metodudur. Dikkati kcndi Ruh tekrar madde mi yaratıyor? Ü7erimizdeyoğunla!>tırmakönciTili.Normal Gerçcğe nasıl yaklaştığımız çok öncmli. olarak dünyaya bakarken dışa doğru bakaBiz Batılılar, dışarıdaki objcktif dünyanın ri7... Bumeditasyonsırasındadahaiçeridcn, karşısına budünyayı gcrçck olarak algılayan kcndi duygu,dÜ!}ünce vcbizdeyaratılanetbir'ben'çıkarmayaeğilimliyi/. Budı/nıısc kilcr süzgccinden bakmayı öğreniyoruz bu konııda çok daha radikal vc bu i Ikcl gerçedünyaya. Bunaalışıldığmda,konsantrasyoği sarsıyor. Ona göre bilinç, içinde gerçeğın kiıiıııı Hccves oynaımştı. yansıdığı biı boyııt. Vc sadccc o bilincin ıçındcbaska hiçbir ycrdebir de 'bcn' var. Bi/ Batılılar, bcdcniınızöldüğündc, beyninıİ7İn ıçindckıbılincimizdcyokolacakdiye düşünürü/. Budiznı de, beden ruhun taşıyıcısı dcğil, onıın fizik görünümüdür. Bcden yok olsa da ruh varolmaya devam eder. Ancak reel fiziksel beyinli reel fiziksel beden vealgılanandünyabenligin dışında. Budist anlay ışıya göre bu bakış açısı spekülasyondanbaşkabirşeydeğil. Bilincimizindiijindaolanbirşeyiaslabilemeyiz. Sizin dediğinizbilincimizin, benliğimizinötetarafındakişeylerdebilincimiz içinde var olan şeyler... Budabizlerindüşünsel olarak bile öğrendiklerimiz dışına çıkarnamamız demek. Yaşanandışındabirdünya varsadabu biziaslailgilendirmez. Bizlersadece içimizdcalgılanmışı,duyumsanmıs;ı vcdüşünülcnı biliriz. Budabizebudünya içindckiolay ve olgularla ba^etmeyı öğretiyor. O zaman bütün var olanlarınbelirli bir süreçsonra tekrar yok olduklarınıgörüyorsunuz. Bütündü!>ündüklerimiz ve ruhsal enerjimiz ile oluşturduk ları mı/kaybolmuyor, bir ycrlerdc sabıtle!>ipgörüntühalinialıyor. Budist anlayı