Katalog

Z çinde ilginçliği korumak için güncel olmak zorundasınız, toplumsal olaylar ardı ardına yaşanıyor. Bunlan konuşmalısınız. Işte bu noktada ekip çalışması gerekiyor. Fiyatlan takip etmek zorundasınız örneğin. Aksi takdirde bu kahramanlarla nereye kadar gidcrsiniz? Hep çatışmalarla ilginç olunamıyor. Günlük olaylarla bağlantı kurduğunuz sürece onlar yaşayabiliyor, mesajlar verebiliyor. Türkiye'de insanlar aynı binada yaşamasını becerebiliyorlar mı ? •• Türkiye'nin bir arada yaşamayı öğrcnebilmesi için bu sosyal sarsıntıyı geçirmesi gerekiyor. tstanbul'da levanten bir topluluk vardı, azınlıklarla birlikte sulh içinde yaşarlardı. Kapılar açıktı. Yoksul evlcr bilinirdi. kimin oğlu askeBir başka eleştiri de Kapıcı Cafer'in kayınpederi Halil'in önlencmeyen yükselişi. Bu şekilde köyden kente göçiin özendirildiği konusunda tepkilcr var diziye ? •• Köylü bir vatandaşın İstanbul'da kalkınması güzel bir olay ama doğrusu özendirici olabileceğini hiç düşünmemiştim. Vasıtalann sürekli yenilenmesi, onlan küçümseyen küçük burjuva Sabri Bey'e borç verecek duruma gelinmesi gibi olaylar özendirici olabilir, doğru. Aslında birçok konuda eleştiri alıyoruz. Bu ailelerde neden namaz kılan, oruç tutan biri yok deniliyor. Ailelerde beş vakit namaz kılacak tipler var, aşın dinci olacak tipler de var, ama bunca yıl laisizmi savunduk, yeri geldi Atatürkçüyüz dedik, Cumhuriyet'in sahibiyiz dedik. Bir de dizinin kadınları üzeriıte ilginç yaklaşımlar var. önceleri çok pasif olan kadınlar birden önem kazandı. Hepsi düzeyli, yaptıklarından emin, iletecck mesajı olan kaduılar. örneğin Nazan'ın apartman yönetkiliği, Ulviye ya da Ulrike'nin diizenli yaşama istekleri... •• Kadınlann önemi arttı di/ıde. Sertleştiler de. örneğin CemiFin kansı Sevim çok otoriter, Nazan yönetici. Bir de kendi halinde olanlar var. Ciecmişte yaşayan Ayla Hanım ve faşo bir kocaya sahip Koakoca tamburtnajör, para İçin d«ra d * varlr. Ulviye .Trajik bir yaşamı var, Türkiye'ye gelmiş, zaman zaman zeka pınltıları gösteren özürlü bir çocukla uğraşıyor, çevresinde düzenli bir yaşam ıstiyor. Kadın ccphesi çok renkli artık. Bu yıl diziye yeni tipler gelecekmi? •• Bu yıl düşündüğümüz iki kişi var. Çünkü prodüksiyon iki kişiyi daha taşır ancak. Çünkü sürekli mekânlar fazlaşıyor. Ama belli bir zemine oturtamadık hâlâ. Boşluğumuz var. Yaman Okay, Yavuzer Çetinkaya bohem tiplerdi. Tahtakafa polMkada ImaJ daftlştlrnranln g*r«$lnl yaptı. Yani topluma daha soyut bakan, anlaşılmaz olan ama doğruyu söyleyen..Yaman Okay o dayı re gitmiş, kımin kocası hayırsız çıkmış. rolüyle çok şeyler kazandınyordu, günDemokrat Parti'nin getirdiği değişiklik lük yaşantıda topluma yabancılaşmatemelsizdi. tstanbul taşıyamayacağı yünın altını çiziyordu. kün altında ezildi. Şehir mahvoldu. Diziden ayrılanlar var, yerleri bir şekilBir de dizide herkesin birbiriyle kavga de dolduruluyor. Ama olmazsa olmaz edip kısa süre sonra yiizyüze bakması da roller hangisi ? örneğin Şükrii Bey'in aieleştiriliyor? lesi gitse neler olur ? Toplumda herkesin herkesle kavga ettiği bir gerçek. Kimse yaptığı işi sev•• Bu ailenin fertleri olmaksuan bir şey miyor, tatminsizlik söz konusu, düzenanlatmak zor. Şükrü Bey o apartmansizlik var. Herkes sinirli. Bu kavgayı dan taşınırsa komşulan işi götürebilir, vermek gerek, ama insanın elini uzataama ne derece tutar şüpheli. Üç dakika cak kadar hoşgörülü de olması lazım. da görünseler onlann etrafında dönüAğız dalaşı, kavga geçer, banşçı olmak yor konu. Anlaşmazlık çıkarsa dizi bien iyisi. terherhalde. < C U M H U R İ Y E T D E R O İ 2 O C A K 1 9 9 4 S A Y I 4 0 6 E Y N E P A N K A R A 1 Ucuz bilet, operaya ilgiyi arttırmaz' Besteci, orkestra şefi Selman Ada, operaseveri salona düşük bilet fiyatlarının çekmediğini, parasal sorunları aşmak için izleyiciden gerçek maliyeti istemenin gerektiğini belirtiyor. S elman Ada; besteci, orkestra şefi, •« Hayır. Opera, meraklısı içindir. Futpiyanist ve eğitimci. 1953'te doğan bol maçı gibi. Maç biletleri opera biletsanatçı, "harika çocuk" seçildikten lennin iki üç misli pahalı olduğu halde iki yıl sonra göndenldıği Paris Ulusal halkımız pekâlâ maça gidiyor. Oysa oYüksek Konservatuvarı'ru 1971'de beş pera sanatının ilgi gördüğü ülkelerde obinncilikle bitirdı. Ada, 1960 yıbndan pera bileti futbol maçı biletinin iki üç beri beste yapmakta ve halen Istanbul misli fıyata satılır.. Devlet Opera ve Balesi'nde orkestra şefı Türkiye'de bir bestecinin başka önemli olarak çalışmakta. sorunları neler? Bir yaratıcıyla karşı karşıya gelme •• Türkiye'de besteciler için her şey bir şansını ele geçirdiğınizde, görkemli bir problemdir. Mesela endüstri yokluğu. dünyadan içeri adımınızı atmışsınız deSüt içmekle giyinmek çok önemli oldumektir. Ancak bu kimselerin söylediği ğu için ülkemizde endüstrileri var. Süt her söz merceğin altına yatınlıp, yaşave el^biseden sonra artık sıra müziğe gelmını sürdürmesi için gerekli olan maaşı meli. Müzik endüstrisinin kurulması kesiliyor, çalıştığı kurumdan kaydı silinebiliyorsa, bazı şeyleri onlara isteseniz de soramazsınız. Oysa onlann söyleyebileceği ne çok söz vardır. Bazılannın bilmediği için söyleyemediği, bazılannın korktuğu için söyleyemediği, bazılannın bildiği halde whinogluhin" olduğundan ya da işine gelmediği için soylemediği şeyleri ancak pranga vurulmamış özgür bir yaratıa söyleyebilir. Bu "çok şeyler"i bir yana bırakıp olabilenle yetineceğiz. Sayuı Ada, Türkiye'de opera bestecisi olmak nasıl bir şey? ™ Ay'da sera kurmak gibi. "Ali Baba ve Kırk Haramiler" operanız, Ankara Devlet Opera Balesi'nde 2 yd icra edildi. Telif geliri yeni opera yazmanızı teşvik edici niteükte olabildi mi? •» tki yıllık telif geliri toplamı, besteleme masraflannın ancak dörtte birini karşıladı. Yaratıcılığın karşılığınuı kırtasiye giderleriyle ölçüldüğü gibi bir anlam çıkıyor burada. Peki, kapalı gişe oynayan bir opera, nasıl oluyor da yara8»lm«n Ada, Mavl Top Oratoryoau'nu b«st*llyor. tKLsına bu kadar komik bir gelir sağbyor? kaçınılmaz bir aşamadır. •* Telif ücreti bilet satışı üzerinden beOpera kurumlan, Türk bestecilerine lirli bir yüzde olarak ödendiği ve biletler yeterince sahip çıkıyor mu? prodüksiyon maliyetinin onda biri düM Kurumlanmızda genellikle ltalyan zeyinde satıldığı için. Yalnız, Ankara ve eserleri oynanıyor. İzmir salonlannın çok küçük olması da İzmir Operası'nda 11 yılda sadccc bir bir başka faktör. tane Türk operasının sahnelendiği söyleTelif kanunundaki besteciye ilişkin niyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz? yaklaşımı biraz açar mtsınız? •• Opera kurumlanmızda Türk opera•« Besteciye yüzde otuz gibi iyi niyetli lanna daha çok yer verilmeli. Aynca, bir oranda ödeme yapılması öngörülbestecileri teşvik edici yasal düzenleme müş, fakat bilet fiyatlanndaki indirim yapmak şart. politikasının yaratıcının aleyl.ine olabiYeni bir çalışmanız var mı? leceği akla gelmemiş. ™ Tank Günersel'ın Mavi Top OraBilet fîyatlan neden düşük tutuluyor? toryosu metnini bestelıyorum. •» Öyle olduğunda halkın operaya rağButün caydıncı faktörlere karşın mı? bet edeceği zannediliyor. •• Esas mesele, her şeye rağmen ürePeki, öyle olmadı mı? timdir. <