Katalog

S EV E R T E M UR UYGARLIKLAR MUZESI: MALTA alta, Akdeniz'in ortasında, Avrupa ve Afrıka arasında, adalar zincirinden oluşan bir ülke. Pek çok uygarlığın izlerini taşıyor. Tarihi eserleriyle egzotik yapısıyla turistlcri kendisine hayran bırakan Maita, aynı zamanda dünyanın önde gelcn dil merkezlerinden biri olma özelliğine de sahip. Maltalılara göre "Ingilizce cn iyi Malta'da öğrenilir." "Çünkü" diyor, Maltalılar ve devam ediyorlar: "Tatil yanarken dil çok daha kolay öğrenilir." Ustclik Malta'da dil öğrenmenin faturası da diğer ülkelerle kıyaslandığında çok daha ucuz... Malta Cumhuriyeti, Malta, Gozo ve Comino olmak üzere üç küçük adadan oluşuyor. Bu üç adanın toplam yüzölçümü 316 kilometrekare. Ulkenin nüfıısu ise 360 bin. Şövalyeler ülkesi olarak bilinen ve şövalyeleri birçok filme konu olan Malta'nın başkenti Valletta. Malta, Gozo vc Comino dünyanın cn eski adalarından. Adalann 7000 yıllık geçmişi var. Malta'da Bronz döneminde inşa edilen tapınaklarla Rönesans döneminde Saint John şövalyeleri tarafından yaptırılan eserler, hâlâ ilk günkü gibi yanyana duruyor. Cilalı taş devrinde kalmış mabetler, sanki o günkü gibi ayakta. Tarihi eserlerin böylesine iyi korunmuş olması, insanı hcm şaşırtıyor hem dc kıskandıracak dereccde sevindiriyor. Akdeniz'in şirin adalar ülkesi Malta, katedrallcri, kiliseleri ve egzotik yapısıyla turistleri büyülüyor. özellikle her biri muhtcşem freskler ve gravürlerle süslü olan Sainl John, Saint Pauls, Saint Lavvrance katedralleri görülmeye dcğcr. Küçük Malta, belki de dünyanın en çok kilisesine sahip ülke. Adım başı kilise ya da katadralle karşılaşıyorsunuz. Maltalılar koyu birer Katolik. Tüm sokaklarda ve evlerın duvarlarında, bahçelerinde Mcryem Ana vc İsa heykelleri dikkat çekiyor. Malta'daki kentlerin sokaklannda dolaşırken kendinizi tarihin herhangi bir kesitinde yaşıyormuşsunuz gibi hissediyorsunuz. Alabildiğine zengin bir tarih ve kültür mcrkezi olan Malta'yı işgal eden tüm halklar ona bir şeyler katmışlar. Malta'dan Fenikeliler, Kartacalılalar, Romalılar dahil pek çok uygarlık geçmiş. Tam 220 yıl Arap ege M menliğinde kalan Malta'yı 1798 yılında Napolyon da işgal etmiş. Napolyon'un Valletta'da kaldığı ev aynen korunuyor. Ülke 1801'de ise tngiliz yönetimine girmiş. Osmanlılar da 1500'lü yıllarda Malta'yı almak için çok uğraşmışlar. Turgut Reis Malta'yı birçok kez kuşatmış, çarpışmalar aylarca sürmüş. Ancak Osmanlılar, Malta'yı alamamışlar. Birinci Dünya Savaşı sırasında ise tstanbul'u işgal eden Ingilizler, bu dönemde Süleyman Nazif, Ziya Gökalp, Hüseyin Cahit ve Ahmet Emin gibi bazı Türk yazarlannı Malta Adası'na sürgüne yollamışlar. Malta'nın Osmanlılar tarafından işgal edildiği söylentileri, bu Türk yazar ve şairlerinin adaya sürgün edilmesinden kaynaklanıyor. Osmanlı kuşatmalan nedeniyle katedrallerdeki fresk ve süslemelerde. Türklerin izlerine de rastlanıyor. Süslemelerde Osmanlı kuşatmalan canlandırılmış. Aynı zamanda bir öğretmen olan rehberimiz Doris Cusens, Mdina kentindeki katedrali gezerken Osmanlı kuşatmasından kurtulabilmek için şövalyelerin katedrale sığınıp gece gündüz dua ettiklerini anlatıyor. Mdina kenti Arapların mirası. Yüzyıllar önce Araplar bu topraklan işgal ettiklerinde, Mdina kentini oluşturmuşlar ve burada kapalı bir yaşam sürmüşler. Diğer yerleşim birimlerinde olduğu gibi Mdina'da da tüm eski yapılar çok iyi korunuyor. Çoğunluğu iki katlı binaların balkonlanndan, pencerelerinden rengârenk çiçekler sarkıyor. Kentin bir adı da "Silent City" yani "Sessiz Şehir." Mdina'nın sessiz, tarih kokan sokaklannda dolaşırken tüm benliğinizi huzur kaplıyor. Doris Cusens, ünlü Malta taşı sayesinde Malta'da tarihi yapının bozulmadığına dikkat çekiyor. Maltalılar hâlâ, binalan bu taşla inşa ediyorlar. Malta'da bir bölgedcn çıkanlan ve beyaz bir taş olan "Malta taşı" kısa bir süre sonra koyu sanya dönüşüyor. Böylece aynı görünüme sahip olan eski ve yeni yapılar birbirine uyum sağhyor, sanki hepsi tek bir ustanın elinden çıkmışçasına. Malta'nın her tarafı otel. Sadece dört, beş yıldızlı oteller değil, diğer oteller de oldukça lüks ve temiz. Otellerin çoğunda havuz bulunuyor. Yer yer pansiyonlara da rastlanıyor. Malta'nın sokaklan adeta lokanta kaynıyor ve çok ucuz. Malta mutfağında, ülkenin ttalya'ya çok yakın olması nedeniyle italyan mutfağının etkisi görülüyor. Bu nedenle lokantalarda deniz ürünlerinin tüm çeşitlerinin yanı sıra değişik soslu makarnaDEROİ 7 K A S I M 1993 SAYI 3IS C U M H U R İ Y E T