Katalog

Jıaykırmak isüyordu. Pasolini için zor öir oyuncuydu Magnani. Çözümü ouın doğallığına, ahşkanlığina müdaha|le etmemekte bulmuştu. Anıa fılmin soıunda Magnam'yi seçmcnin leorik bir lata olduğunu itiraf ctmişti. Kral Oidipus (Edipo Re) ve Teo(Teorema) Silvana Mangano'su, ledea'nın Maria Callas'ı da sıradan olyunculan yönetmeyi hedcflcmiş Passollini için tam bir mittiler. Zaten o da iki Igüzeli gerçeğe bulaşürmadan mit ola[rak kullanmıştı. En çok kullandığı olyuncular Ninetto Davoli ve Laura Betti loldu. Neredeyse Pasolini'nin her ikı fil|mınden birinde oynadılar. Pasolini ucu/ bir yönetmendi. Bazen Igündc 40 50 sahne çektiği oluyordu. JFiImlerinde İtalyan dili üzerinde oynalyarak scyirciye doğruyu aktarnıaya çallışıyordu. Dublaja en az konıı kadar öjnem veriyordu. Stüdyoda kelimcleri helcelcre bölüp tane tane scslcndirmclerini |deniyor, vurgulara saygı duyuyordu. Pasoİini'nin yanm asırlık yaşamı Idoğruyu, kusursu/u arayarak geçti. SaIvaş dönemınde toprak sahipleriyle lköylülenn mücadelesine sahne olan İFriuli'de yaşadı. Marksist yanı burada Igelişti, scrpildi. Dilcnci, Ariz Matyas'a İGöre İncil, Kral Oidipus gibi ilk filmleI rindc İtalyan Marksist düşünür Gramslci'nin etkisi açıktı. Halkçı yanı ağir bajsıyordu. Sinema sosyologlan bu dönemini (195068) halkçı ulusal sinema di|ye adlandınyorlar. Sonralan tanmsal toplunıdan tüketiI ci topluma kayan ttalya ile birlikte sanlcılar yaijamaya başlamıştı. Sosyologlann kitle admı verdıkleri olgudan, Gramsci'nin hedcfinden değişik bir 1talya'ya yolculuğun hayal kınklığıydı bu. O noktada tüketici toplum için ürctıneyi rcddetti. Elit filmlcr çekiyordu I artık. Bunun ilk örneği Teorem oldu. Ne halka. ne egemen smıflara yönelik [ aoıa her ıkisine de altenıatif yaşamı öğreten filmlerdı bunlar. Kültür cndüstnsinın elinde kalmamak için entelektüel intihan kabullenmemişti. Bir söyleşide ^öyle diyordu: 'Kapitalist dünyanm prodiiktörlerini kullanmak ya da kullanmamak noktasına geldiğimde onların parasıyla olanaklı ölçüde kendi sinemamı denemeyi kararlaştırdım. Bu bir bilek güreşiydi. Kimse bcnim ycnildiğimi iddia etıııedi." Pasolini Marksistti ama her zaman duvarlann ötesinde düşünmeyi bilmişti. Öyle ki Hristiyanlıkla marksizmi bile bağdaştırmanın mümkün olduğunu söylüyordu. C U M H U R İ Y E T DER6İ 15 M A R T Milyonlar aynı yolu harfiyen izlcdiğinde bircy kitlenin altında kaldı, hareket mekanikleşip anlamını yitirdi. O)aj>anüstü dcğişikliklcrden geriye otomatik insanlardan kaldı. " Pier Paolo Pasolini, 1 Kasım 1975 gecesi Roma yakınlannda Ostia'da bir plajda ölü bülündü. Katili 17 yaşında Giuseppe Pelosi adlı bir gençti. Henıen Pelosi'ylc Pasolini arasında eşcınsel bir ilişkinin yaşandığı, cinayetin kıskançlıktan kaynaklandığı söylendi. Ancak herkcsin kafasında organize, politik bir cinayet vardı. Filmlcrindeki ccsur cinsel yorumlan, politik görüşleri yıllarca egemen çevreleri rahatsız ctmişti. Böylc bir seks cinayeti sanatçı, aydın, ilerici Pasolini fıgürünü rahatlıkla karalayabilirdi. Ancak cinayet unutuldu, gitti. Geride sanatçının lîlmleri, kitaplan, görüşleri kaldı. Ölüm onu en venmlı olduğu dönemde yakalamıştı. Uygar bir çerceve içindeki "kışkımnalan" 70'li yıllann başında İtalya'ya çok şeyler öğretmişti. Ancak Maestro'nun dersi yanm kaldı. A Festivalde Pasolini Pasolini favori oyuncuları Franco Citti ve Ninotto Davoli il« bir Venedik Film Festlvall'nda. Maria Callas OrgUP v« OorMM'd* çekilwt " M a d M " filmlnde. Yıl 1969. Özgür düşünceden yanaydı. kitle hareketinin bireysel özgürlüğü tehdit ettiğini düşünmeye başlamıştı. 68 hareketinde öğrencilerin otoriteye karşı gelmesine önceleri sıcak bakıyordu. An cak hareket zamanla bireyin kişiliğini silmeye yönelik bir hava kazanınca karşı çıkmıştı: "Gençler kendi adlanna kendileriyle, aileleriyie, öğretmenlcriyle, toplumla dalga geçerkeıı özgürdüler. Bu yıl Istanbul Uluslararası Film Festivali'ndc tam 12 tane u/ıın metrajlı ve sansürsüz Pier Paolo Pasolini fılmi var. Biz okurlanmıza, bunlann yanı sıra Pasolini'ye aynlmış programlan da kaçırmamalannı öneririz. Bunlardan ilki 14 mart cumartesi saat 15.00"tc Beyoğlu Sincması'nda gösterildi. Pasolini 2, 3 ve 4 yine Beyoğlu Sineması'nda sunulacak. Hepsinin saati 15. Günleri ise sırasıyla 15 Pazar, 21 Cumartesi ve 22 Pazar günleri. Fesüval süresince gösterilecek uzun metraj Pasolini filmleri ise şunlar: Dilenci (1961), Mamnıa Roma (1962), Aziz Matyas'a Göre încil (1964), Şahinler ve Serçelcr (1966). Bu filmlcrin hepsi siyah beyaz. Renkli olanlar: Kral Oidipus (1967), Teorem(1968), Domuz Ahırı(1969), Medea(1970), Dekameron(1971), Canterbury Öyküleri (1972), 1001 Gece Masallan (1974), Sodom'un 120 Günü(1975). 17 1 9 9 2 SAYI 3 1 4