Katalog

D.H. LAVVRENCE'DEN DOROTHY BRETT'E D H Lawrence Ingılız romancı Davıd Herbert Lavvrence (18851930) cınsellığın ozanı sayılabılecek yazarların basında gelır D H Lavvrence ın ozellıkle son ve en unlu romanı Lady Chatterley'ın Sevgılısı (1928) ahlak ustune tartışmaların odak noktasını oluşturmuştur Bırçok romanı donemın eleştırmenlerınce "ahlaksızlık anıtı olarak damgalanan yazarın Frıeda VVeekley adlı Alman kokenlı evlı bır kadınla olan ılıskısı hemen hemen tum romanlarına da esın kaynağı olmus, çıft bır sure goçebeler gıbı yaşayıp 1914 teevlenmıştır 1915 yılında yazdıgı The Raınbovv (Gokkuşağı) adlı romanının mustehcen sayılarak yasaklanması Bırıncı Dunya Savaşı yıllarında hem yazar hem sakallı, hem de bır Almanla evlı olduğu ıçın çevresınde tepkı uyandırması Lavvrence ın 1920 lı yıllarda sureklı ABD ye gıtme duşuyle yasamasına yol açmış ama karısının pasaport sorunu yuzunden bu ıstek ancak 1922 de gerçeklesebılmıştır Kışılığıyle herkesı etkıleyen Lavvrence yapıtlarında cınsel ılışkının değısık boyutlarını ele almış ve bu konuya ılışkın gozlemlcrınden kaynaklanan sonuçları çarpıcı bır anlatımla yapıtlarına aktarmıştır Erkpklerın ve kadınların cınsel konuları her yanıyla durustçe dusunebılmelerını ıstıyorum Cınsel açıdan tum ıstedıklerımızı yapamasak da hıç değılse cınsel konuları eksıksız ve açıkça dusunmesını oğrenelım Ustunde hıç yazı bulunmayan bır sayfa gıbı beyaz bakıre kız hıkâyelerı zırvadan başka bır sey degıldır Gerçek namusluluk cınsel eylemımızle cınsel dusuncemız arasında uyum varsa bın otekıne engel değılse olanaklıdır Çagımız eylemden çok anlamaya yatkındır ozellıkle cınsel alanda gecmıste hıç dusunmeden aynı seylerı yorucu bıçımde yıneleyerek çok eylem yapılmıstır Şımdı yapmamız gerekense cınselhgı anlamaktır Gunumuzde bılınçh ve tumu kapsayıcı bır anlama çabası eylemden daha onemlıdır dıyen yazarın roman oyku ve şıırlerının yanı sıra mektupları da duşuncelerını ve dehdsını kavrayabılmemız ıçın buyuk değer tasıyan belgeler nıtelıgındedır Soylu bır Ingılız olan Dorothy Brett Lavvrence çıflıne ABD yolculugunda da eşlık etmış yakın bır arkadaşlarıydı 4 Pazarsabahı, 1925 ^ g i Brett, Mcktubunubusabahaldım. İçinde 'nınki devardı. İyice bulandırdılarmıdemi.Soğukveböcekgibiçirkindiler.(...) Şimdıarkadaşlık üstüncbirikisözedeyim. Kadınla erkek arasında arkadaşlık,heleikisiiçindeönemtaşıyacaksa,olanaksızdır. Bız, ruhsal vecinsclolmaküzereikıyarımabölünmüşyaratıklarız(buyarımlardan herbiri enazöteki kadarönemlidir.)Bunlardanbirine(örncğinsalt ruhsal yarıya)dayananilişki,zorunlubiçimdeinsanıtiksintiveihanctc sürükler.X ilcyalnızcabirarkadaştın,senbuarkadaşlığacinsellik karıştırdın.Odasendennefretetti.Nasılsanefretedecektısenden. Seninarkadaşlığınıneksikliğindenbendenefretediyorum.İkimiz arasındaki ilişkinin hiçbircinsel boyutu yok. Sen cinsel ilişkiyi ruhsal ilişkiyedönüştürmekgibikorkunçbiryanlıs, yapıyorsun.Eskirahibelerveazizlerdeaynıyanılgıyadüşüyorlardı amasonucılkçıktı.Şimdionlarıngünahınıbizçekiyoruz.(...) Sevgi gcrçekte palavradır; ruhsal bireyci veçözümleyici yanların abartılmasıdır.(...)Hayır Brett! Arkadaşlığınıistemiyorumscnin! Bugünedek yaptıkların gibi eksikleri bulunmayan, iki yarımı da ıçercn sevgi dolu bir ilişki kurana dek istemiyorum. Zaten bütün olmayan her şey ihanettir. Bana beslediğindostluk, "arkadaşlık"benimiçimdeki insana, erkeğe ihanet ediyorve beni hasta ediyor. Evet, evet, bir yarımı öteki yarım pahasına harcayarak hasta ediyorsun beni. Ve gittiğinden beri çok çok iyiyim. İnsanın bütünlüğünü bozduğu için senin şu "ince arkadaşlık" masalınıkabuletmiyorum. Yinedcsanakarşıkötüduygularbeslerniyorum.Hiçolmazsabir yarımınlayeterincebağlanabiliyorsun.Amabuyarımlığınilişkini ölümcülyapıyor... Bu yüzden, ağacının altında, ateşinin yanında otur ve gerçek sevgiyi, bütünlüğübulmayaçabala,çabala.Xileykenbilegcrçekten korkıınçtun ve hiçbir erkek, başka birerkek içın bıleolsa, senin bu özellığıni hoşgöremez... Qk */ D.H. Lavvrenee Banakalırsaİsatümüyleyanılmıştı.Bunusakınunutma! C U M H U R İ Y E T DERBİ 19 M A Y I S 1991 SAYI 271 22