Katalog

HAFTANIN KONUGU MERT ALİ BAŞARIR Aslında kelebekler işin bahanesi... Dr. Oktay Onaran 22 yıllık koleksiyoncu ama... Ylrmi iki yılda seklz blnin üzerinde kelebek biriktirmis olan Dr. Oktay Onaran, kotoksiyonculuk tutkusunun ötesinde, doğayla baç baça kalabllmek içln kelebeklerin peşind*... oktor Oktay Onaran 22 yıllık kelebek koleksiyoneri... Evinde ve yazhğında 8000'in üzerinde kelebeği var. Yirmi ülkeden 3000 kişinin kayıtlı olduğu The Lepidopterist Society'nin tek Türk üyesi... Derneğin yaklaşık 2000 Uyesini doktorlar oluşturuyor. Demek oluyor ki doktorların kelebeklere olan ilgisi bir yerde Latince bilmelerinden kaynaklanıyor. Doktor Onaran'a göre Türkiye'nin en büyük eksikliği bir doğa tarihi muzesine sahip olmaması. Kelebek avcılığını doğayla buluşmada bir araç olarak gören koleksiyoner Oktay Onaran, British Museum'da konuyla ilgili staj yapmış. Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdiirluğu'nde hekim olarak görevini surdüren Onaran, ilkbaharla bırlikte kepçesini kaptığı gibı kendini doğaya atıverıyor. Pulkanatları toplamaya kaçıncı başkalaşımda başladınız? • Çocukken seviliyor doğa. Onun bıtmesini arzu etmiyorsunuz. Kelebek toplamaya 1516 yaşlarında başladım. Kelebekler doğanın mucevherleri... Sahtesini yeniden yapamıyorsunuz. Ortaokul sıralarındaydım. Mayıs ayı gelene kadar derslerim çok iyiydi. Hiç devamsızlık yapmazdım. Mayıs ayıyla birlikte çiçekleri böcekleri görünce kuş cıvıltılarını duyunca hakkım olan 20 günlük devamsızlıklara başlardım. Mekânım Uludağ etekleri, nehir kenarlarıydı. tlgi duyduğunuz kelebekler? • Bunlar Parnassius Apollo, Archon Appolinus, Allancastria Cerisyi ve Papilio Marchaon... Parnassius Apollo'lar yüksek dağ kelebekleridir. İki bin metrenin Ustunde yaşarlar. Buzul çağından kalmadır. On bir alt türü vardır. Archon Appolinus, pupasını toprak altında saklar. Ilkbaharın başlangıcını kelebek sezonunun açılışını müjdeler. Çanakkale Yapıncak Köyü'nde, Burdur Gölii civarında, NiğdePozantı Yolu üzerinde bulunurlar. Allancastria Cerisyi, Van dolaylarındadır. Parlak renkleri ve büyüklüğüyle dikkat çeker. Yunanistan, Yugoslavya, Fransa, ttalya'da da bulunur. Papilio Alexenor ve Papilio tphiclides "Kırlangıç Kuyruklu Kelebek" diye bilinir. Az bulunurlar. Yerleri Armutlu arkası, Ultıdağ'da 900 metre civarı ve Akşehir... En değerli olanları? • Şimdi Palaatrik bölgenin kelebekleri çok kıymetlidir. Tropikal bölgelerde kelebeklerin boyları büyük, renkleri parlaktır. örneğin Brezilya'da pigmentleriyle paraya rengini veren Morphoların yurtdışına çıkarılışları yasaktır. Kelebek Borsası 'nda flyatlar nedtr? • Aslında belli bir fiyat yok. Daha çok takas oluyor aramızda. Yılda bir kez ko D leksiyoncular Basel'de ve Prag'da bir araya geliyorlar. Adam Himalayalar'da kelebek yakalamış; çiftine 300 dolar istiyor. Bende şu kelebekler var deyip değiş tokuş yapıyorsun. Bu tabii kültürel, mübadeleye giren bir olay... Koleksiyonunuzun değeri nedir? • Bana göre ölçülemez. Beş milyon da olur, 50 milyon da. Aslında satmayı hiç düşünmem. Çünkü bu koleksiyon 22 yılın bir ürünü. Rutubetli ortamlarda çadırdan üç dört gun çıkmadan beklemişim. Ertesi gün güneş açacak da bir tane kelebek yakalayacağım. (Doktor Oktay Onaran 8 bin kelebegin 5 bin tanesini takas yoluyla elde etligini söylüyor.) Baykuş Kelebek 'in göze benzeyen desenleri kelebek avcılarım korkutmuyor değil mi? • Onlar sadece kuşları korkutur. Buyük kelebeklerdır. Caligolar Guney Amerika'da yaşarlar. Özellikle 50 metre boyundaki ağaçların tepesinde yaşarlar. Yakalanmaları zordur. Bu yuzden bir dala yapışkan sürüp baykuş kelebeğinin dala konmasını beklerler. Kelebek dala konunca yapışır, rahatça tutulur. Üretimi çok kolaydır; muz yaprağı ile beslenirler. Bu yıl kelebekte moda renkler neler? DERBİ 21 N İ S A N 1991 SAYI 2 6 7 CUMHURIYET