Katalog

H A F T A N I N K O N U Ğ U Genç viyolonsel sanatçısı Şölen Dikener ile doğa, sanat ve yaşam üzerine 'Sanatçı,bir üçüncü gözle bakabilmeli Bır sanatçının, doğaya bakmasını bilmesi gerektiği gibi, kendini yenilemesi için de kendi benliğine ve diğer ınsanlara "bır üçüncü gözle" bakmasını öğrenmesinin önemini vurguluyor 21 yaşındakı Şölen Dikener... Gunsell Önal/ANKARA cndısıne, ılerıye yönelık planlannı sor duğumuzda, viyolonsel sanatçısı Şr< lcn Dikener, "Sanatçıların planı bılmeı" dıyor ve eklıyordu "Daha dogrıısu, bitmemrsi gerek.. Bir sanatçının bılınçlendiktcn, kendine bir çızgi çizdiklen sonra, o yolda sonuna kadar devam etmesi gerek." Daha bır buçiık yıllık bır bursu oldıığunu ve sonra mecburı hızmet ıçın yenıden Turkı ye'ye geleceğını belırten Şölen Dikener ıle bıır sunu surdurduğu Fransa'nın Nice kentınden bdbaevıne, Ankara'ya dönduğünde görüştük Genç viyolonsel sanatçısı dönmesıne Turkıye'ye dönecek, ama "buradaki ortamın fazla çekici olmadıgını" da fark etmış durumda "Dusunun..." dıyor, "Guzel bir dersleA sonra, dışarı çıkıp etrafıma baktıgım zaman, butun oğrendiklcrim bcnim içintylemeyebaslıyor. Çunku bir sanatçının soludugu hava çok onemli... Duşunun ki Ankara'da oturuyorsunuz, bu pis havanın içinde ne kadar verimli olabilirsinİ7?.. Ve arkasından, bu sanat ortamı ne getirebilir?.. Evet, bizde çok çok iyi insanlar var. Avrupa'da bulamıyorum ben boyle bir şeyi. Orada yuz vermiyorlar ınsıına, selam bile vermiyorlar. Ama du/gunluk, etraftaki ortam, sanatçının yaratıcı olraası içın armonı, çok oncmlı..." • Doğayla yakın>aştığında ınsan, kcndı ıçını, kcndı koşullarını, kendını araştırmaya başlıyor O da bır yerde olması gereken bır şey Çünkü sanatçının, devanılı olarak ken dısını yenıleyebılmesı ıçın kendını uğrcnmesı, tanıması lazım tnsan kendısını nc kadar çok tanıydbılırse, öğreııırsc, o dercce bır "ııçuncü göz" kazanıyor O üvuncu gö/le de dığer ınsanlara daha derınden bakabılıyor Meseld Portelıer de gormemış gıbı görunuyor, ama her şeyi hıssedebılıyor Sanalçının anten lerının çok ıyı çalışnidsı önemlı Sahnede çal dığımı/ /.aınan bıle, dınleyıcılerımi7i nnıtla ka hısscdebılmemi7 lazım • Bır besteyı yorumlarken dıkkat edıyorsunuz? nelere K • Günde kaç saat çalışıyorsunuz? Yoğun bır çalışma temposu ızlıyor musunuz7 • Kesınlıkle değıl Gcçen mayıs ayında derste Haydn'ın bır konçertosunu çalıyordum hocama Bahar gclmış, ben ağır bır şekılde, uyuyarak çaldım o dersı Hocam, "Bu ne biçim çalmak boyle! Yuzmeye başladın mı?" dı ye sordu Ben de, "Daha mayıs ayı, su soğuk" dcyıncc, "Ne demek, yu/dugıın zaman nasıl çalınması gerektiğini anlayaraksın. Yarın senin denizde yıı/men la/ım. O havayı tatman lazım" dedı Gerçekten de denedım tnsanın sosyal hayatı da yaşaması lazım lnsan bır odaya kapanıp on saat de çalışabılır Fı/.ık olarak da kasların bellı bır gelışme süresı var lnsanların bır sevıyeye ulaşması ıçın U7iın zanıaııların gcçmcsı lazım Hocam Tortelıer de her zanidn, "Yaşlandıktan sonra çok şeyi anlaınayu buşlayacaksın. Muıikte 30 yaşına kadar leknık çalışmak lazım. Ondan sonra insiiıı, yaşadıgı olçulerde derine inebilir çaldığı zamnn" der Mekanık çdlışmd hıçbır şey ge tırmıyor Bır yerde dengelcmek lazım lnsan ılışkılcrı çok öncmlı bır şey Ama oralarda, ıyı bır dostluk kurabılmek çok ?or Aralık 1988'de Istanbul Davlet Santonl OrkMtrası «»llfllnde Çaykovskl'nln "Bir Rokoko Teml Üzerine Çeşitlemeler" adlı yapıtını teslendlren viyolonsel sanatçısı Şölen Dikener, henüz 21 yaıında genç bir yetenek... Müzik çalrşmalanna 8 yasında Iken baslayan ŞAIen Dikener, 1979'da Ankara Devlet Konservatuvan'nda, profesAr All Dogan'ın gAzetlmlnde turdürdfl çalışmalarını. 1982de konservatuvann "Ûstün Yetenekll öjrencller" stattsünde sınavlan kazanan Dikener, konservatuvar öğrenlmlnl 7 yılda tamamladı. 198486 yıllan arasında, ADK Oda Orkestrası'nda solo çelllstllğl sürdOren Dikener, 1986dan bu yana Kültür BakanlıAı adına yurtdışında burslu egitim göruyor. Bir yıl sureyle Vlyau YOksek MOzlk Okulu'nda Prof. Toblas KBhm'nln 6jreıtcisl olan Dlkenar, 1987nin aralık ayından bu yana da Nlce'te Maud Torteller ve Frieder Len'la Azel Ağranclsl. Genç sanatçı, Casals FesttvaU Sanat Direktoru Mlchel Letlılec'ln denetlnl arbnda, 0da Muzlfil Sıarlı'na da devan edlyor. • llk başta bestetıye çok ftnem vermek, beste^ıyı çok ıyı tanımak lazını Nasıl bır ınsdn olduğunu, duygularını, hangı döncmınde ya7dığını bılmek çok önemlı Bız bır yerde aratıyi7 O bestetının duygularını dktarabılmemız lazım Kışısel olarak bcncıllık yapmaınak gerek "Ben boyle ıstiyorum, ben boyle hissediyorum, ben boyle çalıyorum" olmaz Beethoven çdlarken, ınsanın orada Beethoven'ı hıssctıncsı lazım Hocanı Tortelıernın dedığı gıbı, benım orada Beethoven olmam lazım Ben zaten orada Beethoven ol duğumd göre, çalınan Beethoven olmalı Ama ınsanın buraya gelırken, çok beyın egzersızı yapması, devamlı araştırmdsı, bır şcylcr öğrenmesı lazım Beethoven'ın yaşadığı o ya^lara da gelmek lazım bıraz • Bu durumda sız neler besteye? katıyorsunuz • Benım yapmanı gereken, Beethoven'ın düşüncelerını orada aktarrnak Ve bunu, kulağa eıı hos gelebıleı.ek şekılde, ınsanları çekebılecek bır şekıide, heyecan yaratacak bır şekılde yapmam lazım Mühım olan fazlaya, aşırılığa kaçmadan ınsanın bır yerde kendı sesını, vücudunun sesını dışarıya aktarması lazım. • Bu eksıklığı gıdermek ıçın ne yapıyorsunuz9 • Doğaya eğılıyorum U/un yuruyu^Ier yapıyorum Doğayı anlamdk, doğdyı dıııle nıek la/ım bır yerde Bu çok önemlı Doğanın parçdsı oldıığumu/ ıçın ond aykırı olma nidk, doğaya karşı gelmcmck Ia7im bır yerde • Yardımı oluyor mu bunun? • Çok yardımı oluyor Ben çok çalıştığım zaman, kendımı daha hareketlı hıssedıyorum Bunun bır devamı olmdsı la/ım Çıkıyorum dolaşıyorum, ınsan hcr baktığında, başka bır şeyler keşfedebılıyor etralında Insanın doğaya bakmasını bılmesı lazım • Doğaya eğılmek sızın sanatçı yönunuzu nasıl etküıyor> • Diğer sanat dallarıyla ılgılenıyor musunuz? • Mu7ik dışında bır sanatla ılgılenmıyorum Takat muzık ve dığer sanatları bırbırınden ayırmak mumkun değıl Çunkü Beethoven veya başka bır besteuyı çaldıgıni7 zaman, o dönemın dığer sanat eserlcrını de mutldka gö7 önune alnıanız ld/ım C) drtnemın sanat anlayısı, kdld yapısı, ınsdnların nedenrtyledu 6