Katalog

EV E K O N O M J S İ Meral Tamer R A S G E L E Raıf Ertem Konfeksiyonda çocuk bedeni Beş yaşındaki çocuğunuza, yakası 100 kiloluk birine bile bol gelebilecek bluz almak istemiyorsanız çocuğunuzu da yanınızda götürün ve mutlaka üzerinde deneyerek alın alacağınızı... ocuk konfeksiyonunun nedenlı pahalı oldıığu, öteden ben şikâyet konusudur. Son dönemde ise çocuk konfeksiyonuyla ılgılı Olarak yenı bir şikâyet konusu var. ölçulerdekı gariplik... örneğin 5 yaşındaki çocuğunuza lı Olar aldığınız bır elbisenin kolları, 10 yaşındaki çocuğa uygun çıkabıliyor. Ya da 9 yaşındaki kızınıza aldığınız bır montun yakası o denli geniş kı 100 kiloluk şişman bir yetişkin giyse ve yakasım iliklese, yine de rahat rahat nefes alabılır. Okurlarımızdan bu yondc şıkâyetler yoğun luşııken, bcn/crı bır olay da bcnim başımdan i'ı\lı. 23 Nısan balosu ıçın kı/ıma uzun kollu, iısiolu bu beyaz bluz almak ıstcdım Osmanbv\ 'de, udı sanı epey duyulmuş bır mağazadan yuHuı.e bır ıskonto da yapılmış olarak blu/u aklıı. O yuklıı ıskontonuıı neden vapıldığıııı da ilk ıııda dof'rusu pek cluşuıımedını Oha olsa, "Bl.ı' ıı/ıın kollu oldııgıı için \a/ gununde salamu/, • ıııın için fijatını o kudiir indirmıslir" dcdım. Bluz kızır.a kuçıık geliıse diye satın almak ta bır an tcrcu 'ut gösterdığınide ıse bana, "Hiç onemli degil. b /e getirin. Bınııjjıı t\v kııçıi)>ıı de >ar" dcdılcr ı ve gıdıp de blu/ıı kı/ıma gı\ dııdıgmıde, kollaıı <ın daracık, vakasının ıse tauıs gıbı ıılduğuııu g ırdu;n Mal dıipe du/ dchılııvdu ^ ııklıict ıskontonuıı ııedenı de bo>le11kIc anlaşılmi} oluvordu. Ertesı gun dcğı>tıımeye goturduğumdc, bu ke/ bana yalan soylendığı ortuyacıktı. hllcrınde o blıızdan bıı lane kalnııştı Ne buyugu nc dc kııçıığıı vaıdı Somıçta dtfoUı blu/u verıp paramı gerı alabıldım; ama epey uğıaştmı ve sınırlcndım. Bu deneyı de ydşadıktan soı.'a, yanımda eocuğumu göturmeden bır daha ra tgele çocuk giyım eşyası alnıaya tövbe ettım. v anlış biçilen kumaşlara dıkışten pek anlamayan terziler de cklcnınce anlaşılan orıaya yakası paçası bir yana gıtmış konleksıyon ürunlcrı çıkıyor. Ve hayrettıı, bu ıırünleı, Islanbul'un en murna semtleııııdekı ıııağa/aların raflarıııda b o ' gosterebılıyor! Bu tür şikâyetlerın son donemde arttiıvını dıkkate alarak, çocuk giysisi satın alacak olanlara, çocuklarını mutlaka yanlarında gotıır nelerını ve satın alınacak eşyanın sadece şöyle Iıştan üzerlerıne tutulmayıp gıydırılerek denennıebinı salık verıyorum. Bu arada, bır okurumu /un şıkâyetındeu yola çıkarak ö/ellıkle çocuklara duğmc görevı gören çıiçıtla kapanan pantolon, gömlek türü eşyaların satın alınmamasını öneııyorum. Çunku çıtçıt kolaylıkla bozulabılır ve ycrusının takılması zordur. Oysa çıtçıl yerıne duğnıc olsa, koptuğunda yenıden dıkılir. Dıtğmenın kopup kaybolduğunu duşunun, butun düğnıeler deAibtırılır; ama yıne bır çözum bu/unur Bu arada, bu başka okurumuzun uyarılarından yola çıkarak, buruşnıuş konfcksıyon urünlerini de satın almayın dıyoruz. Çunkü örneğin, yakası ya da dikış yeıleri garıp bır bıçımdc kırışmış olan konfeksiyon ürunlennı bazı tükctıcıler, "Ütüsü hozıılmuş; evde ululerim, duzelir" dıye düşünüp satın alabilirler Ancak çoğu durumda zatcn gıysının o bölümü defolu olduğu ıçın o kırışıklık meydana gelıyor ve utuyle bir süre ıçın duzeU" bıle, yıne dıkiş detosundan dolayı aynı şekilde ^ırışık duruyor... I 1 Süleyman Çavuş Oydekı üç kırma tüfekten birisi onundu. Arabası da vardı Ellılı yıllarda arabası olan parmakla gosıerılırdı Her dUğünde gelin arabası .. TUfeğı uzun yıllardır asılı duruyordu Gıdemıyordu ava. Bır yılgınlık gelmiştı. Kor kuyordu sankı. Oysa köyün lyı avcılarındandı. Onsuz sürek avının keyfi olma/dı Hem ıyı atardı hem de sohbctıne doyum olmazdı. Şimdı sürck kurulurken kaçıyor. Usulca kaçıyor. Görünmeden. Gözlerimiz hep onu arıyor Aııılar gelip oturuyor. Süleyman Çavuş konuşuluyor. Dedefam'daysak vurduğu domu/un öyküsü Bo2gol'deördcklehn. Hıçunutamam. Sankayalar'daydık. Keklık avlıyorduk Geven çalısının ıçinden iki keklik birden fırlamıştı. Bır bırıııe, bır birine.. lkısını de vurmuştu. Hcmen tüfeğini kırdı. Doldurda Bekledı Alay daha aşağılardaymış. Uzak kalktılar. Vurduklarını aldı. Tek tek okşadı. Torbasına koydu. tmrenmıştım. KUçüktüm daha. Süleyman Çavuş gibı olmayı düşUnmUştUm. tstemiştim... Ne olmuştıı Süleyman Çavuş'a? Neden korkuyordu? Keyfi yok, neşesi yok Bır sus kunluk oldu yaşamı. Yaşlandı dcscm, yaşıtları daha avlanıyor. Keklığın yenı açıldığı gunlcrdı. Sabah karanlığı, alaca karanlık Keklıkler şımdı yükseklerde îtter Elınle koymuş gıbı bulursun. Yanıma arkaılaş urıyorum Ktem Agabcy'ı mı kaldırsam?.. ç K Tüketicinin sesi: İki mektup, iki yanıt B u hafta elımızde, yanıl vermek ıstedıgımız ıkı mektup var Genollıklo bu kobede le kc tek soru yanıl şeklınde yazılara yer ver mıyoruz Ancak bu kez sanıyorum bura gorok var llk mektup Malatya'dan Bulent Arat adlı okıı rumuzdan "Bır sure once koşenizde bazı bankaların vadeslz mevduata eksık faız lahakkuk ettırdıklerını, tuketlci olarak bununla ilgilenmemizı salık vermıştınız. Ben de bunun uzerıne vadesız tasarruf hesabımı ıncelettim ve eksik faız uygulandığını tespıt ettım. Şımdı benım başvuracağım mercı neresı olacaktır? Herhalde bana bu yanlış uygulamayı gerçekleştlren şube mudurunu tavsıye etmeyeceksınız. Ayrıca ben, bu konuyu sadece kendim için degll, benlm gibi haksizlığa uğrayan dığer mevduat sahıplerıne bır ornek oluşturması için gundeme getirmek istlyorum." YANIT: Sozunu ettığınız donemde vadesız mevduata uygulanan faız oranı bankadan ban kaya degışıyordu Bu nedenle tum mevduat sahıplerı ıçın geçerlı bır ornek olusturmanız soz konusu değıl Ben sıze şube mudurunu salık verecektım Çunku eğer hesaplamada yanlış lık varsa, belkı banka personelının bır dıkkatsız lığınden olmuş da olabılır Ayrıca bazı kesıntıler yapılmış olabılır Oncelıkle banka şubesın dekı bır yetkılıden hesabın nasıl yapıldığını oğ renmenız gerek Bu arada tahakkuk etmesı gereken faız oranının banka cuzdanınızda yazılı olup olmadığı da onemlı Eğer yazılı değılse, en duşuk faızı uygulayabılıyorlar Eğer şube mudu luyle yaptığınız goruşme sızı tatrrıın etmezse, durumu soz konusu bankanın genel muduruno bır yazıyla bıldırıp ve açıklayıcı bır yanıt bek ledığınızı de ozellıkle belırtın Vo ış o noktaya varırsa, lutfen açıklayıcı yazıyı da bıze gönde rın Ikıncı mektup ıse bıze bır ay ıçınde uşenmeden uç kez yazan Izmırlı İsmail Aksever adlı okurumuzdan Okurumuz ılk mektubunda, "Bu mektupta ızah edemeyeceğim nedenlerle soslssalamla beslenmek zorundayım. Ama bunlar çok pahalı. Protein kaynağı et 67 bın lıraya satıldığı halde, bunların kilosu 1112 bın lira. Oysa bunlar akciğerden yapılıyor Akcığerin kilosu ıse 1000 lıra dolaylarında Bun ları yapanlar da buyuk holdınglerımız. Bu kadar fahiş kâr nasıl sağlarlar... Bu konunun uzerine gıdın" dıyordu Bu mektubu yayımlamadık Çunku bu koşede yıllardır her fırsatta yazıldığı gıbı, bon sosıs salamla beslenılmesıne temelde karşıyım Kendı evıme bu tur yıyeceklerı yılda bır kez ya soka rım ya sokmam Sosıs salam bana gore ancak nefıs koreltmek ıçın tadımlık ' olarak yenebılır Eğer holdınglerııı lahış fıyatla bdttıkları ıtıal larla uğraşacaksam bunlar da sosıssalam değıl, tuketıcının daha temel ıhtıyacları olan mut laka tuketılmesı gereken mallar olacaktır Bu mektubu dergıde yayımlamayı duşunmu yordum ama ona fırsat külmadan okurumuz dan aynı mınvalde bır mektup daha geldı llk mektubun yayımlanmasının neden gecıktığını soruyordu Ancak haborleşmek ıçın telofon fı lan da vermemıştı Bu koşey gelen mektupların derhal yayımlanması dıye bır koşul yoktur Içlerınden seçım yapılır Bu seçımı yapma hak kı da bıze aıttır Kımı mektup çok onemlı bır ko nuya değındıgı halde, başka malzemeyle des teklenmesı gerektığı ıçın 12 ay bekleyebılır DERGI'nııı yazıları gazete gıbı gunluk verılme dığı ıçın okurlarımızın bugun gönderdıklerı mektubu ertesı haftakı DERGI'de gorebılmelerı zaten soz konusu değıldır Bu arada Ismaıl Aksever'den uçuncu bır mek tupaldık Mektupta "Anlaşılan benım salamsosis yazılarım çop kutulannı boyluyor. Belki de cici holdınglerımızı kızdırmayalım; Cumhurlyefe ilan falan odemezler diye boyle yapıyorsunuzdur ' dıyor Okjrumuz bu koşeyı bıraz yakından ve dıkkatle ızlemış olsaydı o salam sosıslerı ureten buyuk holdınglere bağlı çeşıtlı şırketlerle ılgılı olarak son ay ıçınde kac tane tuketıcı şıkâyetının bu koşede yayımlandığını görurdu Umarım bu yazıdan sonra oku rumuz mektuplarını kesecektır Ama bu yazı an cak kaleme alındığından 10 gun sonra yayımlanacak O gune kadar sabredemeyıp " Vıne benlm mektuplar çope gıdıyor" dıye dörduncu bır mektup daha yazar mı bılemem ı Baktım SUleyman Çavuş gelıyor Yalnı/ gelıyor Koydum kaTama, onu götüreccjtım. Yaklaşlı. Selamlaşıık Dıkıldım karşısına Haydi Sııleymnn Amca: Kekli^e! Duymadı sanki. Umursamadı Yanımdan kaydı. Yürüyor Geçtım önüne. "Süleyman Amca keklijie!" Yıne kurtıılmak ısledı. Bırakmadım Başka kim geliyor? Yalnızım. Gil madem! Benim lufegi versinler! Getırdım Uzun u/un baktı Okşadı Meıı dılıyle el ızlerını sıldı. Varı arkamdan yııruyor. Işte yıne Sarıkayalar'dayız Gözlerıın o geven çalısını arıyor. Ikı keklık fırlayacak, Süleyman Amca ıkiMnı de vuracak Okşayacak, torbasına koyacak. Yakın yüruyorıı/ önümüzde ulak bır çukur var. Içınde pırnal çalısı. Kırtık. Başında durduk bğıldım bır taş attım. Değdi dcğmedı, keklık fırladı. Süleyman Amca davrandı Keklık yerde. Tüfeğın sesını duymadım gıbı gelıyor Heyecanlanmışım. Kaptı. Okşadı, öptu Tüfeğım yere koydu Okşuyor, öpüyor. Izlıyorum. Neden sonra başını kaldırdı Yü/u gülüyor Gözlerı gülüyor "Işle vurdum" dedi. Can gel di "Süleyman Amca"ya bskı "Süleyman Çavuş" oldu. Kalktı. Boş fişeğı çıkardı Du manı tütüyor. Fırlattı attı YUrüyoruz. Yetışemiyorum. Kahvedeyiz Keklığı masanın üstüne koydu. "Herkese çay soyleyin" dedı Toplandılar. Çayları ıçıyoruz. Anlatıyor, konusu yor. Gülüyor. Yan gözle keklığe bakıyor SUleyman Çavuş! Rasgele!.. n 15