Katalog

Aminizm ıle karışık Hindu dını geleneklerını surduren Balı halkı, cenaze alayında bıle guler yuzlu Bah'de bır pagoda Balı'de Hınt Cava kulturü hâlâ yaşıyor Sulawesı Adası'nda bır Musluman kız Hırıstıyanlık 1900'leroe yayılıyor Bali'de de pirinç her şeyin başı Gülen insanlar ülkesi: Endonezya Tank Ersoy/ENDONEZYA uneşin ılk ışıkları hindistancevizi ağaçlarının yaprakları arasınclan zorlukla sü/ulüp mcc sutunlar halinde bambu kamı^Iarından yapılmii kulubelerin ustııne auştıığundc, ada sakınlcrı ıçın ya^am çoklan başlaınıştı. Dar bır patıkayı ızleyerek sık ağaçlı ormanın içine girdiğimizde, 89 yaşlannda bir kız çocuğu yolumuzu kesiyoıdu. Biıaz sonra geçeceğimiz yola küçuk kızın arıneannesı tarafından uzun bir bambu kaınışının yardımıyla biıbıri ardına düşürülen hındistancevızleri, her şeyi acıkla G maya yetmişti. Endonezya'nın 13 bın 600 adası arasında, uzerinde insan yaşayan 7 bin 500 adadan bin olaıı Sulatvesi'deydik. tnsanların bu kadar renkli, toprağın inanılmayacak derecede verimli ve bitki örtusunun 30 bin değışik türü içerdiği bu topraklarda, sabah kahvaltısı için ağaçtan hindıs tancevızı d'Ujurmektcn vc sağanak yağmur altında ağaçlardan ınsan boyu yapraklar kesip şemsiye niyetine kullanmaktan daha doğal ne olabilirdi? Doğadakı renk ve çeşitlilik, Endonezya adalarında, inianlara da yansımıştı. Balı Adası'nda insanlar, cenaze törenlerine en şık clbiselerıni giyip özenle süslenerek gidiyor, kııçuk bır çocuğun, köyü ziyarete gelen turıstlere, köyun mezarlığını göstermek için elinde bir kurukafayla sağa sola koşturması gunlttk ülaylardan sayılıyordu. Zaten doğaylu iç ıçe yaşayan Balililerin dini inançları, öluınun, yas tutmayı gerektiren bir " s o n " değıl, bir başlangıç olduğunu anlalıyor. ölulennı yakmayagötürdüklerı törenlerde, ayıne katılacak topluluğa, "cenaze alayı" demeye insanın dilı varmıyor. Rengârenk soğuk meşrubal satıcılannın gezindiği törcıı alanında da ziller, flütler, " m a t e m " havası değil, coşkulu bir şenlık atrnosferi yaratıyordu. Dahil oldukları kastlara görc, her törende, ya balık ya fil ya da ceylan biçimındekî lahitler, bu insanların doğayla iç ice yaşamlarını yansıtan en dokunaklı örnekler. Muslüman, Budist ve Hıristiyan Endonezyalıların en onemli ortak özelliğı ıse ulkenin birçok adasuıda teşekkür etmek anlamına gclen yuzlerınden eksik olmayan gulumsemeleriydi. lster tropik ormanların dennhklerınde ıster cenaze töı .nlerınde ol»un, her meslek ve yaştan Endonezyahnın karşılaştığı yabancıya gösterdiği bu sıcak gülümseme, topraktan fışkıran tropik meyveler ve nefis Endonezya yemcklerinin damakta bıraktığı tat gibi, ziyaretçilerin kolay kolay unutamayacaklan anlar olarak zihinlere yerleşiyordu. D