Katalog

4 30 Temmuz 2013 Salı Buldozer ı ş r a K a n a t s o B u Doğu Londra’da Manor Gardens olarak bilinen 80 adet küçük bostanın oluşturduğu, 100 yıllık bir kentsel tarım arazisi tam 150 ailenin yararlandığı bir cennet köşesiydi. Ancak bir günde hepsi yerle bir oldu. Yemyeşil 100 yıllık bostanlar buzdozerler altında ezildi gitti. Çünkü orada 2012 Londra Olimpiyat Parkı için gezinti alanları yapılacaktı. o AYLİN ÖNEY TAN K ıbrıslı Türk Hassan Ali her Pazar olduğu gibi sofrasını kurmuş, taze yeşilliklerle salatayı hazırlıyordu. Her Pazar misafirleri olurdu. Kaç kişinin yolunu düşüreceği belli olmazdı. Onun için salatayı bol tutmakta yarar vardı.Kimisi gelir, konuşmadan sofrayı birkaç domates, salatalık, biber koyar, hatta hiç sormadan ne yapılacağını bilir, bir taraftan soğan doğramaya soyunur, ya da birkaç diş sarımsak ayıklayıverirdi. Küçücük masanın etrafı insan dolardı. Emekli tamirci Hassan Ali’nin alçak bir kemer kapı ile girilen ufacık bir bostanı vardı. Son 20 yıldır yetiştirmediği kalmamıştı. Komşu bostan sahipleri tarafından Turkish Coffee / Türk Kahvesi olarak bilinen Hassan’ın yeri herkes için buluşma yeriydi. Soğuk nemli Londra iklimine rağmen zeytin ağacı tutturmayı bile becermişti. Zaten burası bir tuhaftı, Kıbrıslı Türkler, Yunanlılar, Türkiye’den göçen Türkler, Kürtler, Afrikalı, Polonyalı göçmenler herkes memleketinden bir şeyler yetiştirmeye Sam ile konuşurken bu hikayeden uzun çalışıyor, adeta İngiliz uzun söz etti. O zaman Gezi olayları daha iklimine kafa tutan tuhaf bir tarım topluluğu başlamamıştı, Yedikule bostanlarının başına oluşturuyordu. Kocaman bir incir ağacı bile gelecekleri henüz bilmiyordum. Sam’den vardı. Meraklısı ise çoktu, boşalan bir bostan gelen bilgileri okuyunca, verdikleri beyhude olursa diye bekleşen kiracı adaylarından mücadeleyi geriye yönelik izleyince, Moro oluşan uzun bekleme listesi hiç kısalmıyordu. East sayfalarında tekrar gezinince ve en fenası Hassan Ali gibi nice kişinin nefes aldığı yer bugünkü duruma bakınca içimi büyük bir olan Doğu Londra’da Manor Gardens olarak umutsuzluk dalgası kapladı. İşin en acıklısı ise bilinen 80 adet küçük bostanın oluşturduğu, kamuoyuna verilen saptırılmış bilgiler, yanlış 100 yıllık bir kentsel tarım arazisi tam 150 yönlendirme ve idarecilerin melek rolüne ailenin yararlandığı bir cennet köşesiydi. soyunmaları elbette. Nitekim Olimpiyatlar Yıllar önce ünlü karıkoca şefler Sam & Sam boyunca yiyecek Clark da buraya gönül manifestoları yayınlanmış, vermiş, Londra’nın en pek çok Sadece 4 hafta boyunca etkin desteklediğimiz popüler mekanlarından olumlu adım da atılmıştı. olacak Olimpiyatlar için 150 Londra Olimpiyatları açılış olan lokantaları Moro için gerekli pek çok sebze ve ailenin emeği, yaşama sevinci töreninde yeşile verilen yeşilliği Manor Garden’da ve gelecek umudu çerçöp oldu. önem, İngiliz bahçeciliği kiraladıkları bostanlarında ve tarım geleneği üzerine Güya yerine kamu yararına neler yetiştirmişlerdi. Bir sahnenin ‘Green and neler yapılacaktı ama giden Pleasant Land’ başlığı günde hepsi yerle bir oldu. Yemyeşil 100 yıllık gittiği ile kaldı, yerine de dişe altında ‘Yeşil ve Mutlu bostanlar buzdozerler Britanya’ ortamına dokunur bir şey gelemedi.. altında ezildi gitti. dönüştürülmüştü. Çünkü orada 2012 Ancak biraz ötede Londra Olimpiyat yemyeşil bir cenneti, Parkı için gezinti alanları orayı var eden insanların yaşam sevinciyle yapılacaktı. Olimpiyatlara gelen kalabalıklar birlikte yok edip gezinti parkı yapılması nehir kenarından yürüyebilsin diye yüzyıllık kabul edilebilir değildi. Ancak bostancıların emek dümdüz oldu. Sadece 4 hafta boyunca mücadelesi kısa kalmış, Gezi parkı gibi büyük etkin olacak bir kullanım için 150 ailenin kitlelere ulaşamamıştı. Bugün Manor Park emeği, yaşama sevinci ve gelecek umudu çer Allotments örneği bize acı bir örnek sunuyor. çöp oldu. Güya yerine kamu yararına neler Kensel tarım yapılan topraklarda, kamusal neler yapılacaktı ama giden gittiği ile kaldı, yeşil alanlarda herkesin en ufak bir arazi yerine de dişe dokunur birşey gelemedi.. parçası için duyarlılık göstermesi gerektiğini Elbette bostan sahiplerine yeni araziler bilmek ve bu sorumluluğu paylaşmak filen verildi ama birçoğu yeniden başlama gerekiyor. Artık var olmayan Manor Garden gücünü bulamadı, kaldı ki yeni verilen alanlar bilgilerini http://www.lifeisland.org/ bataklık ve işlenmesi zor topraklardı.. Para ve adresinden izlemek mümkün. Sam ve Sam müteahhit gücü bir kez daha sıradan vatandaşı Clark’ın Moro East kitabı da son yılın albümü sildi süpürdü. gibi.. Bizim elimizde ise geçmişten kalan Samuel ve Samantha Clark çifti belgeler dışında İstanbul bostanlarının son lokantalarının da önemli bir kaynağı olan yıllarını anlatacak pek bir çalışma yok. Manor Garden’daki bostanların son bir yılını Para ve müteahhit hırsı sıradan vatandaşı konu alan bir kitap hazırladı 2007’de çıkan gene yuttu. kitap Moro East, sadece bostanları ve yetişen 6. yüzyıldan beri bostan olan Yedikule sur ürünleri değil orayı var eden insanları ve dipleri Toki konaklarına gezinti alanı olsun yaptıkları yemekleri de anlatıyordu. Kitap, dendi. Buldozer bostanı ezdi.. bostanların yok olmaması için mücadele Bir hikaye daha böyle bitti. sürdüren Sam Clark’ın bulduğu son [email protected] çareydi. Tuhaf bir şekilde yakın bir tarihte