Katalog

10 26 Kasım 2013 Salı ÇEVKO Vakfı Genel Sekreteri Mete İmer Türkiye’de belediyelerin sadece yüzde 10’unun atık yönetimi yükümlülüğünü yerine getirdiğini söylüyor Ambalaj atığı çöp değildir u Çevresel açıdan doğru ve etkin bir toplama sisteminin uygulanabilmesi için en önemli taraf belediye. Belediyelerin, ambalaj atığı yönetimini planlamaları ve kaynağında ayrı toplama çalışmalarını yürütmeleri gerekmektedir. Ne yazık ki Türkiye’de belediyelerin yalnızca, sayıca yaklaşık %10’u bu yükümlülüklerini yerine getiriyor. o ÖZLEM YÜZAK l Çevko olarak siz nasıl bir atık geri kazanım sistemi yürütüyorsunuz? Topladığınız atıkların toplam ambalaj atıkları içerisindeki payı nedir? kompozit, ahşap ambalajlı ürün piyasaya süren işletmeler. ÇEVKO sistemin sürdürülebilir şekilde işleyebilmesi için kaynakta ayrı toplama operasyonlarına bütçesi çerçevesinde nakdi ve atık kumbarası, torba gibi ayni desteklerde bulunuyor. Ayrıca kapı kapı bilgilendirme çalışmaları gerçekleştiriyor ve eğitim çalışmaları yürütüyor. Bakanlık verilerine göre Türkiye’de yıllık toplanan ambalaj atığı miktarı yaklaşık 2,5 milyon ton. Çevko Vakfı atıkları kendisi toplamıyor; belirlenen sistem içinde ambalaj atıklarının toplanarak geri kazanılmasını destekliyore ve belgelendiriyor. l Sürdürülebilir bir geri kazanım sistemini Türkiye’de yaşama geçirebilmek için öncelikle neler yapılmalı? Yaşanan sorunlar nedir? Ambalaj atıklarının kalıcı ve düzenli bir sistem içinde toplanarak geri dönüştürülebilmesi için sistemin “sürdürülebilir” olması gerekmektedir. Çevresel açıdan doğru ve etkin bir toplama sisteminin uygulanabilmesi için en önemli taraf belediye. Belediyelerin, ambalaj atığı yönetimini planlamaları ve kaynağında ayrı toplama çalışmalarını yürütmeleri gerekiyor. Ancak, ne yazık ki, Türkiye’de belediyelerin yalnızca, sayıca yaklaşık %10’u bu yükümlülüklerini yerine getiriyor. Sürdürülebilirlik ile ilgili ekonomik sorunların başında ise kayıt dışılık yer alıyor. Ambalajlı ürün üreten ya da piyasaya süren daha on binlerce firmanın kayıt altına girmesi ve yükümlülüğünü yerine getirmesi gerekiyor. Bu sorunun çözümünde kamu yönetiminin daha sıkı denetim ve yaptırım uygulaması gerektiği görüşündeyiz. Ambalaj atıkları ile ilgili ülkemizdeki yasal düzenleme ve uygulamalara bakıldığında sürdürülebilirliğin toplumsal boyutu ile ilgili aksaklıklar da göze çarpmakta. Sokak toplayıcılarının varlığı, onların sistemle bütünleştirilmesi gereği çözülmesi gereken önemli bir toplumsal sorun. ÇEVKO Çevre Koruma ve Ambalaj Atıkları Değerlendirme Vakfı, Türkiye’de ambalaj atıklarının ekonomik ve düzenli geri kazanımı için, 1991’de önde gelen sanayi kuruluşlarının girişimleri ile kurulmuş, kar amacı gütmeyen bir vakıf. AB’ye uyum sürecinde 2005’de yayınlanan “Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” çerçevesinde Mete İmer ÇEVKO Vakfı’nın 2012 yılında yaptığı Çevre ve Şehircilik çalışmalar sonunda geri kazanımı sağlanan Bakanlığı tarafından ambalaj atıklarının çevresel faydaları şu Yetkilendirilmiş Kuruluş ilan edildi. şekilde; Buna göre; ambalajlı ürün piyasaya 4 Yaklaşık 29.000 ton süren ekonomik işletmeler geri kazanım metal ambalaj atığının geri yükümlülüklerini Çevko’ya sözleşme ile dönüşümünden 84.000 m3 bedel karşılığı devretmektedir. Çevko depolama alanından tasarruf da belediyeler ve lisanslı toplamaayırma edildi. Bu da 12 futbol sahası tesisleri ile sözleşme yaparak ambalaj büyüklüğündedir. atıklarının toplanmasını, ayrılmasını 4 Yaklaşık 56.400 ton ve geri dönüşüme gönderilmesini cam ambalaj atığının geri sağlamakta, geri kazanılan atık dönüşümünden yaklaşık 18 miktarlarını belgelemekte, sistemi maddi bin ton sera gazı salımı engellendi. Bu da 1 olarak desteklemekte ve tüketicilerin uçağın dünya etrafında 888 kez dönmesi ile bilinçlendirilmesi için eğitim ve iletişim salınan emisyon miktarıdır. etkinlikleri yürütmektedir. 4 Yaklaşık 180.000 ton kağıtÇevko’ya bugüne kadar 1500’ü kartonkompozit ambalaj atığının geri aşkın kuruluş yükümlülük devretti. Bu dönüşümünden işletmeler, Türkiye’de faaliyet gösteren, 3 milyon ağacın kesilmesi önlendi. Bu yerli veya çokuluslu, gıda, tüketim, ilaç, yaklaşık 300 dönüm orman arazisine eşittir. kimya, petrol, perakende, vb. sektörlerden cam, metal, plastik, kağıt/karton, Rakamlarla geri dönüşüm l Ambalaj atıklarının yönetiminde hangi finansal modeli uyguluyorsunuz? AB’de bu ülkeden ülkeye değişmekle birlikte birkaç örnek vermeniz mümkün mü? Ambalaj atıklarının yönetiminde Türkiye’de uyguladığımız finansal model “genişletilmiş sanayi sorumluluğu” modeli. Buna göre, ekonomik işletmeler yönetmelikte belirtilen geri kazanım hedefleri doğrultusunda toplanan ambalaj atıklarının finansmanını sağlarlar. Bu, AB’de de 20’nin üzerinde ülkede uygulanan en yaygın finansal model. AB’de ayrıca bunu destekleyen ek yöntemler de var. Örneğin, tüketicilere uygulanan “attığın kadar öde” sistemi 4 4,8 milyar litre su tasarrufu sağlandı. ile belediyelere uygulanan “bertaraf Bu da İstanbul’un yaklaşık 2 günlük su vergileri” ihtiyacıdır. l ÇEVKO olarak önerileriniz 4 Yaklaşık129.000 ton plastik ambalaj nedir? atığının geri dönüşümünden 2 Atıklar konusunda sürdürülebilir milyon varil petrol tasarrufu bir sistemin varlığı için öncelikle sağlandı. Bu da 7,3 milyon belediyelerin ambalaj atıklarının aracın bir depo benzinine eşittir. kaynağında ayrı toplanması 4 744 milyon kwh elektrik yükümlülüklerini yerine getirmeleri tasarrufu sağlandı. 270.000 gerekiyor. Türkiye’de mevcut 3.000 ailenin aylık elektrik tüketimine belediyeden yaklaşık %10’unun eşittir. Ambalaj Atıkları Yönetim Planı var. 2012 Yılı Toplam Tasarruf: Çevko olarak bizim bu konuda bir 4 3 milyon adet ağaç yaptırım gücümüz bulunmuyor. Sisteme 4 250.000 m3 fosil yakıt dahil olan belediye sayısının artması 4 4,9 milyon m3 su konusunda bakanlığımızın yaptırım 4 2,4 milyon m2 depolama alanı uygulaması önemli. Aynı zamanda 4 480.000 ton eşco2 sera gazı salımının duyarlı tüketicilerin de belediyelerinden önlenmesi kaynakta ayrı toplama çalışmaları 4 Yaklaşık 1.350.000 TL ekonomik yapmaları yönünde taleplerini ilgili tasarruf birimlere iletmelerini rica ediyoruz.