Katalog

EDİTÖR O bir iklim şampiyonu... Hepsi banka çalışanı. Ama gün geliyor Amazon ormanlarında, Afrika’da bir ağacın çevresinde günlerini geçiriyor, ölçüp biçiyor, toprağı inceliyorlar. Kimileri asit yağmurlarının eko sisteme etkisini araştırıyor, kimileri fareleri, yaprakların nem oranını...Çevre konusundan eğitilen bu kişiler ülkelerine döndüklerinde HSBC Gönüllüleri üyesi haline geliyorlar. Bu kez ise başka bir görev onları bekliyor: Çevre projeleri geliştirip, bu projelere liderlik etmek...Biz de HSBC Gönüllülerinin ekip lideri Levent Dokuyucu ile konuştuk.... Türkiye’nin Eğitim ve GeliştirmeMüdür Yardımcısı Levent HSBC Dokuyucu bankanın ilk iklim şampiyonu. İklim Şampiyonları, iklim değişikliklerini azaltmak için nelerin yapılabileceği konusunda, özel eğitim alan, ülkelerinde çevre projelerine liderlik eden aktif çevre gönüllülerine deniliyor. Dokuyucu da önce İngiltere’de ardından Çek Cumhuriyeti’nde aldığı bir dizi Levent Dokuyucu eğitimden sonra HSBC Gönüllüleri’nin ve iklim şampiyonluğu projesinin ülke ve ekip liderliği görevini yürütüyor. Aynı zamanda İklim Ortaklığı Projesinin de ülke koordinatörü. Zamanının önemli bir kısmını, HSBC çalışanlarını çevre konusunda duyarlı hale getirmeyi amaçlayan projeler üretmek ve oluşturduğu ekiplerle bunları yaşama geçirmek alıyor. Levent Dokuyucu ile iklim şampiyonlarını ve yaptıklarını konuştuk... İklim Ortaklığı’nı biraz açabilir miyiz? Aslında 7 yıldan beri çok ciddi global çevre projeleri yürütülüyor. 5 yıl süren ve 2000’e yakın HSBC çalışanının katıldığı Earthwatch başarılı şekilde sonuçlandı. Daha sonra HSBC olarak iklim ortaklığı projesine başladık. Bundan iki yıl önce HSBC ile The Climate Group (İklim Grubu), Earthwatch Enstitüsü, Smithsonian Tropik Araştırmalar Enstitüsü ve WWF (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) arasında kurulan beş yıllık bir ortaklık sağlandı. HSBC çevre projelerini desteklemek amacıyla yüz milyon dolar bağışladı ve bu projenin sponsoru oldu. HSBC için çevre ve iklim değişikliği çok ciddi bir sorun. Dünya genelinde 330 bin HSBC çalışanı var. Bankanın birinci amacı bütün çalışanlarını çevre konusunda bilinçlendirmek. İkincisi konu ise ortaklığın yirmi farklı ülkede yirmi farklı şehirde yürüttüğü projelerde yer almak. Çevreyle, iklimle, bitki ve hayvan türleri ile ilgili çalışmalar var bu projede. HSBC çalışanları da gönüllü olarak bu projelerde destek veriyor ve eğitim alıyorlar. Türkiye’den son 2 yıl içinde 15 kişi bu projelere katıldı. Kimileri Afrika’ya kimileri Amazonlara gitti... Siz hangi projelere katıldınız? Ben İngiltere’ye Oxford yakınlarında bir bölgeye gittim. İki bilim adamının yaptığı çalışmalara destek olduk. Ormanlarda yirmi gün boyunca fareler, porsuklar ve geyikleri inceledik.Çek Cumhuriyeti’nde ise asit yağmurlarının eko sisteme etkilerini inceledik. Ülkenin kuzeyinde Doğu Almanya ve Polonya sınırında bir ormana götürdüler bizi. Ağaçlar parçalanmış, çürümüş....Bir orman neredeyse yok olmuş, atom bombası düşmüş bir yer... Biz bir köyde kaldık. Orada herkesin bir görevi var: ağaçlar ölçümleniyor, toprağın yapısı inceleniyor, yapraklardaki nem oranları bunların doğaya etkisi inceleniyor. Peki bu çalışmalarla hedeflenen ne? Her kıtada 5 farklı bölge için birer iklim araştırma merkezi kuruldu: Güney Afrika, Brezilya, İngiltere, Çin ve ABD’de. Ciddi anlamda bilimsel araştırmalar yapılıyor. İstenen şu: 5 yıl içinde 2500 HSBC çalışanının seçilerek bu araştırma merkezlerine gönderilmeleri. Eğitim alarak iklim şampiyonu oBanka genelinde larak yetiştirilmeleri, döndükkağıt tüketim analizi ten sonra da gerçekleştirdik. Bunu ülkelerinde proSigma denilen bir jeler yapmaları... analiz yardımıyla Her ülkenin kotası var. yaptık. Her ilin her Türkiye’nin ki 50 şubenin ne kadar kişilik bir kota. Şu kağıt tükettiği ortaya ana kadar Türkiye’den 15 kçıktı. Yılda 60 milyon işi iklim şampiyadet kağıt onu olarak yetişti. tüketiyormuşuz. Ben ilk giden Şimdi bu sayısı oldum, şu anda da projenin azaltmaya başladık... Türkiye sorumlusu ve koordinatörüyüm. Her isteyen katılabiliyor mu? Her çalışan müracat edebilir. Ancak çevre konusu ile biraz ilgili olması lazım. Ama asıl seçimi İngiltere’deki Earthwatch yapıyor. Türkiyeden yüze yakın kişi başvurdu 15 kişi bu projeye katıldı. Başka ne tür projeler gerçekleştirildi? Örneğin Dünya Çevre Haftası kapsamında bir dizi proje ve yarışma gerçekleştirdik. Biz HSBC Gönüllüleri olarak aynı zamanda Özel Sektör Gönüllüleri Derneği’nin de üyesiyiz. Derneğin “Çocuklar İçin Çevre Eğitimi “ projesi var. Bizim iklim şampiyonlarımız eylül ayından itibaren okullara bu eğitimi verecekler. Aynı şekilde HSBC Türkiye olarak kardeş okullarımız da var. Farklı kentlerde 10 okul belirledik. Oradaki binlerce çocuğa çevre eğitimi verip geri dönüşümün önemini anlatacağız. Ayrıca karbon avcıları diye bir proje geliştirdik şubelerden ne kadar kağıt tüketiliyor, ne kadar su harcanıyor gibi veriler istedik ve onlardan öneriler topladık... Yılda 60 milyon adet kağıt tükettiğimiz ortaya çıktı. Sonuçta şu anda bankadaki yazıcıların tümü çift taraflı basılacak şekilde. Her kata geri dönüşüm kutuları kondu, bilinçlendirici posterler astık. Satın almalarda daha çevreci kağıt ve ürünlere yönelinmesi sağlandı... ÖZLEM YÜZAK Gelecek Nesillere Karşı Sorumluyuz.... Bilim dünyası yerkürenin sıcaklığının artmasında, buzulların erimesi ve ekolojik dengenin bozulmasında insan faaliyetlerinin son derece etkin olduğu konusunda hemfikir. Gelişmiş ülkelerde bu konuda bir farkındalık gelişmeye başladıysa da dünyanın bütünü hala sürdürülemez bir yolda ilerliyor. Aslında en yalın haliyle gerçek hala şu: Biz kendi ihtiyaçlarımızı giderirken, gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılama imkanlarını yok ediyoruz. Ekosistem hizmetlerini yok etmenin maliyeti, ne yazık ki, ancak o hizmetler çökmeye başlayınca görülür hale geliyor. Örneğin Çin'de Yangtze havzasındaki orman tahribatı, 1998'de, 3 bin 700 kişinin ölümüne neden olan 223 milyon kişiyi yerinden yurdundan eden ve 243 milyon dönüm ekin alanını sular altında bırakan sel felaketini tetikledi, 30 milyar dolarlık bu felaket moratoryum ilan etmeyi ve 12 milyar dolarlık bir yeniden ağaçlandırma programı hazırlamayı gerektirdi. Aslında şirketlerin (ve hükümetlerin) ekosistem hizmetleri konusunda bu kadar savurgan olmalarının nedeni, bu hizmetlerin değerlerine şirket bilançolarında yer verilmiyor olması. Bu şaşırtıcı bir ihmal. Ekonomi, neresinden bakılırsa bakılsın, çevreyle tümleşiktir. Nature Dergisi'nde yayımlanan hesaplamalara göre, yerkürenin bütün ekosistem hizmetlerinin yıllık değeri yaklaşık 33 trilyon dolar. Üstelik bu hizmetlerinin çoğunun herhangi bir fiyat karşılığında bilinen herhangi bir ikamesi yok ve bunlar olmadan yaşamamız mümkün değil... Aslında şunu vurgulamalıyız ki, çevre devrimi neredeyse 30 yıldan beri sürüyor ve bu süreç içinde şirketlerin iş yapma tarzları da yavaş yavaş değişiyor. Bir düşünelim: 1960'lı ve 1970'li yıllarda birçok kurum çevre üzerindeki olumsuz etkilerini inkar ediyorlardı. Bugün ise birçoğu çevreye zarar vermeme sorumluluklarını kabul ediyor. Ancak daha alınacak çok fazla yol olduğu da kesin. Önemli olan çevre duyarlılığını, doğaya ve gelecek nesillere karşı yükümlülüklerimiz olduğunu gerek yasalarla, gerekse teşviklerle ve bilinçlendirme kampanyalarıyla toplumlara aşılamak. Sürdürülebilir kalkınma kavramı bu yüzden giderek önem kazanıyor. İçinin somut politikalarla doldurulması ve desteklenmesi gerekiyor. Dergimizin bu sayısında küresel ısınma ve çevre tahribatları konusunu işledik. Şirketlerin bu konudaki sorumluluklarına ve geliştirdikleri projelere geniş yer verdik. Bu projelerin bilinmesi yeni projelerin yaygınlaşması açısından büyük önem taşıyor. Dileğimiz tüm iş ve yaşam modellerinin "yeşil bir strateji" çerçevesinde oluşması... İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız Yazıişleri Müdürü: Güray Öz Editör: Özlem Yüzak Görsel Yönetmen: Tutku Talınlı Yayın Hazırlık: Pelin Ünker Yayınlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ Yönetim yeri: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No. 2 Şişliİstanbul Tel: 0 212 343 72 74, Fax: 0 212 343 72 64 Reklam: Cumhuriyet Reklam, Genel Müdür: Özlem Ayden, Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal, Reklam Koordinatörü: Neşe Yazıcı, Rezervasyon Yönetmeni: Onur Tunalı, Tel: 212251 98 7475. Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Yerel Süreli Yayın 3