Katalog

Beyaz Nokta Vakfı Başkanı Tınaz Titiz dünyada sessiz sedasız bir öğrenme devriminin yaşandığını belirtiyor: Yalnız öğrenenler kalacak! ramlar ile sorun çözebilir ya da yargılayabilir. Örneğin sorun çözme disiplininde çok önemli iki kavram: kök sorun ve hayalet sorun . Hayalet sorun, aslında var olmayan ama kaynaklarınızı onun uğruna tükettiğiniz şeyler. Birleşmiş Milletlerin gelişmemiş toplumlar için ürettiği bir tanımı var: Sorunlarını önceliklendirememiş, kaynaklarını yalnış sorunlar için heba et“Endüstri ve ardından gelen Enformasyon rü, refah sağlama yönteminin en kolaylarından mekte olan toplumlara gelişmemiş toplumlar dedevriminden sonra dünyada sessiz sedasız bir biri. Bütün mal ve hizmet ürünlerinin geri planına nir. Eğer birileri bu kavramları dolaşıma sokadevrim daha yaşanıyor: Öğrenme Devrimi. İn göz attığımızda ise doğayı kirleten kimyasal bilirse toplum bunu kabul eder reddetmez. sanın öğrenme yeteneğini teslim eden ve artık lardan , asgari ücretin altında çalışan insanla Türkiye’nin eğitim sorununa gelecek bütün sistemlerini onun üzerine kurmaya çalı ra, çocuk işçilere kadar bir sürü görünmeyen ka olursak... şan bir devrim bu. İnsanı koşullandırmaya ken lem var. Az becerikliyseniz en yakınlarınızı en kaBütün sorunların çözümsüzlüğünü herkes di doğrularını ona dayatmaya benimsetmeye de ba yöntemlerle sömürüyorsunuz, daha kurnaz eğitime bağlıyor. Tamam doğru; ama yalnış olan ğil; sadece ihtiyaçlarını öğrenmeye ve zeki iseniz daha uzaktakileri daha görünmez bir nokta var; o da istisnasız herkesin eğitimi yönelik fonksiyonlarını harekete biçimlerde sömürüyorsunuz. Silah üretip satı gerçekleştirme aracı olarak, koşullanmayı öngeçirmeye ve ona zengin öğren yorsunuz; burada insan haklarını koruyorsunuz görüyor olması. Oysa “Koşullanmama özgürme ortamı sunarak bilgi ve bece ama orada insanların birbirlerini öldürmesine lüğü” diye bir kavram bizde söz konusu bile derilerini doğal olarak geliştirmesine aracılık yapıyorsunuz... ğil. İnsanlar arzu ettikleri şeyleri inanılmız bir beBir adım daha atalım, madem sömürünü ceri ve hızda öğrenebiliyorlar. Onları koşullanimkan tanıyan bir sistem.....” Bu sözlerin sahibi Beyaz Nokta önemli bir refah aracı olduğunu kabul ediyoruz. dırmaya değil; zengin öğrenme ortamı sunarak Vakfı Başkanı eski bakanları Sömürebilmek için sömürülecek insana ihtiyaç bilgi ve becerilerini doğal olarak geliştirmesine var. Sömürülecek olanları “ sorunlarını çözmekte imkan tanımalıyız. Türkiye gibi çoğunluğu çomızdan Tınaz Titiz. Peki Türkiye Öğrenme güçlüğü olan toplumlar” olarak tanımlayabiliriz. cuk ve genç olduğu bir ülkede böyle bir poMadem ki sıfır toplamlı bir oyun oynanıyor. tansiyelin harekete geçirilmesinin nükleer enerDevrimi’ne ne zaman geçebilecek? Ya da hiç Madem kazananlara karşılık mutlaka kaybe jiden çok daha büyük bir patlamaya yol açabigeçemeyecek mi? Eği denlerin de olması gereken bir oyun bu; bizim leceğini düşünüyorum. Üniversiteye giriş sıTınaz Titiz tim Sorunları diye ta burada kaybeden taraf olmamamız için illa bu ravlarında yaşanan büyük başarısızlıkların altında nımladığımız devasa bir sömürü oyununun felsefesini kabul etmemiz ge da ben koşullanmaya karşı oluşan bir tepkinin sorun yumağı önümüzde dururken ezber bo rekmiyor, en azından kendimizi korumak için so olduğunu düşünüyorum. run çözme kabiliyetinin düşük olmasına rıza göszucu bu söylem nereden çıktı şimdi? Siz yıllardan beri Öğrenme Evi , KiGep Sorular peşpeşe sıralanırken Tınaz Titiz ile termemiz gerekiyor. gibi projelerle öğrencilere ve gençlere yaruzun bir sohbet gerçekleştirdik. dımcı olmaya çalışıyorsunuz? Türkiye’de topluma yönelik son derece İş bulmak insanların özelikle de gençgerçekçi saptamaları ve çözüm önerileri Toplumumuzun sorun çözme kabiliyeti ye lerin bir numaralı sorunu. “İşi birisi verir” olan bir isim Tınaz Titiz. Toplum olarak so tersiz. Sorunları doğru tanımlayamıyoruz bi diye bir paradigma var; halbuki “iş eşitrun çözme kabiliyetimizin eksikliğinin işin batir ihtiyaçlar” diye baktığınız zaman çevşı olduğunu sürekli olarak vurguluyor. Zaten le. Birleşmiş Milletler’in gelişmemiş toplum reniz iş dolu, onu görmeye başlıyorsunuz. kurucusu olduğu Beyaz Nokta Vakfı‘nın lar için ürettiği tanımı şöyle: Sorunlarını önBeyaz Nokta Vakfı olarak seminerleamacı bireylerin Sorun Çözme Kabiliyetini ar celiklendirememiş, kaynaklarını yanlış so re 2003 yılında başladık, her ay ünivertırarak toplumu daha kaliteli bir yaşam sesitelerden seçilmiş 30 öğrenciye 2 tam viyesine yükseltmek. Ezbersiz Eğitim, Genç runlar için heba eden toplumlara gelişmemiş gün süren seminerler verdik. Onları şeçler için Kişisel Gelişim Platformu (KİGeP), toplumlar deniyor. memizin nedeni de şu: Bütün Avrupa’da Yurttaşlık Eğitimi, Bilim Çantası, Öğrenme Evi eğitimli işsizlere daha çok öncelik veriligibi öncü ve yenilikçi uygulamalar ise Vakyor çünkü onların beklentileri yüksek, potansi Peki sorun çözme kabiliyetinin arttırıl yelleri var toplum onlardan birşeyler bekliyor. Anfın bugüne kadar geliştirdiği projelerden yalnızca ması için nelerin yapılması gerekiyor? birkaçı. cak işsiz oldukları sürece onlar toplumdan birÖncekli olarak gereken sorunun doğru ta şeyler bekler haldeler.Seminerlere katılan Toplumumuzun en öncelikli sorununu “sorun çözme kabiliyetininin eksikliği” ola nımlanması. sorunun tanımlanmışlık düzeyi. gençler, öğrenmeyi öğrenerek problemlerini rak tanımlıyorsunuz... Biraz açabilir miyiz ko bizde birçok sorun tanımlanmışy sorun değil; çözebileceklerini kendilerine iş bulabiKürt sorununa dediğimiz şey de öyle , Türki leceklerini ya da iş yaratabileceklenuyu... Biz sorunlarını çözmeyi beceremeyen ve so ye’nin eğitim sorunu dediğimiz şey de... rini anladıkları anda onları kimse durTC’nin hemen hemen bütün büyük sorun duramadı. ODTÜ‘den bir öğretim nuçta daima bir kurtarıcı bekleyen bir toplumuz. Her noktada, trafikten, eğitime, siyasetten, di ları tanımlanmamış sorunlar. Trafik sorunu de görevlisine bir çalışma yaptırdık, ne her alanda sorunlar yaşanıyor. Sorunları doğ diğimiz ne? 810 aynı sorunu paketleyip üzeri sonuçlarını almak için. Katılanların ru tespit edemediğimiz gibi çözümde de arpa ne trafik sorunu diye etiket koyuyoruz . Acaba yüzde 70’i ya iş buluyor ya iş kuboyu yol alamıyoruz. Bu salt benim tespitim de kural tanımazlık mıdır? Sürücülerin ve yayala ruyor, bugüne kadar 2000 e yakın ğil. UNDP’nin İnsani Gelişmişlik Endeksi’nde 186 rın eğitimsizliği midir? kamuya ait yerlerin be öğrenciye ulaştık . Onun için buülke arasında 79. sırada oluşumuz da hangi nok dava park yeri oarak kullanılması mıdır? Araç nu topluma mal etmek istiyorum ların eskiliği midir? tada olduğumuzu söylüyor. ortak akla çok güveniyorum. buÇözüm, toplumun karar ve eylemlerini yön nu Beyaz Nokta’nın ya da Tınaz Günümüzde refah, Afrika kabilelerinden tutun en zengin uluslara kadar herkesin bir nu lendirmekte etkili olan kesimlerinin gündemine Titiz’in sorunu olmaktan çıkarmaralı önceliği. Refah dediğimiz şey milli gelir bunu yerleştirebilmekte yatıyor. 15 yıldır bu ko maya ve toplama mal etmeye den tutun, eğitime, sağlığa, yaşam süresine ya nu ile uğraşıyorum sadece bir kişi telefon açıp çalışıyorum. İzmir ve Ankatırımlara kadar insani gelişme endeksini oluş bu konuyu sordu. Kamuoyunun kavram da ra’da 2 Öğrenme Evi’miz var. turan kolay ölçülür parametreler. Gelir ölçme ğarcığını içine bizim kavram sistemimizde ol Üçüncüyü de İstanbul’da açentrümanı olarak başlıca kullanılan araç ise sö mayan yeni bazı kavramlar atabilmek son de mak için bir kampanya yümürme...Doğrudan ya da dolaylı olarak sömü rece önemli. Bir toplum dağarcığındaki kav rütüyoruz. Bugün bütün sorunların çözümsüzlüğünü herkes eğitime bağlıyor. Tamam doğru; ama yalnış olan bir nokta var; o da istisnasız her kesimin ve herkesin eğitimi gerçekleştirme aracı olarak, koşullanmayı öngörüyor olması. Oysa “koşullanmama özgürlüğü” diye bir kavram bizde söz konusu bile değil. Özlem Yüzak 7