Katalog

Hey Dünya ‘Biz de varız!’ 6 Nokta Körler Vakfı Başkanı Oya Sebük “biz çeşitli eğitimlerle görme engelliyi kendi ile barıştırıyoruz ama toplumsal duyarlılık şart’ diyor Altınokta Körler Vakfı Reşitpaşa sırtlarında, kocaman bahçesi ve muhteşem çam kokularıyla huzurlu ve iç açıcı bir atmosfere sahip. Reşitpaşa sakinleri, vakfı ve körleri çok sahiplenmiş. Ayrımcılığın olmadığı, uyumun ve saygının çevrelediği semtten çıkmak zorunda kalmak vakfı en çok kaygılandıran konulardan. Bugüne kadar yaklaşık 2000 görme engelliye ev sahipliği yapan Altı Nokta Körler Vakfı görme engelliler alanında çalışan en eski kurumlardan. Vakıf Başkanı Oya Sebük, Vakıf Müdürü Seçil Arıkan ve vakfın masaj öğretmenleri Hakan Erdem ve Oya Hado ile görüştük. Başak Koramaz Vakfın,serüveni nasıl başladı? Nerelerde zorlandınız? Oya Sebük :1972 senesinde Milliyet gazetesinin açtığı kampanya sonrasında Büyükşehir belediyesi bu binayı bize tahsis etmişti.Vakfın kurucuları arasında zaten Lions klübü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi,Milliyet Gazetesi vardı...Abdi İpekçi kurucular arasındaydı...Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuyla imzalanan protokolle faaliyetlerine başladı. 30 sene geçmez zannederken, 2002 senesinde buranın tahsis protokolünün süresi doldu. Protokolü yenilenmeyen bu arazide faaliyet göstermek büyük bir zorluk tabii ki. Belediye nezdinde birçok girişimimiz oldu. Henüz olumlu bir sonuç alamadık. Oysa ki Reşitpaşa Belediyesi’nin de kendi tanıtımını yapacağı pilot proje olarak algılanabilir. Körlerin sokakta karşılaşabileceği her türlü yol döşemesini vakfın bahçesine döşüyoruz. Bağımsız olabilmek için, tek başına hareket etmeyi öğrenmek gerekiyor öncelikle. Vakıfla tanışma nasıl oldu? Hakan: Ben Malatyalı’yım. Vakıfla ilk tanışmam 1998 yılında oldu. Gözlerimi yeni yeni kaybetmeye başlamıştım. Vakfın aslında göz ardı edilen en önemli eğitimi, insanı körlüğü ile barıştırması...Bir anlamda kendini yeniden tanımaya başlıyor insan burada. Temel eğitimin yanısıra psikoloji eğitimi, bilgisayar eğitimi birşeylerin değişmesini sağlıyor. Bana inanılmazbir etkisi oldu. Herşeyden önce bu dünyada “ben de varım” demeye başladım. Aklını geliştirmeye başladığında ise kendine sürekli birşeyler ekliyorsun zaten... Oya Hado: Ben Altı Nokta Körler derneği aracılığıyla geldim. Ama tanıdık vasıtasıyla gelenler çok oluyor... Vakıf istihdam konusunda ne sağlıyor? Seçil Arıkan: Vakfın en önemli işlevi temel eğitimin dışında, eğitimi geliştirme faaliyeti. Avrupa’da neler yapılıyor? Görme engelliler hangi alanlarda istihdam ediliyor? Hem bu konuda çalışmalar yapıyoruz hem de yeni istihdam projeleri oluşturuyoruz. Örneğin Masörlük eğitimi böyle bir motivasyonla ortaya çıkmıştı. Şimdiki projemiz ise Çağrı Merkezi Operatörlüğü... Körlerin eğitimini aldıkları her alanda istihdam edilebileceğini biz biliyoruz. Atlas Jet’in Çağrı Merkezinde çalışan 3 arkadaşımız var. Bu anlamda bizim beklentimiz şirketlerin ve sosyal politika anlamında devletin daha duyarlı olması gerekiyor. Bizim daha çok proje üretmemiz onların da daha çok destek vermesi lazım. Bu anlamda bilgisayar eğitimine ağırlık veriyoruz. Vakıfta 24 saat kullanabibir ilk. Çağrı Merkezi projenizden biraz bahseder misiniz? Oya Sebük: Aslında biraz yavaş ilerliyor. Onunla bağlantılı ikinci bir proje daha var. Sabancı Vakfı’ndan bir fon alıyoruz. Projeyi Psikoloji Derneği ile birlikte yürütüyoruz. Bu proje işvereni görme engelli istihdamına hazırlayıcı eğitim de içeriyor. Engelliyi de her türlü işi ben yaparbilirim fikrine hazırlıyor. Projeyi Bursa, İslecekleri bilgisayarlar var. Özel bir yazılım var. Hakan Erdem: Mesela masörlük benim için te tanbul ve Gaziantep’te yapamel eğitimin Master’ı gibi oldu. 1992 yılından be cağız. Toplumun her katmanıri 100’e yakın öğrencimizden 90’ı mesleğini yapı nı görme engellilerin istihdamıyor. Buradaki masörlük eğitimi Avrupa’da verilen 3 na hazırlamak gerek. Belediye4 yıllık eğitimin sıkıştırılmış hali... Bizden eğitim alan ler ve bazı şirketler engelli istiharkadaşlar hastanelerde, otellerde, SPA merkez damına olumlu gözle bakıyorlar lerinde çalışabiliyorlar. SPA merkezleri gerçekten fakat en çok körlerin istihdamıyla Seçil Arıkan önemli bir iş alanı haline geldi. Bunun dışında va ilgili tereddüte düşüyorlar, çünkıf, kişinin eğitimini sürdürmesi açısından da itici güç kü körlerin kullanımına uygun biloluyor. Ben mesela yüksek öğrenimimi yaptım. Ka gisayar programları için yatırım yapılması gerekiyor. Bu projenin mu Yönetimi ön lisans mezunuyum. Seçil Arıkan: Zaten vakfa gelenler, özelliklede duyurulmaya ve desteğe ihtiyagörüşünü yeni yeni kaybedenler hemen hızla eği cı var anlayacağınız… Engelli personelin istihtimlerini sürdürme kararı alıyorlar. damı hukuki mevzuatla dü Bunların dışında başka hangi faaliyetleri yazenlenmiş durumda. Örneğin pıyorsunuz? Seçil: Sene içinde talebe göre farklı atölyeler dü 50 kişinin çalıştığı iş yerlerinzenliyoruz. Ritm atölyesi yapıyoruz. Rahatlatıcı ve de 6 kişilik bir kontenjan ayrılmak zorunda… Kanun uygulanıyor mu? Oya Sebük: Ne yazık ki Oya Sebük Vakfın hukuki mevzuatların işaslında göz ardı edilen en önemli leyişi daha zor. Eseğitimi insanı körlüğü ile kiden Vakıf olarak bir şirkete bir görbarıştırması. Bir anlamda kendini me engellinin istihdamıyla ilgili yeniden tanımaya başlıyor insan başvuruda bulunduğunuzda burada. Temel eğitimin yanı sıra genelde olumlu sonuç alabipsikoloji eğitimi, bilgisayar eğitimi lirdiniz. Şimdi öyle değil. İşbir şeylerin değişmesini sağlıyor. letmeler engelli istihdamını Bana inanılmaz bir etkisi oldu. Her kağıt üzerinde gösterseler şeyden önce bu dünyada “Ben de bile gerçekte çalıştırmıyorlar varım” demeye başladım. Akıl her ne yazık ki... şeyde ön plana çıkmaya başladı. Bu konuda dünyada ne Aklını geliştirmeye başladığında yapılıyor? ise kendine sürekli bir şeyler Dünyadan örnek alınabilecek çok ekliyorsun zaten. şey var. Mesela Kore’de,Tayland’da, Japonya’da akupunktur ve masaj alanında ağırlıklı olarak körler istihdam ediliyor. İspanya’da milli piyango idaresi sadece körlerin istihdamına açık, başarılı olabilecekleri bir alan. Ebru atölyesi yaptık. ayrıca gelirler de bu alanda değerlendiriliyor.İspanya Körlerin deneyimlerini paylaştıkları, hikayelerini an zaten görme engelliler için cennet gibidir. Çok cidlattıkları bir toplantı yaptık geçenlerde. Gençler yaş di bütçe ayrılmış… Seçil:Ülkenin kendi özgül koşullarını tespit etlılara cep telefonu kullanmayı öğretti, yaşlılar da mutfak işlerinden epey anlıyorlar, güzel ipuçları verdi mek ve o yönde çözümler aramak mümkün. Fransa’ da şarapçılık önemli bir sektör. Degustasyon ler gençlere… Üniversitelerin durumu nedir? Görme en (şarap tadımı) için koku , tad ve rengin tespit edilgellilerin eğitimi için uygun imkanlar var mı? mesi gerekiyor. Şarapta uygun rengi tespit edebiSeçil : Türkiye’nin bu anlamda en önemli iki üni len bir teknoloji geliştirilmiş. Ve hemen ardından bu versitesi Boğaziçi ve ODTÜ. Boğaziçi zaten bu alan alanda körler için kurslar açılmaya başlanmış,ünida çok eski. Görme engelliler için teknoloji eskiden versitede fakülte açılmış… yoktu. Fakat teknolojinin olmadığı dönemlerde daHakan: Avrupa’da devletin veya özel fizik tedavi hi görme engelliler için özel olarak okutman tutar ve rehabilitasyon merkezlerinde genelde körler larmış.. Bu konuda Boğaziçi Üniversitesi de, OD istihdam ediliyor. Biz yılda 10 masör mezun ediTÜ’de duyarlı ve Avrupa Stardartlarında okullar. Es yoruz..İstanbul’da 120’ye yakın özel hastane 80 ine kişehir’deki Anadolu Üniversitesi bünyesinde ise ilk yakın fizik tedavi merkezi var… Her yıl 10 kişi alınöğretimden başlayarak üniversiteye kadar görme mış olsaydı zaten bugüne kadar önemli bir sayı tutengellilere eğitim veriliyor ve bu anlamda Türkiye’de turulmuş olurdu.. 5