Katalog

Cumhuriyet Ankara 292/5 Şubat 2010 ÖncE saĞLIK prof.dr.tuncay nas MEsaHastanesi KadınHastalıklarıvedoğumuzmanı email: tnas@mesa.com.tr T Detaylı Ultrason, Dört Boyutlu Ultrasonografi eknolojinin hızla ilerlemesi, anne karnındaki bebeğin (fetus) hemen hemen tüm organlarının detaylı olarak görüntüleme olanağı vermiştir. İncelemenin başarısında hem cihazın kalitesi, hem de ultrasonografiyi yapan kişinin tecrübesi önemlidir. Günümüzde kullanılan ileri düzey amaçlı ultrasonografi ile hidrosefali (kafa içinde sıvı toplanması), yarık dudak, kalpte oluşan defektler (delikler), gastroşizis (karın ön duvarının gelişmemesi), omfalosel (göbek fıtıkları), böbrek ve idrar yolları sorunları, duodenal atrezi (on iki barsak tıkanıklığı), karın içi kistler, kol, bacak, el ve ayak problemlerinin tanısı rahatlıkla konulmaktadır. Daha da ötesi çok daha ince ayrıntılara girilerek (burun kemiği küçüklüğü, ense saydamlığı, damar kan akımı ölçümü, ön kol ve uyluk kemiği uzunluğu, el 5. parmak orta kemik kısalığı veya yokluğu, ayak baş parmak ayrıklığı vb.) kromozom bozukluklar (mongol fetus gibi) hakkında ipuçları yakalanabilmektedir. En ideal dönem 1822’nci haftalar Detaylı ultrasonografi için en ideal dönem gebeliğin 1822 haftalarıdır. Bu dönem fetusun organlarının en iyi görüldüğü haftalardır. Daha erken haftalarda bazı organlar (beyin, böbrekler, barsaklar ve diğer iç organlar) henüz gelişmekte olup ultrasonografik değerlendirme için yeterli görüntü verememektedir. Daha geç haftalarda ise fetus büyüdüğü için ultrason cihazının deyim yerinde ise görme alanın dışına taşmakta bir bütün olarak değerlendirme zorlaşmaktadır. İşlem için gebenin rahat bir şekilde uzanabileceği muayene masası, anne adayının yatarak karşıdan görebileceği bir monitör bulunmalıdır. Detaylı ultrasonografi bu konuda ileri düzeyde eğitim almış uzmanlar tarafından yüksek rezolüsyonlu ultrasonografi cihazları ile belli merkezlerde yapılmalıdır. Bu işlem genellikle 3060 dakika süren bir inceleme olup, fetusun bazı organlarını daha iyi görmemizi sağlayan pozisyonda olmadığı durumlarda (örneğin kalp için fetusun yüzünün anne karnına doğru dönük olması gibi) ikinci kez inceleme için anne adayı başka zamanda bakılmak üzere çağrılabilir. Gebeliğin bu döneminde detaylı ultrasonografi ile kafa içi yapılar, kafatası, yüz, boyun, göğüs kafesi ve içindeki organlar (kalp, akciğerler), karın duvarı, karın içi organlar (mide, barsaklar, karaciğer, böbrekler, idrar yolları, mesane vb.), kollar, bacaklar, eller ayaklar, göbek kordonu, plasenta (fetus eşi), amnion sıvı (gebelik kesesi sıvısı) detaylı olarak incelenir. işlemi yapılırken eşzamanlı olarak ekranda görüntülenmesi için verilen adlandırmadır (real time three dimensional ultrasound). Bu işlem ile annebaba adayları için güzel görüntüler elde etmekle beraber, esas itibaryla fetusun iki boyutlu ultrasonografi ile birlikte kullanıldığında birçok anomalilerin daha kolay ve belirgin olarak tespit edilmesinde yararlı olmaktadır. Bazı anomalilerde anensefali (fetus başının gelişmemesi), spina bifida (omurgada açıklık), yarık dudak, göbek fıtıkları gibi karın duvarı sorunları, kol bacak, el ayak anomalileri) annebabanın daha kolayca anlayabileceği görüntülerin sağlanması açısından büyük avantaj sağlamaktadır. Diğer yandan uygun pozisyonda olan fetuslarda çok güzel görüntüler alma şansı olmakta, annebaba adaylarına anı olarak resim veya kayıt olarak verilme olanağı doğmaktadır. Bazı anormallikleri görmek olanaksız Teknolojinin bu kadar ilerlemesine rağmen hâlâ bazı anomalileri (fetusun cilt problemleri, kalpteki küçük delikler vb.) görme olanağımız maalesef yoktur. Detaylı ultrasonografide bilinmesi gereken önemli konulardan birisi fetustaki bazı organlarda görülen durumların doğumdan sonra düzeldiği (örneğin, anne karnındaki fetusta var olan kalpteki iki kulakçık arasındaki deliğin doğum sonrası kapanması gibi) bilinmelidir. Birçok organın detaylı ultrasonografinin yapıldığı 1822 haftalardan sonra (böbrekler, bağırsaklar), hatta bazılarının (beyin) doğumdan sonra bile gelişmeye devam ettiği bu nedenle büyümeye devam eden organlarda gebeliğin ilerleyen haftalarında da sorunlar çıkabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle detaylı ultrasonografi ile inceleme yapıldıktan sonra, gebelik takibi yapan hekim tarafından bu durum bilindiği için ilerleyen aylarda bu organlar tekrar değerlendirilmektedir. Dört boyutlu ultrasonografi denildiğinde aslında üç boyutlu görüntünün ultrasonografi Bu sayfa Mesa Hastanesi tarafından hazırlanmıştır. / www.mesahastanesi.com.tr 292 99 00 21