Katalog

Cumhuriyet Ankara 282/27 Kasım 2009 N odüler guatrda tedavi nasıldır? Nodüler guatrda nodül çapı 2.5 santimetreden büyük değilse, nodüle ince iğne biyopsisi yapılıp sonuç iyi huylu bulunduysa, hasta gençse, kalple ilgili bir hastalığı yoksa yaklaşık bir yıl süreyle TSH hormonunu tiroid hormonuyla baskılama tedavisi uygulanabilir. Amaç, TSH’yi normalin alt sınırında tutarak nodülün büyümesine engel olmaktır. Bir yıl kadar sonra tedaviden yarar sağlanamadıysa tedavi kesilir ve ilaç vermeksizin muayene ve tiroid ultrasonla takip yapılır. Nodüler guatrlı hastalara takiplerinde iyotsuz tuz önerilmelidir. Tiroid nodülünde hastayı yersiz yere panikletmemeli, biyopsi yapılmaksızın “Hasta hemen ameliyat edilmelidir, sonra kansere çevirir” gibi bilimsel olmayan öneriler ile hasta tiroid nodülü için gereksiz ameliyatlara zorlanmamalıdır. Nodüler Guatr / Tiroid Kanserleri la tiroid hormonu salma eğilimindeki nodüller ameliyat edilmelidir. ÖNCE SAĞLIK Tiroid Bezi Hastalıkları (9) Tiroid kanserleri Tiroid nodüllerinin toplumda sık görülmesine karşın, tiroid kanserleri sık değildir. Tiroid kanserleri, teşhis edilmiş tüm kanserlerin yüzde 1’ini oluştururlar. Her yaşta görülebilirler. Tiroid kanserleri, kadınlarda erkeklere oranla 2 kat fazla görülür. Ancak nodülü olan erkeklerin tiroid kanseri riski daha fazladır. Tiroid kanserlerinin sıklığı fazla olmamasına karşın, kadınlarda görülen teşhis edilmiş kanserler arasında 8. sıradadır. Ancak bununla birlikte erken teşhis, gerekli ve yeterli teNodüle ince iğne biyopsisi yapılırken… davinin zamanında yapılma(Resim 3) sı,takiplerin düzenli olması çok önemlidir. Papiller tiroid kanseri (yüzde 80) diTiroid kanseri, tiroid bezi içindeki bir feransiye tiroid kanseri nodülden gelişir. Büyük çoğunluğuFolliküler tiroid kanseri (yüzde 10) dinun tedavisi vardır. Diğer kanserler feransiye tiroid kanseri gibi kötü gidişli değildir. Ameliyatla tüm Medüller tiroid kanseri (yüzde 5) tiroid dokusunun alınmasının ardından Anaplastik tiroid kanseri (yüzde 1) genellikle yüksek doz radyoaktif iyot teTiroid lenfoması, metastatik kanserdavisi ile tümör dokusu yok olur, has ler gibi diğer kanser türleri (yüzde 1) ta normal yaşama döner. Yaşam sürePapiller ve folliküler tiroid kanserlesini kısaltan, yaşam kalitesini bozan bir rine tıpta diferansiye tiroid kanserleri de kanser türü değildir. Ancak düzenli ta denir. Her ikisinde de ameliyattan sonra kip yapılması gerektiği unutulmamalı radyoaktif iyot tedavisi verilir. Papiller dır. kanser daha çok lenf bezleri yoluyla, folkanser ise daha çok kan dolaşımı Tiroid kanseri ne gibi belirti verir? liküler yoluyla yayılır. Takiplerinde kanda tiTiroid kanserli hastaların çoğunda roglobulin düzeyi çok yol göstericidir. belirgin bir şikâyet olmaz. Bir kısım hasMedüller tiroid kanseri (MTK)’nin ta, aynada kendini incelerken boynun yüzde 75’i ailesel değildir ama yüzde 25’i da şişlik fark edebilir, doktora gider. Bir ailesel özellik gösterir, bu nedenle MTK kısmında da hasta nodülünden haberdar tanısı alan bir hastanın tüm 1. derece yadeğildir, doktor muayenesi ve yapılan kınları bu nedenle taranmalıdır. Bu hastetkiklerle saptanır. Bazen kanserli no taların kanlarında Kalsitonin hormonu dülün bulunduğu tarafta patolojik bo yüksektir. MTK, eşzamanlı feokromasiyutta büyümüş bir lenf bezi saptanabi toma denen böbreküstü bezi tümörü ve palir. Buradan yola çıkılarak yapılan araş ratiroid bezi fazla çalışması hastalıklarıyla tırmalar sonucu tiroid kanseri teşhisi ko da beraber bulunabilir, bu nedenle tiroid nabilir. Hızlı büyüyen nodülde kanser ameliyatı öncesi hasta, bu konularda da den şüphelenilebilir. Ses kısıklığı, yut araştırılmalıdır. Nüks veya ilerlemiş kanma zorluğu, nodül komşuluğundaki ser vakalarında kemoterapiradyoterapi büyümüş lenf bezleri, kanser şüphesi uygulanabilir. ni uyandırsa da biyopsi yapılmadan Anaplastik kanser çok hızlı yayılım kanser teşhisi konamaz. Kanser teşhisi gösteren, daha çok yaşlılarda görülen bir için mutlaka ince iğne aspirasyon bi tiroid kanseri türüdür ve teşhis edilmeyopsisi (İ.İ.A.B) yapılmalıdır. Bu yön sinden çok kısa bir süre sonra hasta kaytem çok değerlidir, hiçbir yan etkisi yok bedilir. tur. Nodülün kanserli hücre içerip içermediği başka hiçbir yöntemle anlaşıla Diferansiye Tiroid Kanserlerinin hızlı gidişat göstereceğinin belirtileri maz. (Resim 3) DR.ŞEN ILGIN Endokrinoloji,MetabolizmaveİçHastalıklarıUzmanı email: [email protected] Kanserin tiroid bezinde birden fazla odakta bulunması, Kanserin lenf bezlerine yayılması, Teşhis sırasında hastanın yaşının 45’ten büyük; 15’ten küçük olması, Uzak organlarda yayılım bulunması, Hastanın erkek olması, Ameliyatta tiroidin tümünün çıkarılmamış olması, sonrasında radyoaktif iyot tedavisinin verilmemesi, Mikroskobik olarak tümörün damarsal ve kapsüler yayılımının olması Tiroid kanserleri nasıl tedavi edilir? TÜMÖR ÇAPI NE OLURSA OLSUN TÜM TİROİD KANSERLERİNDE MUTLAKA AMELİYAT YAPILMALIDIR. Ameliyatla tiroid bezinin tamamı çıkarılmalıdır. Kanser teşhisi için ameliyat sırasında hızlı yöntem (FROZEN) ile patolojik inceleme yapılamıyor ve teşhis ameliyattan sonra konuyorsa, hasta 2. kez ameliyat edilip tiroid bezinin kalan bölümü de çıkarılmalıdır. Lenf bezlerinde tümör yayılımı varsa, ameliyatta bunlar da temizlenmelidir. Diferansiye tiroid kanserlerinde ameliyattan 13 ay sonra yüksek doz radyoaktif iyot tedavisi verilir. Verilme amacı, cerrahi yöntemle alınamamış tiroid dokusu kalmışsa, onları yok etmeye yöneliktir. Daha sonra hastaya tiroid hormon ilacı başlanır. Hasta bu tedavisini ömür boyu alacaktır. TSH hormonu hafif baskılı (hafif düşük) tutulacak şekilde tedavi düzenlenmelidir. Takipte TSH hormonunun yüksek olması tiroid bezinde olası kalmış tümör hücre gruplarını büyütebileceğinden hasta TSH hormonu takibi konusunda bilinçlendirilmelidir., Diferansiye tiroid kanserlerinin kontrollerinde, kanda sT3, sT4 ve TSH’nin yanı sıra Tiroglobulin düzeyi takibi çok önemlidir. Prensipte, ameliyat ve daha sonra da verilen yüksek doz radyoaktif iyot tedavisi sonrası tiroglobulin üretebilecek tiroid hücresi kalmayacağı için TSH hafif baskılıyken tiroglobulin düzeyi, ölçülemeyecek kadar düşük çıkmalıdır. Tiroglobulin güvenirliği için anti tiroglobulin antikorları da izlenmeli ve bunlar yüksek olmamalıdır. TSH baskılıyken Tiroglobulin düzeyi yüksek olan hastalarda, radyoaktif iyotla tüm vücut taraması yapılmalıdır. Tiroid bölgesinde doku kalıp kalmadığı renkli doppler tiroid ultrasonla araştırılabilir. Ameliyat sonrasında tiroid kanserli hastanın takibini endokrin doktoru yapmalıdır. (Haftaya tiroid bezi ve hastalıklarıyla ilgili en çok sorulan sorular ve yanıtları…) Tiroid nodülü= AMELİYAT değildir Hastaya tiroid nodülünün ne olduğu, ne gibi durumlarda bunun sağlığı açısından sıkıntı verebileceği, hangi durumlarda kontrol zamanı dışında da izleyen hekimine başvurması gerektiği hastaya açık ve net bir şekilde anlatılmalıdır. Nodüler guatrda ince iğne biyopsisi sonucu kanser veya kanser şüphesi varsa, çapı 4 santimetreden büyük kistik nodüller, 2.53.0 santimetreden büyük katı veya katısıvı karışık nodüller, yemek borusu, yutak veya nefes borusuna baskı yapan büyük nodüller, faz (Resim 1) Normal tiroid bezi görünümü (Resim 2) Tiroid sol lobdaki nodülde kanser Tiroid kanseri tipleri, görülme sıklıkları, takip özellikleri nelerdir? nelerdir? Tümör çapının 1 santimetreden büyük olması, Bu sayfa Mesa Hastanesi tarafından hazırlanmıştır. / www.mesahastanesi.com.tr 292 99 00 21