Katalog

Cumhuriyet Ankara 275/9 Ekim 2009 Telekom’un‘SabitTelefonHattıKullanımŞartı’yasalaraaykırı ? Turhan ÇAKAR Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı ilindiği gibi, tüketicilerin ADSL hizmetini alabilmesi için Telekom tarafından sabit telefon hattı kullanma şartı getirilmişti. Telekom’un bu tutumu, hem Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa’ya hem de Rekabet Yasası’na aykırıdır. Tüketicinin Korunması Hakkında Yasa’nın 5. maddesinin 2. ve 3. fıkralarında, “Hizmet sağlamada da haklı bir sebep olmaksızın kaçınılamaz. Aksine bir teamül, ticari örf veya adet yoksa, satıcı bir mal veya hizmetin satışını o mal veya hizmetin kendisi tarafından belirlenen miktar, sayı veya ebat gibi koşullara ya da başka bir mal veya hizmetin satın alınmasına bağlı kılamaz” denilmektedir. Aynı şekilde, Rekabet Yasası da “ bir mal veya hizmetin satın alınmasının diğer mal veya hizmetin satın alınmasının diğer mal veya hizmetin satın alınması şartına bağlanması”nın rekabete aykırı olduğunu belirtmektedir. Rekabet Kurulu’nun, ADSL hizmetinin sabit telefon hattı kullanma şartına bağlanamayacağına ilişkin kararına karşın, bu karar Telekom tarafından uygulanmamaktadır. B REKABET KURULU’NUN KARARI “... Türk Telekom’un kendisinin de nihai kullanıcılara illerarası ve/veya uluslararası telefon hizmeti sunduğu ve talep ettiği ara bağlantı ücretleri ile kiralık devre tarifelerinin aynı zamanda rakibi olan işletmecilerin maliyet unsuru olduğu göz önüne alındığında, UMTH işletmecilerinin faaliyetlerine devam edebilmelerinin, maliyetleri üzerine ekledikleri makul kâr marjıyla ortaya çıkan son kullanıcı fiyatları ile Türk Telekom’un perakende fiyatlarıyla rekabet edebilmelerine bağlı görülmektedir ...” (Rekabet Kurumu, 11.09.2008 tarihli kararı) Rekabet Kurulu’nun “yalın ADSL kararı” olarak da b i l i n e n 18.02.2009 tarih ve 0907/12738 sayılı kararında, “... Yukarıda yer verilen bilgi ve değerlendirmeler doğrultusunda, Türk Telekom’un 4054 sayılı yasanın 6. maddesinin (c) bendindeki ‘bir mal veya hizmetin satın alınmasının diğer mal veya hizmetin satın alınması şartına bağlanması’ uygulaması ve (d) bendindeki ‘Belirli bir piyasadaki hâkimiyetin yaratmış olduğu finansal, teknolojik ve ticari avantajlardan yararlanarak başka bir mal veya hizmet piyasasındaki rekabet koşullarını bozmayı amaçlayan’ uygulamalar içinde olduğu düşünülmektedir. Bu doğrultuda yukarıda detaylı olarak yer verildiği üzere, Türk Telekom’un geniş bant internet hizmetleri pazarında sahip olduğu hâkim konumunu kullanarak, ses iletişimi pazarındaki gücünü korumaya çalıştığı, bunun sonucunda tüketici tercihleri ve faydasının negatif etkilenmesi yanında, mevcut İSS’ler ve GSM operatörlerinin de perakende pazardaki faaliyetlerinin olumsuz etkilenebileceği kanaatine varılmaktadır. Türk Telekom’un tüketicilerden gelen taleplere rağmen devam eden rekabeti bozucu uygulamanın düzeltilmesine ilişkin bir adım atmadığı anlaşılmaktadır. Nitekim Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’ndan istenen görüş yazısına cevaben, halihazırda Türk Telekom tarafından kendilerine çıplak ADSL hizmeti sunulmasına ilişkin herhangi bir başvurunun bulunmadığı ifade edilmektedir. ‘Bu doğrultuda şikâyete konu uygulamadan dolayı Türk Telekom hakkında soruşturma açılmasının uygun olabileceği kanaatine ulaşılmıştır’ gerekçesine dayalı olarak verdiği kararın sonuç bölümünde, a) 4054 sayılı kanunun 9. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca adı geçen teşebbüs tarafından Yalın ADSL uygulamasının başlatılması ve bu suretle şikâyet konusu uygulamaya son verilmesini teminen üç ay içerisinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na gerekli başvurunun yapılarak Rekabet Kurumu’na tevsik edilmesi hususlarında Türk Telekomünikasyon A.Ş.ye ve b) İş bu karar hakkında bilgilendirilmek üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na görüş yazısı gönderilmesi için Başkanlığa yetki verilmesine OYBİRLİĞİ ile karar verilmiştir” denilerek, karar tebliğinden itibaren üç aylık sürede Türk Telekomünikasyon AŞ’nin “Yalın ADSL” konusunda başvuru yapması ve bu süre içerisinde uygulamayı başlatması gerektiği ortaya konulmuştur. Rekabet Kurulu tarafından verilmiş ve doğrudan uygulama zorunluluğu bulunan bir kararın uygulanmaması, tekel konumunda olan Türk Telekom’un bu konumun belirsiz bir geleceğe kadar sürmesine ve ADSL hizmeti alan tüketicilerin mağdur olmasına neden olunacaktır. THD BAŞVURUDA BULUNDU Bu nedenle, Tüketici Hakları Derneği (THD) tarafından 14.09.2009 tarih ve 6755 sayılı bir yazı ile Rekabet Kurumu Başkanlığı’na başvuruda bulunulmuştur. THD, yapmış olduğu bu başvuruda, Rekabet Kurulu tarafından alınan yalın ADSL kararının Telekom tarafından uygulanması için Rekabet Yasası gereğince gerekli işlemlerin yapılmasını ve Telekom hakkında soruşturma açılmasını, gerekirse tedbir kararı verilerek hukuka aykırı uygulamaya son verilmesini istemiştir. Tü k e t ic i Ha k la r ı De r n e ğ i / TEL : 425 15 29 417 93 34 41 9 37 74 / th d @ tu k e ti c ih a k la r i .or g .t r ww w.t u k e tic i h a k la r i. or g .tr 11