Katalog

Cumhuriyet Ankara 227/7 Kasım 2008 Doğazgaz ve Elektrik Zamları Dar Gelirlileri Çökertti ? Turhan ÇAKAR Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı İ çinde bulunduğumuz 2008 yılının on bir ayı itibariyla doğalgaz ve elektriğe yapılan zam artışları, aynı dönemde emekli işçi ve memurlara yapılan zam artışlarını fazlasıyla götürdü. Sadece doğalgaz ve elektriğe yapılan fiyat artışları maaş artışlarını geçtiği için emekliler tam anlamıyla çöküntüye uğramıştır. Yani, maaşlarına yapılan zamlarla doğalgaz ve elektrik fiyat artışlarını karşılayamayacak durumda olan emekli ve dar gelirli tüketiciler iyice soğuğa, açlığa, sağlıksızlığa mahkum edilmişlerdir. Aşağıda doğalgaza ve elektriğe ne kadar zam yapıldığı ve bu zamların emekli ve dar gelirli tüketicilere nasıl yansıyacağı anlatılmaktadır. Yani 2008 yılının ilk on bir ayında dört kişilik bir ailenin kullandığı doğalgazın ortalama aylık giderinde 58.61 YTL tutarında bir artış olmuştur. ELEKTRİK ZAMLARI Elektriğe 2008 yılı içerisinde bugüne kadar 3 kez zam yapılmıştır. Konutlarda elektriğe 1 Ocak 2008 tarihinde yüzde 19, 1 Temmuz 2008’de yüzde 21, 1 Ekim 2008’de yüzde 9,06 oranında zam yapılmıştır. Aralık 2007’de 1kwh elektriğin konutlara satış fiyatı (her şey dahil) 15.81Ykr idi. Elektriğe yapılan zamlarla birlikte 1 Ekim 2008’den itibaren 1kwh elektriğin konutlardaki satış fiyatı (her şey dahil) 24.98Ykr olmuştur. Yani 1 Ekim 2008 tarihi itibarıyla 1kwh elektriğe yüzde 58 oranında zam yapılmıştır. Dört kişilik bir ailenin bir aylık ortalama elektrik tüketimi 230kwh’dır. Buna göre; 2007 yılı Aralık ayında dört kişilik bir ailenin bir aylık elektriğe ödediği bedel ortalama 36.36 YTL iken Ekim 2008’deki zamla bu bedel 57.45 YTL’ye çıkmıştır. Yani dört kişilik bir ailenin 2008 yılı Ekim ayı itibariyla elektrik tüketim bedeli yapılan son zamla birlikte aylık olarak yaklaşık 21 YTL artmıştır. DOĞALGAZ ZAMLARI Bugüne kadar doğalgaza beş (5) kez zam yapılmıştır. Bu zamlar konutlarda tarih sırasıyla şöyledir: 1 Ocak 2008’de yüzde 7,4; 1 Haziran 2008’de yüzde 7,4; 1 Ağustos 2008’de yüzde 16,8; 1 Ekim 2008’de 4,6; 1 Kasım 2008’de yüzde 22,50. Aralık 2007’de 1 metreküp doğalgazın konutlarda tüketiciye satış fiyatı (her şey dahil): 60,98Ykr’tur (TÜİK’in rakamı). 1 Kasım 2008’de doğalgaza yapılan son zamla birlikte 1 metreküp doğalgazın tüketiciye satış fiyatı (her şey dahil): 107,87 Ykr olmuştur. Böyle olunca, 1 Kasım 2008 itibariyla 11 aylık süre içerisinde doğalgaza yapılan toplam zam oranı yüzde 76.89’dur. Dört kişilik bir ailenin 1 yıllık ortalama doğalgaz tüketimi 1500 metreküp, 1 aylık ortalama doğalgaz tüketimi ise 125 metreküptür. Buna göre; 2007 yılı Aralık ayı itibariyla 4 kişilik bir ailenin aylık doğalgaza ödediği bedel yaklaşık ve ortalama 76.23YTL iken, Kasım 2008’de bu miktar 134,84YTL olmuştur. Aradaki fark ise 58.61 YTL’dir. ZAMLAR ÜCRET ARTIŞLARINI KATLADI İşçi emeklilerinin büyük bir çoğunluğunun maaşı zaten açlık sınırının altında 585600 YTL dolayındadır. 2008 yılında işçi emeklilerinin büyük bir çoğunluğunun maaşlarında 3040 YTL dolayında bir artış olmuştur. Memur emeklilerinin maaşlarındaki artış da yüzde 7 dolayındadır. Örneğin 1. dereceden emekli bir öğretmen 2007 yılı Aralık ayında 907 YTL maaş alırken 2008 yılı Kasım ayı itibariyla 971 YTL maaş almaktadır. Yani maaşına 2008 yılında 64,30 YTL bir zam yapılmıştır. Oysa, 2008 yılı Kasım ayı itibarıyla doğalgaz ve elektriğe yapılan zam 58.61 YTL (doğalgaz) + 21YTL (elektrik) = 79.61YTL’dir. Toplam aylık doğalgaz gideri 134.84 YTL, bir aylık elektrik gideri ise 57.45 YTL olmak üzere doğalgaz ve elektriğe ödenecek aylık ortalama gider 192,29 YTL’ye çıkmıştır. Yıllık ortalama doğalgaz ve elektrik gideri ise 2307 YTL olmuştur. Görülüyor ki 2008 yılında doğalgaz ve elektriğe yapılan zam işçi emekli ücretleri artışının 2 katından, memur emeklilerinin büyük bir çoğunluğuna yapılan zam artışından ise çok daha fazladır. Peki, soruyoruz: Yalnızca doğalgaz ve elektriğe yapılan zam memur ve işçi emeklilerine yapılan zammı geçerse, memur ve işçiler ulaşım, gıda, kira ve diğer temel hizmetlerdeki zamlarını neyle karşılayacaklar? Artık, bıçak kemiğe çoktan dayanmıştır. Bu acımasız, emeklileri, dar gelirlileri ezen, tüketici haklarını ve kamu yararını ayaklar altına alan bu zam politikaları karşısında daha ne kadar sessiz kalacağız? Hükümete, yaptığı bu acımasız zamları geri alması gerektiğini söylemek de bir işe yaramayacak. Yapılacak tek şey, halk olarak, tüketiciler olarak onurumuza sahip çıkıp, bir an önce gerekli örgütlülüğü oluşturarak, gerekli tepkiyi ortaya koymaktır. Bu konuda, tüm tüketicileri Tüketici Hakları Derneği’ne destek vermeye, görüş ve önerilerini sunmaya ve ayrıca, yaşadığı ilin milletvekillerine telefon ve faks gibi iletişim araçlarıyla bu zamların geri alınması konusunda tepkilerini ortaya koymaya çağırıyoruz. T ü k e ti c i H a k la r ı De r n e ğ i / T EL : 4 25 1 5 2 9 41 7 93 34 419 37 74 / th d @ tu k e t ic ih a k la r i. or g .t r ww w. tu k e ti c ih a k l a r i.o r g .tr 20