Katalog

Cumhuriyet Ankara 227/7 Kasım 2008 ebekler neleri, nasıl keşfederler? Bu soru, toplumumuzdaki çocuğa bakış açısı nedeniyle şaşkınlıkla karşılanabilir. Bebek ve keşfetmek mi? Bebekler keşfedebilir mi? Çocuğa bakış açımız olayları nasıl yorumlayacağımızı belirler. Çocuklara, çocukların gücüne inanan bir bakış açısıyla baktığımızda çocuğun her davranışındaki anlamla, öğrenme ve keşfetme arzusuyla karşılaşırız. Ancak çocuk bize göre yetersiz, pasif ve edilgense onun keşfetme ve öğrenme girişimlerini karıştırmak, kurcalamak ve bozmak gibi birçok olumsuz eylemle tarif ederiz. Bebeklerinkilikeşfi B Bebekler ve keşfetme Bize göre çocuklar dünyaya geldikleri günden itibaren dünyayı bir kaşif titizliği ile incelerler. Onlar için çevrelerindeki her şey bakmaya ve öğrenmeye değerdir. Aşağıda bebeklerin keşfetme aşamalarını yakından gözlemeyi, onları daha iyi anlamayı hedeflemiş bir çalışma yer almaktadır. Bu çalışmada anlatılan deneyimler Vermont Üniversitesi Kampüsü’nde bulunan Çocuk Merkezi’nde yaşanmıştır. Bu çalışmanın yedi öncüsü vardır; 18 aylık Andrew, 19 aylık Maria, 19 aylık Erik, 22 aylık Collin, 27 aylık Natalie, 27 aylık Joey ve 27 aylık Ethan. Merkezdeki eğitimciler bu yedi çocuğu kille tanıştırmaya karar vermiş ve bu tanışmadan önce kendilerine yönlendirici bazı sorular belirlemişlerdir: I Bebekler kili nasıl keşfedecekler? I Kille ilgili ilk keşiflerinde akıllarına hangi sorular gelebilir? I Kilden nasıl bir anlam çıkaracaklar? Bu çalışmaya başlamadan önce çocukların hepsine kalemler, bloklar, oyun hamurları ve boyalarla deneyimler yaşatılmıştır. Eğitimciler çocukların kili de bu materyallerde olduğu gibi keşfedeceklerine inanmaktadırlar. Eğitimciler ilk üç seansta kili çocukların önüne büyük bir silindir halinde sunarlar. Çünkü çocukların geçmişteki deneyimlerine dayanarak büyük miktarları keşfetmeye daha istekli olduklarını düşünmektedirler. Eğitimcilerin ilk seanslardaki gözlemleri şöyledir: “Andrew ve Erik, kil silindirine devamlı parmaklarını sokmaktadırlar. Parmaklarıyla kili oyarlar ve ellerine gelen küçük parçaları kile tekrar yapıştırırlar. Böylece kilin yapışkanlığını ve kil üzerinde parmaklarının etkilerini test ederler.” Kilinfizikselözellikleriyleilgilendiler ÇOCUKLARIN bir kısmı ise kilin ağırlığını keşfederler. Önce kili iterler. Birkaç denemeden sonra amaçlarına ulaşırlar. Kil yana doğru büyük bir gürültüyle düşer. Çocuklar bunu şaşkınlık ve sevinçle karşılarlar. Kili tekrar kaldırmak isterler ancak başaramazlar. Kil yan yatmaktadır ve çocuklar kil üzerindeki incelemelerine devam etmektedirler. Çocukların hepsi kilin fiziksel özellikleriyle ilgilenmektedir. Kilin tadına bakarlar, sıkıştırır, iter, koklar ve yuvarlarlar. Bu arada eğitimciler çocukların büyük silindiri parçalara ayırmak için gösterdikleri bitmek tükenmek bilmez uğraşıları fark ederler ve çocukların kili bölmeye çalışmalarının daha küçük ve kontrol edilebilir parçalara ayırma çabasından mı yoksa akıllarında başka bir fikir olduğundan mı kaynaklandığını merak ederler. Diğer çocuklar kil üzerinde uğraşmaya devam ederken sınıfta çeşitli yüzeylerde araba ve kamyonlarla düzenli olarak oynayan Collin sınıftan bir araba getirir ve kilin üzerinde sürmeye başlar. Arkadaşları da Collin’in bulduğu yeni ilişkiye ilgi göstermeye başlar ve kilin üzerinde arabalarını sürerler. Bütün çocuklar kilin üzerinde açılan delikleri keşfetmek için toplanır ve keşiflerini birbirileriyle paylaşırlar. Çocukların keşiflerini birbirileriyle paylaşmaları eğitimcilerin bu çalışmada beklemedikleri bir sürprizdir. Eğitimciler çocukların daha bireysel çalışacaklarını düşünürken onların birbirilerini izlediklerini ve keşiflerini paylaştıklarını görürler. Çocukların nesnelerle olanilişkisi BÜYÜK bir kil parçasıyla başlayan bu keşif çalışması kili küçük parçalara ayırmak ve çeşitli şekilller vermek girişimleriyle devam eder. Çocukların yaptıkları bütün denemeler ve eğitimcilerin yaptıkları bütün gözlemler bir konuya ışık tutar: Bütün bunlar yalnızca kili tanımaktan daha fazlasını ifade eder. Bu çalışma, çocukların nesnelerle ilişki kurma yöntemleri hakkındadır. Çocuklar bir nesneyi keşfederken onunla ilişkiye geçer, o nesne üzerindeki etkilerini fark ederler. Nesneyle kurdukları ilişki çocukların birbirileriyle de ilişkiye geçmesine aracılık eder. Sonuçta görülen odur ki bir çocuk ne kadar küçük olursa olsun iletişime ve ilişkilere açıktır ve bunu doğal bir istek ve beceriyle yapar. Burada ihtiyaç duyulan tek şey çocukların bu potansiyellerini görebilecek yetişkin gözleridir. 11