Katalog

4 NİSAN 2021 7 OKUDUKLARIM İZLEDİKLERİM DEVAMLILIK HATASI DÜŞÜNDÜKLERİM En iyisi bu minik dev yapıtı tekrar okumak ‘Dönüşüm’ ATAOL BEHRAMOĞLU Gezici bir kumaş pazarlamacısı olan Gregor Samsa’nın bir sabah uyandığında kendini böceğe dönüşmüş Dostoyevski’nin bir kitabının girişini okuyormuşum hissine kapıldım. Az sonra bu hissim geçti. Fakat Kafka üstüne (kuşkusuz sonsuz genişlikte bir değerlendirme edebiyatında) onun Rus edebiyatıyla, örneğin Gogol’le yakınlığı konusuna olarak bulmasının öyküsünü ilk kez ne zaman pek çok kez değinilmiş olmalıdır. okumuş olabilirim? Nitekim Dönüşüm’ün Gregor Samsa’sı ile Yoksa şu son birkaç gündeki okuyuşum ilk Palto’nun bahtsız kahramanı Akaki Akakiyeviç okuyuşum mudur? arasındaki benzerlik yeterince açıktır. Doğrusu anımsayamıyorum. Her iki anlatıdaki grotesk içeriğin kaynakları Dava’yı, biraz zorlanarak da olsa Şato’yu oku özellikle Alman edebiyatında daha ötelere, örnemuş olduğumdan kuşkum yok. ğin Hoffman’a uzanabilir. Onları okuyup da Dönüşüm’ü okumamış olabi Çok iyi bilmediğim bir konu olduğu için, gerek lir miyim? Bilmiyorum. Gogol’ün, gerek Kafka’nın söz konusu yapıtlarıBildiğim, Kafka’nın (1893 doğumlu olduğunın (örneğin Rabelais’nin Gargantua’sı, Swit’in na ve Dönüşümü 1912’de tamamladığına göGuliver’ı gibi) groteskgerçekçi diye adlandırılare) bu 29 yaş ürününü Mahmure Kahraman’ın şu bilecek bir türün ürünleri arasında sayılabileceğigünlerde yayımlanan çevirisinden okurken, içini belirtmekle yetineyim. min zaman zaman burkulduğu, böcek olan insana HHH mı yoksa insan olan böceğe mi üzüldüğümü ayırt Dönüşüm’de yine de tam olarak tanımlayamadığım, edemeksizin derin bir keder duyduğumdur. adlandıramadığım iç burkucu, farklı bir şey var... HHH Kahramanın yaşadıkları böcek olmadan biGiriş paragrafını okurken sanki re bir başına gelse, öyküsü bu kadar hüzün verici olur muydu? Sanmıyorum... Böceğe dönüşen insanın derdini anlatma çırpınışlarında, insanın ve böceğin çaresizliği bir arada, çok daha keder verici bir sessiz çığlık etkisi yaratıyor... Bir anda konuşma yetisini yitirmiş bir insanın işaretler ve seslerle çaresizliğini dile getirme çabası gibi ve ondan da daha kötüsü... Böcek kaldırılmasını istemediği tablonun üzerine tırmanarak isteğini hissettirmeye çalışıyor. Pencerenin kapatılmaması için buna benzer bir çabaya girişiyor. Bir yandan da kulağı, salondaki seslerdedir. Bunlar geçimleri, mutlulukları için çırpındığı anne babasının, kız kardeşlerinin sesleridir. Böcek halinde bile, bu iki kız kardeşten birine verdiği sözü yerine getirmeyi, müziğe yetenekli bu kız kardeşe konservatuvar eğitimi sağlamaktan vazgeçmeyeceğini, bunu açıkladığında duygulanarak gözyaşlarına boğulacak genç kızın omuzlarına kadar yükselip onu “ne fular ne yaka taktığı boynundan öpmeyi “ hayal etmektedir... HHH Dönüşüm’ü gerçekliğin simgesel bir anlatımı olarak tanımlamak bence doğru olur, fakat eksik kalır. Çünkü anlatıyı okurken insan olan Gregor Samsa’yı unutup böceğe odaklanıyorsunuz. Yukarıda da değindiğim gibi acı ve üzüntü katlanıyor. HHH Bir süre sonra kimin için üzülüp acı duyduğunuzu unutuyor, karıştırıyorsunuz. Belki yine tam olarak anlatamadım... En iyisi bu minik dev yapıtı okumanız, ya da bir daha okumanızdır... Kaçırmayın EMRAH KOLUKISA u 40. İstanbul Film Festivali başladı Bu yıl 40. yaşını kutlayan istanbul Film Festivali çevrimiçi yapılıyor. Nisan ve mayıs ayları boyunca her perşembe, cuma, cumartesi ve pazar günü yeni filmlerin gösterime gireceği festivali filmonline.iksv.org adresinden izleyebilirsiniz. u Çağının tanığı Zadie Smith Ünlü yazar Zadie Smith’in 2020 ürünü “Yapacak Bir Şey” adlı deneme kitabı pandeminin damgaladığı zamanımıza dair çarpıcı çıkarımlar sunuyor okura. Smith’in pandemiyle başlayıp George Floyd’un katledilişiyle son bulan dönemin ona hissettirdiklerini anlattığı kitap Everest etiketiyle basıldı. u Hiç ateşböceği gördünüz mü? Haftanın yeni filmleri arasında Yılmaz Erdoğan’ın bir dönem çok popülerleşen “Sen Hiç Ateşböceği Gördün mü?” adlı tiyatro oyununun sinema uyarlaması öne çıkıyor. 9 Nisan’da Netflix’te izleyiciyle buluşacak filmde Ecem Erkek, Devrim Yakut ve Engin Alkan’ın başını çektiği güçlü bir oyuncu kadrosu var. u Güçlü kadının sanata dokunuşu N G Agency & ArtWorks bu yıl MercedesBenz’in “She’s Mercedes” projesi kapsamında “Çizginin Ötesinde Sergisi” ile sanatseverlerle buluşacak.Türk resim ve heykel sanatının başarılı kadın temsilcilerini bir araya getiren sergi, 7 Nisan 6 Mayıs tarihleri arasında ziyaret edilebilir. u Haftanın albümü Lost Girls’den Norveçli avantgarde müzisyen Jenny Hval ile mültienstrümantalist Havard Volden’in Lost Girls adı altında çıkardıkları ilk albüm “Menneskekollektivet” dijital platformlarda yayımlandı. Albümde toplam 5 parça yer alıyor. 10 yılı aşkın bir süredir birlikte çalışan ikili daha önce de Nude on Sand adlı bir albüm kaydetmişlerdi. u Gülünecek bir şey göremeyenlere: Doğu Sevilen komedyen Doğu Demirkol’un BluTV’de başlayan “Doğu” adlı dizisi komedyen olmak isteyen bir gencin başından geçenleri konu ediniyor. Doğu Demirkol ile Murat Özsoy’un senaryosunu yazdığı yapımda ayrıca Ege Kökenli, Evliya Aykan, Kubilay Tunçer ve Banu Fotocan da rol alıyor. 4 saate değer mi? Eski filme EMRAH KOLUKISA yeni makyaj “Justice League” (2017) sinemaya çıktığı dönemde hiç beğenilmemiş, DC tarihine kara bir leke olarak geçmişti. Yaklaşık 4 yıl sonra bu kez 4 saatlik bir versiyonuyla küçük ekrana gelen yeni “Justice League” yönetmen Zack Snyder’ın orijinal vizyonunu izleyiciyle buluşturma iddiasında. İdeolojik bir perspektiften bakmak gerekirse ki gerekir mi, ayrı bir tartışma konusu Justice League, Marvel’deki karşılığı Avengers’dan daha ileri bir oluşum, zira biri adaleti (Justice) diğeri intikamı (Avenge) öne çıkarıyor. Yine de bu izleyicilerin ikincisini daha çok bağrına bastığı gerçeğini değiştirmiyor. Ama hakkını yemeyelim, belki de izleyici baskısı olmasaydı Zack Snyder’ın trajik bir olay sonucu yarım bırakmak zorunda kaldığı “Justice League”in 4 saatlik bu yeni versiyonunu izleme fırsatı bulamayacaktık. NEREDEN ÇIKTI? Kısaca hatırlatalım, 12 Mart 2017’de Zack Snyder’ın kızı (Snyder’ın dördü evlatlık 8 çocuğu var) Autumn Snyder 20 yaşında intihar etti. Bu büyük trajedi meydana geldiğinde Zack Snyder “Justice League”in çekimlerine çoktan başlamıştı. Autumn’un ölümü üzerine her şeyi Joss Whedon’a devretti ve zorlu bir yas sürecine girdi. Snyder’ın ardından direksiyona geçen Joss Whedon filmin yarısından fazlasını yeniden yazdı ve çekimleri bitirip kurguyu yaptı. Ne var ki film genel olarak beğenilmedi ve gişede de 650 milyon dolar hasılat elde ederek hayal kırıklığı yarattı. Filmin yarattığı hayal kırıklığının ardından sosyal medyada başlayan bir söylenti (Snyder’ın kurgulayacağı bir versiyon olduğuna yönelikti bu söylenti) ve bir kampanya ile (#ReleaseTheSnyderCut yani Snyder kurgusunu yayınlayın) köpürtülen iş günümüze kadar geldi ve biz 4 yıl sonra küçük Kimi ağır çekim sahneler, klip ya da reklam estetiğinin ağır bastığı sekanslar son tahlilde karşımızdaki filmin ticari kaygılarının ön planda olduğunu, hatta serinin hayranlarını sövüşlemek için yapıldığını hissettiriyor. ekranda da olsa yeni bir Justice League filmi izlemiş olduk. Şurası bir gerçek, yeni film 4 saatlik süresi ve yeni olay örgüleriyle farklı bir izleme deneyimi sunuyor. Bu sefer yer yer daha karanlık ve daha katmanlı bir hikaye var karşımızda, amenna. Flash ve özellikle de Cyborg gibi karakterlerin ağırlığı bir hayli artırılmış, bir önceki filmde bu kısımlara gereği kadar değinilmemişti. Aynı şekilde Darkseid burada daha bir ön planda, ilk versiyonda hiç görmemiştik. Willem Dafoe evet çok iyi bir oyuncu, burada da elinden geleni yapmış ama uzatmalı sahnede Aquaman’e söyledikleri (“Bu krallık senin mirasın, al şu annenin çatal mızrağını” mealinden laflarını kastediyorum) filme önemli bir katkı sunuyor mu, şüpheliyim. Snyder’ın yeni versiyonda, bazı ergen esprileri (Flash’in Wonder Woman’ın üstüne kapaklandığında utanması gibi) yok etmesi ise isabet olmuş. Filmin en sonundaki kabus senaryosu ise Snyder’ın son sözü olarak yorumlanabilir sanıyorum. Yani Warner zaten Snyder’ın ipini çekmiş durumda ve o da eteğindeki tüm taşları dökmeye karar vermiş sanki. Yoksa serinin onun bu sahnelerde belirlediği istikamette gideceğine dair bir veri yok ortalıkta. MUCIZE BEKLEMEYIN Sonuç olarak eldeki malzemenin kendisine ait olan kısımlarını kullanıp (Whedon’ın çektiklerinin hemen hiçbirini almamış yeni versiyona), bazı ek çekimler de yaparak 4 saatlik bir bütüne ulaşan Zack Snyder belki ilk filmden daha iyi bir iş çıkarmış ortaya ama yine de mucize beklemeyin derim. İlk başlarda 6 bölümlük bir dizi halinde tasarlandığı çokça yazılmıştı.. Sakın birileri, “i. bölümden sonra izlenmez, en iyisi topluca verelim” demiş olmasın? The Suicide Squad D C SIRADA NE VAR? Genişletilmiş Evreni’nde önü Miller, Michael Keaton, Ben Affmüzdeki dönemde hangi filmleri leck, Kiersey Clemons, Sasha Calle izleyeceğimiz aşağı yukarı belli. Tabii panu “Aquaman 2” (16 Aralık 2022) Yönetdemi yüzünden bazı aksamalar olabilir, işin men henüz kesinleşmedi ama muhtemeo kısmını bilemiyoruz. Biz belli olduğu ka len James Wan; başrollerde Jason Momoa, darıyla size bir liste hazırlamaya çalıştık... Amber Heard, Yahya AbdulMateen II u “The Suicide Squad” (6 Ağustos 2021) u “Shazam! Fury of the Gods” (2 HaYönetmen James Gunn; başrollerde Mar ziran 2023) Yönetmen: David F. Sandgot Robbie, Idris Elba, Viola Davis, Joel berg; başrollerde Zachary Levi, Asher AnKinnaman, Michael Rooker, Taika Waititi gel, Jack Dylan Grazer, Adam Brody, Faitu “The Batman” (4 Mart 2022) Yönet he Herman men Matt Reeves; başrollerde Robert Patu “Black Adam” Yönetmen: Jaume Coltinson, Zoe Kravitz, Colin Farrell, Paul Da letSerra; başrollerde Dwayne Johnson, no, Andy Serkis, John Turturro Noah Centineo u “The Flash” (4 Kasım 2022) Yönetu “Wonder Woman 3” Yönetmen: Patty men: Andy Muschietti; başrollerde Ezra Jenkins; başrollerde Gal Gadot... The Flash