Katalog

2 15 MART 2020 Şiirlerinin yanında yemek ve içecek tarifleri de gün yüzüne çıkmıştı İhsan Raif Hanım’ın mutfağı VECDI SEVIĞ vecdi.sevig@gmail.com Yazar, eleştirmen Hikmet Altınkaynak, 5 Mart 2020 günü Cumhuriyet’teki yazısında, 1923 kadın şairleri arasında İhsan Raif Hanım’ın da adını andı. Osmanlı dönemi valisi ve bakanı olan Köse Raif Paşa’nın kızı İhsan Raif Hanım’ın (1877 – 1926), erişilebilen şiirleri, 2002 yılında Cemil Öztürk tarafından, İhsan Raif Hanım/Yaşamı, Sanatçı Kişiliği, Yayımlanmış ve Yayımlanmamış Bütün Şiirleri adıyla meraklısıyla buluşturuldu. Ahmet Haşim’e göre o dönemde “hece vezniyle milli şiir yazan iki kişiden biri” olan İhsan Raif Hanım’ın şiir notları aldığı defterlerinde, yiyecek ve içeceklerden söz eden dizelerin yanı sıra tatlı tarifleri de günümüze ulaştı. Manzumelerinin bir bölümü yoksulluğun, bir bölümü ise varsıllığın izlerini taşıyordu. Öztürk’ün kitabında “3.5x15.2 cm. boyutlarındaki samanlı kâğıttan yapma kareli defterinin karton kapaklı siyah muşambayla sarılmış” diye betimlediği iki numaralı şiir defterinde yer alan, “Rütbeyi artırdı fasulye, bakla;/Bulgur ve pirince attırdı takla,/Sarı liran varsa durmayıp sakla; /Altın bencileyin solamaz kuzum.” dizelerini bir başka dörtlük izler: “Sen her şeyden evvel kendini kolla;/Bakkala, kasaba gel haber yolla,/ Bu koca kümeste bir kuru folla/Midenin şakası olamaz kuzum.” Son sayfalarında yüz buruşuklukları için rakıda kaynatılmış zambakla özel karışım hazırlanmasının tarifi bulunan üç numaralı defterde mangalda pişirilen revani yapımı da anlatılır: “On beş yumurta, elli dirhem [160 gram] badem, yüz dirhem [320 gram] kaba irmik. Yumurtanın beyazını iyice köpürtmeli ve sarısını çalkalayıp döve döve ilave etmeli. İri dövül müş bademi ve irmiği karıştırmalı. Bir okkalık bolca yağlanmış tepsi içine döktükten sonra mangal üzerinde altüst ererek pişinceye kadar bekletmeli. Sulu şurubu üzerine gezdirip hafifçe bir iki taşım kaynatıp sünger gibi içine çektikte ateşten indirmeli.” INCIR TATLISI Defterde, şairin babasının zorlamasıyla evlendiği ilk eşiyle İzmir’de yaşadığı yıllardan kaldığı sanılan incir tatlısının reçetesi de vardır: “Yüz dirhem [320 gram] incir ve çekirdeksiz üzümü elli dirhem [160 gram] cevizle makineden iki defa geçirmeli. Bir çorba kaşığı bikarbonat, iki buçuk çorba kaşığı un ve iki yumurta, bir kadeh süt, bir kadeh konyak ilave ederek hamur gibi yoğurmalı ve yağlanmış forma içine döküp fırına göndermeli.” Şairin ilerleyen yıllarda evlendiği Fecri Ati dergisi yazarı ve yönetici Şahabettin Süleyman’ın arkadaşları Fazıl Ahmet [Aykaç], Yusuf Ziya [Ortaç], Ruşen Eşref [Ünaydın], Halit Fahri [Ozansoy] beylerin de aralarında bulunduğu konuklarını Şişli Kaymakamlık binası olarak da kullanılan babasından kalma konakta ağırlarken da sıklıkla ikram ettiği tahmin edilen kurabiyenin tarifi kendi notlarına göre şöyleydi: “Dört yumurta, bir bardak süt, dört bardak tozşeker, bir bardak tereyağı, yedi bardak un, kırk paralık [bir kuruşluk] karbonat, arzu edilen rayiha ilave edilir mesela vanilya gibi. Bunlar hamur yapılıp oklavayla bir parmak kalınlığında açıldıktan sonra, kalıplara basılıp, tepsiyi hafifçe yağlayıp fırına göndermeli.” TITRERIM MÜCRIM GIBI... Halit Fahri Ozansoy’un “çok lirik bir teessürle yazılmış en yeni şiirlerini daima ince bir nezaketle ikram ettiği likörleri gibi yudum yudum içerdik” diye söz ettiği yıllardan... Sarkis Efendi’nin bestelediği, günümüzde de Yusuf Yalçın’ın çoksesli düzenlemesini yaptığı mezzosoprano Ezgi Karakaya’nın seslendirdiği “Kimseye etmem şikâyet, ağlarım ben halime/Titrerim mücrim gibi, baktıkça istikbalime” şarkısı hâlâ kulaklarda. Celtic takımının ruhu İstanbul’da Tünel’de İrlanda klasiği FÜSUN SAKA Celtic Irish Sports Club yaklaşık üç ay önce eğlence dünyasına kapılarını açtı. Atmosferi ve sunduğu lezzetleriyle ve de müzikleriyle İstanbul gece hayatında yerini aldı. Kurucusu Tahir Bulca ve işletmecisi Engin Şimşek’in emekleri boşa gitmemiş, çünkü içeri adım atınca kendinizi İrlanda’da bir pub’da sanıyorsunuz. İrlanda pub konsepti dünya ve Türkiye için yabancı değil ama hepsi için de “Olmuş” de M40eck’tuâarnnl,inflaegz1zlzm2ae.a0tbls0iiarkaso0ısk4ielt.e0eçye0hlnlaaeefrrğtaiains,nıdyıanaaçrn7ıtkıag.slüıarnnaüı, mek zor. Ancak, Celtic tam anlamıyla böyle bir yer. Tahir Bey dil eğitimi için İngiltere’ye gittiğinde oradaki barların konsepti çok ilgisini çekiyor. Celtic takımına olan hayranlığı da bununla birleşince Narmanlı Han’daki Celtic Irish Sports Club’ın temelleri atılmış oluyor. 1845’lerdeki kıtlık yıllarında Glasgow’a işçi olarak sürgün edilen İrlandalıların kurdukları Celtic Spor Takımı böylece İstanbul’a ulaşıyor. Engin Bey “Farklı bir eğlence deneyimi sunuyoruz” diyor. gaaleddrııiğmvınedırzaiknki!lıoşlıanrı irçoğumuz kışın aldığı kilolardan şikâyetçi olmaya başladık bile. Soğuyan havalarla birlikte özellikle karbonhidrat ağırlıklı bes 8lenmek, daha az hareket etmek, düzensiz uyku kışın kilo artışının en önemli sebeple Bri arasında yer alıyor. Diyet sezonu açılmadan hemen ön Kış bitti, evden çıkın, hareket edin, bol bol su için! Bazen açlık ve susuzluk kavramları MERVE SAATÇİ Türk Kalp Vakfı Beslenme Uzmanı ce kışın aldığınız kiloları en kolay şekilde nasıl verebilirsiniz gelin hep birlikte inceleyelim. birbirine karışabiliyor. Susayınca, kendinizi su içmek yerine 1Öncelikle diyet yapmıyoruz, sağlıklı besleniyoruz. Sizi mutsuz eden ve size uygun olmayan diyet prog atıştırırken bulmayın! ramlarından uzak durun. Sağlıklı beslenmeyi yaşam biçi mi haline getirmek yaz kış fark etmeksizin ideal kilonuzu korumanıza yardımcı olacak. 2Beslenme programınıza başlamadan önce mutlaka tiroid hormonları, vitaminmineral değerleri, D vitamini ve insülin seviyelerinizi kontrol ettirin. Bu değerlerdeki anormallikler iştahınızı kontrol edememenize neden olarak kilo almanızı tetikleyebileceği gibi kilo vermenizi de zorlaştırabilecek unsurlar. 8Kışın soğuk havalarda evde geçirdiğimiz sürenin artması, televizyon karşısında geçen uzun hareketsiz saatler kilo artışının en önemli nedenleri arasında. Güneşli saatleri değerlendirin ve 3Kendinize gerçekçi hedefler koyun ve planlı ilerleyin. Ayda 24 kg arasındaki kayıp ideal ve sağlıklıdır. Hızlı verilen kilolar kalıcı olmadığı gibi bazı sağlık açık havada yürüyüşler yapmaya özen gösterin. Vücuttaki yağ yakımı egzersize başladıktan yaklaşık 20 problemlerine de sebep olabilir. dakika sonra başladığı için, haftada 4Kışın pilav, makarna, börek, pasta, kek gibi karbonhidrat ve yağ içeriği yüksek besinleri aşırı miktarlar 34 gün aralıksız 4550 dakika egzersiz yapmaya çalışın. da tükettiğimizde ihtiyacımız olan protein, vitamin ve mi neralleri yeterince alamamaktayız. Dengeyi kurun, yeter li miktarda protein ve sebzemeyve tükettiğinizden emin olun. Protein içeren besinler tokluk hissinin sağlanmasına yardımcı olurken, sebze ve meyveler de zengin posa içe rikleri sayesinde hem tokluk hissi sağlar hem de sindirim sisteminizin daha iyi çalışmasını destekler. 5Uzun geceler uyku düzensizliğine, daha az uyumaya veya sık uyanmaya neden olabiliyor. Araştırmalar, uyku süresi 7 saat ve altında olan bireylerin yemeye daha fazla eğilim gösterdiklerini ve kilolu olduklarını göstermiştir. Bu yüzden uyku saatlerinizi iyi planladığınızdan emin olun. 6Kış aylarında güneş ışığından çok az yaralanabildiğimiz için D vitamini eksiklikleri görülebiliyor. Bu eksiklik ise bireylerin kemik sağlığı ve bağışıklığı üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Ayrıca yapılan çalışmalarda D vitamininin insulin hormonu üzerindeki etkileri nedeniyle kan şekerinin dengelenmesine de yardımcı olduğu ve kilo verme sürecini desteklediği ortaya çıkmıştır. Beslenmenizde tonbalığı, somon, yumurta, peynir gibi besinlere yer verin. Üç katlı mekânın önü ve giriş katı özellikle hafta sonları adım atılamayacak kadar dolu. İkinci katta canlı müzik yapılıyor. Uninvited Jazz Band’ın canlı müziği eşliğinde eğlence sürüyor. Dart oynamak isteyenler bir yanda, spor karşılaşmalarını izleyenler yine aynı mekânda biralarını yudumluyor. Belki çok alışıldık bir şey değil ama mekânda, blues, rock ve jaz çalınıyor. Tam da pub geleneğinde olduğu gibi yan masalardaki sohbetlere katılabiliyor yeni arkadaşlıklar geliştirebiliyorsunuz. Dublin sokaklarındaki pub’lardan aşina olunan kavga sahneleri burada yok ama çılgınca tezahürat sesleri arasında geçen geceler var. 2 LITRE SU ŞART 7Kış aylarında susama hissinin azalmasıyla birlikte su tüketimi de azalır. Buna bağlı olarak çoğu zaman açlık ve susuzluk kavramları birbirine karışır. Aslında sadece susamışken kendinizi bir şeyler yerken bulmamak için günde 2 litre su içmeyi ihmal etmeyin. Yeterli sıvı alımı vücudunuzdaki ödemin atılmasını desteklerken aynı zamanda kendinizi daha zinde hissetmenizi sağlayacak.