Katalog

2 6 ARALIK 2020 Kronik uykusuzluk depresif yapıyor, dikkati azaltıyor Bağışıklık için Yaşlı bireyler ve kronik rahatsızlığı olanlar dikkat! Kmeukciikzeyamğiı ünyaüzerinD ? de 350’den fazla çeşidi bulunan ve kendine demir, manganez ve kalsiyum kaynağıdır. Bu sayede kemiklerin güçlenmesini sağlar ve has güzel bir kokuya sahip kemik bozukluklarıdyt.mervesaatci @gmail.com olan kekik; sofralarımızda nı önler. hem baharat olarak hem de u Yüksek oranda A yağ formunda tercih edilivitamini içeren kekik, yor. Virüs öldürdüğü gerekgöz sağlığının korunçesiyle kekik yağına ilgi art MERVE SAATÇİ masında önemlidir. tı. Gelin kekiğin faydalarına birlikte göz atalım. Beslenme Uzmanı u Kekik yağı içerisindeki timol adı verilen bir u Kekik çiçeklerinden elde edi maddeden dolayı antifungal olarak kalen kekik yağı, iltihabı önleyici an bul edilir. Yani vücutta oluşan mantiinflamatuar özellik taşır. Özellik tarların üremesine engel olur. le gut ve romatoid artrit gibi iltihau Sindirim sistemini bi rahatsızlıkların tedavisine yardüzenler,özellikle yemek sonrasındımcı olur. da ortaya çıkan hazımsızlık, gaz, u Kekik yağı bilinen en güçşişkinlik, kramp ve ağrı gibi sinlü antioksidanlardan biri olarak an dirim şikayetlerinin giderilmesini tik çağlardan beri karşımıza çıkar. destekler. Toksin maddelerin vücuttan atımıu Kekik yağının şişelenmiş sıvı nı kolaylaştırarak bağışıklık sistemi yağ ya da kapsül formu bulunmakbaşta olmak üzere solunum, sindi tadır. Yağ formunda tüketilecekse rim ve sinir sistemini destekler. bir fincanda birkaç damla su ile kau Kanın pıhtılaşmasında rol oy rıştırıp gargara yaparak yutabilirnayan K vitamininin zengin bir siniz. Tadını sevmiyorsanız kapsül kaynağı olan kekik, ayrıca iyi bir formdakileri tercih edebilirsiniz. Nasıl tüketilir? K ekik yağı antiinflamatuar özelliklere sahiptir. Güçlü bir fenol birleşik olan karvakrol kekik yağının ana bileşenini oluşturmakta ve inflamasyonu azaltmaktadır. Bu sayede üst solunum yolu enfeksiyonunun en belirgin semptomları arasında olan öksürük, boğaz ağrısı gibi şikayetlere iyi gelmektedir. Son zamanlarda kekik yağının Covid 19 virüsüne karşı iyi geldiği iddia ediliyor. Ancak bu konuda yapılmış herhangi bir bilimsel araştırma bulunmuyor. Kimler için zararlı? u Kekik çayı ya da yağı aşırı tüketildiğinde çeşitli yan etkilere neden olabilir. Yüksek tansiyonu olan ve kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde ilaçların etkinliğini azaltabileceği gibi gebelerde de düşük riskini arttırır. u Sindirimi hızlandırıcı etkisinden dolayı mide asitlerini aşırı derecede uyarabilen kekik, özellikle ülser ve gastrit problemi yaşayan kişiler tarafından dikkatli tüketilmeli, öncesinde mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. u Kronik rahatsızlığı olanlar, hamileler, emziren kadınlar, yaşlılar ve çocuklar kekik çayı ya da yağını tüketmemelidir. Kekik çayı K ekik çayını özellikle kış günlerinde tercih edebilirsiniz. Öncelikle bir bardak suyu cezvede kaynatın. Üzerini kapatabileceğiniz bir bardağın içine 12 çay kaşığı kuru kekik ya da birkaç dal taze kekik koyun. Üzerine sıcak suyu ekleyerek 56 dakika demlemeye bırakın. Demlenen kekik çayını süzerek sıcak şekilde günde 12 fincan tüketebilirsiniz. yastıkla barış! SİBEL BAHÇETEPE K ronik uykusuzluk sorunu yaşayan bireylerde dikkat eksikliği, konsantrasyon azlığı, sinirlilik, unutkanlık ve depresif duygu durumu gisaat ihtiyacı olan bir kişi 8 saat uyusa bile ona yetmez ve gün içi performansı düşer. Bu nedenle hafta içi yeterli süre uyunmadığında, eksik uykuların hafta sonu telafi edilmesi ruh ve beden sağlığı için önemlidir. “Hastalıklara bağlı olmayan uykusuzluğa stres, yaşanan bi sorunlar ortaya çıkabiliyor. Uykusuzluk kişiyi kilo almau Uyku hastalıkları ve toplumdaki sıklığı nedir? ya yatkın hale getiriyor. 6 ana başlık altında 70’in Nörolog uzman Dr. Figen üzerinde hastalık var. En sık göHanağası, çalışma sürelerinin rüleni uykusuzluk (İnsomni). İnuzaması, kendine vakit ayırma sanların yüzde 50’si hayatlarıisteği ile uyku saatinden kısıtlanın bir döneminde uykusuzluk çekmaya gidildiğine dikkat çekiyor. miştir. “Yatmadan önce sosyal medyada, bilgisayar ve televizyon karşısında Figen Hanağası Yaşlı bireylerde ve kadınlarda insomni daha fazla görülür. İnsomni, kişiuzun süre vakit geçirme uykusuzluğa yol nin uyku için yeterli ortam ve zamanı olmasıaçabilir. İş yaşamında stres, aile hayatında sorun na rağmen, uykuya dalmada zorluk, sürdürmede lar, çocuklar için geceleri sık uyanmalar da eklen güçlük ya da sabah beklenenden erken uyanması diğinde durum daha da kötü hale gelebilir” diyor. olarak tanımlanmıştır. Hanağası’na merak edilenleri sorduk. u Koronvirüsle uyku sorunları arttı... HAFTA SONU TELAFİSİ ÖNEMLİ Uyku apnesi, huzursuz bacaklar sendromu, rokayıplar neden olabilir. Kişiler bir ay içinde duruma uyum sağlar. Bu süre bir ayı geçerse ve günlük yaşamı etkiler hale u Bir yetişkin ortalama kaç saat uyumalı? Uyku süresi kişiye göre değişse de 411 saat arasındadır. İhtiyaç olan uyku, gün içinde uykunun gelmediği, sabah dinlenmiş ve tazelenmiş uyanmanın hissedildiği kadar uyunan süredir. Bu süre toplumun yüzde 75’inde 78 saat olsa da, yüzde 10 civarında kişide 6 saatin altındadır. Yüzde 15 oranında, 8 saatten daha fazla uyku ihtiyacı vardır. Bu saatler doğuştan belirlenir. Az uyumaya kendini alıştırdığını düşünen kişiler yanılgıya dümatolojik hastalıklarda olan ağrılar; depresyon, anksiyete, yoğun alkol ve kafein tüketimi de uykusuzluğa yol açar. Pandemide sosyal aktivite kısıtlanması, egzersiz yapamamak, gelecek kaygısı, hastalık endişeleri de eklenince uyku düzeninde bozulmalarda artış yaşanıyor. Bağışıklık sisteminin güçlenmesi için yeterli süre uyumak bu dönem çok önemli . gelirse hekime başvurulması önerilir.” çok şerek uykusuzluğa mahkum olurlar. Örneğin 10 uyumak da sorun Uzun süreli uyuyan kişilerde dinlendirici olmayan yüzeyel uyku sürelerinde artış görülmüştür. Dört saatten az uyuyanların yanında on saatten fazla uyuyan kişilerde de ölüm oranında artış saptanmıştır. u Uyku gelince yatağa gidilmeli, 1520 dakika içinde uykuya dalınmazsa Uyku hijyeni İÇİN yatakta daha fazla vakit geçirilmemeli. u Yatak odası çok bellek kayıtlarına sıcak ya da çok soğuk olmamalı, karanlık ve hafif zaman verin serin olmalı. u Yatak odası sadece uyku için kullanılmalı. u Hafta sonu ve tatil süresince Gece uykusunu yeterli ve kaliteli alamayan kişi sabah kalkış saatleri çok değişmemeli. dinlenemez, tazelenemez ve yeni güne hazır olamaz. u Gün içinde uyunmamalı. Çok Sabah yorgun uyanır, istenmeyen zamanlarda uyihtiyaç olursa saat 14.00’ten önce ve çok kusu gelmeye başlar. Kronik uykusuzluk dikkat ekkısa süreli şekerleme yapılabilir. sikliği, konsantrasyon azlığı, sinirlilik, unutkanlık ve u Çay, kahve, çikolata yeşil çay gibi kafein depresif duygu durumunda artışa neden olur. içeren besinlerin tüketimi uyku saatinden 46 saat Metabolizmada bozulmaya yol açarak kilo almaöncesinde kesilmeli. ya kadar giden sorunlara yol açabilir. u Yatmadan önce sigara içilmemeli. Büyüme hormonu uykuda salgılanır. Erişkinleru Akşam yemekleri çok ağır yenmemeli yatağa aç gidilmemeli. de büyüme hormonu metabolik düzenlemeyi sağlau Uyku öncesi ağır spordan kaçınmalı. yarak, yağ yakımına ve iştahı baskılamaya yardım u Yattıktan sonra günlük düşüncelerden uzak durulmalı, yatak ederek karbonhidrat dengesinde, kilo kontrolünde odası dışında düşünüp çözümleyip yatağa yatılmalı. önemli rol oynar. u Antidepresanlar, kortizon, grip tedavisinde kullanılan ilaçlar, Uyku yoksunluğu ile bağışıklık sistemimiz baskıbazı kalp ve tansiyon ilaçları uykuya yakın saatlerde alınmamalı. lanır, hastalıklara karşı direncimiz azalır. u Gün içinde hafif egzersiz, fiziksel ve zihinsel aktiviteler uyku düzenine Öğrenilen bilgilerin hafızaya yerleşmesi ve yardımcı olur. kalıcı olmasında uyku yine önemlidir. Trafik u Melatonin hormonunun salgılanmasını etkilemesi nedeniyle uyku kazalarının en önemli nedenlerinden biri saatine yakın TV seyretme azaltılmalı, so syal medyadan ve cep telefonlarından uykusuzluk sonucu dikkat eksikliğidir. uzaklaşılmalı. OTOBÜSTEKİLER Kemal Urgenç 6 ARALIK SAYI: 1604 pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut KüçükkayA Sorumlu Müdür OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA n Yayın Koordinatörü hilal köse ÖZTÜRK n Görsel Yönetmen münevver oskay n Editör deniz ülkütekin n Sayfa Tasarım EMİNE BİLGET n Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın