Katalog

2 1 EYLÜL 2019 Çocuk yetiştirirken unutulmasın... O güzel insanlar neredeler?oleksiyoncu romanıyla beni dünyanın karanlık yüzüy Kle tanıştıran yazar John Fow leceğine dair umutlandırıyor fakat toplumun değer yargıları öylesine değişti, her şey bu son yıllarda öyle altüst edildi ki, endişelenmemek elde değil. les, Nazi gerçeği ile ilgili şöyle demişti: Gerçek trajedi, bir adamın kötü olma DOYUMSUZ OLMAsın Bu hafta okuduğum Kahra ya cesaret etmesi değil, mil GÜLŞAH ELİKBANK man Çocuklar Yetiştirmek ki yonlarca insanın iyi olmaya tabında birçok satırın altını çiz cesaret edememesiydi. Geçtiğimiz hafta küçücük kızının gözlerinin önünde öldürülen Emine Bulut bana bu dim. Malum çocuk yetiştirmek çetrefilli konu. Hele ki anne ya da baba olmamış insanların bu konuda kolay cümleyi anımsattı yeniden. Olay anında ca yorumlar yaparak uzmanlık belirtmekimsenin müdahale etmemiş olması ka si beni biraz kaygılandırıyor. Çocuk sahi dar, öncesinde kimsenin Emine Bulut’a bi olmak da âşık olmak gibi. Başa gelmedost eli uzatmamış olması gerçeği kalbi den ne olduğu anlaşılmıyor. Bu neden mi acıttı. Birçok kadının şiddet gördüğü le bu çağın özel zihinlere sahip çocuklao evlerden çıkamamalarının nedeni tam rı ile başa çıkmak epey zor. Çünkü onlar da bu, seyirci kalan kalabalık. Bana dokunmayan yılana ben de dokunmam diyen zihniyet, o yılanın bir gün kendi sevdiklerinden birinin canını yakabileceğini neden görmüyor? teknolojinin içine doğdular ve beklentileri bizden bambaşka. Çağın gereği olan erdemler, değerler de hızla değişti. Onlar kısa sürede zengin olan, bir günde milyonların tanıdığı rol modellerle karşı kar yaşamı inşa etmek şıyalar. Emek, çalışmak, dayanışma, sabır onlar için çok da anlamlı kelimeler Söyleşilerde, özellikle genç kızla değil. Bu sebeple günümüz dizilerinde, ra sesleniyorum. Onların donanımlı bir filmlerinde hatta romanlarında antikah Cumhuriyet kadını olarak yetişmele ramanlar daha çok seviliyor, özeniliyor. ri çok önemli. Bir kadının yapabileceği Fakat bunun uzun vadede topluma nasıl en büyük hata, hayalini kurduğu dünya zarar verebileceğini kimse düşünmüyor. yı bir erkeğin yaratmasını istemektir, der Çocuklarımıza neyin kıymetli oldu çok sevdiğim bir yazar. Kendi dünyası ğunu anlatamazsak, bunu bizim yerimi nı yaratabilen insan, evliliğe de bir can ze toplumu şekillendirmek isteyen kapi simidi gibi değil, bir sevginin büyüme talizm yapacak ve ortaya sadece tüke si olarak bakabilir. Ekonomik özgürlü ten, tükettikçe doymayan insanlar yığı ğü olan, hayata kendi bakış açısıyla ve nı çıkacak. Sevgi, saygı çerçevesinde kararlarıyla yaklaşan birinin yaşama da kurulabilmiş aile düzeni çok önemli fa ir atacağı adımlar daha sağlam olur. İş kat çocuklarınızı sadece aile birliği bo te tam da bu yüzden Türkan Saylan çok zulmasın diye şefkatsiz evlerde büyü özeldi. Kız çocuklarının okutulmasının türseniz, seçecekleri mesleklerde ken sadece kendileri için değil, toplumun di tatminleri yerine paranın yüksekliği geleceği için de ne kadar önemli oldu ni, makamın cazibesini ön plana alırsa ğunu bilenlerdendi. nız, uyumsuz, doyumsuz çocuklar ye Gençlere kendi yaşamlarını inşa etme tiştirmiş olursunuz. İşte o zaman, ha leri gerektiğini anlatıyorum. Gözlerde yatın anlamını bulamamış bu çocuklar gördüğüm coşku, inanç beni ülkenin ge her türlü istismara açık hale gelir. güPnaltüikleri cSaantınkuarltmara!, Her Eve Bir Pati Derneği’yle karşılaşmam bir yılı buluyor. Luna’yla kaderimiz kesişmeseydi, Bursa yollarına düşüp oradan bir köpek sahiplenecektim. Böylelikle Emre Demir’le tanıştık... H er Eve Bir Pati’nin yüklendiği misyon, satın alınıp evde büyütülen, ardından sokağa terk edilen hayvanları kurtarmak ve onlara yuva bulmak. Emre Demir’in deyimiyle onlara ikinci baharlarını yaşatmak. Dernekte ayrıca ömür boyu bakılmak üzere koruma altına alınan hasta köpekler de var. Emre Demir Deniz Yavaşoğulları cdenizy@gmail.com heves mağdurları Türkiye’de ne yazık ki sokak hayvanları yetmezmiş gibi bir de her geçen gün terk edilen hayvan popülasyonu artıyor. Biz onlara “heves mağduru” diyoruz. Bu köpekler, ilk günden itibaren önlerine mama, su konmuş, yavruluk sürecinde müthiş ilgi görmüş ve günün birinde terk edilen, sudan çıkmış balık gibi sokaklarda kala kalan hayvanlar. Yaşadıkları afallamayı ve çaresizliklerini düşünebiliyor musunuz? Ne yazık ki son yıllarda bunu en çok da naiflikleriyle meşhur golden cinsi köpekler yaşıyor. Yüzlerce golden retriever var sokaklarda. Bu çirkin gerçekliğe rağmen satışları son hız devam ediyor. Üretimlerini bir süre durduracak, şu mağduriyetin önüne geçecek bir yaptırım yetkililerin aklına gelmiyor. Yasal hükmü komik, kontrol zaten yok, sorumsuz insan da çok olunca iş yine gönüllülere düşüyor. İşin içinde olan bilir. Sokakta terk edilmiş bir köpekle karşılaşırsınız eve alacak imkan yoksa, yapacaklarınız öyle kısıtlı ki. Barınağa göndermek, çoğu zaman sokaktan beter. İşte bu şe kilde kaldığım iki durumda da bana yardım elini uzatan ilk onlar oldu. Gecen hafta, babamla beraber Bursa’daki “bahçe”lerine ziyarete gittik. İnsanın içini ısıtan, çok tatlı bir yer. Genelde terk edilmiş köpekleri görünce hüzünlenir insan. Ancak ben ilk defa bu hissi yaşamadım, çok mutlulardı. Dernekler, desteklerimizle yürüyor. Onlara kulübe ve mama bağışında bulunabilirsiniz. Dernek hesabından yardım yollayabilir veya bolpati.com’dan “her eve bir pati”yi seçerek 60 tl’ye 15 kilo mama gönderebilirsiniz. Sitede daha uygun seçenekler de var. Her Eve Bir Pati’nin “kapaklar mama olsun, doğa korunsun” adlı bir projesi de var. Okullardan, işyerlerinden bu konuda destek görüyorlar. Sert kapakların hepsi geçerli. Projeye Bursa Kent Meydanı AVM de destek veriyor. Temennim bu projeye desteğin çoğalması, hele şehirdeki tüm okullara yayılsa ne güzel olur. Dernek pazar günleri ziyarete açık.Tekrar hatırlatalım, lütfen satın almayın, sahiplenin. Sizi orada birbirinden tatlı köpekler bekliyor. Okul fobisiyle baş etmek mümkün Ya okula gitmek istemezse! Okulların açılmasına bir hafta kaldı. Anasınıfına ve 1. sınıfa yeni başlayacak çocukların evinde ayrı bir telaş ve heyecan var. Kimi çocuk okula koşa koşa gidecek, sabah hiç sorun çıkarmayacak. Ama bazıları evden, anneden ayrılmayı hiç ama hiç istemeyecek. Hep karnı ağrıyacak, ağlayacak, okula gitmemek için elinden ge “Okula gitmek konusunda daha çok kaygılı anne babaların çocuklarında görülür. Ve uygun olmayan çevresel koşullar da çocuğun bu korkuyu yaşamasında önemli bir tetikleyici olabilir. Örneğin kalabalık ortamlar, öğretmenin sert yaklaşımı, disiplinin fazla vurgulandığı okul ortamları, okul fobisi oluşumunda önemli risk faktörleridir. Çünkü kaygı sorunu olan çocuklar genellikle an leni yapacak. Uzman pedagog Belgin Temur, anne babaların bu konuda kafasını kurcalayan soruları yanıtladı, çözüm önerileri sundu. zorluk yaşayan ne yerine koyabilecekleri, güvenip bağ kurabilecekleri bir yetişkin aracılığı ile okul ortamına uyum sağlarlar. Bazen çocuğun gü u ÇOCUKLAR OKULU NASIL ALGILAR? Yepyeni kuralların ve bir sürü bilinmezin olduğu okul ortamı çocuklarda endişe yaratabilir. birçok çocuk, gün içinde okula uyum vensiz hissetmesi, alay edilme, kabul görmeme ve dışlanma korkusu da okula gitmek istememesine neden olabilir. Bazen ve sıklıkla okula gitmek istememenin nedeni anneyi Başlangıçta doğal olan bu endişenin yerini güvene bırakması bazı çocuklar için zordur. Yeterli özgüvene sahip olmayan, kendi başına hare sağlamalarına ve mutlu kaybetme ve/veya anne tarafından terk edilme korkusudur. Bazen yeni bir kardeşin doğumu ya da evde ortaya çıkan kaotik mese ket etme deneyimi olmayan, kendini rahatça ifade edemeyen ve sosyal ortamlarda karşılaşacağı olası problemlerle baş etme ve problem çözme becerisine sahip olmayan çocuklar bu dönem olmalarına rağmen, ertesi gün okula leler de çocuğun güvenle evden ayrılmasını zorlaştırabilir. Böyle bir durumda çocuk kendisini evden atılmış gibi hissedebilir ve evde olan biteni kontrol etme arzusuyla oku de çok daha yoğun endişeler yaşarlar. Özellikle benmerkezcilik özelliği pekiştirilen, istek ve ihtiyaçlarını ertelemeyi öğrenememiş, sürekli tek giderken yine aynı sıkıntıları la gitmeyi reddedebilir. Anneye çok bağımlı ve yoğun endişe ile büyütülmüş, çocuğuna aşırı düşkün ve gereğinden fazla koruyan an olmaya ve ilgi odağı olmaya alışan bir çocuk, birdenbire sosyal bir grubun parçası olmakta yaşayabilirler.” nelerin çocuklarında da okul fobisine sıklıkla rastlanmaktadır. Sebepler iyi analiz edilmeli zorluklar yaşar. Aynı şekilde anneye bağımlı ye ve çocuğun duyguları anlaşılmalıdır. tişmiş, anne babadan ve aile ortamından ilk kez ayrılan, aile içi kuralların ve sorumlulukların net u BU SORUN NASIL ÇÖZÜLÜR? olmadığı aile ortamlarında büyüyen çocuklarda Okul fobisi anne, baba ve okulun işbirli da uyum sorunu yaşama olasılığı artmaktadır. ği ile çözülebilecek bir problemdir. Öncelikle u OKUL FOBİSİ NEDİR? çocuğa soğuk kanlı ve anlayışlı yaklaşılmalı, okula gitmenin önemi vurgulanmalıdır. Ceza, tehdit, ödül gibi yöntemler işe Okul korkusu, okula yeni başlayan çocuklarda sıklıkla gö yaramayacaktır. Her çocuğun farklı zorluklar ve farklı duy rülen bir kaygı bozukluğudur. Çocuğun okula yeterince hazır gular yaşadığı unutulmamalıdır ve çözümün de her çocuk olmaması ve başka çevresel nedenlerden kaynaklanan uyum sorunları genellikle bir iki hafta içinde çözüme ulaşır. İki için farklı olacağı bilinmelidir. Sağlıklı bir disiplin, kararlılık ve öğretmenle işbirliği sorunun çözümü için önemlidir. Baş hafta geçmesine rağmen çocuğunuz okula gitmekte direni langıçta çocuğun, güven kazanana kadar kısa sürelerle okul yor, sizden ayrılmakta güçlük çekiyorsa okul fobisi olasılığı da kalması, azalan sürelerle güvendiği bir ebeveyninin okul düşünülmelidir. Okula gitmeye direnmenin yanı sıra bu ço da beklemesi işe yarayabilir. Ayrıca bir iki çocukla arkadaş cuklar fiziksel bazı belirtiler de gösterebilirler; baş ağrısı, ka olması da çocuğun sınıfa uyumunu kolaylaştıracaktır. Öğret rın ağrısı, ağlama, zaman zaman kusma vb. gibi. Okul günle menin çocukla duygusal bağ kurması ve çocuğun sınıf için ri her sabah benzeri şikâyetlerle uyanırlar ve birçok anne ba de kendisini iyi hissedeceği ortamlar yaratması da sorunun ba böyle bir durumda nasıl davranacağını bilemez, çok çare çözümünde etkilidir. Rehberlik servisiyle işbirliği gerekir. siz hisseder. Bazen zorla okula gönderilen bu çocuklar bazen Çünkü her çocuğa uygun bir çözüm yoktur. Bazen çabalara de anne babalarını evde kalmaya ikna ederler. Evde kaldık rağmen problem çözülmeyebilir. Bu durumda bir uzmandan larında tamamen mutlu ve huzurlu görünürler. Okul fobisi, yardım almanızda yarar olacaktır. Sınıf çok kalabalık olmasın u Okul ve öğretmenle işbirliği yapın,çocuğunuzun gelişimini birlikte takip edin ve çocuğunuzu öğretmene iyi tanıtın. (Başlangıçta öğretmenin çocuğu tanıması zaman alacaktır) u Çok kalabalık sınıflar her zaman çocukların uyumunu olumsuz etkiler. Mümkün olduğunca az mevcutlu sınıflar tercih edin. (30 kişinin üstüne çıkılmaması ideal.) u Okulda rehberlik servisi bulunmasına ve bu servisin fonksiyonel çalışıp çalışmadığını göz önünde bulundurun. u Çocukların bireysel farklılıkla rına özen gösteren bir okul seçmeye gayret edin. u Çocuğunuzun potansiyeline uygun bir okul seçin. (Çocukları kapasitelerinin üzerinde bir yüke maruz bırakmak her zaman ciddi psikolojik sorunlar için risk faktörüdür.) u Çocuklardaki birçok ruhsal ve davranışsal sorunun okulun ilk yılında fark edildiğini aklınızdan çı karmayın; bu dönemdeki problemleri göz ardı etmeyin. u Çocuğunuzun okula hazır olup olmadığı ile ilgili endişeleriniz varsa ya da okula başladığında okula uyumla ilgili problemler yaşıyorsa mutlaka bir uzmana başvurun. u Eğer profesyonel destek gerektiren bir sorun yaşıyorsanız, bu soruna anne baba olarak sizin de bir katkınız olacağı ihtimali söz konusu olabilir. Çocuklarla yapılan değerlendirmelerde her durumda anne babanın da işin içinde olması gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. u Kum eğitimleri olan tatlı hayvanlara yuva aranıyor. İstanbul 0 532 354 55 75 u 7 aylık white terrier yuva arıyor. Ankara 0 507 110 3313 1 EYLÜL 2019 SAYI: 1538 pazar.dergi@cumhuriyet.com.tr İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut KüçükkayA Sorumlu Müdür OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA n Yayın Koordinatörü hilal köse ÖZTÜRK n Görsel Yönetmen münevver oskay n Editör deniz ülkütekin n Sayfa Tasarım EMİNE BİLGET n Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@ cumhuriyet.com.tr Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Yaygın süreli yayın Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 6 eposta: posta@ cumhuriyet.com.tr