Katalog

6 8. Romalı şair Ovidius’un, “Kadın Kahramanlardan Mektuplar” adıyla da bilinen şiir derlemesi... Duvar içindeki kapaksız küçük dolap... Evropiyum elementinin simgesi... Gizli yer, köşe bucak. 9. Sosyolojide boy... “Afrika kokarcası” da denilen memeli bir hayvan... Bir nota. 10. Hollanda’da bir kent... Felsefe ve edebiyatta şeytanı ve kötülüğü yüceltme anlayışı... Tiyatroda, bir oyuncunun heyecanlanarak rolünü oynayamamasına verilen ad. 11. Bağışlama... Dünya’nın biçimini ve boyutlarını inceleyen bilim dalı... Saz takımında usul vurmaya yarayan tef. 12. 19001953 yılları arasında yaşamış, Türk sinemasında bol gözyaşlı ve şarkılı melodram türünün kurucusu olmuş yönetmenimiz... Kerestesi ve reçinesi çok beğenilen bir orman ağacı. 13. Artvin ilinde, doğal güzelliğinden dolayı “tabiatı koruma alanı” kapsamına alınmış bir orman... Küçük mağara... Türkçenin inceliğini belirtmek amacıyla yazdığı Garipname adlı yapıtındaki “Türk diline kimsene bakmaz idi / Türklere hergiz gönül Ermenistan’da Bu akmaz idi / Bir Türkiyeli Türk dahi haftaki bilmez idi bulmaca bu yolları / Bercuhi ödülü İnce yollu Berberyan ol ulu menzilleri” dizeleriyle de tanınmış mutasavvıf ve şair. 14. Ordu’nun Perşembe ilçesinde bir burun ve yarımada... Uzun omuz atkısı... Tarlalarda sele karşı taştan yapılmış set. 15. “Altın Oran” da denilen, yaklaşık 1,61 değerindeki sayıya verilen ad... Eritre’nin para birimi... Eski dilde bulut. 16. Bir göz rengi... Peru’nun para birimi... Üç kişiyle oynanan bir iskambil oyunu. 17. 1950’li yıllarda İngiltere’de ortaya çıkan ve işlevselci kaynaklara dönüşü amaçlayan mimarlık akımı... Bir spor kulübümüzün kısa yazılışı. 18. Mısır’ın plaka imi... İradesizlikten ileri gelen sürekli cansızlık... Gemiyi baştan ya da kıçtan halatla karaya bağlama. 19. “Sakağı” da denilen ölümcül bir hayvan hastalığı... “ erken uyanır / Önce sigara karşılar beni / Sonra ev kirası” (Refik Durbaş)... Eski Mısır inanışında ölüler tanrısı. 20. Rumeli yöresine özgü, lor peyniri ve sivri biberle hazırlanan soğuk bir yiyecek... Ekolojide, bir canlının varlığını sürdürebildiği yaşama ortamının en küçük birimi... Resim yapımında kullanılan bir boya. 12 EKİM 2014 / SAYI 1490 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz karikatür sanatçımız ve oyun yazarımız... Antik çağlarda kullanılan gözyaşı ya da merhem şişelerine verilen ad. 2. Tirsi balığına verilen bir başka ad... İnsan bedeni çevresindeki manyetik alan... Madencilikle ilgili kuruluşumuzun kısa yazılışı... Doğu Karadeniz’de tahıl ürünlerini saklamak için ayaklar üzerine kurulan ve “serander” de denilen ahşap yapı. 3. Sıcak bölgelerde yetişen yağlı bir ağaç... “Terlikçiçeği” de denilen bir süs bitkisi... Hafif makineli tüfek... Bir seslenme ünlemi. 4. Faiz... Tantal elementinin simgesi... ABD’de, plajlarıyla ünlü bir kent... Arnavutluk’un plaka imi... Japonya’da Buda rahibelerine verilen ad. 5. Kimi hayvan ve bitki hücrelerinde bulunan, iğne biçiminde billur madde... “Muhibbi’nin elif kaddin eyler / Ağlatuben gözyaşını sel eyler” (Kanuni Sultan Süleyman)... Av... Hatay ilinde bir ırmak. 6. Roma’yı tekrar görebilmek için içine para atılması âdet olan ünlü çeşme... İngiltere’de çok sevilen bir cins bira... III. Selim’in şiirlerinde kullandığı mahlas. 7. Gaziantep yöresine özgü bir halk oyunu... Asya’nın güneyinde yaşayan, yeşilimsi ve sarı tüyleri olan ötücü bir kuş... Üye... Kıymayla pişirilmiş sebze yemeği. 1488 sayılı (28.09.2014) bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Daniel Pennac’ın “Gulyabaniler Cenneti” (Metis Yayınları) kitabını kazananlar: ADANA’DAN: Ali Akif Saydam ANKARA’DAN: Seza Emre Çetinkanat, Ada Özer, Nejdet Özer, Kezban Gökçeoğlu, Mustafa Seydioğulları, Mehmet Nedim Hepşen DENİZLİ’DEN: Nurettin Gün, Mehmet Tuğran Gürkan EDİRNE’DEN: Sabahat Çıtak ESKİŞEHİR’DEN: Okan Say İSTANBUL’DAN: Barış Özdamar, Bektaş Aykanat, İlhan Doğan, Nurullah Can, Ahmet Uyanık, Anna Leyla Ağanoğlu İZMİR’DEN: Nuri Mıdıkhan, İlker Özoğul, Naci Balcı KARABÜK’TEN: Suat İrken SAMSUN’DAN: Mustafa Elvan, Haluk Açıcı SİNOP’TAN: Esen Olgunsoy TEKİRDAĞ’DAN: Sabahat Dızman. 1 2 3 4 İ 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 P O P U T Ç L İ İ A L İ İ K R O K U İ T O V O R N O 1 B E R N A R D S H A W 2 A L 3 Ğ A B A İ K O P O Y A V A F O N O L O J B E L R E S İ F S 4 D E Y 5 A T E 6 T 7 H A A N E L E G R A D O O T F A S U İ T E F U L Y A A Ş T Y A G L O A H T O M R U K A P İ A Z V A Y L O B A B A R U Ğ U T 8 A Y A L 10 U S 11 N U K 12 13 B U F 14 U K E 15 H S İ 9 T A R P A N A H E N A T O N K L E A N D A M E R A L A C A İ S İ B A L K A N İ A V A R Y A U R A N F O N R A K İ İ K I K A M U A L K A R A A R A B A K A A V L A O S F A Ç U N A 16 U T L A 17 R E S İ F 18 A L A T 19 K 20 İ İ S K A Z A K A A S E L K N Ç K E R İ Y A A D İ Y A R Ç A Ç A İ I R R M E N P E N Ç YUKARIDAN AŞAĞIYA 17 1. HintTürk İmparatorluğu’nun kurucusu olup aynı zamanda şair 18 ve günce yazarı olarak da tanınmış devlet adamı... “Gelinotu” da denilen, 19 kırmızı ve ekşimsi meyvesi idrar söktürücü olarak kullanılan bir bitki. 20 2. Jüpiter gezegeninin bir uydusu... Cam bilezik... “Fiiller, yapılan işler” anlamında eski sözcük... “Eve İsim:......................................................................................................................................... ekmekle götürmeyi / Böyle Adres:...................................................................................................................................... havalarda unuttum” (Orhan ................................................................................................................................................. Veli). 3. Trabzon’un Düzköy Tel:.......................................................................................................................................... ilçesinde bir yayla... “Uzayacağa benzer parmaklıklı tavan... Adları sıfat yapan bir yapım kıyısında bir kale... Büyük demiryolu durağı... / Tutuştuğumuz ” (Behçet eki. Kahramanmaraş’ın bir ilçesi. Necatigil)... Evrensel alıcı olan 9. Daha çok Ukrayna’da yaşayan Ortodoks 14. Açık ve kesin yargı... Kekliğin boynundaki kan grubu... Tuzağa düşürülen şey. Hıristiyan bir Türk halkı... Yahudi siyah halka... Bir ışık kaynağından çıkan ışınlarla 4. İzlanda’nın plaka imi... Anadolu Selçukluları İspanyolcası... Atasözlerine dayanan didaktik ekran üzerinde görüntü oluşturma... Denizcilikte ile Bizanslılar arasında 1176 yılında yapılan ve Çin şiiri... Yemek. kullanılan kısa halat ya da zincir. Türklerin Anadolu’ya yerleşmelerini kesinleştiren 10. Yararlı, kazançlı... İslamlıktan önce Kâbe’de 15. Bahçelerde çiçek dikmeye ayrılmış yer... Bir savaş... Hindu tanrısal varlıkları içinde en yaygın duran üç puttan biri... Mısır İmparatorluğu’nun meyve. olarak tapınılanlardan biri. en parlak dönemindeki başkenti... “Şirler pençei 16. Briçte, atılan bir kâğıtla eşine oynamasını 5. Yapının ya da arsanın boyutlarını ve kahrımda olurken / Beni bir gözleri ahuya istediği kâğıdı belirtme... Kemiksiz et... Başlangıçta sınırlarını gösteren harita... Bir cetvel türü... zebun etti felek” (Yavuz Sultan Selim). yer alan. Bir bağlaç... Birbirleriyle ilgili sözcük ya da 11. Gemi enkazı, batık... Yahudi inancında çöl 17. Nâzım Hikmet’in soyadı... Gözleri kavramların dizelerde toplanması sanatı. şeytanı... “İtüzümü, stifno” gibi adlar da verilen görmeyen... Kelebek yakalamakta kullanılan 6. Satrançta bir taş... Pissu çukurlarındaki suları ve yapraklı sapları haşlandıktan sonra salata file şeklindeki torba. çekip başka yere taşımakta kullanılan özel araç... olarak yenen otsu bir bitki. 18. Duman lekesi... Futbolda gol pasına verilen Kadınların süs olarak kullandıkları bir çeşit başlık. 12. Tatlı, tuzlu, ekşi ve acı tatlar dışında kalan ad... Yasak etme, engelleme. 7. Yaz aylarında giyilen, bol kesimli ve beşinci tat... Boğanotundan elde edilen bir 19. Judo, aikido gibi dövüş sporlarında yere genellikle astarsız ceket... Rütbesiz asker... alkaloit... Yasalarla belirlenmemiş olan, halkın düşme tekniği... Argoda silahlı hırsızlığa verilen Açık mor renk. kendiliğinden uyduğu gelenek... Rize ilinde bir ad... Uğraş. 8. Telli bir çalgı... Kat kat çakıl ve kumdan yayla. 20. Yoğurtla yapılan bir Bulgar içkisi... oluşmuş yer kıvrımı... Tiyatro sahnesinde 13. Bir gıda maddesi... Samsun’da Ladik Gölü Kabuğundan kinin çıkarılan bir ağaç. l dekorların hareket edebilmesi için yapılmış NEVZAT AYDOĞDU [email protected] GM SUAT ATALIK [email protected] Skuizde sonraki el Volkan Denizci’nin anlatımıyla: Deneyim Problem 18 ¦ KQT6 ¦ 932 ¦ KQT8 ¦ A7 ¦ A4 ¦ A64 ¦ AJ96 ¦ KQ85 1¦ açışınıza Batı altılı kör zayıf el gösteren 2¦’le araya girdikten sonra 6NT’ye geldiniz. Atak ¦K. Doğru oyun çizgisi nasıl olmalıdır? Çözüm: 11 elimiz var. Elimizdeki tek bilgi Batıda RD’den başlayan 6’lı kör olduğu; yanında ¦/¦ 4’lü değilse, Doğuya karşı ¦¦ skuizi yaparız: Atak boşlanır, devamı alınıp, pikler çekilir, Vale düşmemişse düşerse 12 löve tamamdır üç tur karo çekilerek şu duruma gelinir: ¦T ¦9 ¦8 ¦ A7 Skuiz bilinenin aksine çok kâğıt saymayı gerektiren bir teknik değildir, özellikle de rakip bıraktığında sağlanacak marka (tehdit) büyükse. Bu elde bir tehditimiz ¦10’dur. Takip etmemiz gereken tek kâğıt da ¦J. Ne başka kâğıt saymaya ne de başka kağıt takip etmeye gerek yoktur. Atak boşlanır, genelde gereksinim duyduğumuzdan bir eksik löveye sahip olmalıyız, yani skuizden bir löve çıkarabilirizdevamı alınıp, pikler çekilir, Vale düşmemişse düşerse 12 löve tamamdırşimdi karolar çekilir ve sadece ¦J takip edilir, görülmediyse trefliler çekilir, skuiz otomatik olmuştur. (Yandaki diyagramda olduğu gibi.) Bu elde şansımızı biraz daha artırabiliriz. Batıda körle beraber siyah renklerden biri 4’lü ise de bu kez Batıyı da körle bu renkten skuiz ederiz, ancak rengin hangisi olduğuna karar vermemiz gerek. “Zayıf İki” açan veya araya girende diğer majör dörtlü olmaz prensibinden yola çıkarak ve aynı zamanda ¦J’nin 3’lüden gelme avantajını da kullanarak Batıya karşı ¦/¦, Doğuya karşı ¦/¦ skuizine oynamak yüksek olasılıklı oyundur. Yine aynı şekilde oynanır. Diyagramda Batının ¦10’sunu trefli yaparsak son karoyu çektiğimizda iki rakip de majör Valeleri atamayacağından son treflimiz sağlanır. (Burada oynayana biraz daha iş düşüyor, ¦J’nin yanında ¦JT’u da takip etmek zorunda.) T üm konularda başarıya uzanan kilit noktalardan biri deneyimdir. 30 sene evvel ilk yendiğim büyükusta kim gerçekten hatırlamıyorum ama bugün bana GM Slavolyub Maryanoviç gibi geliyor. Bu uzun süreç içinde deneyimli büyükusta Maryanoviç’le birçok kez hem masa başında hem de hayatta bir araya geldik. 70’li yıllarda dünyanın en iyi genç oyuncularından biri olan Nişli büyükusta, devrin en önemli yayın organı İnformator’un yorumcu ve yazıişleri kadrosuna katılınca adını teorisyen olarak da duyurmaya başlamıştı. Uzmanlık alanları arasında Sicilya Savunması’nın Naydorf Varyantı göze çarpan Maryanoviç bu açılışın bilhassa pozisyonel varyantlarını her iki renkle de başarıyla oynayabilmekteydi: ¦¦ JT ¦ ¦ J93 ¦ ¦ ¦6 ¦ KQ85 ¦J ¦ ¦ ¦ T642 Problem 19 ¦ 73 ¦ Q7 ¦ T8 ¦ AJT9742 ¦ AK5 ¦ AJ4 ¦ AKQ93 ¦ K5 Şimdi son karo çekildiğinde Doğu göz göre göre yerdeki 10’luyu sağlatmamak için ¦J’yi atamaz ve trefli atar, böylece eldeki ¦5’li 12. lövemiz olur. Takım maçı, doğuda oturuyorsunuz, ortağınızın 3¦ açışına 6NT dediniz. Atak ¦10, yerden Dam koydunuz, Kuzey Rua ile örttü. Oyunu planlayın. l [email protected] GM Slavolyub Maryanoviç (2473) GM Suat Atalık (2549) Kralyevo 2014 Sicilya Savunması Naydorf Varyantı 1. e4 c5 2. Af3 d6 3. d4 cd4 4. Ad4 Af6 5. Ac3 a6 (Bu oyuna hazırlanırken Maryanoviç’in Siyahla oynadığı Najdorf partilerini baz aldım!) 6. a4!? e5 (Luis Paulsen’den Opoçenski’ye, ondan Boleslavski’ye bu sürüş hep bilinmekteydi ama hamleyi yaygınlaştıran tabii ki 11. dünya şampiyonu Fischer’dir.) 7. Af3 (Fc4 fikriyle.) Vc7 8. Fg5 Abd7 9. Ad2 h6 10. Ff6!? (Son birkaç aydır 10. Fh4 g5 11. Fg3 Ac5 12. Vf3 Fe7 13. Fc4 Fe6 konumu ve benzeri pozisyonlar ilgimi çekmekteydi. Bu durumda 1982 Erivan Turnuvasında Tal’in genç Eolyan’a kaybettiği oyun hâlâ hafızalardan silinmemiştir.) Af6 11. Fc4 Fe6 12. Ve2 Kc8 13. Fb3 Fe7 14. 00 00 15. Kfc1!? Yenilik (d5 karesinin etrafında geçen oyunda hamlelerin dili 15. Kfd1 Vc5 16. Af1? Fg4 yüzünden Beyazların rahatça Af1e3d5 yapabilmek için bu kareyi seçtiğini söylüyor.) (Bakınız diyagram sağda.) Sağduyunun emrettiği hamleleri yapan Beyazları yenmek zordur. Normal olan 15...Kfd8 16. Af1 d5 17. ed5 Ad5 18. Ad5 Fd5 19. Fd5 Kd5 20. Ae3 sonrası eşit bir konum hâsıl olur. 15...Ad7!? (Deneyimli oyuncuyu kabuğundan çıkarabilecek d5 karesinden uzaklaşan bu paradoksal yöntem yarım saat üzeri bir düşünme süresinin eseri.) 16. Ad5? (16. Kd1! Beyaza hafif bir avantaj tanısa da taşları geldikleri yöne doğru tekrar konuşlandırmayı kabul edebilmek çok zordur.) Fd5 17. Fd5 Fg5! 18. Fb3? (18. c3 Af6 19. Vd3! Vb6! 20. Kc2 Ad5 21. Vd5 Kc5 22. Vd3 Kd8 ve inisiyatif Siyaha geçer.) Ac5 19. Fd5 Ae6 20. Fe6? (Her şeye rağmen 20. Vd1! Af4 21. Fb3 en dayanıklısıydı.) fe6 21. c3 Vb6! (b2 ve f2’ye çifte vuruş.) 22. Ac4 Kc4 23. Vc4 Vf2 24. Şh1 Fc1 25. Kc1 (25. Ve6? Şh8 26. Kc1 Vf1 arka sıra matıyla neticelenir.) d5! (Bu hamle olmadan ağır taşlarla materyal avantajını değerlendirmek belki de imkânsızdır.) 26. ed5 Vd2 27. Kg1?! (Vezir finali her zaman en dirençlisi olacaktır: 27. Kf1 Kf1 28. Vf1 ed5 29. Vb1 e4) ed5 28. Vg4 e4 29. h3 e3 30. Kd1 Vf2 31. Ve6 Şh8 32. Kd5 e2 33. Ke5 Vf1!? (33...Vg3 veya 33...Ve1 34. Şh2 Kf1 de hemen kazanır.) 34. Şh2 Vf4 Beyaz terk eder çünkü 35. Şg1 Ve5 36. Ve5 Kf1 37. Şh2 e1V Kale kazanır. 01 Bu oyundan sadece iki tur sonra bu kez deneyim kazandı: GM Slavolyub Maryanoviç (2473) GM Mirça Pırligras (2578) Kralyevo 2014 Sicilya Savunması Şeveningen Varyantı 1. e4 c5 2. Af3 d6 3. d4 cd4 4. Ad4 Af6 5. Ac3 a6 6. Fe2 Abd7?! (Benim tercihim bir kez daha 6...e5 ama Şeveningen’de 6...e6 sonrası Ac6 oynanmalı.) 7. a4 b6 8. f4 Fb7 9. Ff3 e6 10. 00 Kc8 11. Şh1 Ac5 12. Ve1! Fe7 13. Fd2! (Bu plan Siyahların seçtiği devamyolunu refüte ediyor.) 00 14. Kd1 (Tehdit e5 sürüşü.) d5 15. e5 Afe4 16. f5 Fh4 17. g3 Fg5 18. Ff4! Ac3 (18...Ff4? 19. gf4 sonrası açılan g hattı Siyahlar için tehlike arz eder.) 19. bc3 Ve7 20. Fg4 Şh8 21. Ve3 Ff4 22. Kf4! (Beyaz f6 tehdit ediyor.) ef5 23. Ff5 Kce8 (Bakınız diyagram üstte.) Deneyimli oyuncunun sezgisiyle h hattı oyunun kaderini belirler hale geliyor. 24. Kh4! Ve5 25. Kh7 Şg8 26. Vg5! (Tehdit 27. Kh8! Şh8 28. Vh4 Şg8 29. Vh7 mat.) Vf6 27. Vh5!? (27. Vf6 gf6 28. Kh4! avantaj için yeterlidir.) g6 28. Vh6 Ke5 29. Kf1! Kfe8? (Bu hatadan sonra h hattı tutulamaz hale geliyor. 29...Ae4! 30. Fh3 Kh5! 31. Vh5 (31.Kf6? Kh6) Vf1! 32. Ff1 gh5 33. Kh6! f6 34. Fd3 atağı devam ettirse de azalan materyal Siyaha eşitleme şansı tanır.) 30. Kf4! Ke1 31. Şg2 K8e2 32. Şh3 Ve5 33. Kh4 (Son konumda Beyazların tüm ağır taşlarının h hattına yığılışı dikkat çekici.) Siyah terk eder 10 l C M Y B