Katalog

6 çağlarda Akdeniz dünyasında kullanılan bazı paralara verilen ad... Köydeki işlerin elbirliğiyle bitirilmesi. 8. Cem Sultan’a Batılılar tarafından verilen ad... Derviş selamı... Lübnan’ın plaka imi... Püskürtü... Cennet ile cehennem arasında bulunduğuna inanılan yer. 9. Vilayet... Bir müzik topluluğunun ya da sanatçının hazırlamış olduğu parçalar... Dilim, parça. 10. SSCB döneminde Gulag kamplarındaki tutuklulara verilen ad... “Değildim ben sana mail sen ettin aklımı zail / Bana eyleyen gafil seni görgeç utanmaz mı” (Fuzuli)... 18891927 yılları arasında yaşamış, daha çok simgeci özellikler taşıyan yapıtlarıyla tanınmış ressamımız... Bir nota. 11. Van Gölü’nün kuzeybatı kıyısındaki ünlü Urartu kalesi...İzmir’in Tire ve Ödemiş ilçelerine özgü bir tür bilye oyunu... Konuşmayı etkili kılmak için aralara yerleştirilen ve karşılıksız kalacağı bilinen soru... 18741967 yılları arasında yaşamış, romanları ve eleştirileriyle tanınmış İspanyol yazar. 12. Yunan mitolojisindeki kanatlı at... İsviçre’nin en önemli ırmağı... Lütfi Ö. Akad’ın bir filmi. 13. Afrika’da bir ülke... Öğütülmüş tahıl... “Kendi bahçesinde olamayan biri / Girmiş bahçeme ağaçlık taslıyor” (Özdemir Asaf)... Bu haftaki Endonezya’da bulmaca yakılarak açılmış ödülünüz tarlalarda yapılan göçebe tarım... Tavlada “üç” sayısı. 14. İslam dünyasında yetişmiş en büyük hekim olarak kabul edilen ünlü Doğulu hekim ve filozof. 15. Körpelik, tazelik... Ördeğin bilimsel adı. 16. Uzaklık anlatmakta kullanılan söz... Honduras’ın plaka imi... Rütbesiz asker... Kemiklerin yuvarlak ucu... “Birleşik Krallık” anlamında İngiltere ve İskoçya Krallığı’nı simgeleyen harfler. 17. Cam parlaklığında, saydam ve türlü renklerde, elmastan sonra en sert mineral... Bir yapının ortasında yer alan, üstü açık ve duvarla çevrili alan. 18. Meşale, kandil, ışık... En küçük sosyolojik birim. 19. Irmak ya da derede suyun hızlı aktığı yer... Kesilmiş hayvanın ciğer, işkembe gibi iç organlarıyla baş ve ayakları. 20. Güzel çiçekli bir süs bitkisi... Afrika ve Avrasya’da yaşayan, “terzikuşu” da denilen bir kuş. 4 AĞUSTOS 2013 / SAYI 1428 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, özellikle “Bolero” adlı yapıtıyla tanınmış Fransız besteci... Büyük Okyanus’un kuzeybatısında yer alan, dünyanın en derin çukuru. 2. Matbaacılıkta kullanılan bir çeşit ince harfe verilen ad... İnsan eti yeme geleneği, yamyamlık. 3. Çin müziğine özgü bir tür flüt... Bir tür sağlam ve yumuşak dana ya da öküz derisi... Sanatçıları, bilim adamlarını koruyan, her yönden onlara destek olan varlıklı kimse... Bir peygamber. 4. Büyük erkek kardeş... Doğu Karadeniz dağlarının doruk kesimine verilen ad... Kafkasya’da yaşayan çingenelere verilen ad... Postu palto yapımında kullanılan, kediye benzer bir hayvan. 5. Zorunlu gereksinme maddeleri için devletçe saptanan fiyat... Kimi yiyeceklere lezzet ve renk katmak için eklenen suluca malzeme... Bir şeyin yerine başka bir şeyi koymak; ikame etmek... Japon lirik dramı. 6. Köpek... Kapalı bir yerde seslerin dağılım biçimi... Anlamlı iz... İki tarla arasındaki sınır... “Yedi derya içinde bir gemim var / Atar m’ola bir kenara bizi” (Karacaoğlan). 7. Ödenmesi gereken bir paranın, alacağa sayılarak bir bölümünün ödenmesi... Antik 1426 sayılı (21.07.2013) bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu Hürriyet Yaşar’ın Anlam Kovalar Biz Kaçarız (Cumhuriyet Kitapları) kitabını kazananlar: AMASYA’DAN: Utku Candan ANKARA’DAN: Adil Akın, Nil Bulhaz ANTALYA’DAN: Cevdet Koç, Ömer H. Güreli, Güngör Aras DENİZLİ’DEN: Nalan Kalkan Oğuzhanoğlu EDİRNE’DEN: Ali Çıtak, Salih Kırhan İSTANBUL’DAN: İhsan Tamer, Nurullah Can, Gökçe Berktan, Ahmet Uyanık, Roger L. Urgan, Ece Ertetik İZMİR’DEN: Veli Yel, Naci Balcı, U. Erdem Günbaş, Nihal Özel MERSİN’DEN: Nevin Tuğrul NİĞDE’DEN: İsmail İbin SAMSUN’DAN: Nurşen Kabaz, Nagihan Yılmaz TEKİRDAĞ’DAN: İlkan Sesler TRABZON’DAN: Hamza Şahin. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 İ N G M A R B E R G M A N İ R E T A S E P A Ğ A R S İ I S İ İ A K T K R E M T E İ N K S B A L S İ İ I K Ü V E Y İ K 2 L 3 H A Ç E V E L E L A F R E M Ş E K P R A L E İ S İ M İ F T R S K E L E N K O M E T İ E 4 A V N İ 6 T 7 A K İ 5 N E D R E T P A R E L R O K A Y A S L E N İ T M A R A R A T S R A H E G E L 8 R A M İ 9 U S A R E 10 S 11 12 K 13 A P 15 A Y İ R İ E K A M İ N O L M A I İ T U L A R E M İ O N E Z M K A R A F A K S A S S A N M A R Z A B A R B A R H A M B E L E B A Y İ B L B E Y İ N İ 14 M A N A M A H A C 16 R A S A T R A D A R F İ 17 İ M A R E T M İ R İ V A N 18 L H A A Z İ Z İ Y E İ 19 L O R 20 A T E O L E Ş D İ E E F E S K E N İ A R A YUKARIDAN AŞAĞIYA 14 1. “Kendine niçin emsal ararsın”, “Kerem eyle mestane kıl bir nigâh”, 15 “Talihim bir dem bana yâr olmadı” 16 gibi şarkılarıyla tanınmış Arap asıllı Türk besteci... Radyo, televizyon, 17 tiyatro ve sinemada olaya eşlik eden sesleri yapay olarak yeniden 18 oluşturma işi... Uyanık, gözü açık. 19 2. Açı ölçmeye yarayan dönme hareketli bir çeşit cetvel... İncir 20 ağaçlarında döllenmeyi sağlayan sinek... Eski dilde su... Müslümanların bir çocuğun doğumundan yedi gün sonra, İsim:......................................................................................................................................... Allah’a şükretmek amacıyla kestikleri Adres:...................................................................................................................................... kurban. ................................................................................................................................................. 3. Eli işe yatkın, becerikli... Koca... Azerbaycan’ın plaka imi... Tel:.......................................................................................................................................... Balıkesir’in bir ilçesi... Cezayir’de bir liman kenti. çelik araç... Trabzon’un Maçka ilçesinde bir yaptıkları İranlılara verdikleri ad... Hz. 4. Kabul etmeyerek geri çevirme... “ olduysa yayla... Finlandiya parlamentosuna verilen ad. Muhammet’i övmek ve ondan şefaat dilemek millet şanına noksan gelir sanma / Yere 15. İngiltere’de çok sevilen bir cins bira... amacıyla yazılan kaside. düşmekle ceyher sâkıt olmaz kadr ü kıymetten” Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... 10. Bir ilimiz... Kente giren şeylerden alınan (Namık Kemal)... Demir elementinin simgesi... “Ger derse Fuzuli ki güzellerde var / vergi... Bir nota... “Ölümdür yaşanan tek başına Fındık çuvallarının toplandığı yer. Aldanma ki şair sözü elbette yalandır”. / Aşk kişiliktir” (Ataol Behramoğlu). 5. Artvin’in Gürcistan sınırı yakınında bir 16. Endonezya’nın Bombok Adası’nda etkin bir 11. Hayvanlara vurulan damga... Brezilya’nın yayla... Kuyrukluyıldız... Picasso’nun, İspanya yanardağ... “Göklerden emeller gibi oluyor plaka imi... Rusya’daki Kuzey Osetya Özerk İç Savaşı’nı konu alan ünlü tablosu. kar” (Cenap Şahabettin). Cumhuriyeti’nin yeni adı... Kahramanmaraş 6. Yiğit, becerikli... Ağaç ve toprakla yapılmış, 17. Nişan, belirti... İlave... Domino benzeri yöresinde bulutların bıraktığı çiğe verilen ad. hendekle çevrilmiş küçük hisar... Kırgızistan’ın taşlarla oynanan bir Çin oyunu. 12. Sarı ya da kahverengi doğal hidratlı demir plaka imi. 18. “Tanrı kabul etsin” anlamında kullanılan oksit... Hiperaktif çocukları sakinleştirmede 7. Assuan ile İskenderiye kentlerinde yaptığı söz... Trabzon’un Akçaabat ilçesinde bir göl... kullanılan ilaç... Bir yasanın, bir yetkinin ölçümlerle dünyanın çevresini hesaplayan ilk Radyum elementinin simgesi. yürürlüğe girmesine karşı çıkma hakkı. kişi olan eski Yunanlı astronomi ve matematik 19. Eski Roma’nın en tanınmış hatip ve 13. Süt katılan meyanenin muhallebi kıvamına bilgini... Acele, tez. filozoflarından biri... “Altın Oran” da denilen, gelinceye dek pişirilmesiyle elde edilen 8. Hazır bir yiyecek... Ardahan ilinde bir kaplıca yaklaşık 1.61 değerindeki sayıya verilen ad. beyaz sos... Antalya’nın bir plaj yöresi... ve madensuyu... Yahudi mutfağına özgü kuzu eti 20. “Kırmızı Zambak”, “Tanrılar Susamışlardı”, Sarp bölgede kurulmuş Kafkas dağ köylerine yemeği... Nazi partisinin askeri polis örgütü. “Penguenler Adası” gibi romanlarıyla tanınmış verilen ad... Bir renk. 9. Yankı... Duman lekesi... Tantal elementinin Fransız yazar. l 14. Bıçak bilemeye yarayan, çubuk biçiminde simgesi... Orta Asya Türklerinin alışveriş FAİK FALAY GM SUAT ATALIK Konum KART TEKNİĞİ 1 Oyun stili nasıldır? 1. Pakistanlı Zia Mahmud, Batıda pik 6’lı, demek ki Doğu buna çakacak, Doğu’dan pik 5 geldi elden K verdi şimdi Batı Zia pike çakar diye karo oynadı yerden K koydu, Doğu as aldı karoyu döndü Zia karo damı alıp karoyu yere çaktı, yerden trefl as ruvaya iki piki attı, şimdi yerden kör J oynadı, Doğudan kör 10 geldi, kör Q10 olsa valeye Q koyardı, eğer kör as ve dam Batı’da ise zaten batacağım diye düşünerek kör K koydu, damı tekten alarak 1 kör, 1 pik, 1 karo vererek oyunu yaptı! Batı ¦ AQ10643 ¦Q ¦ J75 ¦ QJ4 Doğu ¦5 ¦ A10 ¦ A432 ¦ 987532 ¦ J92 ¦ J654 ¦ K9 ¦ AK106 ¦ K87 ¦ K98732 ¦ Q1086 ¦ S B 1¦ 2¦ K P 4¦ D 1 SA Herkes P G 2¦ Oyun: 4 ¦ Atak: ¦ A Ostend’de Zia Mahmud’un oyunu. Sizin oyununuz nasıl olmalı? DEFANS 2 Eller sayılmalı! ¦ A83 ¦ J7 ¦ KJ ¦ QJ7642 2. Trefl ası Güney’de olsa trefl ası çeker trefliyi oynardı, demek trefl as Doğu’da! İlk trefliyi alsak dönecek kör yok! İlk trefliyi bıraktık ortak alınca kör gelecek, hangi renkten ne atmalıyız? Treflden as ruva alırız ama karo as Güney’de olmalı o zaman 4 trefl, 2 karo, 2 kör bir veya fazla pik alır ve oyun 9 löve veya fazlası olur! Oyunun batması için ortağın treflden A10x olması gerekir, köre trefl ruvayı atarsak ortak bir trefl daha alarak körü çeker oyunu batırır. Doğu ¦5 ¦ KQ983 ¦ Q973 ¦ A108 Güney ¦ KQ96 ¦ A1062 ¦ A42 ¦ 93 ¦ J10742 ¦ 54 ¦ 10865 ¦ K5 K 1¦ 2¦ D G B 1¦ P X P 3 SA Herkes P Oyun: 3 SA Atak: ¦ 5 Yerden J ortak Q, bırakıldı, ortak kör 9, 10 ile alındı trefl oynandı. Nasıl defans yapalım? eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com atranç oyununda aklınıza gelen her şey konumlara bağlıdır. Oyuncu incelediği varyantların sonunda oluşan konumları irdelemekle yükümlüdür. Dolayısıyla iyi hesap yapmanın yolu sadece olası varyantları incelemekle bitmez, daha ziyade tüm bu devamyollarının sonunda ortaya çıkan konumları anlayıp hangisinin tercih edilmesi gerektiği hamleyi belirler. Başka bir deyişle çoğu kez varyantların hesaplanmasından ziyade nihayetlerinde ortaya çıkan konum oyuncuya zorluk çıkartır. İşte böyle bir örnek: İM Andrey Nestor Çoara (2465) GM Suat Atalık (2568), Paraçin 2013, Reti partisi 1. b3!? (Literatüre Larsen Açılışı olarak geçen hamle. Çoğu kez ana varyantların tercih edilmemesi oyunu Siyahların lehine geliştirir. Kanımca pratikte teori hep zayıf olan tarafı korur. Haliyle bu tarz açılışlar kuvvetli tarafı rahatlatır.) d5 2. Af3 Fg4 3. e3 (3. Ae5 Ff5 benim 3...Fh5 4. g4 f6 5. gh5 fe5 devamyoluna tercihim.) e6 4. Fb2 Ad7 5. c4 c6 6. cd5 ed5 (6...cd5?! Sonrası Ad7’nin yerinin önemi ortaya çıkar. Bu tarz bir alış ancak Ab8’de ve bir sonraki hamlede c6’dan geliştirilebilir haldeyken tercih edilmelidir.) 7. Fe2 Ff3!? (Tersten Londra Açılışı’nı hatırlatan ve Reti partisine dönüşen oyunumuzun ilginç bir noktası. Benzer bir konumda Norveçli GM Gausel’e karşı 1994 Moskova Olimpiyatları’nda bu değiş tokuş sonrası Fd6e5 planını uygulamıştım.) 8. Ff3 Agf6 9. d3 (9. g4!? Tarzı hipermodern bir yaklaşım 9...Fd6 10. g5 Ae4 veya 9...h6!? 10. h4 Ve7 ile karşılanabilir.) Fb4!? (Yol ayırımında olan Siyahlar için 9...Fd6 normalken, 9...Va5 10. Şf1! (10. Ad2 Fa3!) başka bir ihtimaldir.) 10. Ad2 a5 (Orijinal fikrim olan 10...Ac5 11. Vc2 Va5 12. Ff6 gf6 13. Şe2! Vb5 başka bir oyunun teması olabilir.) 11. a3 Fd6 12. 00 00 13. e4?! (Antipozisyonel! 13. Vc2 Ve7 veya 13. Fc3 Ve7 14. Vc1 Fe5 normaldir.) Ke8 14. Vc2 Ve7 15. Kfe1 de4 16. Ac4?! (Blöf! 16. Ae4 Ae5; 16. Fe4 Vf8;16. de4 Fe5 Siyahlara hep hafif üstünlük tanırken oyundaki hamle ciddi derecede hesap gerektirmekte.) ed3! (Oyundaki hamle yani ana varyant irdelenip iyi çıkmazsa 16... Fe5!? 17. Ae5 ef3! 18. Af3 Vd6 eleme usulü tercih edilmeli.) 17. Vc3? (Tam 45 dakika düşündüğüm 16. hamleye rakibim 1 dakikadan daha az bir süre içinde karşılık verdi lakin oynadığı hamle terk etmekle eş değerde. 17. Ke7 dc2 18. Kd7 (18. Ke8 Ae8 er kazanır.) Ad7 19. Ad6 Ac5!! 20. Ae8 Ke8 21. Kf1 Ab3 (Bakınız diyagram solda.) 16. hamleyle birlikte 6 hamlelik bir hesap yapmak belli bir seviyenin üzerinde zor değil ama ortaya çıkan bu konumun Beyazlar için umutsuz olduğunu anlayabilmek için taşları zihninizde hareket ettirebilmek 45 dakikalık süreyi izah eder mahiyette. 22. Fc1 g6! 23. g4 Ke6 24. g5 b5! kazanca giden yol. Bu aşamada oyuncu şematik olarak Ke6, b5b4 ve Ac1, b3’ün gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini düşünür.) Vf8 18. Vd3 Fc7 19. Vf5 Vc5 20. Vh3 a4 21. Fg4 Ae5 22. Fe2? (22. Ae5 Fe5 23. b4 Vd6 teknik bir kazanca gider.) ab3 23. Vb3 (23. Ae5 Fe5 24. Vb3 Ae4! devamyolu da aynı sonuca gider.) Aeg4 24. Vf3 Fh2 25. Şh1 Fc7!? (Üstad Tayhman bir konumda kaç hamle ileriyi gördüğü sorulduğunda sadece 1 doğru hamle örneğini verirdi. 16. Hamle de 6 tanesi net olmak üzere 1015 hamlelik hesap yapabilen Siyah 25...Af2! 26. Şh2 A6g4 27. Şg3 h5!! sonrası Beyazların çaresizliğini anlamıyor. (Bakınız diyagram solda.) Bir konumun incelenmesinde şah güvenliğinin materyalin önünde gelen faktörlerin ilki olduğunun ispatı adeta diyagramımızda saklı. Bilindiği üzere satrançta tehdit hamle sırası son hamleyi yapana tekrar geçtiğinde neler olabileceği üzerine tarif edilebilir. Siyah aynı anda 28...Ae4 29. Şh4 (29. Şh3 Ag5) Ve7 (29...Vg5 30. Şh3 Agf2 31. Şh2 Vh4) ve 28...g5, 29...h4 tehdit etmekte ki Beyazların yapabileceği bir şey gözükmüyor.) 26. Şg1 Ae4 27. Ae3? (27. Kf1 Vh5 28. Vh3 Fh2 29. Şh1 Aef2 30. Kf2 Af2 31. Şh2 Ve2 veya 31...Vh3 32. gh3 Ke2 kolayca kazanır.) Fh2! Beyaz terk eder, zira 27. Şh1 Aef2 ve 27. Şf1 Ad2 sonrası Beyaz vezir kaybeder. 01 Örnek oyunumuzda ortaya çıkan hususları tekrar ele alırsak, başta da belirttiğimiz gibi varyantları hesaplamaktan daha zor olan, sonlarında ortaya çıkan konumların değerlendirmesini doğru yapabilmek. Birçok kez bu konumları irdeleyebilmek için tarafların tehdit ve planlarını kelimenin tam anlamıyla masaya yatırmaları gerekiyor. Bu noktada belirtilmesi gereken ilk nokta maalesef FİDE’nin zaman kontrolünü kısaltarak oyunun kalitesini düşürmüş olduğu. İkinci önemli husussa bahsettiğimiz derecede sofistike tekniklerin çocuk satrancında yeri olamayacağı ve bu yüzden bu kategoride başarılı gözükenlerin birçoğunun taş kaybetmeden oynamayı başarabilen sığ anlayışa sahip olduğu. İmajinasyon ve hesap, satrancı çocuk oyuncağı olmaktan kurtaran iki konu! l C M Y B