Katalog

1 ŞUBAT 2009 / SAYI 1193 Hazırlayan: SEDAT YAŞAYAN 11 14. Tanrı... Gemileri, farklı iki su düzeyinin birinden öbürüne aşırmak için yapılmış ara havuz... Japonya’da Buda rahibelerine verilen ad... Tuzağa düşürülen şey. 15. Yaprakları salata gibi yenen kokulu bir bitki... Japon kökenli bir dövüş sporu. 16. 18801960 yılları arasında Kars yöresinde yaşayan Rus asıllı bir halk... Nazi partisinin askeri polis örgütü. 17. Arap denizcilerin, direk boyları tekne boyundan uzun gemilere verdiği ad... Erzincan yöresine özgü, “karaerik” de denilen üzüm cinsi. 18. Çin müziğine özgü bir tür flüt... Verme, ödeme... Kışa kadar saklanabilen, sarı renkli bir üzüm cinsi. 19. Bir kimseye, bir şeye bütün varlığıyla inanma... Şiilerde geçici evliliğe verilen ad... “Anüsle ilgili” anlamında kullanılan tıp terimi. 20. Trabzon ilinde bir yayla... Tunus kıyılarında kullanılan, üç direkli yelkenli tekne. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. 1921’de doğan ve iki kez Ağa Han Mimarlık Ödülü’nü kazanan ünlü mimarımız... Kastamonu’nun Azdavay ilçesinde bir mağara. 2. Orhan Hançerlioğlu’nun bir romanı... Bir nota... Hıristiyanların en büyük bayramı... “Alaybozan” da denilen, kısa ve hafif bir tüfek. 3. Susamurundan elde edilen post... İran’da tarihi bir kent... Arıların kovan deliğini kapamak için kullandıkları sarı ve yumuşak madde... Bir haber ajansının kısa yazılışı. 4. Atmosferin, yeryüzünden 80 km yükseklikte başlayan son tabakası... Trabzon ilinde bir yayla... Doğu Karadeniz yöresine özgü, çam ağacından yapılan ve “kurun” da denilen fıçı. 5. Romalılar ile Kartaca arasındaki üç savaşın ortak adı... Halk dilinde hindiye verilen ad... Büyük zarar, üzüntü ve sıkıntılara yol açan olay. 6. Utanç duyma... Borudan kol almakta kullanılan bağlantı parçası... Bir haber ajansının kısa yazılışı... Geminin, zinciri toplayıp demirini kaldırmaya hazır bulunması... “Kayakeleri” de denilen bir cins kertenkele. 7. Şanlıurfa yöresine özgü, un ve mercimekle yapılan bir çorba... Duvarcı ve dülgerlerin yaptığı her tür yapı... Güzel çiçekli bir süs bitkisi... Ses. 8. Eski Yunan halklarından biri... “Bir çıkarmaya başlar bohçamızdan/Lavanta çiçeği kokan kederleri” (A. M. Dıranas)... Evcil bir geyik... Hastalık, dert. 9. Bir nota... Giysi kolu... Boynuzdan yapılan nefesli bir çalgı... Kimi Türk lehçelerinde “ağa” yerine kullanılan sözcük... Spor karşılaşması. 10. Güneydoğu Anadolu’da, daha çok kadınların çeşitli yerlerine yaptırdıkları bir tür dövme... Biçerdöverin arkasına yerleştirilen, salınımlı bir hareketle çalışarak döverden çıkan sap ve samanla Bu haftaki bulmaca ödülünüz ARMAĞANLI BULMACA SOLDAN SAĞA 1. Resimde gördüğünüz, “Tütün Yorgunu”, “Emmioğlu”, “Köylüler” gibi romanlarıyla tanınmış yazarımız... Kütahya yöresine özgü bir tür börek. 2. “Karakeçili” de denilen bir Türkmen boyu... Bir görüntü, bir yaşantı ya da bir davranışın daha iyi kavranmasını sağlamak için simgelerle göz önünde canlandırıp dile getirme... İnce örtü ya da perde. 3. Genellikle boynuz ya da hayvan başı biçiminde antik içki kabı...“Bir güzel söylüyor rüzgâr/ Adalardan gelen bu mektupta” (Y.K. Beyatlı)... Huysuz, çirkin ve yaşlı kadın... İlkel bir silah. 4. Radon elementinin simgesi... Bir çeşit av köpeği... 19171947 yılları arasında yaşayan ve İspanya’nın en büyük boğa güreşçilerinden biri sayılan matador. 5. Akıl... Oyuncuların her şeyi şarkıyla anlattığı sahne oyunu... Artvin ilinde, “ulusal park” kapsamına alınan bir yayla... Seçkin. 6. Eti lezzetli bir balık... İnce kabuklu bir erik cinsi... Cam üretimi ve sanayide kullanılan soda külü. 7. Aşağı Tuna Irmağı kıyısında kurulmuş eski bir prenslik... Yiğit, kahraman... Yeni Zelanda’da yaşamış, soyu tükenen bir kuş... Asaf Halet Çelebi’nin bir şiir kitabı... Kuzu sesi. 8. Kıvırcık havlı bir tür yün kumaş... Aralarındaki akrabalık ilişkileri nedeniyle yasalar ya da gelenekler tarafından evlenmeleri yasaklanan kişiler arasındaki cinsel ilişki... Umman’ın plaka imi... Yaz yağmuru. 9. Japon lirik dramı... Endonezya’nın plaka imi... Toprağın nemi... Düğme ve süs eşyası yapımında kullanılan bir deniz kabuklusu... Sacda pişirilen bir tür uzun pide. 10. İçine başka bir sıvı karıştırılmamış içki... “Pencereden geliyor/Gurbet bana zor geliyor” (Türkü)... Kayak... Öbür dünyada verilecek olan ceza. 11. Dağkeçisi... Güney Amerika’da bir ülke... Yakındoğu’da ve özellikle Cezayir’de konuşulan Arapça, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca karması dil... “Zihnim bu şehirden, bu devirden çok uzakta/Tanburi Cemil Bey çalıyor eski ’ta” (Y. K. Beyatlı). 12. “Cengiz Han’ın Bisikleti”, “Tamirci”, “Yemenimin Uçları” gibi oyunlarıyla tanınmış gazeteci ve yazarımız... Endonezya’da yaşayan ötücü bir kuş. 13. Düzenli olarak ekim yapılan arazi... Eski Türklerde bazı heykellere verilen ad. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:.......................................................................................................................................... Adres:....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................. Tel:............................................................................................................................................ karışık taneleri ayıklamaya yarayan elek... Manisa’nın bir ilçesi. 11. Sıcaklığı çok yüksek ya da çok düşük olmayan yer... Şintoizm’in yedi mutluluk tanrısından biri... Peygamberleri Hud’u dinlemedikleri için Tanrı tarafından yok edilen kavim... Gelir. 12. Bir soru sözü... Hinduizm’in temel inancı olan hiçbir varlığı incitmeme ilkesi... Renk renk parlak tüyleri olan, iri gövdeli bir papağan... Osmanlı devletinde kullanılmış gümüş bir para. 13. Afrika’da bir ülke... Karakurbağasına verilen bir başka ad... “Mektubunda diyorsun ki gel gayrı/Daha çatar çatmaz ordayım” (B. S. Erdoğan). 14. Ardahan’ın Çıldır ilçesinde bir ılıca ve içmece... II. Dünya Savaşı’nın önemli çatışmalarına sahne olan bir Japon adası... Hindistan’da, ipek ve bitkisel elyaf karışımından dokunan bir tür kumaş. 15. Güney Amerika’daki Titicaca Gölü’nde yaşayan yerli bir halk... İnsanın kendine karşı duyduğu saygı. 16. Bir ilimiz... Elektrik direnç birimi... Parola. 17. Memelilerde ana ile dölüt arasında kan alıp verme işini sağlayan organ... Cüzam hastalığının tıp dilindeki adı. 18. Azerbaycan’ın plaka imi... “Göl sanırdık ne zaman dalsak gözlerine” (F.N.Çamlıbel)... Pirzola. 19. Çin’in ünlü önderi... Bir tür börülce... Lütfi Ö. Akad’ın bir filmi. 20. Amasya’nın Hamamözü ilçesinde bir kaplıca... Türk müziğinde “usul” anlamında kullanılan sözcük. G 1191 sayılı armağanlı bulmacanın çözümü ve kazananlar: 18.01.2009 tarihli bulmacayı doğru yanıtlayarak çekiliş sonucu “Türkiye’nin Kelebekleri” (NTV Yayınları) kitabını kazananlar: ANKARA’DAN: Galip Evinay, Ziya Celayiroğlu, Sülün Tozan, Ergün Altınışık ANTALYA’DAN: Sebahat Özcan, Umut Ergün AYDIN’DAN: Yusuf Yatkın BURSA’DAN: Metin Kızanıklı İSTANBUL’DAN: Zeynel Oya, Doğan Aydın Kepti, Sevda İkizler, Beyhan Ansen İZMİR’DEN: Nevzat Ural, Ertuğrul Erdem KARAMAN’DAN: Sedat Erdoğan KAYSERİ’DEN: Ümit Keskin, Aydın Uylaş, Turgay Duman KIRKLARELİ’DEN: Mustafa Atilla MERSİN’DEN: Türkyılmaz Sakınç NİĞDE’DEN: Ayşin Erilkun ORDU’DAN: Erdem Karabatak SİNOP’TAN: Remzi Kaya, Ahmet Karaman, Muammer Özdemir. 1 F E Y Y A Z K A Y A C A N K U M A R İ 2 E K E E M A R T O L O S E K A R A Ç Ö R 3 R O K F O R R E M R R A İ A R E Y R L İ 4 İ T İ E R İ İ Ş İ A C İ P U A N İ Ş E B 5 D U N D A P A D E K O S E K A P A D A 6 U R A Y U A D A M A V A U N O U İ R İ Ş 7 N İ Ş A N G E Ç N M A H J O N G N A R N 8 K Z K F A O K E K İ D N E Y C İ M B O M 9 A M U T A D A V A R O A T R O L A İ N E 10 R R P A R A K E T E R A L A L A H R İ N 11 A K A A U A İ L A K A R A B O D U R A Ç 12 K A N O L A K E S K G A G S O M K S U 13 A R İ Y E R E A E N A M A U A R O M A N 14 Y A Ş Y T İ L A K A Y G A R R A R U F A 15 A B A K A F A L A İ M A L 16 17 A A Ğ D E E S T E A N S M E E N L E İ T H E İ P 18 U L A K R E L R E R İ K A 19 R A B İ A İ İ T İ U L A Ş 20 A R A N D A P A Ş A D M A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 BRİÇ Faik Falay SATRANÇ GM Suat Atalık Hatalardan ders çıkarmak ski İstanbul’da tramvaylar önemli taşıma araçlarıydı. Nüfus artışı tramvayların kaldırılması, rayların sökümü, yolların asfaltlanıp otobüslerin devreye girmesiyle çözülür sanıldı, yetmedi, bir süre sonra bu defa troleybüsler devreye alındı. Yollar yeniden düzenlenip elektrik sistemi organize edildi, yürümedi, hatta dönüş sıralarında troleybüsün boynuzu yerinden çıktığı için trafik çok daha beter hale geldi. Düzeltilmeye çalışılma şekli bu defa yollarda otobüsler için özel şeritler düzenlenmesi oldu, bu şeritlerde geçiş üstünlüğü sahibi araçlar çok rahatladı ama biz vatandaşlar daha büyük sorun yaşamaya başladık. Şimdilerde zannediliyor ki metrobüs düzenlemesiyle trafik sorununa kalıcı bir çözüm getirilecek, bu aralar Boğaz Köprüsü’nden geçmek artık bir işkence haline geldi, son elli yılda değişik siyasi yönetimlerinin hatalardan ders çıkarmayı bilememesi yaşamsal düzeyimizi yükseltemeyen temel neden. Geçen pazarlardan birinde Kadıköy briç kulübünde briçte iyi bir potansiyeli olan bir arkadaşla oynuyoruz, benim amacım bu potansiyel sahipleri kişilerin briçte gelişmelerine destek verebilmek, ellerden birinde partner önemli bir yanlış yaptı, söylenmeye başlamışım, üzüldü, kırıldı, küstü, ama o gün 1. olmayı başardık. Briçte usta seviyesine geçmeyi isteyenlerin seçeceği tek bir yol vardır, iyi bilen birini kendine usta olarak seçip onunla belli bir dönem oynamak. Dünya çapında briççiler bu konuyla ilgili yazılar yazarlar, kitaplarında benzer olaylardan söz ederler. Bob Hamman kitaplarından birinde kendisinin gençliğindeki Schenken’le çalışmasından bahseder, bir oyun sırasında hatası nedeniyle Schenken onu fena fırçalar, hatta o kadar ki ne salaklığı kalır, ne ahmaklığı. Hamman bu olayı kişiliğine hakaret olarak almaz, sanki yeni aldığı çizmeye veya giysisine söylenen bir eleştiri, yanlış bir seçiminin düzeltilmeye çalışılması olarak kabullenmiş olur. Bu da onun hırsını ve daha iyi olmaya olan tutkusunun kamçılanmasını sağlar. Briç oyununda hatalar çok önemlidir, yapılan hatayı beyne kazımak ve benzer bir oyun geldiği zaman beyinde kazınmış o yerin hooop dikkat et bak yeniden aynı çukura düşmek üzeresin diye ikaz etmesi kişinin düzeyini yükseltecektir, aynı hatayı tekrar tekrar yapanların briçte oldukları seviyeden yukarılara tırmanması veya yönetenlerin de toplumlarına daha iyi bir yaşam sunmaları mümkün değildir. G 1. e4! ollanda’nın Wijk aan Zee şehrindeki Corus Turnuvası 18 Ocak’ta başladı. Nispeten yeni uygulanmaya başlanan 3 değişik kategoride 14 oyunculu 3 ayrı GM turnuvası her sene bu tarihlerde satranç kamuoyunun ilgisini bu organizasyonun üzerine toplar. Ben 1997’de B grubunda 2555 ratingle oynadığım zaman turnuvanın rating ortalaması 2485’ti. Benim 5. olduğum bu GM turnuvası 10. kategoriyken bu seneki B turnuvası 2640 rating ortalamasıyla 16. kategoriye erişti. Şu anda turnuvada 7 turda 5 puanla GM Nigel Short tek başına lider. 2007 yılında 2618 ratingle oynadığım C grubunu13 oyunda 10.5 puanla kazandığımda turnuva 2457 rating ortalamasıyla 9. kategori GM turnuvasıydı. Şimdi ufak bir artışla 2521 ratingle 11. kategoriye gelen C grubunda Filipinli GM So ve İsveçli GM Hillarp Persson yine 7 turda 5’er puanla liderler. Tabii bu organizasyonu bu kadar önemli kılan Corus A turnuvası. Her yıl elit oyuncuların bir bölümünü bir araya toplayan bu süper turnuvanın bu yılki rating ortalaması 2716 ve gene 17. kategoriye erişmiş durumda. Zamanında birçok kez GM Van Wely ve GM Short’un sekundantlıklarını yaptığım bu turnuvada fazla bir güç değişikliği olduğunu söyleyemeyeceğim. Turnuvada 7 oyunda 4.5’ar puanla GM Karyakin ve GM Movsesyan lider durumdalar. Hollanda’nın kuzeyindeki bu küçük şehir deniz kıyısında olduğundan yazın bilhassa Alman turistlere hitap eder. Kışınsa çok soğuk ve rüzgârlı olduğundan işler kötü gittiğinde Wijk aan Zee çekilmez hale gelir. 2008 yılındaki B turnuvasında bu durum ağır bir diş enfeksiyonuyla birleşince ben de böyle hissedip turnuvada son sıralarda yer almıştım. Bu sene oyuncuların performanslarına bakınca turnuvanın en yüksek ratingli oyuncularından GM Morozeviç’in de (2771) tabelanın son sıralarından kurtulamadığını görüyorum. Ayrıca ilginç bir durum daha var: kaybettiği 4 oyunda 1. e4’e karşı siyahlarla! Geçen yıl bu ay kaybettiğimiz 11. Dünya Şampiyonu GM Robert James Fischer’in 1. e4 denemeyle en iyisi dediğini hatırlatacak bir olay. Şimdi bu oyunlardan biri: GM Dominguez Perez (2717) GM Morozeviç (2771) Corus 2009 E KART TEKNİĞİ 1 m A92 n 76 o AQ10 p 87542 m K73 n A102 o K53 p A1063 B 2n P K P 3 SA D P P G 2 SA P 1. Treflileri Batı el tutmadan çalıştırabilirsek oyunu yapabiliriz. İlk körü bağışlayıp 2. körü alın, karo ile yere geçip yerden trefl oynayın Doğu K koyarsa bağışlayın küçük koyarsa as alıp trefliyi verin. Eğer ikinci körü de almamazlık ederseniz yanlış olur çünkü Doğu 3. köre trefl ruvayı kaçabilir. Batı m 1086 n KQ9853 o J8 p Q9 Doğu m QJ54 n J4 o 97642 p KJ H 1. e4 c5 2. Af3 d6 3. d4 cd4 4. Ad4 Af6 5. Ac3 a6 6. Fe3 e5 7. Ab3 Fe6 8. Vd2 Abd7 9. f3 b5 10. 000 (10. a4 b4 11. Ad5 Fd5 12. ed5 Ab6 13. Fb6 Vb6 14. a5 Vb7 varyantı artık eskisi kadar popüler değil.) Kc8!? 11. g4 Ab6 12. g5 b4?! (12…Afd7 13. Şb1 Fe7 14. f4 ef4 15. Ff4 ve beyaz biraz iyi.) Oyun: 3 SA Atak: n 5 Doğu J koydu oyunu planlayın. DEFANS 2 m A98765 n 10 o 76 p Q942 2. Ortağın verdiği Q bazen apel preferansdır yani büyük rengi ister, burada pik istemesi mümkün değil, geri kalan zamanlarda vale bende istersen alttan gelebilirsin demektir. Çok kişi bunu gel zanneder, değildir. Küçük karo gidiş ortağın dönmesini istediğiniz bir renk varsa olur. Burada yok o zaman karo K çekip körü oynayın yer antresi azalsın pikler çalışmasın, iki trefl almayı bekleyin. Küçük karo giderseniz ortak trefl dönüşü istediğinizi zannedebilir ve oyunu yaptırır. Doğu m J42 n 932 o QJ98 p J76 Güney mQ n AKQJ876 o 54 p K83 m K103 n 54 o AK1032 p A105 B 1o P K P P D 2o P G 4n P Oyun: 4 n Atak: o A Ortak Q verir, nasıl devam edelim? Neden? Dilek, öneri ve şikâyetleriniz için eposta adresim: faikfalay@gmail.com / http://faikfalay.blogspot.com Bu konumda 13. Ab1?! Afd7 14. Fa6 Ac4 sonrası GM Leko’ya karşı, Yerevan (rapid) 2008’de iyi bir konum elde eden GM Morozeviç varyantı tekrarlamaktan sakınmıyor. Ama. 13. Aa4! Yenilik Ae4 14. fe4 Aa4 15. Vb4 Vc7 16. Kd2 Fd7 17. Va5! Vc6 (Vezirlerin değişiminden sonra beyazlar üstün kalırdı.) 18. Fa6 Kb8 (Doğal olan 18…Ka8 19. Fb5 Ve4 20. Fd7 Şd7 21. Vb5 Vc6 sonrası hem 22. Vc6 Kc6 23. Kf1 hem de 22. Vf1 Şe8 23. Kg1 beyazlara üstünlük verir.) 19. Kd5! Fe7 20. Fa7! Ka8 (20…Fg5 21. Şb1 Fd8 22. Vd2! Kb3 23. ab3 Va6 24. Fe3 beyazların lehinedir.) 21. Fb5 Vb7 22. Va4 Ka7 23. Aa5 Vc7 24. Khd1 Fb5? (Tek şans ne kadar kötü olursa olsun 24…00 25. Fd7 Fg5 26. Şb1 Vd7 27. Vd7 Kd7 oyunsonunu oynamaktı. 28. Ac4! (28. Kd6 Kd6 29. Kd6 f5 30. ef5 Kf5 31. b4 e4 basit değil.) Ff4 29. h3 (29. Ae5 Ke7 30. Ad3 Fh2) f5 30. Ad6 fe4 31. Ae4 Kd5 32. Kd5 g5 ve bu finallerin hiçbiri göründüğü kadar basit değildir.) 25. Vb5 Şf8 26. Şb1 g6 27. Ac4 Kb7 28. Va4 Vb8 29. b3 Ka7 30. Vc6! Kc7 31. Kb5 Va7 32. Vd5 Vc2 33. Vd2 Vf3 34. Ad6 Fg5 35. Af5! (8. yatay zayıflığı oyunu bitiriyor.) Kc8 36. Kb8! Terk 10 G C M Y B C MY B