Katalog

uzak, en ücra köşedeki vatandaşa ulaşılabilecek bir politika larımızın nedenidir. lü arkadaşları, Cumhuriyet Devrimlerinin heykelleri değil, benimsenmiştir. Çözüm olarak da Köy Enstitüleri aracılığı ile yapılmak is- kaideleri idiler. Hem her vatandaşın fırsat ve olanak eşitliği içinde sağlık tenen koruyucu ve birinci basamağa dayanan sağlık hizme- Minicik elleriyle taşıdıkları tuğlalarla örüyorlardı kaideyi, elemanı olabilmesi hem de eşit koşullarda sağlık hizmeti ti anlayışının tam tersi sağlık hizmetini tedavi edici hizmet hünerli elleriyle yazıyorlardı kaidenin duvarlarına, gerçek- alabilmesi istenmiştir. olarak görme anlayışı galebe çalmış ve Cumhuriyetin ku- leştirmeye çalıştıkları hayalleri. ruluşundan 100 yıl sonra yeniden ağır bir sağlık sorunu ile Yaşamları boyunca kaideden sökülen tuğlaları onardılar, Bir başka özellik de koruyucu sağlık hizmetlerinin ön pla- na alınmasıdır. Daha sonra yanlış bir kararla kapatılan Hıf- karşı karşıya kalınmıştır. silinen yazıları yenilediler, yazdılar. zıssıhha Enstitüsü bu amaçla kurulmuştur. Bugün, Köy Enstitüleri modelini felsefe edinecek na- Karalandı yaptıkları yine yazdılar. Kıstırıldı sesleri, ezgi- n Bu kurumda yerli aşı üretmenin yanı sıra içme suyu, gıda vb. sıl bir modele ihtiyacımız var? leri mırıldandılar. Susmaları beklendi, haykırdılar. analizleri yapılarak halk sağlığına da katkıda bulunulmuştur. MUALLA AKSU - Köy Enstitüleri, özgün bir model ola- Gerçeğin kayalarını sırtlanıp zirvelere taşıdılar, taşıdı- Köy Enstitülerinden vazgeçilmesinin sağlık alanında rak yüzde 80’i köyde yaşayan kendi toplumumuzun gereksi- lar, taşıdılar. O ve onlar, Cumhuriyetin Devrimlerine, aydın- n ne gibi olumsuz sonuçları oldu? nimlerinden doğmuştur. Sürekli gelişimi öngördüğü için de lık gelecek güzel günlere adadılar, masalımsı dağ çiçeği ya- HİLMİ UYSAL - Köy Enstitüleri Sağlık Kolu’nun kurul- okul yerine enstitü adı verilmiştir. şamlarını. Günümüzde yanlış tarım ve kentleşme politikaları ya da duğu 7 Köy Enstitüsünde, 1943-1944 yılında yapılan planla- MUALLA AKSU - Bugün aramızda olmayan Köy Ensti- mada 10 yıl içinde (1954 yılına kadar) her yıl 500 köy sağ- politikasızlığı yüzünden ülkemizde köyler boşalmış, tarım tülü Pakize Türkoğlu öğretmenimiz yaşamı boyunca umudu- gerilemiş, kentler devasa köylere dönüşmüştür. lık memuru yetiştirilmesi ve 1950’lerin sonunda 5000 gezi- nu ve heyecanını hiç yitirmedi. ci köy sağlık memuru ile her birinin 8 köye baktığı bir yapı- Oysaki dünyada doğal yaşam ve organik beslenme eğilimi Gözlerinin iyi görmediğini bildiğimiz için birlikte kitap lanmayla 40.000 köyün birinci basamak sağlık hizmeti, ko- artmış, ülkeler yüksek katma değerli üretime yönelmiştir. yazmayı tereddütle önerdiğimizde nasıl bir coşkuyla karşıla- Bizde ise en temel gıda ürünleri dahi dış alıma dayalı hale ruyucu sağlık hizmeti, acil sağlık hizmeti, sağlık danışman- dığını, gözlerinin nasıl parladığını hiç unutamıyorum. lığı sağlanmış olacaktı. getirilmiş, plansız tarım da köylüyü üretimden uzaklaştırmıştır. Çalışmaya başladıktan sonra da zaman zaman Gazipa- Bugün Köy Enstitüleri kurulabilir mi? Bugünkü gereksi- 4459 sayılı kanun aynı zamanda köy hekimi ve köy ebe şa’daki evinde konuğu olduk. nimleri karşılayabilecek nitelikte, enstitünün laik ve üretici ve hemşiresinin yetiştirilmesini de içeriyordu. Okurken zorlandığında büyütecini kullanarak geç saatlere 3 yıl sonra kanunun uygulanmasından vazgeçilmeseydi 10 eğitim felsefesiyle elbette yeni kurumlar oluşturulabilir. kadar yorulmadan bizimle çalıştı. Öyle güçlü bir belleği var- Kışlalı’nın “Kemalizm geçmişin bekçiliği değil, geleceğin yıl sonunda nüfusun yüzde 80’inin yaşadığı köylerde, kırsal dı ki bizi hemen uyarıyordu. alanda sağlık sorunu kökten çözülmüş olacaktı. öncülüğüdür” söylemini konumuza uyarlarsak, Kemalizm’in Bir sağlık memurunun mezuniyet yılında yanlışlık yapmı- Sağlık Kolu’nun ömrü kısa oldu ve ancak 1599 gezici köy Aydınlanma Devriminin bir kurumu olan Köy Enstitüleri de şız. O yıl kendi mezuniyetiyle aynı olduğu için sınıflarında özlemini duyduğumuz eğitimin esin kaynağı olacaktır. sağlık memuru yetiştirilebildi. Hemşire ve ebe yetiştirileme- o isimde bir arkadaşları olmadığını söyledi. di. Köy Hekimliği ise kâğıt üstünde kaldı. Bunu ancak bilimsel, kamucu, demokratik, laik ve üretici Bilgisayarımda bu kişinin öğrencilik fotoğrafı vardı. Ek- bir eğitimi önceleyen bir siyasal irade gerçekleştirebilir. Yine de asırlar sonra, 1599 gezici köy sağlık memuru, her ranı çevirip kendisine göstermek istediğimde bakmaya ge- O zamanlar Atatürk’ü ve devrimlerini çok iyi anlayan Ha- biri 15-20 köye bakarak yaklaşık 20-25 bin köyün koruyucu rek bile duymadan, “Bizim sınıfta olmadığından eminim” ve birinci basamak sayılabilecek düzeyde çağdaş sağlık ola- san Âli Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç vardı. dedi ve haklı çıktı. Bugün de onların yetiştirdiği kuşaklar ve o kuşakların et- naklarına kavuşma şansı oldu. Tarihi kızından almıştık, meğerse yanlış bilgiymiş. Parlak Bebek ve anne ölümleri düştü, aşılama köylere ulaştı, kıza- kilediği nice yeni kuşaklar var. Geçmişte örnek kurumlar ve güçlü bir belleği vardı. yaptık, bugün yine yapabiliriz. mıktan, sıtmadan ölenlerin sayısı azaldı. Köylere hijyen, te- Bunca yıl sonra o yaşta nasıl bu denli emin olabiliyordu Çalışmanızın yazarlarından, geçtiğimiz yıl aramızdan miz su, sağlıklı yaşam kavramları ulaştı. gerçekten anlamakta zorlanmıştım. n Böylesi dünyaya örnek projenin erken sonlandırılması bu- ayrılan Pakize Türkoğlu’nun emekleri de büyük kuşkusuz. Hayattaki katılımcılarımızın tümünün yaşı 90’ın üzerin- günkü çapraşık, içinden çıkılamaz hale gelmiş sağlık sorun- HİLMİ UYSAL - Pakize Türkoğlu ve onun Köy Enstitü- deydi ve enstitü dönemini çok iyi anımsıyorlardı. n Tanımlar ve sözcükleriniz: — — — — 21 42 11 61 A. ”………. Akusta” KITAP BULMACA (aktör) I. Umberto Eco’nun bir kitabı. — — — — — — — — — — — — — Hazırlayan: MUSTAFA BAŞARAN trbulmaca@gmail.com 43 30 52 51 59 71 81 73 79 23 69 45 27 B. Yaşar Miraç’ın bir şiir kitabı. J. Zehir. — — — — — — — — — — — — — 17 41 24 — — 56 35 5 53 78 74 19 32 40 K. Küçük limon. 70 9 19 — — — C. Divan Edebiyatı şairi. 55 64 49 — — — — L. Melike Demirağ’ın ünlü şarkısı. 7 14 29 34 — — — — — — — D. “……….. Diyorlar Buna” 60 82 57 22 76 72 15 (Ayfer Tunç kitabı) M. “Halit ………....…” — — — — (sinema yönetmeni) 66 28 77 25 — — — — — E. Üzengi. 80 38 8 33 47 — — — — — 67 36 1 12 50 F. “Angel ……..…” (Panait İstrati’nin kitabı). — — — — 68 18 10 58 G. “Bir cigara sar bitlis tütününden 1808 ÇÖZÜM: A. KEŞ, B. ÜÇ / bir çay demle sonra, ……..… SİLAHŞÖRLER, C. ÇAĞRI, D. ………….…” ÜTOPYA, E. KAMIŞ, F. İCMAL, (Ahmet Telli) G. SEVİŞ, H. KAŞAĞI, I. ECE, J. — — — — — — — — — — NECİB, K. DEĞİŞİM, L. EŞLİK Önce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek EDEN, M. REGGAE. biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın — Metin: “Çatıya gel gece, şişe (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın 6 37 2 54 46 16 20 31 39 48 şişe alkol dökeceğim şehre / başına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri 65 Aldığım bir sipariş çünkü sana yukarıdan aşağıya doğru Çavlan Gençer’in, Belki Bir Gün Bize de Konar Yeryüzü adlı şiir kitabındaki bir vereceğim aşk” H. “…………. Susan” şiirin adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı şiirden dizeler ortaya çıkacaktır. Geriye kalan harfleri (Küçük İskender) (Jane Austen kitabı) de siz tahmin ederek metni oluşturun. 14 17 Ekim 2024