Katalog

Haydi, oyuna bekleniyorsunuz! Tüm disiplinlerin kol kola girdiği, iç içe geçtiği, yan yana koştuğu bir anlatı olan Çizgili Yaramazlık, öylesine bir gülümseme, öylesine bitip tükenmez oyunlar, öylesine rengârenk yolculuklar barındırıyor ki kolumuza küçük nevale sepetini takıp en güzel giysilerimizi kuşanıp sayfadan sayfaya, daldan dala, renkten renge, bahçeden kırlara dilediğimizce ve hoplaya zıplaya erken sabahları geç akşamlara bağlayabiliriz. maz olma durumu ya da yaramazca davranış” olarak ve- dan duyumsayacak, kimi an renklerin dünyasında kah- Y. BEKİR YURDAKUL rilmiş. “Halk ağzında” karşılığıysa “Kötü, uygunsuz du- kahalar atarken kimi an sözcüklerle arkadaşlığın melo- rum ya da haber”. Mecaz anlamını şimdilik atlıyorum. disini bir ağızdan söyleyeceğiz. zunca bir zamandır bu sayfada sözü söze birlik- Kısacası yaramazlık sınavında da sınıfların geçildiği- te bağladığımız kızım Emek, yıllar önce bir akşam BULALIM OYUNLARIMIZI YENİDEN ni söylemek zordur. Ama bizim derdimiz şimdi o değil, U yemeğinde, nereden aklına geldiyse, “Baba, bi- Dönelim yazının başına: Sahi, neden oyunlardan bütün bunları küçük bir anımsatma olarak kayda ge- liyor musun; keşke hep çocuk kalsam, hiç büyümesem, uzak bir dünyadır ki yetişkinlerin kendilerini hapsettik- çirip biz sürüp gitmesini / hiç bitmemesini dilediğimiz diyorum!” deyince bir anda şaşırmış, aslına bakarsanız leri? Ve nedendir çocuklara terk edişimiz oyunların ne- yaramazlıklara getirelim sözü: biraz da ürkmüştüm. redeyse hepsini? Hayatın her alanını, bulduğu ya da eline geçen her fır- Kısa bir suskunluğun ardından sökün eden “Neden kı- 2 Evet, iyidir elbette onların oyun haklarına saygı duyma- satı oyuna çeviren Nilay Yılmaz, Yaratıcı Yaramazlık ya- zım” sorumu, “Oyun oynamayı çok seviyorum!” diye karşı- larımız; arada ve özellikle gerginlik dolu öğrenme süreçle- pıtında yazma oyununa beklediği çocuklarımızı / yüre- lamıştı. Bu yargısını açık ettiğinde, Ludwig Wittgenstein’ın ri yüzünden kısıtlamalarımız, yasaklamalarımız olsa da… ğinde oyunların sevincini taşıyan herkesi, bu kez “çizgili tanımıyla “kolektif anlam tarafından yeterince işgal edil- Oysa hepimiz biliriz ki kendimizi tanımamız, gücü- yaramazlık”lar ülkesine davet ediyor. Yapıtlarına üst üs- mediği” bir çağda, beş yaşındaydı. Ve ben, bu kısacık müzü keşfetmemiz, yollarımızı açık kılmamız daha- te ve kararlılıkla verdiği adlarla da aslında “yaramazlık” konuşmayı, “Büyüklerin oyunu yok!” notuyla akıl defte- sı hayatı doyasıya yaşamamız ancak oyunlar sayesin- sözcüğüne de yeni anlam katıyor, kıymetlendiriyor onu. 1 rime sonra da kitaptaki yerine kaydetmiştim. dedir. Ve yalnız ve ancak oyunlarını terk etmeyenlerdir Yıllar yıllara eklendikçe ilkin oyunlar bırakıp gidiyor- HOPLAYA ZIPLAYA, BAHÇEDEN KIRLARA hayatın tadına varanlar da… du bizi ve çocuklar, bu gerçeğin altını işte böyle açık Bütün disiplinlerin kol kola girdiği, iç içe geçtiği, yan Yalnızca oyun üzerine değil; kitaplar, öğrenme sü- açık çiziveriyordu. Oyunların sönüp / çekilip gittiği yana koştuğu bir anlatı olan Çizgili Yaramazlık, öyle- reçleri, eğitim yöntemleri vb. birçok konuda önyargı- alanlarıysa hızla ezber telaşlar, kısırdöngü zorunluluk- sine bir gülümseme, öylesine bitip tükenmez oyunlar, ları da zamanda yolculuğa çıkaran Çizgili Yaramazlık; lar, her geçen gün daha da sıkıcı hale gelen öğrenme öylesine rengârenk yolculuklar barındırıyor ki bunlar oyunun her şeydeliği, her yerdeliği, birlikte ya da yalnız süreçleri dolduruyordu. ancak altı başlık altında sıralamış: sürdürülebilirliği gibi pek çok gerçeği de anımsatarak Kolumuza küçük nevale sepetini takıp en güzel giy- hepimizi oyuna ve çizginin yaramazlığına ortak olma- DAHA ÇOK, DAHA ÇOK OYUN silerimizi kuşanıp sayfadan sayfaya, daldan dala, renk- ya, kısacası zihinlerimizi de sevindirmeye çağırıyor. Binbir renkli bahçeleri, hep aynı otun bittiği, işe ya- ten renge, bahçeden kırlara dilediğimizce ve hoplaya Çizgiler, simgeler, resimler, harfler, rakamlar, renkler, ramaz, sıkıcı ortamlara çevirme, herkesi aynılaştırma zıplaya erken sabahları geç akşamlara bağlayabiliriz. sesler, sözcükler… Hepsi sizin… Çocukların oyununa uğraşları inatla sürdürülürken kimi oyuncular da da- Dinleye, düşüne, çize, anlata, tartışa, yorumlaya unu- katılmanın, oyunlarda çocuklar gibi şen olmanın vaktidir. ha çok oyun, daha yaygın oyun, her yerde herkes için tulmaz bir yolculuğun bütün anlarının tadını çıkarabilir Bir dilekle koyalım noktayı, öyle geldi içimden: Keş- oyun dolayısıyla oyunun hayatımızdan çekilip alınma- sevincini derinden duyumsar paylaşabiliriz. ke ülkemin / dünyanın bütün çocuklarına ulaşsa bu ve ması için çabalıyor. Evet, bir de arkadaşımız olursa yanımızda ne susuz- benzeri gülümseten yaramazlıklar. n İşte, o oyunculardan biridir Nilay Yılmaz. Kendini bildi luğumuz düşer aklımıza ne açlığımız. Unutmadan, bir bileli oyunlara / oyun oynamaya bayılan, hayatın bütün de sincap Uçanta olacak yanı başımızda… Kimi anlar- Çizgili Yaramazlık / Nilay Yılmaz / Resimleyen: Tuğ- süreçlerine oyunu katmak için öteki sevdiği uğraşları da da yolu açarken çoğun o da “yaramazlık” yapacak, şa- çe Karaburçak / Altın Kitaplar / 160 s. / 6+ / 2023. oyunun hizmetine sunan, uslanmaz bir “yaramaz”dır o. şırtacak bizi, aslında oyun içinde oyuna davet edecek. 1 “Yaramaz” deyince de aslında şöyle bir durmak ge- Çocuklardan Çaldığım Öyküler, Y. Bekir Yurda- Çizgili Yaramazlık ülkesinin sokaklarını, cadde- rekiyor. Bir yanıyla ve alttan alta övgüye değer bulun- kul, Resimleyen: Murteza Albayrak, Kanguru Yayınları, lerini, parklarını, kırlarını, ırmaklarını (üstelik Tuğçe sa da “yaramazlık”, gerçeği söylemek gerekirse yakını- Karaburçak’ın enfes resimlerinin eşliğinde ve kılavuz- 120s., 10+, 2013. 2 lan da bir durumdur. Sözlüklere göz atmaya var mısınız? luğunda) dolaşırken hayatın bilgisini oyunun hazzıyla, Yaratıcı Yaramazlık, Nilay Yılmaz, Resimleyen: Ru- Dil Derneği’nin Türkçe Sözlüğü’nde, ilk anlamı, “Yara- matematiğin şiirini dilin coşkusuyla farkında bile olma- kiye Ulusan, Altın Kitaplar, 160 s., 6+, 2017. SARAH KNOTT’TAN ‘ANNELİĞİN SIRA DIŞI TARİHİ’ davranış kılavuzları, giysiler ve nesnelerin yanı sıra kişisel deneyimleri de aktararak alternatif bir annelik anlatısı ören Knott, çocuk sahibi olmama fikir “Yaşamı yeniden üreten, fakat çoğu zaman göz ardı edilen ve tercihini de bu anlatıya dahil ediyor. faaliyetler bütünü: Annelik.” Kitaptan... Anneliğe ilişkin son derece özgün bir yorum olan Anneliğin Sıra Dışı üzyıllar boyunca sadece savaşlarla, siyasetle ve devrimlerle ilgilenen Tarihi’nde (Çeviren: Merve Öztürk / Mundi) yer alan annelik hikâyeleri, Y tarihçiler, hamilelik ve annelik deneyimine ilişkin ayrıntıları “kaydet- sonsuz çeşitlilikte insan deneyiminin dokunaklı bir betimlemesini gözler meye değer” bulmadılar. Geçmişte ve günümüzde yazılmayanlar yüzünden önüne seriyor. n nice detay unutuldu. Ünlü tarihçi Sarah Knott ise bu yaklaşımı değiştiriyor ve Anneliğin Sıra Dışı Tarihi / Sarah Knott / Çeviren: Merve Öztürk / bugünden yola çıkarak başka çağlarda ve başka coğrafyalarda nasıl annelik yapıldığını araştırıyor. Günlükler, mektuplar, raporlar, mahkeme kayıtları, Mundi / 320 s. 20 Temmuz 2023 14