Katalog

TOPLU ÖYKÜLER: ‘ÇIPLAKLARI GİYDİR’, ‘YARIN BERBAT BİR GÜN’ Caz çağının ‘hırçın kız’ı Dorothy Parker Delidolu Yayınları tarafından iki cilt olarak yayımlanan toplu öyküleri, şair, yazar, senarist ve eleştirmen Dorothy Parker’ın uyumsuz ve tartışmalı kişiliğinin tam bir yansıması olmakla kalmıyor, bu çatışmayı yaratan gerçekleri de gözler önüne seriyor. 1920’ler ile 30’lara keskin gözlemleri, yetkin alaycı biçemiyle tanık eden Parker, yakından gözlemlediği zenginlerin yaşamındaki yüzeysellikten başlayarak, kadın-erkek ilişkileri, sınıf ve cinsiyet çatışmaları, iletişim sorunları ve ruhsal bunalımlar gibi pek çok konuyu öykülerinin tam kalbine oturtuyor. Kahkahalar ile gözyaşları arasında sağlam bir köprü kuruyor. yatı şekillendirmiş yazarlarla birlikte Caz gerçekleri de gözler önüne seriyor. KARA LİSTEDE, FBI TAKİBİNDE! BAŞAK BEKİŞLİ Çağı’nın simge isimlerinden biri olurken, Delidolu Yayınları tarafından yayımla- Kariyerine baktığımızda da çok yön- nan toplu öykülerinin ilk cildi Yarın Ber- kimilerince ise “basit” bulunarak neredey- lü ve tartışmalı bir edebi kişilik çıkıyor DOSYA DOLABINDA se yok sayılmış. bat Bir Gün’de yirmi yedi, ikinci cildi karşımıza. KÜLLENEN YİRMİ YIL! Bir yandan sivri dili çalıştığı dergilerden Çıplakları Giydir’de yirmi bir öyküyle, Vogue, Vanity Fair, The New Yor- New York’un saygın ve zengin aile- kovulmasına yol açarken 1929’da yılın en 1920’ler ve 30’lara, keskin gözlemleri, ker gibi önemli dergilerde çeşitli görev- lerinden birinin kızı olarak 1893’te dün- iyi öyküsü seçilen “Büyük Sarışın”la O. yetkin alaycı biçemiyle tanıklık ediyor. ler üstlenmiş bir şair, yazar, senarist ve yaya gelen Dorothy Parker, küçük yaşta Henry Ödülü’nü kazanmış. Öykülerinde kimseye (hatta kendisine eleştirmen olan Dorothy Parker, ayrı- annesini kaybetmesi, babası ve üvey an- bile) iltimas geçmiyor Dorothy Parker. ca, dönemin simgelerinden, gayri res- nesiyle bir türlü anlaşamaması nedeniyle SINIF VE CİNSİYET Yakından gözlemlediği zenginlerin mi edebiyat grubu Algonquin Yuvarlak mutsuz bir çocukluk geçirmiş. TARTIŞMALARI… yaşamındaki yüzeysellikten başlayarak Masası’nın da kurucu üyelerinden. Yaradılışına hiç uygun olmayan bir Hollywood’da çok sayıda senar- kadın-erkek ilişkileri, sınıf ve cinsiyet Yazdıklarıyla bir yandan takdir görüp manastır okulundaki kısa süreli deneyi- yoya katkıda bulunup ünlü Bir Yıldız çatışmaları, iletişim sorunları, ruhsal bu- başarılar kazanırken bir yandan da kimi mi de evinde hissetmeye başladığı aidi- Doğuyor’un, 1937 tarihli orijinal se- nalımlar gibi pek çok konuyu, diyalog eleştirmenlerce yerden yere vurulmuş. yet sorununu pekiştirmiş. naryosunu o dönem evli olduğu Alan ve monologların ağırlıkta olduğu öykü- Kimileri için Fitzgerald ve Hemingway Parker’ın -ailesinin sonradan içine Campbell ile birlikte kaleme almış. lerinin tam kalbine oturtuyor. gibi yalnızca bir dönemi değil, tüm edebi- düştüğü maddi sıkıntılar nede- İki kez En İyi Senaryo niyle genç yaştan itibaren ge- dalında Akademi Ödülü DÖNEMİ COŞKUSUYLA YAZDI çimini sağlamak zorunda kal- adaylığı kazanacak kadar Dönemini tüm coşkusu yerinde me- sa da- sosyal çevresi, içine doğ- başarılı olsa da adaletsizlik- lankolisiyle aktarırken insan doğasının duğu üst sınıf New Yorkluların lere karşı ses yükselten özüne ve karakterlerin iç dünyasına iliş- dünyası olmuş hep. aktivist kimliği ve sol gö- kin zamansız gözlemleriyle okuru, ge- Bu çevre içinde ise zekâsı, rüşe yakınlığından do- çerliliğini hiç yitirmeyecek gerçeklerle, kişiliğiyle dikkat çekmekte ge- ğan siyasi nedenlerle en çok da kendisiyle yüzleştiriyor. cikmemiş ve “kötü çocuk” ola- Hollywood’dan da dışlanıp Öyle ki içki yasağı, savaş vb. bazı çar- rak anılmış. Bu durum ölümün- pıcı dönem gerçeklerini öykülerin arka kara listeye alınmış, FBI ta- de bile yakasını bırakmamış kibine bile girmiş. planından çıkarıp karakterlerin eline bi- Parker’ın. Tüm mal varlığı- Çoğunlukla şiirlerinin bir rer akıllı telefon tutuştursanız pek ço- nı hiç tanımadığı halde davası- adım gerisinde kalmış ol- ğunun adeta bugün yazılmış olduğuna na destek verdiği Martin Luther sa da öyküleri Dorothy inanmakta hiç zorluk çekmezsiniz. King Jr.’a bırakması, çevresin- Parker’ın uyumsuz ve tartış- Bu öyküler okura her zaman iyimser, dekilerce hiç de hoş karşılan- malı kişiliğinin tam bir yan- umut dolu bir dünya vaat etmiyor bel- mayınca külleri bir dosya dola- sıması olmakla kalmıyor, ki ama Dorothy Parker’ın kahkahalar- bında yirmi yıl sahipsiz şekilde durumun kökenine inerek la gözyaşları arasında kurduğu sağlam beklemeye mahkûm olmuş. tüm bu çatışmayı yaratan köprünün gücü yadsınamaz. n 6 24 Haziran 2021 KITAP