Katalog

KITAP RENKLER... SESLER... HARFLER... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU KITAP GÖLGESI Peki Şimdi Nereye? “Peki Şimdi Nereye?”, gözlemci bakışı genişletecek, bilinen şeyler hakkında yeni bir kavrayışa yöneltecek bir yapıt MAVİSEL YENER maviselyener@yandex.com www.maviselyener.com K itap Gölgesi’nde bu hafta, çevirmen, yazar Filiz Özdem’in çocuklar için yazdığı Peki Şimdi Nereye? adlı kitabı konuğum. Filiz Özdem’in kalemi ile YKY’nin çocuk kitaplarındaki görsel duyarlığı buluşunca, çocuk okurun beklentisini karşılayacak, sevimli, renkli, derinlikli, küresel ölçekli bir kitap ortaya çıkmış. Kişiselden evrensele, soyuttan somuta doğru akıp giden bir metin var karşımızda. Kurguda, konuşan hayvanların kullanılması, kahramanların karakter gelişimleri, verilen ileti gibi temel öğeler, farklı dillerde de basılabilecek, belki de kuşaktan kuşağa aktarılacak sağlam bir yapıtı keşfettiğimizi fısıldıyor kulağımıza. Peki Şimdi Nereye? ne anlatıyor, nasıl anlatıyor, biraz da bundan söz edelim. Peki Şimdi Nereye?’nin bizi tanıştırdığı İstaf Fina ile Panti Frank, ovaya kurulmuş küçük köylerinden çıkıp dünyayı keşfetmeye karar veren iki çocuk. Büyük bir dikkatle, gizlice köyden çıkmayı başaran iki kafadarın önceden planlamadıkları bir konu var; ne tarafa gideceklerini bilmiyorlar. Günlerce kaçma planı yapmış olsalar da bu ayrıntıyı hiç konuşmamışlar. Panti Frank’ın hayali dağlara gitmek, dünyaya yüksekten bakmak. İstaf Fina ise denize gitmek, dünyaya içinden bakmak istiyor. Aslına bakarsanız sadece yaşadıkları yerden sıkılmışlar. Çünkü orada kimse masallar, öyküler anlatmıyor. Üstelik, her gün birbirinin aynısı! Herkes ya köyün ardındaki ormanın sesini dinliyor ya da göz alabildiğine uzanan ovaya bakıp duruyor. İstaf Filiz Özdem ile Panti yollarını ayırmak yerine hem dağa hem denize gitmeye karar veriyorlar. Fakat yönlerini nasıl bulacaklar? İstaf ile Panti’nin karşısına çıkan minik tırtıl Bücür Beçiş, cırcır böceği, kap lumbağa Kaa Talal, Çertel Çelek, köstebek En Ne, kitabın diğer kahramanları. Onların hikâyelerini dinlerken, yeryüzünde yaşayan başka canlıların gözünden de yaşamı görmeyi ilk kez deniyor İstaf ile Panti. O sırada, köylerinin geçmişini, köyün adının koyuluş hikâyesini bilmediklerini fark ediyorlar. Dile gelen orman hayvanlarının anlattıkları sayesinde, nasıl da kıymetli bir yerde yaşadıklarının ayırdına varıyorlar. Yaşadıkları yeri yeniden keşfeden çocuklar öylesine etkileniyorlar ki artık akıllarında ne dağlar ne denizler var. Biz yetişkinler de itiraf edelim ki yaşadığımız kenti, köyü, sokağı, mahalleyi bütünlüğü içinde, genel tarih çerçevesindeki yerine oturtarak anlamaya, bilmeye, özümsemeye çalışmıyoruz. Filiz Özdem, yapıtı aracılığıyla bu olguya dikkat çekiyor. İşte tam da bu noktada edebiyatın sorgulayan gücünü duyumsuyoruz. ÇOCUKLAR NE ARIYOR? İstaf ile Panti’nin aradıkları, kendi ütopik dünyalarıdır aslında; bu yeni dünyayı keşfederek kabuklarını kırabileceklerini düşünürler. Oysa, yaşadıkları köye başka bir gözle baktıklarında, kabuklarından sıyrılabilecekleri yerin tam da orası olduğunu fark ederler. Anlarlar ki yerlerin birbirine üstünlüğü, bakanın gözündedir. Daha güzel bir dünya için ne yapmaları gerektiğini artık keşfetmişlerdir. Özdem, yolculuğun iki ucunu anlatırken objektif bir anlatıcı görevi üstleniyor, bu da kitabı didaktik söylemden uzak tutuyor. İstaf ile Panti’nin yaşananları belli belirsiz hatırlamaları, rüyalarında görüp görmedikleri, kitabın sonunda aktarılmakla beraber bunlar önemli değil; önemli olan, iki çocuğun bambaşka bakış açısına sahip olarak, çevrelerine anlamlı gözlerle bakabilme farkındalığını kazanmaları. Kitabın felsefi damarı Filiz Özdem’in kaleydoskobundan geçip çocuk okura ulaşmış. Kalıcı bir ilgiyi hak eden Peki Şimdi Nereye?, gözlemci bakışı genişletecek, bilinen şeyler hakkında yeni bir kavrayışa yöneltecek bir yapıt. Kaplumbağa Kaa Taal bitirsin bu yazıyı: “Geçmişini bilmeden kurulan bir gelecekte, neyin eksik kaldığını kim bilebilir?” n Peki Şimdi Nereye? / Filiz Özdem / Resimleyen: Seçil Çokan / YKY Doğan Kardeş / 2018/ 60s. / 7+ KITAP KİTAPÇI Hazırlayanlar: AYTÜL AKAL, ÇİĞDEM GÜNDEŞ, MAVİSEL YENER Bir Şeyler Yapmam Gerek / Elif Yonat Toğay / Resimleyen: Gökçe İrten / Tudem / 2018 / 80 s. / 8+ Elif Yonat Toğay’ın, on beş kısa öykü var kitapta. Hepsi de çocukça bir bakış, çocukça bir heyecan ve çocukça bir dille anlatılmış. Neşeli, eğlenceli ve sürprizli öyküler. Hayallerden söz ediyor, unutkanlıklardan, tutkulardan, küçük sakarlıklardan, arkadaşlıktan, sevgiden, nefretten ve hatta bazen ölümden. Birbirinden keyifli, az sözle çok şey anlatan öykülerin dili ve kurguları da çok iyi. Bunların hepsini gündelik yaşamda rastladıkları (yetişkinlere göre sıradan) çocuklar için çok büyük olaylar eşliğinde anlatmış yazar. Okuru gülümseten, sürprizli sonları ile bir solukta okunacak, okurlarımızın usunda tat bırakacak kitap Elif Yonat Toğay’ın ilk çocuk kitabı. Çocuk yazını adına umut taşıyan Toğay’ın eğlenceli anlatımını seveceğinizi umuyoruz. İyi okumalar dileriz. Çocuk ve Allah/ Zeynep Direk/ Resimleyen: Aslı Alpar/ Epos/ 2018/ 84s./ 13+ Gençler için hazırlanan “Minerva’nın Genç Baykuşu” serisi içinde yer alan kitapta çocuğun Allah kavramıyla nasıl tanıştığı, metafizik evreni nasıl algıladığı, ahlak felsefesinin temel kavramları gibi konular aktarılıyor. Bu gençlik dizisi, Bilgelik kraliçesi Minerva’nın bilgelik sembolü olan baykuşundan ismini alıyor. En karanlık zamanlarda kanat çırpan bu baykuş ile genç okurların ortak yanı nedir dersiniz? Koç Üniversitesi Felsefe bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Direk bu kitabında din ile ahlak arasındaki ilişkiye de büyüteç tutuyor. Kitabın adı Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın aynı adlı kitabına gönderme yapıyor. “Kutsal metinlerdeki emirlerden bir ahlak çıkarmak zor mu?”, “Din eğitimi ahlaklı insan üretir mi?” gibi pek çok sorunun yanıtını veriyor. Gençlik ve ilkgençlik çağındaki okurların din felsefesi kavramına adım atmalarını öngören kitap, sorgulatan, eleştirel bakışı çağıran içeriği ile, dinler tarihine de kapılar açıyor. Mor Yelekli Mucize/ Nehir Yarar/ Elma Çocuk/ 2018/ 208s./ 10+ Eğitimci yazar Nehir Yarar, gençler için yazdığı bu kitabında ilk gençlik heyecanlarını aktarırken, sıcacık bir armağan veriyor okurlarına. İzmir’de geçen hikâyenin kahramanları Çiçek, Çetin ve arkadaşları. Yaz tatili başlamadan okul gezisi yapılacak, onun heyecanı sarmış hepsini. Üstelik bir sorunları var ve çözmek için kafa kafaya verip bir plan hazırlamalılar. Peki, onlara kim yardım edecek? Mor yelekli bir mucize... Kitaptaki Adalet Teyze karakteri, okurların belleklerinden silinmeyecek roman kahramanları arasına girmeye aday. n 14 20 Eylül 2018 KITAP