Katalog

OKURL A R A C elâl Şengör’ün yirmi yılı aşkın süre çeşitli dergi ve gazetelerde, başta bilim olmak üzere eğitim, tarih, arkeoloji, coğrafya, edebiyat, toplum ve kültür gibi pek çok alanda yayımlanan yazıları ve konuşmalarından oluşturulan “Bilgiyle Sohbet: Popüler Bilim Yazıları” adlı derleme şimdilerde okur önünde. Bir bilim insanının bilime yaklaşımı, özellikle günümüzde büyük önem taşıyar. Celâl Şengör’le Gamze Akdemir konuştu. HHH “Karakış Üçlemesi”nin ilk eseri “Öteki Kışın Kitabı”yla iyi bir başlangıç yapan 2013 Yunus Nadi Öykü Ödülü sahibi Bora Abdo, “Beni Unutma Dörtlemesi”nin ilk kitabı “Bizi Çağanoz Diye Biri Öldürdü”yle yeniden okurla buluştu. Karanlık kahraman ve olaylarla yol alan kitapta Abdo, yine kendine özgü dili ve kurgusuyla okurlara bilmeceler sunup doldurmaları için kimi boşluklar bırakıyor. Kitabı Ali Bulunmaz değerlenderdi. HHH Thomas Pynchon adını ilk kez Sevgili Güven Turan’ın yaptığı çevirilerden tanımıştık. Yıllar sonra bir romanla Türkçede Pynchon: “49 Numaralı Parçanın Nidası”. Time dergisinin 19232005 arasında yayımlanmış en iyi 100 roman listesinde yer alan ve postmodern kurgunun önemli bir örneği kabul edilen kitabı Eray Ak’ın kaleminden tanıyoruz. HHH Cüneyt Ayral son kitabı “Kambur”’la, bir “ başkaldırı biçimi” olarak tanımladığı şairlikte kırk yılını doldurdu. Ama bu kez yumuşak bir üslupla aşk şiirleri yazmış. Hem tensel hem duygusal aşk üzerine dizeler yer alıyor “Kambur”da. Nedim Gürsel, Ayral’la yeni kitabı ve şiirleri üzerine söyleşti. Bol kitaplı günler... P ervasız Pertavsız ENİS BATUR Kim asıl kirli? Fransa’da da tüm dünyada olduğu gibi evsizlerin durumu büyük bir sorun. TURHAN GÜNAY turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr twitter: www.twitter.com/CumKitap eposta: ir ülkeyi kirletenlerin nüfusu, onu arıtanlarınkinden kat be kat fazlaysa, o ülkenin yokuş aşağı inmesi kaçınılmazdır. Bu iki fiilde çevreci tını ağır basıyor, biliyorum; gelgelelim ben iki fiilin de anlam alanını en geniş boyutlarda tuttum, onları kullanırken. Kirletenler, çıkarları doğrultusunda eyliyorlar. Arıtanlar, ülküleri doğrultusunda. Birinciler, kazanma ekseni üzerine kurmuşlar hayatlarını; ikinciler, kazandırma ekseni üzerine bundandır, kendileri kaybetmeyi göze alabiliyorlar. Arıtabilirdi, kirletmeyi seçti, hem de nasıl “kazandı”; tanıdım öylesini. Kirletmesi istendi, hem de nasıl “kazanacaktı”, arıtmayı yeğledi, ucu ucuna yaşıyor; tanıyorum. Kirletenlerin nüfusunun artmasına yol açan Düzen. Liyakâtın karşısına biatı dikerek gerçekleştiriyor çözülme sürecini. Yeteneğin, dikduruşun, özgürlüğün yerini vasatlık, boyuneğiş, şiddet alıyor böylece. Çarçabuk tasfiyesi gerekiyor arıtanların. Varolmaları, köşelerinde eylemeyi B sürdürmeleri, seçeneği temsil etmeleri sakıncalı bulunuyor. Model sayılabilir, örnek oluşturabilirler. Kökleri kazınmalı. *** Fransa’daki evsiz barksızların nüfusu açıklandı: 141 500 yetişkin sokakta yaşıyor. Su, elektrik, doğalgaz kullan(a)mayan; telefonu, bilgisayarı, televizyonu olmayan insanlar. Büyük bir yüzölçüme dağılıyorlar, bir araya gelseler koca bir şehir nüfusu oluşturacaklardı. Biraraya ayrı bir yerde gelemezler: “Öteki”lerin artıklarından, attıklarından çeviriyorlar çemberlerini. Toplum, onların besleneceği fazla (?!) gıdalarını savuruyor çöp bidonlarına, hâlâ kullanılabilir durumdaki giysilerinden bıkıp saçıyorlar onları. Geriye şarap ve tütün için birkaç kuruş derlemek kalıyor. ‘Sabit ikâmetgâhtan yoksun’ kimliğini taşıyorlar bir süredir; yakın geçmişe kadar berduş, serseri, yolsuz olarak adlandırılırlardı. Bir “statü”leri var, dolayısıyla “hak” sahibiler: “Özgürlük”lerini ellerinden alamıyor Polis suç işlemedikçe. Yardım kuruluşları destek vermeye çalışıyor onlara, “bedava çorba” dağıtan noktalar, Coluche’ün öncülüğüyle açılan ve etkin kalmaya devam eden “yürek yemekhaneleri” ve benzeri STK’ler devredeler. Kimse öyle doğmuyor (belki şimdi doğuranları oluyordur), bir noktada, metal yorgunluğu, kopuş gerçekleşiyor. Ayrılıyorlar. İşsizlik, sağlık arızaları başlıca nedenler arasında. Durum, o dünya, Beckett’ten Nizon’a ve ötesine edebiyat adamını kurcalamıştır. Toplumun hem içinde, hem dışında bir konum. Metafizik karkası çırılçıplak. Tek bir “rol”ü kalmış insanlar bunlar: Görevleri, aileleri, komşuları, ekonomik varlıkları yok. Ama öfkeleri, ilkeleri, onurları, üslupları, kişilikleri var. Toplumsal kontrat’tan çözüldüğümüzde ne’den ibaret kaldığımızı gösteriyorlar. Biz, evsiz barksızlarımızın nüfusunu bilmiyoruz: Çünkü onları saymıyoruz. *** Edebiyat, uygun yazıyla Hayat’ın ve Dünya’nın, canlılar ve cansızlar âleminin yüksekliklerini ve derinliklerini yoklama uğraşı. EB özel sözlük için Edebiyat maddesi. Uygun yazı: Kişisel dilin yontulduğu, üsluba evrildiği, doğru biçim karşılıklarının soruşturulduğu araç. Tanım içinde tanım. Last but not least: Eksik, noksan kalmaya yazgılı olsa bile, yol boyu, baştan uca, bir bütünlüğün hedef tutulması. Yapıt: Arkanızda bırakacağınız adres. Post restant. n İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç t Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız t Yayın Yönetmeni: Turhan Günay t Sorumlu Müdür: Aykut Küçükkaya t Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı t Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. t İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 t Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL. t Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden t Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü t Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya t Reklam Müdürü: Ayla Atamer t Tel: 0 (212) 251 98 74750 (212) 343 72 74 t Yerel süreli yayın t Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1264 8 MAYIS 2014 n S A Y F A 3