Katalog

Erendiz Atasü'nün "Dağın Öteki Yüzü" îngilizcede tsmail Mert Başat, sık kitap yayımlayan bir ya%ar değii îlk edebiyat ürünlerini 1968yuında yayımlamasına karşın ilkkitabt 1984 tanhini taşıyor. Oyuncu, yönetmen, yazar olarak amatör tiyatroyla ilgilenerek başladı yaıın yaşamına. "Sarhoş Ortnan adım taşıyan bir oyunu sahnelendi. 1969 yılında ise küçük öykülerini "Dost" dergisinde yayımladı. Ant veDevrim dergilerinde başladığı siyasal yazılannı sonralart Aydınlık Sosyalist Dergi'de sürdürdü. Türkiye Yaztları ve Yamaç gibi dergiîerinyazı kuruüannda ve Demokrat gazetesi kuruculart arasında yer aldı. Edebiyatımmn bu sessiz ve derinden ama sağlam ve yavas ilerleyen yazarı ile Veysel Çolak'tn yaptığı söyleşi hir hayli ilginç. Erendiz Atasü'nün "Dağın Öteki Yüzü" geçtiğimiz yıllarda yayımlanmış ve ilgiyle karşılanmıştı. Dağın Öteki Yüzü, îngilîz okura tanıtılmast gereken bir roman olduğu gerekçesiyle îngilizceye çevrildi ve yayımlandt. Bu çeviri ile ilginç yaztlar yer altyor yanaaki sütunlarda. Edebiyat severler Celâl Hafifhilek adım yaygtn olarak 1998 ytlında "Ankara 1920" romanının yayımlanmasıyla duydular. Oysa daha ö'nceteri de kitaplaryayımlamıştı Hafifbilek. 0 da uzun araltklarla kitap yayımlayan yazarlartmızdan biri. Hafifbilek şimdiyeni bir roman üzerinde çalışıyor. Hafifbilek'leNemika Tuğcu konuştu. Bunlartn dışında ilginizi çekecek başka yazılanmız da var sayfalanmtzda. Bol kitaplı günler!... Türkive'nin tarihi Erendiz Atasü'nün son romanı "Dağın Öteki Yüzü'lngiliz okura mutlaka tanıtılması gerekli bir eser olarak nitelendi ve Ingilizceye çevrildi. Kitabı îngilizceye çeviren Elizabetn Maslen'ın çeviri deneyimini aktaran yazısının yanı sıra Moris Farhi ve Margaret Drabble'ın yazılannı da sunuyoruz sizlere. ELIZABETH MASLEN Yapıtın çevrilmesi çok çekici bir aeneyimdi. îngilizcenin okurları için, çağdaş bir kültürü böylesine renkli canlandırabilen bu romanı okumak, başka bir hayatın normlarına, bu normları biçimlendiren etmenleri bir ölçüde kavrayarak içten bakabilmek aydınlatıcı bir deneyim olacaktır. Siyaset bu ya pıtta, Walter Benjamin'in deyişiyle tam anlamıyla estetize edilmiştir. Bu gerek Türkçe gerek Ingilizce konuşan okurun va rarına olmuştur, kanımca. Bu önemli roman üstünde Erendiz'le birlikte çalışmak benim için bir aynca lıktı. • The Other Side ot the Mountain / Erendiz Atasü / Translated by Erendiz Atasü and Elnabeth Maslen / Mtlet Publıshıng/ 283 page MARGARET DRABBLE D ağın Öteki Yiizii'nün Ingilizceye çevrilmesinde Erendiz Atasü'ye yardım etmek unutulmaz bir deneyimdi. Olay sadece bir metni Ingilizceye aktarmaktan ibaret deöildi; Türkive küıtürünün yüreğine yapılmış t i r yolculuKtu benim için. Bu süreçte, Kemal Atatürk'ün genelde modern Türkiye için ve özelde kadınlar için tam olarak ne anlama geldiğini kavrayıp değerlendirebildiğimi sanıyorum. Aynca, Türk tarihinin önemli bir bölümünü ve daha eski edebiyatı banndıran Osmanlı lmparatorluğu Türkçesinin, çağımız Türkçesine nasıl katkıda bulunduğunu da bu çalışma sırasında öğrendim. Bunlardan bağımsi2 ve belki de daha önemli olarak, Erendiz Atasü'nün şahsında, tek bir romanda, ülkesinin Yirminci Yüzyıldaki arayışlarına, zaferlerine ve trajedilerine çok katmanlı, zengin kavrayışlar yöneltebilen, özgün tavırlı bir yazar keşfettim. Elbette Dağın Öteki Yüzü çevirisi, özellikle Erendiz Atasü'nün Osmanlı Türkçesiyle modern Türkçenin deyişlerini kaynastırdığı bölümlerde, özgün metnin kimi özelliklerini kaçınılmaz olarak yitirecektir. Ama Ingilizceye taşınabilecek çok şey vardır. Her şeyden önce, romanın üstün kurgusu vardır: Bu kurguda, bir kadının (benanlatıcının) kendi kadınlığıyla uzlaşma süreci, bağımsız bir kadın olarak toplum içindeki rolü, bu sürecin ve bu rolün annesinin Türklerin Selanik'ten çekilmesiyle ve Atatürk'ün Anadolu Türkiye'sini kurmasıyla kesişen hayatını araştırarak nasıl daha zenginleştiği verilmektedir. Roman Yirminci Yüzyıl tarihine çizgisel bir bakışla yaldaşmaz; benanlatıcının yaşlanan annesi Vicdan'la olan karmaşık etkitepki ilişkisinden Vicdan'ın Cambridge'de genç bir öğrenci olarak deneyimlediklerine ve öğrenciliğini izleyen dönemde Atatürk'le olan unutulmaz karşılaşmasına döner. Vicdan'ın evliliğinin hikâyesi, çiftin hem siyasi adanmışlıkJannı, Kemalist iflcelere olan bağlılıklarını, hem evlilik ilişkilerindeki gerilimleri inceler. Kocası Vicdan'a hayrandır; ama kadın hoşgörürken, hatta boyun eğmişken bile, bedeltalebeden, erkeklere mahsus kimi ağır duygusal şantajların üstüne çıkabilmiş değildir. Ancak roman yalnızca Vicdan'ın öyküsünden ibaret aeğildir; Vicdan'ın üçü de asker olan kardeşferinin meslek yaşamlarını ve askerlik deneyimlerinin bu erkeklerin hayatlarını nasıl biçimlendirdiğini de derinlemesine inceler. Pek çok düşündürücü yanı bulunan zengin bir romandır bu; fevkalade kurgulanmıştır; metinde siirlere, şarkılara, türkülere incelikle yer verilmiştir. Dil gündelik konuşma dilinden, kimi kez ağıtsı, kimi kez siirsel söylemlere kadar çeşitlilik gösterir. Koman çeşitli ve karmaşık temaları ve bu temaların ipuçlarını kapsamasına rağmen sürükleyiciliğini, büyüleyici ve haz verici özelliğini asla yitirmez. Erendiz Atasü, Osmanlı Imparatortuâu'nun küllerinden yenl Türklyenln doğuşunu, uç kusaflm ya$amlarının pencereslnden hlkaye edlyor. bir romandır; yapıt yalnızca Yirminci Yüzyıl Türk tarihinin güçlü bir canlandınlışı olarak kalmaz, dönemin dünya tarihini ve ulusçuluk akımlanyla ideolojilerin kesişme ve çatışma noktalarını da yansıtır. Cambridge'i anlatan pasajlar çok güzeldir. Kişisel olanla belgesel olanı kusursuz bir beceriyle harmanlayan şiirsel metnin Ingilizce çevirisi çok başaruıdır. Anlatı çoğu kez sıradışı öncü kadınların hayatları araolığıyla dile gelse de, Atasü erkek kişileri yaratırken de güçlü ve inandıncıdır. Dağın Öteki Yüzü bütün bir ulusun mücadelesini ve ideallerini yansıtan, duygusallaşmadan duygulu, hatta tutkulu olabilen, yürekli ve içe işleyen bir romandır.B D TURHAN GÜNAY Imtlyaz Sahlbl çağ Pazarlama Cazete Dergi Kitap Basın ve Yayın A.ş. Adına Berin Nadi o Yayın Danışmanc Turhan GünayoSorumlu Müdür: Fikret llklz oCörsel Yönetmen: Dllek llkoruro Baski: Caödaş Matbaacılık Ltd. Stl. TdareMerkezl: Türkocağı Cad. NO: 3941 Caflaloölu, 34 334 Istanbul Tel: (212) 512 05 050 Reklam: Medya C ağın Öteki Yüzü, bir Türk ailesinin üç kuşağının yaşamlarını Osmanlı Imparatorluğu'nun yıkılışından 1990'lara dek izler. Yapıtın kaynağına bir saygı göndermesi olarak, bir kadının (benanlatıcının) annesinin hayatın a doğru çıktığı yolculuk roman boyunca sürer. Annenin nayatında Cambridge'de geçen öğrencilik yılları ve daha sonra Atatürk'ün kurduğu veni toplumsal düzende yer alma mücadelesi vardır. Zengin belgelerle betimlenmiş tarihsel fonun üstünde seyreden roman ve annenin mücadelesi, laik demokrasi ve daha tutucu bir dinsellik arasında hassas bir dengede duran kültürel ortamda, bireyin kimlik arayışının çok katmanlı ve çok duyarlı anlausıdır. Geri dönüşlerle akan anlatı, geçmiş, şimdi ve gelecek arasındaki çözülmez bağlara ışık tutmak üzere, birçok insanı ve.birçoK zaman kesitini örüntüler. Dağın Öteki Yüzü'nün yenilikçi kurgusu ve biçemi kisisel olanla toplumsal olanı şiirsel bir bütünlükte buluştururken, okura Türk kültürünün bir yüzyıhna yönelik büyüleyici ve derinlikli bir kavrayıs imkânı sunar. Dağın Öteki Yüzü dikkat çekici, önemli MORİS FARHİ R omancı bir ülkenin tarihini ve ruhunu, unutulmaz karakterler aracılığıyla çizerse, okur kendini o ülkenin yerlisi duyumsar vg edebiyat yüce doruklara yükselir. Dağın Öteki Yüzü böyle bir yapıttır ve dünyanın bütün insanlarına büyük bir ustalıkla seslenir. Erendiz Atasü, Osmanlı tmparatorluğu'nun küllerinden yeni Türkiye'nin doğuşunu, üç kuşağın yaşamlarınm penceresinden hikâye ederken, bizi bu ülkenin ruhuyla tanıştırıyor. Türkiye'nin Avrupa'nın önyargılarıyla yüzyıllar boyunca çarpıtılmış imajı değildir karşımızdaki, eşsiz ve eski kültürüyle Türkiye'nin kendisidir. Karşımızda gerçek Türkler vardır, özünde rnerhametli, idealist ve özgürlükçü olan ve eski hatalan yinelememek için mücadele eden insanlar. Toplumsal ve siyasal adalet için cesaretle mücadele ederken, sendeleyen ve kendi kendjni sakatlayan genç bir ulustur bu. Dağın Öteki Yüzü seçkin Dİr başarıdır. • SAYFA 3 L CUMHURİYET KİTAP SAYI 549