Katalog

Cumhuriyet yazarlarından kitap yağmuru Kapak konusunun devamı. Düşünce yazılannın yanı sıra, gazeterilik, tarih, vb. alanlanna katkılar getiren çok sayıda önemli yazı da Cumhuriyet sayfalannda yer aldıktan sonra kitaplaşmıştır. Ilk akla gelen örnekleri sırafayalım: Yaşar Kemal'in, Fikret Otyam'ın geniş yankılar uyandıran röportajları, Meclisi Mebusan Reisliği yapan Ahmed Rıza Bey'in ve Halil Menteşe'nin anıları, Şevket Süreyya Aydemir'in Tek Adam vb. araştırmaları, "Kürtrealitesi"niTürkbasınında ilk kezortaya atan diziler... Bu girişten sonra, Cumhuriyet yazarlarının son aylarda yayımlanan kitaplanndan söz edebiliriz. ImgeOrmanları Melih Cevdet Anday, değişik dallardaki ürünleriyle 20. yüzyıl Türk edebiyatının en seçkin temsilcilerinden biri olarak tanınmayı çoktan hak etmiş bir yazarımızdır. Otuz yıldır Cumhuriyet'te yayımlanan yazılarıyla da, düşünce dünyamızın alanını ve Türkçemizin olanaklarını genişleten bir denemeci kimfiği taşıdığmı ortaya koydu. Düşünce alanında kökiü birgeleneğin ardılı olmayışımız göz önüne alındığında, yaşamın her alanını kucaklayan bu denemelerin önemi daha da belirginlesmektedir. Anday'ın 198688'de Cumhuriyet'te yayımlanan denemelerini kapsayan tmge Ormanları'nda edebiyattan siyasaya, dilden bilime uzanan yüzü aşkın yazı yer alıyor. Bunların ortak özelliği geniş ve sağlam bir kültürün, Aydınlanma'yı düşüncesinin temel ilkesi edinmiş bir büyük yazann ürünleri olmaları ve hepsinin de tazeliğini korumalarıdır. !0* otuM KANAMNDA Sayılan yüzlerle ifade ediliyor artık... KUfUN x . • • • SIYASini • 2JNONITIU YfLLAR MII tttM MfUIMMC masına" tepki gösteren, emperyalizmin "yeni dünya düzeni" yutturmacasının "çağdaşlık" olarak değerlendirilmesini alaya alan ve "aydın sorumluluğu" üzerinde önemle duran atak bir köşe yazarı kimliğindedir. Aslan Sosyal Demokratlar adlı kitabında, 199394'te Cumhuriyet'te çıkan yazılannın bir bölümü yer alıyor. Üçüncübasımıkısa bir süreönce yayımlanan Demokrasi, Ateş'in doçentlik tezi olarak hazırlanmış, konuyu çeşitli yönleriyle ele alan, bilimsel olmakla birlikte hemen her kesimden okurun kolayca yararlanabileceği bir kitap. Dünyada ve Türkiye'de Laiklik adlı kitabı, "kavramların alt üst edildiği bir Türkiye'de, kimi önemli kavramların açık seçik anlaşılmasına katkıda bulunmak" amacıyla düzenlenmiş yararlıbirçalışma. Bu yazı dizgiye girerken gazetede Toktamış Ateş'in bir başka kitabının ilanı yer alıyordu: Osmanlı Toplumunun Siyasal Yapısı. Bu verimlilik, Toktamış Ateş'in aynı zamanda "hızlı bir yazar" olduğu yargısınagötürüyor. üğup Mumcu Clnayetl oral çalışlar •4 NadlrNadl Duvarın Üstündekl Tflkl " Usta bir köşe yazarı" diye tanımlarsak, llhan Selçuk'a haksızlık etmiş oluruz. "Pencere" köşesinde yayımlanan ürünleriyle, aynı zamanda deneme türünün en özgün örneklerini veren, edebiyat tarihine girmeyi çoktan hak etmiş bir yazardır o. Melih Cevdet'in denemeleri üzerindeki yargılanmız, llhan Selçuk'un yazılan için de geçerlidir. Arada yalnızca "üslup" aynmı bulunmaktadır. llhan Selçuk'un güncel konuları tarihsel bir perspektife oturtan bu yazılannın hamurunda ince bir mizah, keskin bir duyarlık, edebiyattan bilime, tarihten felsefeye uzanan geniş bir bilgi birikimi vardır. Bu hamuru öylesine ustalıkla yoğurur ki, ortaya çıkan yazı güncel olaylan aşar ve adeta bir pusula olup çıkar. Cumhuriyet okuru için llhan Selçuk'u vazSAYFA 4 geçilmez kılan, kanımca yazılannın bu niteliğidir. Pusulanın gösterdiği yön, Aydınlanma'dır, çağdaşlaşmadır, bilimdir. Çeşitli yönlerden rüzgârlar esmeye başlayınca, pusulanın işaret ettiği yönde ilerlemenin yöntemlerini soğukkanlılıkla ortaya koyan bir bilgenin varlığını da duyumsatır bu yazılar. tşte bunlardan yetmiş beşi, Duvarın Üstündeki Tilki adlı son kitabında yer alıyor. "Şeriat politikacısı"nın ve "liboşizm"in saldınya geçtiği, insanlık ve uygarlık değerlerinin ayaklar altına alınmaya çalışıldığı şu dönemde, îlhan Selçuk'un yeniden ve topluca okuma olanağı bulduğumuz yazılannın değeri daha iyi anlaşılıyor. Toktantış Ateş'Hi kftapları Kendısini tanıdığım yıllarda ateşli bir "öğrenci lideri"ydi Toktamış Ateş. Sonra öğretim üyesi oldu, derken yazarlık yolunda üerledi; inanmış bir "Kemalist" olarak tanındı. Birsüredir de Cumhuriyet'te, "Arayış" köşesine yazıyor. 1923 Devrimi'ne yönelik saldınlara şiddetle karşı çıkan, 12 Eylül'üngetirdiğideğerlerkargaşasınıirdeleyen, öğretim üyesi olmasına karşın YÖK'ün yükseköğretim sisteminde açtığı yaraları gözüpeklikle ortaya koyan, "özelleştirme" çılgınlığına, siyasetekonomi başta olmak üzere birçok alanda "çifte standart" uygulanması sonucu işlerin "şirazesinden çık 24 Ocak 1993 gunü "duşünceleri, siyasal inançlan nedeniyle ve gazetecilik görevini yaptığı için" "lcaranlık güçler" tarafından öldürülen Uğur Mumcu, Cumhuriyet'in ve basınımızın önemli köşe yazarlanndan biriydi. Bu cinayet, kitlelerin o tarihe kadar görülmemiş ölçekte protesto gösterileri yapmalarına yol açmıştı. Resmi ağızlar ve politikacılar, katilin ya da katillerin yakalanacağı yolunda söz verdilerse de, aradan 16 ayı aşkın bir süre geçmesine karşın, cinayet soruşturmasında önemli bir gelişme sağlanamadı. Uğur Mumcu Cinayeti'ni Izleme Komitesi üyelerinden, Cumhuriyet Vakfı Genel Sekreteri Atilla Coşlcun, suikastın birinci yıldönümünde yayımlanan Uğur Mumcu Cinayeti adlı kitabında, bu cinayetin ve cinayet soruşturmasının çeşitli yönleri üzerinde titizlikle duruyor. Uğur MumCUMHURİYET K İ T A P SAYI J 227