Katalog

Umberto Eco'nun ikinci romanı 'Foucault Sarkaa'yakında Türkçede Düsüncelerin serüveni OENİZILGAZ Eco 'nun deyişiyle, "birdüşünceler romanıJFoucault Sarkacı; düşüncelerin bir serüveni." bir romanda herşcyden çokolaylar örgüsüyle ilgilenen okuyuculann büyük birsabırla ilk 370 küsur kadar sayfayı okumalan gerekiyor. 1 laçlılarla birlikte yüzlerce yıl öncesinde (erusalem'ine, Ortacağ Avrupa'sına da uzanır. Romanın yazımındayararlanılan diller, Eatince, Fransızca, İtalyanca, İbarince ve eklemek gerekir, bilgisayarca'dır. Bu ansiklopedik dedektif cîyküsü, Milano'da küçük bir yayıneviııin yayın sorumlularının, kısmen can sıkıntısındaıı, kısmen de bazı yazar'arı alaya almak için başlattıkları, çok eskilerden kalma anıa hâlâ yaşatılan komplocu bir grubun öziinü ortaya çı karmak için sürdüıülen çok geniş kapsamlı bir araştırmayı ko nu ediyor. Admı Romalılaıın y n tanncası L'dlus tan almış olan birgezegenin tcmcl güçleıiııi içe ren "tclltırik enerji"den yürarla narak tüm dünyayı ele geçirnn' "Plan'ı kuran bu gizli tarikııı cılu^turmuş olan Tapınak Şöval yeleri, sonunda onları i/leycnlerı ölümcül bir kıskacın içine alırhır. Tapınak Şövalyelerinin, ko/mik manyetik akımların gücünü ıli/. ginleyebilen ve böylece tüm diiııyaya bükmetme yetisine ııla^tırabilen büyük "Plan"ının nıetni acaba i:ouca ult Sarkacı'nın altındamıgizlidir? Okiiyü aıılatan, gizemcilik evreniııı kes,ieden kişi, tapınak Şövalycleri lıakkında bir doktora tezi yazmı^ olan (!asaubon'dur. onun yakın arkadaşı, JV1. Cîaramond yayınevinde yayın sorum lıısu olarak çalışaııjacopo Belboevren set bilgilere sahiptir, ama CJaramond'un içinıle gizlenen ikinci bir ya yınevi, Manuzia'nın aracılığıyla, |xııa sını ciılevcıek her istediklerini bastırabilenlere de hiznıet vcrir. Batınilik, Hernıesçilik, biiyü, Kabbal Cl'ev.ruı), Zen, KızılI laç'lar, Sioıı'lar, Okhrana, Masonlar, Tapınuk îjövalycleri ile ilj;ili birsürü nıetiıı gelir bu yayınevine. Bel bo'nun iş.arkadaşı Deotallcvi isc, kendisinin Talmud'un en ince yorumuıuı yapabilecek bir Yahudi olduğunu idtli aederve.Kabbal'aiyice vakıltır. Bu üı, lüye (yoksa Uç Silalıs,örler nıi Lunlaı.') yataklık eden Albay Ardenti'ye gelince, l'apınak Jjövalyeleri taralından y;i ratılmış olan büyük "Plan "ı açıklayan ^ıliclı l>iı ıiRsai bıılduğuna ın.ınır, .ını.ı Albay "oıılar" laralından yol< edilir. Vı1 bir de Abıılalia vardır: Abıılalia olma saydı bu kita{)daolma/tlı, denilıyor ıo manın bir yniıule, çüııkii bu l>iı bilgi sayar loıııaııklıı. I lcr an ı MIIN ıılmr iclılikısiylc karşı karşıya olan Belbo, iıııdada çagiidığı arkada^ı (insaııboıı .ı Paris'len ti'letonetıigiıule^u ınesajı ılr lir: "21 IİM/iıanda P.trısegil. ( )ııl.ıı oiada. geıçekıcn vaılaı. Ahıılalia'vı gör.' Bclbo İ3eotallıvi (iasaııboıı m, lüsime "l'lan'ı ç(i/ıimkıi)eku' rıı bü yük yardımcı Abıılalia'dır I lıi .r\, İtalyanca'da yayımlandığından bu yana geçen üç yıl içinde Umberto Eco'nun Foucault Sarkacı adlı romanı ile ilgili olarak okuyucuyu mizacınagöre ya ürkütecek, ya da cezbedecek çok şey yazıldı, söylendi. Eco'nun daha önceki romanı Gülün Adı için kullanılan dbrtm'li deyiminin ("megamacromedievalmystery" roman) bu yapıt için de kullanılabileceğiilerisürülüyor.Timedergisinde Otto Friedrich imzasıyla Mart 1989'da çıkan bir yazıda. Romanın yayımlanacak olan Türkçe çevirisine yazdığt 'önsöz denemesi'nde, bu devasa yapıı için, "sekiz yıl süren bir çalışmanın, ayrıntıh bir araştırmanın ve iki bin ciltlik bir 'uzman' kitaplığın ürünüdür," diyor Giovanni Scognamillo. Ve şöyle ekliyor: "Tam sayısını hilemeyeceğim, ama romanın temelinde ve Eco'nun zihinsel cambazlıklarla kurdugu bağlantılarda bil gisayara geçmiş ya da geçmemis, sayısız klasik sayılan metnin, bir o kadarçılgın snyıklamalann, gizli belgelerin, elyaz malarının.popülersihirkitapçıklarının ve kut.sal kaynaklann yattıgı birgerçektir ... Yüzlerce sayta boyunca Eco'yu okumak, okurken sevgili UmberC U M H U H I Y E T K İ T A P 5 A Y I 1 39 to'nun gizemcilik konusundaki engin nuyor, ama Eco için aynı zamanda irob'lgisini kıskanmak, sonra da Şadan nik bir sembol de oluşturuyor. Newsweek dergisine Kasım 1989'da verdigi Karadeniz'in çilesini, direncini ve inadını düşünmek. Karadeniz'in Türkçe yanıtta Eco şöyle diyorduO "İnsanlar sinden Foucault Sarkacı'nın tadını, romanıııun içinde hiç varolmayan şeyEco'nun dilbilimsel canıbazlıklannı, leri bulduklarında çok güliiyorum. Ayuydurukçuluğunu yenibaş.tan ratmak." nen sarkacın devinimi gibi bir s,ey bu: Çevirmen Şadan Karadeniz'e göre romandaki karakterlcr kafalarında ya ramklaı ı "Plan "a bir anlam ise, bu yapıt "çokkatlı, çok değişik diizlemlerde bulma çabası ile aranır du okunabilecek bir 'Ecorurken, okuyucu da gideroman'.... Bir ba^ka a<,ırek aynı şeyi elindeki rnedan, 'göstergebilimsel bir tinleyapmayaba^lıyor. ' jaka' da olabilir." Kısaca Eco'nun dcyişiyle, "bir sı, bildiğimiz anlamda düşünceler romanı, Fouca'roman' tanımı yakışmıult Sarkacı; düşünceleıin yorbuyapıta. EabirentViiŞadan bir serüveni." bir romanda riderinlikleredalanbiröy her s,eyderı çok olaylar ör kiileme eylemi, diye ta Karadeniz'egöre güsüylc ilgilenen okuyucu nımlamak daha doğru oliların büyük bir sabirla ilk ise,buyapıt bilir. 570 küsur kadar saylayı "çokkatlı,çok okumalan gerekiyor. AnFoucault Sarkacı'nm tacak oııdan sonra bir olaylar nıtımına adı ile başlamak dizisinin haşlangıcını yakabelki iyi bir seçim olur. layabilirier. Jaıııes Joydiizlemlerde "Foucault Sarkacı" diye cı'un romanı Ulysses gibi bir aygıt gcrçckten var mı? okunabilecek bir belki bir tek günün içinde Evet, 19. yüzyıl I'ransız fizik<,isi fcan Bernard Leon 'Ecoroman'... (24 llaziraıı 1 1984'üngün(k'inümünde. geçer her Foııcaıılı'nun bir icadı bu. Dünyanınkeııdiek.scniet """"""""" ^ey, ama insanlığın yaklaşık radrıda dondiiğünü gtisterııuk i(,in ya son iki binyılınınbazı dıııı veiarilıi mıı ışık iııiıııa yolıında ınclalı ratılnıı^ bir aygıt. (Jrıu bugi'ın Paris'ie (lonservatoire des Arıs Metiers'de };<'> ziksel l)ir çalışınadır Kmınııın biıtiinü. rebilirsiniz. Bu sarkaç, Eco'nun ad;m (jüniııııü/ Milano'sıııulaıı, Paris'iııden verdigi romanında dramatik bir rol oy ve Brezilya'sından sHİıncler sıınar, ama S A Y > A 7