Katalog

Lynne Segal 'Agtr Çekitn 'le erkekler dünyasına girmeyi deniyor. Eski köye yeni erkekler D.4<»«» IrkekllM.r Dtl trk.kl.r AĞmÇıariM Ciddi bir feminist erkeklik ve erkek iktidan eleştirisi yapmakta çok geç kalınmıştır. Lynne Segal sonunda bunu gerçekleştiriyor. nlü feministlerden Lynne Segal "Ağır Çekim" adlı kıtabıyla erkekler dünyasına girmeyi deniyor... Erkeklerden umudu kesen yaygın feminist karamsarlığa kapılmadan erkeklerin değişebileceğini iddıa ediyor... İktidar olma ya da intikam alma gibi duygular beslemeden, her iki cinse de dayatılan egemen cinsel kimlik tanımlarından kurtulmanın ve özgürce ilişki kurmanın yollarını araştınyor. "Bu toplunda erkek olmak kendinden olabüdiğince az vermek anlamını taşıyor" diyen Dustin Hoffman gibi erkekleri örnek göstererek tek bir 'erkekUik' tipinin olmadığına dikkat çekiyor. Erkeklerin de kendi aralarında farklılılaştığını göstererek şu tip soruların cevaplarını arıyor: 'Davaya ihanet eden' eşcinsel, feminist, siyah erkekler egemen erkek anlayışını nasıl tehdit ediyor, bedenili nasıl ödüyor? Erkekliğin psişik temeli ne olçüde değişmez; erkek kimliğini biyolojisi mi tayin ediyor kurumsal ideolojiler mi? Erkekler neden şiddet uygular, şiddet sadece erkeklere mi özgüdür? 80'li yıllarda erkeklerde görülen 'iyi baba' olma gayretinin anlam ve sınırları neler? Freud, kadınlığın "karanlık bir kıta" olduğunu söylemişti... Oysa yüzyıllardır hakkında kitaplar yazılan, tanımlanmaya, denetlenmeye çalışılan kadın•laroldu: Erkek 'karanlıkta' kaldı... Erkekler hakkında Türkçc'de ilk kez bu kapsamda bir kitap yayımlanıyor. İlk S A Y F A 4 5 f| 1 1 I I ^M UnlufeministyazarLynneSegalTürldye'yegelmlstl (FotograflbrahlmCunel) yayımlandığında çok çeşitli tepkiler alan kitap hakkında aşağıdaki yazıyı sunuyoruz. Çağdaş kadın hareketi bize ataerkil baskıyı tanımlayıp anlayabilmemizi sağlayan bir dil kazandırdı. Ancak kadınların deneyimlerindeki sorunları ve çelişkUeri, özellikle de kadınların toplum ve ev içindeki, duygusal ve cinsel hayatlarındaki acı ve kederi analiz etmek için bir dizi karmaşık söylem geliştirilmiş olmakla birlikte, çoğu kadının kendilerini hâlâ heteroseksüel olarak tanımlayıp böyle bir yaşam sürdürdükleri henüz araştırılmamış bir konudur. Heteroseksüel kadınlar 20 yıllık AngloAmerikan ve Fransız feminizminin başat söylemlerinde, gün geçtikçe daha fazla belirginleşen yekpare bir ataerkillik, kendine özgü ve kadiri mutlak bir erkeklik ortamında mevcut kadınlık biçimlerinin parçalanmıs, bölünmüş doğasının farkına hoşnutsuzlukla vararak savunma ağırlıklı bir duruş benimsemişlerdir. Ciddi bir feminist erkeklik ve erkek iktidan eleştirisi yapmakta çok geç kalınmıştır. Lynne Segal sonunda bunu gerçekleştiriyor. Bu uzun, yorucu incelemeyi okurken, kültürümüzde birbirleriyle pek uyuşmayan çeşitli erkeklik biçimlerinin varlığının sürekli farkındaydım. Bugün Yargıç Raymond Dean erkeklerin canavarca doğalarını gözardı etmenin tehlikelerinden söz ederken"Erkekler bazı kadınların becerebildiği gibi duygularını bir gömlek gibi giyip çıkaramazlar" ertesi gün eşcinsel olduğu iddia edilen Prens Edward bunu şiddetle inkar edip böyle bir iftiranın kanıtlanması gerektiğini söyleyerek öfkesini açığa vuruyordu; TV önünde duruyor, kucağında daha yürümeyi öğrenmemiş bebeği ile ikincı çocuğunun doğmunu kaçırmamaya çalışıyordu. Good Housekeping dergisinde ise, Yeni Erkek'i ayağında şortu, kucağında yeni doğmuş bebeği (Audi'si de garajdadır herhalde) ile Alman malı bir çamaşır makinesi üzerinde otururken gösteren alışılmamış bir ilan övülüyordu. Segal'in kitabı bazı özgür 'erkeklikler adına tek tip bir 'erkeklik'i reddediyor. Segal'in kitabının en önemli özelliği, 30 yıUık toplum tarihi bpyunca (her ne kadar büyük ölçüde Anglo Amerikan olsa da), erkeklik biçimlerinin çok yönlü ve çelişkili doğasını betimletebilemesi. Basit tanımları ve kolaycı yargıları reddediyor; işlediği konunun onu başitan çıkarimasına izin vermemiş; mazeret bulma veya romantikleştirme yoluna da sapmıyor. Kitaptaki binlerce kanıt, kaynak ve dipenot Segal'in kendi sosyalistfeminist davasını ısrarla savunurken çok çeşitli kuramsal ve politik tavırların da hakkını veren titiz bir arastırmacı olduğunu kamtlıyor. Kitap, bebek bakım kitaplarının dizininde 'babalar' başhğının karşısında 'babalar için bakınız anneler' açıklamasının yer aldığı, erkeklerin 'öfkeli', 'sert' veya 'ibne' oldukları 50'li ydlarda başlayıp '90'lar için yeni bir gündem' konusuyla sona eriyor: 90'lar, erkeklerin, kadınların evde ve işyerlerinde sömürülmelerini önlemek için kadınlarla birlikte savaştığı, bildiğimiz anlamda 'erkeklik' mıyadını doldurduğu bir zaman oiarak tanımlanarak umutlu bir tablo çiziliyor. Arada ise, bir dizi etkileyici söylemesosoyolojik, sosyopsikolojik, psikanalitik, radikal feminist, romancılık vs. söylemlerine başvurarak erkekliğin çelişkili biçimlerini tartışıyor. Segal savlarını somut toplumsal ve politik prariklerden alınmış örneklere dayandırmış. Kitabın her noktasında sürekli vurguladığı kendi tavrı ise erkekliğin "kişisel olanı aşarak, otorite ilişkileriyle iş ve ev hayatındaki ilişkilerin çoğunlukla hiyerarşik cinsiyet kalıpları çerçevesi içinde örgütlendiği bütün bir toplumsal sistem içinde, jok çeşitli ve farklı biçimlerde yaşanan, desteklenen, reddedilen ya da meydan okunan toplumsal iktidar tarzlan etrafında yapılanan heterojen bir fikirler dizisi." (S. 347) olduğu yolunda. Bu tez 'erkeklik'in doğası, erkek öznelliği, cinsellik, eşcinsellik ve şiddet konusundaki tartışmalarla desteklenmiş. Segal tehlikeli ve tartışmalı konulara, hatta ırkçılık, siyah ve eşcinsel maçoluğu ve pornografi ile ilgili olanlarına girmekten de kaçınmamış. Segal,. erkekliğe atfedilen ayrıcalıkları olduğu kadar bazı erkek gruplarını özellikle Reagan döneminden beri ABD'de durumları kötüleşen yoksul, siyah erkekleri ve AİDS çağında eşcinsel erkekleri bekleyen tehlikeleri ve korkuları oldukça iyi bir biçimde işliyor. Bunu yaparken ne bu gruplan idealleştiriyor, ne de 'Yeni Erkek'i bütün kadınların sorunlarını halledecek bir çözüm gibi göstererek kolaycılık tuzağına düşüyor. Segal kitapta erkekliğin genelde olumlu bir biçimde tanımlandığını ve fazlasıyla değere bindirildiğini, mükemmellilde eş tutulan, kadınlığın tersine 'her alanda başarı, iktidar ve egemenlik' ile bağlantılı bir kimlik ola C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 3 $