Katalog

S A N A T I N I N 4 0. FÜREYA:'ATEŞ VESIR'KİTABI Son sözü ates söyleyecek Füreya: Ateş veSıradlıkitap, seramik sanatçısı Füreya Koral'ın kırkıncı sanat yılı dolayısıyla hazırlandı. Maçka Sanat Galerisi'nde açılan vekırk seramik sanatçısının özel olarak hazırladıklan işlerleFüreya'nınsondönem heykelcikJerinden oluşan Füreya Koral'ın Kırkıncı Sanat Yılı Sergisi ile aynı günlerdeyayımlananAteşveSır kitabının bütiin metinlcrini Ferit Edgü kaleme aldı. Tasarımını Bülent Erkmen'ingerçekleştirdiği kitabın sponsorluğunu Ege Seramik üstlendi. Portre fotoğraflarını Ara Güler'in, yapıt fotoğraflarınıHadiyeCangökçe'nin çektiği Ateş ve Sır kitabının renk ayırımı vebasımı Mas Matbaacılık tarafından gerçekleş,tirildi. AteşveSır, 1950'lerdenbuyana ülkemiz seramik sanatına damgasını vuran Füreya Koral'ı, Ferit Edgü'nün içerden.kılıkırkyaranyaklaşımıyla sunuyorokurlara. Maçka Sanat Galerisi'ndekisergi.böylesineözenlive yetkin bir kitapla bütünleşince, biz de bu sayımızın kapak konusunu ister istemez AteşveSır'aayırdık. Ferit Edgü,kitabışustizlerlesunuyor: "Seramik eğerçamurabiçimvermek sanatı ise, yoğurulanve biçim verilen çamur gerçek şekline fırında kavuşur. Bu sanatın erleri bilirlerki, fırının kapağı açılmadanhiçbirşeysöylenemez, hiçbir şey üngörülemez. Son sözü ateş söyleyecektir.Yayakıpyokedecek.ya pişirip var edecektir.Bunedenle seramik sanatının gerçek sırrı ateştedir, demek, sanırımyanlışolmaz.Hersanatçınınbir kendi ateşi ve bir de kendi sırrı oldıığu da. Füreya'nınateşinivesırrınıöğrenmek için onuıi değişik yapıtlarına başvurdum. (Bu yapıtları kendi seçti.) Onları ayrınıılarında incelemeyeçalıştım. Soııra Füreya'yidinledim.Hemgözlerimle, hemkulaklarımla.Bııradiiyeralan sözcükler Fiireya'nın değil, onu dinleyip yazanbenimsözcükleriın. Amaateş Füreya'nınate^i.sıronunsırn..." Cumhuriyet KİTAP FERİT EDGfl Toprakvesu Ateş ve sır MaddeveşekilElleriyle biliyor bunları Füreya Çamuru yoğurduğu elleriyle Çamura biçim verdiği elleriyle Ekmeğifırınaverenfırıncıgibi ^^ Çömleğini fırına verdiği elleriyle yaşıyor sıcaklığını ateşin Elleriyle görüyor Füreya elleriyle Çamurdaki biçimi biçimdeki rengi ve tüm bunların sırrını Âtcşe veriyor Füreya tümiinü ateşe veriyor Pişsinler, kavrulsunlar, sonra varolsunlar diye Kumruları, güvercinleri, baykuşları Füreya'nın Kumru, güvercin, baykuş değil, onların özleri öyle bakıyorlar bizlere, bizlerin onlara bakmadığımız kadariçten.içerden Işıklarsöndüğündegörülmez olduklarında Uçuyorlar, dolaşıyorlar, kendi yaşamlarını yaşıyorlar Sabah uyandığımızda onları yerlerinde bizleri bekler, bizlere bakar gördüğümüzde şaşırıyoruz Oysa şaşıracak hiçbir şey yok Çünkü onlar çamurdan yoğruldular Füreya'nın elleriyle Ateş verdi onlara canı ve sır korudu onları Evleri de öyle Füreya'nın, bizim evlerimiz, o evlerde oturmuştıık bir zamanlar Şimdi gene birileri oturuyor o evlerde Ne güzel sohbet ediyorlar, kavgasız Bu evlerde herkes kendi duyabileceği sesle konuşuyor Ama herkes işitiyor, herkes duyııyor Günlük dertlerini anlatıyorlar, yemek yapıyorlar muttaklarında Yemeklerin kokuları yayılıyor, o kokuları da duyuyorlar, iştahları açılıyor Çocuklarl'.ışupgeliyor yemek kokularına Yalnız evlerden hoşlanmıyor Füreya, içedönük, kapalı evlerden hoşlanmıyor Füreya, komşu evler yapıyor, yanyana koyuyor, sırtsırta koyuyor Bu evlerden hiçbiri bir başkasının önünü kapamıyor Pencerelerinde sardunyalar yetiştiriliyor, ıtırlar, şebboylar Fesleğenin kokusu yayılıyor mahalleye bir rüzgâr eser esmez Sokaklarda çocuklar oynuyor, sokaklar tertemiz Sokaklarda agaçlar var, ağaçlara kıışlar tünemiş Biıazdan bu kuşlar kanatlanıp bir panosundayer alacaklar I;üreya'mn Dış diınya iç dünyaya girecek iç diinya böyle zenginleşecek Duvarların zenginleştiği renklendiği gibi Füreya'nın renkleri biçimleri kuşları çiçeklerivle Yabanlığa kar^ı Füreya, yıkmıa, lunratlıga, tek düzeliğe. tek sesliliğe, renk^i/liğc Tıiın buıılara karşı yaratı\'or elleri sevgiyi, çok sesliliği, coşkuyıı Siyahıvebeyazıbilebir renkcümbüşü Füre\a'ııın Tüm bunlar kendilerini Füro'a'da buluvoı ve Füre\n tüm Kuslar,1977 bunlarda kendini buluyor Bulduklarını kendine saklamıyor Füreya bizlere veriyor Güzel, insancü mekânlarda yaşayalım diye Fincanmda bir kahve içelim tasında bir çorba içelim diye f Yaşamımız renklensjn di\ e, aramızda sessizsözsüz anlaşalımdiye Tüm bunları nasıl mı gerçeldeştiri\or Biravuçkilalıyor Bir bardak sıı döküyor Suyu kile katıp yoğuruyor O çamur dediğimiz özdeğe Elleriyle bir biçim veriyor Füreya değil, elleri veriyor o biçimi Ama eline ne yapması gerektiğini katası söylüyor Ne var ki elleri her zaman dinlemiyor Füreya'nın katasını Çünkü "elleri var özgürlüğün" Oktay Rirat'ın de\işiyle Eller özgürlüklerini kullanıyor Böylece çıkıyor ort aya özgür ve özgiin Topraktan, sudan. ateşten vesırdanoluşan füreya'nın yapıtları Kırk y ıldır bu tınndan Sevgi, sevinç, sevdadan olıı jan Böylesi yapnlarçıktı Bileıılerse\ipaldı Bilmeyenler şaşırıp kaldı Füıvva'nın scv^isi, scvinci Renk renk b.îki k.ıldı. C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 138 s A A 8