Katalog

Gezegenbilim Temple 1 kuyrukluyıldızında Deep Impact aracı, saniyede 15 km'lik bir hızla diinyanın çok yakınından geçerek, Güneşin etrafında saniyede 25 km'lik bir hızla dö'nen Temple 1 kuyrukluyıldızına ulaşabilecek hızı aldı. Böylece araç beklentilere uygun olarak 372 kiloluk giillesini serbest bırakarak kuyrukluyıldızı kalbinden vurdu. Çarpışma ile dışarı fırlayan malzemenin çapı (çarpışmadan 24 saat sonra) 20.000 km. olarak ölçüldü. Bilim adamları şimdi elde edilen verileri inceliyor; bunların arasında suyun varlığına işaret eden kanıtlar da var. Kuyrukluyıldız morfolojisinin vuruş nedeniyle ne şekilde değiştiği açıkça görülmekte. Yeni yapı Güney Gözlemevi'nden yapılan açıklamaya göre yaklaşık olarak 15.000 km. VLT(Very Large Telescope) ile izlenen değişimler. (ESO) •mpactor" güllesi saatte 37.000km'lik bir hızla kuyruklu.yıldızı beş ton TNT'nin patlayıcı gücüyle vurunca, istenilen etki elde edildi. Gülle 14km uzunluğundaki kuyrukluyıldızın alt ucuna çarparak, kuyrukluyıldızın çekirdeğinde bir krater aç.ma sırasmda tozdan bir bulut oluştu ve dışarı fırlayan malzemenin çapı (çarpışmadan 24 saat sonra) 20.000km olarak ölçüldü. Toz bulutu saatte 500km'lik bir hızla hareket ederek çarpışma bölgesinden uzaklaştı. Deep Impact sondasının Impactor güllesiyle ilk kez bir kuyrukluyıldızın kabuğu "yırtıldı" ve bundan yaklaşık olarak 4,5 milyar yıl önce olasılıkla giineş sistemimizi oluşturan toz ve gaz açığa çıktı. "I; İLK VERİLER Büyük çarpışmanın ardından uydulardan ve yerle bağlanulı teleskoplardan, çekirdeğin yapısı ve kimyasal bileşimi hakkında bilgi verecek ilk veriler geldi. Avrupa Uzay Ajansı ESA da NASA'nın isteği üzerine Rosetta ve XMMNevvton uzay teleskopları, Teneriffa'daki bir ESA teleskopu ve Avrupa Güney Gözlemevi'nin (Eso) Very Large Teleskopu (VLT) ile derin vuruşu takip etti. Avrupalı bilim adamları, ölçüm enstriimanlarıyla vuruşun eşsiz analizlerini ve toz bulutunun üçboyutlu rekonstrüksiyonunu gerçekleştirdiler. Mesela Rosetta, çarpışmaya bağlı olarak meydana gelen parlaklık farkını olçtü. Buna göre Temple l'in parlaklığı, vuruştan yarım saat sonra beş misli arttı ve bir sonra da yeniden azalmaya başladı. Teneriffa'daki bir metrelik Optical Ground Statin (OGS) teleskopuyla Tempel l'in gazı ve tozu incelendi. Kuyrukluyıldızı farklı açılardan inceleyebilmek içın bilim adamları görulebilir ışığın, farklı dalga boylarından iki farklı filtre kullandılar. Kırmızı "geniş bant" filtreleri tozun görüntülenmesine, "daha dar" olan mavi filtre ise gazdaki karbon bileşimlerinin filtre edilmesıne izin verirler. Vuruştan önce 1,2ve3 VURUŞTAN ÖNCE VE SONRA tlk resim, vuruştan 15 saat önce ve sonra geniş kırmızı filtreyle alındı ve kuyrukluyıldızın komasındaki ("saçındaki") tozu gösteriyor. Tozun parlaklığı %50 oranında artmıştı. îkinci grup OGS'nin dar filtresiyle alındı. Fotoğraf, ilk resimlerde seçilemeyen, minik toz parçacıklarıyla karışmış gazı göstermekte. Üçuncu resim, Temple 1 kuyrukluyıldızının çarpışmadan 16 saat sonraki halini gösteriyor. Yıldız çekırdeğının etrafındaki toz nedeniyle mavi ve kırmızı ışın957/16 23 Temmuz 2005