Katalog

Klonlama benzeri yöntem hüsrana uğradı A B D lı doktorlar tarafmdan uygulanan klonlarrid benzeıı tartışrnalı bır yontemle ureülen bebekler dogumdan once olduleı New York Unıversıtesı Tıp Fakultesı'nden James Grifo ınsan embrıyonldrını SunYatSen Unıversıtesı ndekı meslektaşlanyla bırlıkte Çınde urettı Ika kadından alınan yumurtaları deney tuplerınde dolleyen ekıp daha sonıa yıırnurtalardan bırınııı çekırdeğını alıp, yıne çekudeğı alınmış otekı yumurtaya enjekte etü Boylece ıkıncı yunııu tanın embrıyonun gelışımını daha ıyı yonlendıreceğıne ınaııılıyordu Gııfo vo arkadasları beş embrıyonu, kendısıne ıkı kez 1VF uygularup başansızlıkla sonuçlanan 30 yaşında bır kadına aktardüar Bunlardaıı uçu doktorlarm kalp atışlarını duyabıleceklen oıanda gelıştı Ardştırmacılar bıı ay sonra, annenın guvenlıgını duşunerek embrıyon sayısını ıkıye duşurduler Ne var kı, cenııüerden bırı 24 cu haftada otekı de 29 cu haftada oldu Olumlerın embrıyonların eksılulmesı surecmden kaynaklarap kaynaklanmadıgı tam olarak bılınmıyor Insan çekırdegı aktarımı adıyla büı nen yontem ABD ve Brıtanyanında aralarmda olduğu çok sayıda ulke tarafmdan yasaklanan bır yontem Bu yontem klonlamayla çok yakm benzerlıkler taşıyor Klonlamada dollenmış yumurta yenne erışkırı bır hucrenın çekırdegı bır başka yumurtaya aktaıılıyoı Boylece embnyon genetık açıdan ebeveyne ozdeş oluyor Grıfo nun yontemı ıse hem anne, hem babadan genleı ıçeren embrıyolar uretıyor Uzmanlar Gııib'nunyontemıııın, tıpkı klonlanid gıbı diınenınDNAsına zararverebılecegıne ya da yanlış pıogram layabıleceğme dıkkal çekıyorlar Dahası emb ı ıyolar ıkı annpden de genetık malzerneler ıçerdıklerınden bunurı yaratabılecegı etkıler de bürıımr bümmıyor Tüp bebekte başarı sağlayan kromozomlar Araştırmacılar, kısaca IVF olarak büınen, tup bebek yontemmde puf noktasınm uzun kromozom uçlanrun olabıleceğıne dıkkat çekıyor ve sonucun verımlı yumurtalann bulunmasına ışık tutabılecegme ınanıyorlar Kısırlık konusunda U2man doktorlar kımı kadınlardan alınan yumurtalann tup bebek uretımınde neden başansız oldukları sorusuna yülardır bır yarut getırmeye çalışıyorlar Telomer adı verılen kromozom uçlannı yakrndan rnceleyen Boston Tufts Tıp Merkezı'nden David Keefe bunların hucre bolunmesınde can alıcı bır onem taşıdıklarıra one suruyor Telomerlerı kısa olan kadınlarda tup bebege sahıp olma olasılıgmın daha duşuk olduğuna dıkkat çeken araştırmacılar ortalama telomer uzunluğu yaklaşık 6,300 DNA bırımınden kısa olan kadınlarda gebelık durumunun asla soz konusu olamayacagını belırtıyorlar Keefe uzun telomerlı yumurtalar seçmek suretıyle IVF yontemınde başanya ulaşma oranının yukseltdebıleceğme ınaruyor Bır IVF gvnşımının ardından gebe kalma olasıkgırun yaklaşık %2030 oranında oldugu ve yaş üerledıkço bu oranırı da gıderek duştuğu belırtılıyor Telomerlerın yumurtalann ven mını etküedıgı daha once bıhnmekle bırlıkte Keefe'run araşürması ılk kez bunlann IVF yontemının akıbetını belırleyebüecegını ortaya koyuyor Keefe telomerlerın yumurtalann ardışık hucre bolunmelenyle oluştukları sırada çurumeye başlayabıle ceğıru bunlann her bolunmede ayakkabı bağı gıbı çozuldugunu ve son uretılen yumurtalann en h s a telomerlı yumurtalar olduklannı one suruyor Dahası, serbest radı Yöntemde çok sayıda yumurtanın elemeden geçlrllmesl bngörülüyor. kaller gıbı zararlı molekuller de telomerlen yaşam boyu kemırıyor Kısalan telomerler yaş ılerledıkçe verımlılığm neden azaldıgına ve yaşı geçkrn kadınlarda Down sendromlu bebek dogumlannm neden daha yaygın olduğuna da ışık tutuyor Insan blçlmlnde moleküllerle klmya Teksaslı bır ekıp kendı ınıgelerııme gore molekuller yarartı Insanı an dıran mınık molekulleı ordusu ogrencıleı m kımya derslerını daha kolay kav ramalannı saglıyoı Rıce Unıveısıtesı nden James Tour ve arkadasları ta rafından gelıstuıleıek NdnoKıds (Nano Çocuklar) adı verılen molekulleı ın be dcnı kaıbon ve lııdrojenden, gozlen ıse oksıjen dtomlanndan oluşuyoı Heı bırırun uzunluĞpi topıı topu £ rıanometre olan bu molekullerm ortalama ınsan boyunun nıılydrdd bınne eşıt oldugu belırtılıyoı Kımydüdl yapılar karşı.sında ço gumuzun dehşeto kapıldıguıa dıkkat çeken Touı bunlann ınsdnd benzetıl mesı alkyne ve asetılleı yeı uıe kol ve bacakldiddn soz edılmesı suretıyle kafamızda çok dalid bonıut bıı gorantu oluşturu labılecegme ınanıyoı Mayii. 200i yüında 'dunyaya gelen ılk NanoKıd leım aıduıddiı ydpılan bırkaç kımyasal oynamayla tonıbul bacdklı NdnoBebekleı uzun sdçlı NanoGençler ve egı hp bukulebılen NanoDansçıldnn da aüeye katıldıklaıı belııülıyoı Teksas ta bır egıtım programı kapsamında gelıştırüen msarı gorunumlu molekulleı 11 13yaşgrubu çocuklaıınm atorn ve kımyasal bagları daha kolay kavıamaldiııid ydrdımcı oluyor Himalayalar ansızın daha da yaşlandı Sonuçlan tartışmalı yenı bu araştırmaya gore, Hımalaya dağları sanıldığından dokuz kat daha yaşlı olabdıı An zona Unıversıtesı nden Geozge Gehrels ve arkadaşları genellıkle 55 mılyon yıl on ce Hındıstan ıle Asya'ııın çdrpışması sonucunda oluştuguna manılan sıradağlann çok daha erken bır doneraden kdlmış olabıleceğını one suruyorlar Hımalayalardan alman kaya oıneklerındekı naı taşı (grena) ve zırkon tane cıklerınm ıçerdıgı radyoaktıf uıaııyumu mceleyen Gehrels ve arkadaşları toryurn ve kurşuna donuşen uranyum mıktarmdan yola çıkarak bunlann 450 500 mılyon yıl oncesıne aıt olduklan sonucu na vardılar Araştırmacı lara gore, nartaşlarını ıçeren granıt ve şıstler Hındıstan ıle şımdı Asya run bır bolumunu oluşturdn kutlenın çarpışması so nucunda meydana geldı Bu kaydlaı daha dennlere ıtılerek, oradakı yogun ısı ve basmçla erıyıp degışıme uğradüaı Çarpısnıa sırasmda dağlar yukse lırken kımı kayalar da yenıden yuzeye ıüldı O tanhten ıtıbaren daglann aşmmasıyla oluşan tonlarca tortu yamaçlara bı nkü Bu tortulann ıçındeh zırkon tanecıklerı nartaşlaı ından kısa bır sure sonra oluştu Gehrels ekıbı çarpışmadan bır sure sonra Hındıstan ın gerı çeküdıgıne ve 55 mılyon yıl onre yenıden Asya ıle çarpısarak benzer bır dag oluşunı surecıruıı yaşandıguıa manıyor Araştırmacüar Hındıstan ın gunumuzde de kuzeye dogru haıeket etrnekte olduğuna ve her yıl yaklaşık bır santaıetre uzadıgına dıkkat çekıyorlar I Ücretsiz bilim dergisi yayımda Bılım dunyası ılk bdyıt.ı Lkım ayında çıkan yenı bır deıgıye kdvuşru Henuz yayuı hayatma gırmeden buyuk bır ydnkı uyandıran dergının bıyolojı ve tıp daündakı ardstırmalara yer veren otekı dergı lerden farka ucretsız olması Kaı amdrı gutmeyen Publır Lıbrary of Scıence (Büım Hdlk Kıtaplıgı) adlı bır orgut tarafmdan çıkartılan "PloS Bıology' deıgısı aidştıımacıldnn başka araştırma sonuçlannı bır ucret kaışılıgıııdd okuydbüdıklen mevcut duzene meydan okuyoı Dergının 'heıkese açık yayıncılık" adıyld bıiınen gırısımın ılk ornegı olmadıgı bu yonde ddhd once de gırışımerde bulunuldugu belırtılı yoı Merkezı Londıada bulundn BıoMed Central şırketının 2000 yüından bu yana yuzu aşkm ucretsız bıyomedıkal dergı yayımladıgı bıldıı üıyoı Ne vaı kı bu ydz bıı Amenkdn televızyon reklam kampanyasıyla taıutımı ydpıldiı FLoS Bıology dergısı Scıence Nature ve Cell gıbı orıde gelen bılım dergılennın pabucunu dama atnıaya hazırldnıyoı Bu dergılenn tersrne PloS Bıology deıgısı ınternet aracılıgıyla okurlara verdıgı hızmet karşılığındd herhangı bır ucret talep etmıyor Bunun yeııne âra^turııacıldr tezlennın yayımlanması ıçın 1 500 dolar oduyorlaı Gırışımın bılım dergıleıınde yaşanau değısımın bu paıçabi oldugu kıtaplık raflanna mahkum buyuk cıltleım yetuu qıderek sanal ortamda hızla erışüebılen tez ve lapoılaıın dldıgı belırtılıyor 872/4 ~\$ayfa haberleh: Rita Urgan