Katalog

Uykuda solunum durmasına karşı dll askısı le baban ve peıformansta duşukluğe yol Teknik; özel bir ipin çenenin alt kısmına bağlandıktan sonra açar Gun ıçınde uyuklamd halı o kadar ılerağız tabanından geçirilip dil kökünde bir tur attırılarak ağızler kı telefoıüa konuşurken uykuya dalanlar büc tabanmda düğümlenmesi şeklindedir. Bu şekilde dil öne doğ goruıur Sabah baş ağıüarı olup yoıgun kal ru çekilir ve uyku esnasında geriye doğru kayması engellenir. gun ıçerısınde uykuya meyıllerı varkaılaı Op. Dr. Feyzi Elez oılama ve uykuda solunum durması ozellıkle son zdmanldrdd çok konuşuluı hale geldı Hoılama basıt ola rak yumuşak damağın tıtreşunlerı olarak tanmıltuidbılır Arıcak uykuda solunum durması erışkmlerde 10 sn sure üe solunum duırnasıdu Bu eylemın saatte 5 kezden fazla tekrarlıyor olması uyku apne hastalığı olarak tanırnlanır Çocuklarda ıse solunum durması olayı 5 snden fazla olduğunda apne olarak ddknduılır Horlama ve tıp dılmde apne denılen uykuda solunum duıması uyku hastalıklan nın ıçınde en sık karşüaşüanıdır Horlama esas olarak kendısı bir hdütalık değü bu be lırtıdır Ust solunum yolunda nefes alma ve verme sırasında oluşan dırencın oluşturduğu tıtteşımlere baglıdır Asü tehlıke bu duencın yarattığı uykuda solunum duı ması (apne) ve oksıjerılenme azlığına bağlı olarak tum vucutta olusan rne tabolık ve sıstemık hastalıklardır Bunların ıçınde kalpdamar hdstdiıklaıı hıpeı tansıyon ve akcığeı hastalıklaıı gıbı tehhkelı ve nddı sonuçları olanlaı da bulunmaktadu Yetışkmlerde yuz kadar uyku bozukluğu yapan hastalık var Bunlardan en onemüsı uyku apnesıdıı Apne cn sık rastlanan uyku hastahğıdır Bu haitdlığın onemı olduıebü me yeteneğı ve sınsı seyretmesmden kaynaklanır Çocju kez doktoı lar bde bu hastalı ğı saptamakta zoılanu Uyku apnesının tedavısı mumkun te mel sorun tanıdır Uunyada uyku aprıesı hastaldrınrn % 80 90'mda henuz tanı konulama mış olduğu büınmektedır Bırçok hasta hastalığuun farkmda degüdıı Hatta bazen dok torlar bıle hastalığı atlayabılmektedırler Hastalığın ve mekanızmasmm yenı yenı anla şılıyor olması sebehıyle tum toplumun bı lmçlenduümesıııe üıtıyaç vaıdıı Nedenleri Olayuı oıtaya çılaşı ust solunum yolunda bururı yumuşak damak ve dil koku duzeymdekı soıunlaıa bağlıdır Buıunda tıkanmaya neden olabüecek kıkudak eğıüığı burun etleıınm buyumuş olması genız etı burun ıçerısınde polıp vaılığı hastalığın orta ya çıkışını kolaylaştuır Yumuşak damagın ve kuçuk dılın uzaması sarkması bademcıkle rın uüığı bademcıgı çevreleyen mukoza bo lumlerınm fa/lalığı dil kokunurı uı olması, çenenin kuçuk ve gen yerleşımlı olması bu hastalıgın gelışımınıkolaylaştuıı Insanlaı kılo aldıklaıındd yağ dokuları sadece gobek etran bel gıbı gorunen bolgelere yığürnaz Ust solunum yollaıında, boğaz ve çevresmde de bırıkerek hava yolunu daraltırlar Ust solunum yolunu kemık yapüı bir kanal ve bu kemık yapınm ıçerısındekı yumusak dokular olarak duşunelım Ust solunum yolu uzerındekı kasların solunum yolunu sureklı açık tutma gorevı vaıdıı Solunum sııasında olusan emme basmcı bogazda yumuşdk dokulaıı oıta hatta çekmeye çauşu ken kaslar bu basınca karşı dırenç gostermeye çalışır Ancak çevredekı doku fazklıgı rıedenı üe kaslar zaman zaman dırenç gostere mez ve kısa surelı olarak ust solunum yolu tıkanıı Alkol dlımı uykuılaçldiı kaslaıdagev şemeye neden olduklarmdan apnelerın sayısmı ve suresırıı arttııırlaı H dır Akşdmldrı televızyon kaışısında uyuma, uzun araç kullanımmda uyuma gıbı ozellıkler ortaya çıkar Dunyada yapüan aıaştuma laıda mevcut rrafik kazalarırun 1/iunun bu hasta grubu tdrdfından yapüdığı tespıt edüdı Bu hastalarda enfarktus ve felç nskı artar Bazı uykuda anı olumleıın uyku aprıesı nede nıyle oluştuğu one surulmektedır Hastalığa adıru koyduıtan "Polısom nografı' denüen uyku testıdır Hasta bir gece uyku ldboidtuvaımda uyur ve uyku gece boyu ızlenır Burada kalp rıtmı kan oksıjen duzeyı beyındalgalarının kayıUaı ı uyku fazlan uykuda nefesın kaç kez kesüdıgı takıp edılır Hastalıgın şıddetmı beluleyen saartekı nefes kesümesı sayısı ve oksıjen kan duzeyıdır Boylece bu değerlere gore hafıf orta ve şıd detlı olmak uzere 3 bolume ayrılmış olur Bu hastalıgın kesırı tanısuu koymadan orıce şuphelı kışüerı saptamak mumkundur Bu saptama 5 soru ıle yapüabüır Kısı horluyor uykudan anıden uyanıyor gunduz uyukluyor uykuda nefesının duıakladığı eşı tarafından goruluyoı ve yaka olçusu 43 cm den buyukse muhtemelen uyku apnesıne yakaldnmıs demektır kısmının da onemlı olçude rolu oldugu artık kabul gormektedu Aynca yumusak damaga yoneük UPPP yanında lazer kullanımı ve radyofrekans uygıılamalan vaıdıı Lazeı ve ıad yofrekans kullanımı sadece basıt horlama ve hafıf derecede solunum durması hastdlıgm da kullanüan teknüderdır Dil koku ıçırı faıklı uygulama şekılleıı mevcuttuı Tarüı ıçerısınde dükokunden lazerle doku çıkaıma mudahalelen yapüdı Daha sonıa soguk rerrahı teknıkle aynı mudahale yapüdı Son olarak boyundan gırüe rek dil kokune ulaşüdı ve dü koku dokusu çıkarüdı Ancak bu mudahaleleıuı hepsı ol dukça agır yogun baiam şartları gerektıren .solunum yolunun gardntıye aluınıası ıçuı tıa keotomı açüması gereken mudahalelerdır Arayışlaı ddlıa basıt bu tekruk uıetme çaba larını dogurdu Geri dönüşlü teknik 1997 yılında dü kokune lııç bir kesı olmadan yapüan bir mudahale şeklı dunyada 4 merkezle eş zamarüı olarak MEDI Kulak Buıun Boğaz Merkezı nde başladı llk bir yıl ıçın UPPP başarı şansı (solunum durrridsı) % 40 50 duzeymde ü<en bu teknığı kombıne edılen hastalarda % 85 duzeyleruıe kadaı çıktı Bu tekıuk geı çek anlamda olumcul olan uyku apne hastdlıgının onune buyuk ufuklaı açtı Orta ve üerı derecede olan ve maske kullanmdk durumunda olan hdstdldrdd büe maskesız bıı hayat sunabümektedır Ancak bunu maskeye bir alteınatıf te davı şeklınde algüanmamak gerekır Ama mdske kulldiımak ıstemeyerüer ıçm onenüı bıı çıkış yoluduı Teknik prolen denüen ozel bu ıpm çe nenın alt kısmına bağlandıktan sonra agız tabanından geçırüıp dü kokunde bu tuı attırı larak ağız tabanmda duğumlenmesı şeklmuSuir 5u şeicl^e dil one doğru çekılmış oluı ve uyku osnasında geııye doğru kayması engellenmıs olur llk dkla gelen soru konus ma yutkuııma ve dü hareketlerı etküerur mı sorıısudur Bu bağlamdd herhdngı bir sorun oıtaya çıkmamaktadu Düın yapısını boza cak bir cerrahı olmadığı ıçuı her an gen donulebüır bu teknıktır Ipı keserek dışarı çıkarmak mumkundur Tedavi Yaklaşımları: 1980 lı yülaıın bdşındd UPPP denüen bir opeıasyon tarumlandı Bu operasyon ozellıkle yumuşak ddrnaga yonelık olan bu ceı ı ahı yontemdıı Yumuşak damak ve kuçuk düın kuçultulmesı ve bademcıkleıuı dlırıma fai ebdsuıa dayanu Bu şeküde solunum yollaıında gemşleme olarak horldrna ve solunum duımdsının onune geçııeceğuıe mdiuldı Butun dunyada yapüdiı dirıelıyatlann geç donern sonuçlaıı ortaya çıktığmda ozellüde 8 yülık sonuçlarda UPPP nın başarısının neıedeyse % 20 güoı degeılere mdıgmı gor mekteyi7 Buradan çıkan sonuç uykuda solunumun duırridbuıa neden olan faktorun sa dece yumuşak damak olmayışıdıı Solunum duırridsımn olması ıçın muhakkak düın kok Apne beürtüeri ne!er? Bu hastaların çoğunda hoılamd uyku esnahinda el ve ayaklarmda çekılrneleı ka sılmalar vucudun sureklı pozısyon değıştır mesı yuksek tansıyon kalp üe ügüı soıunlaı mıde üe ügüı sorunlar sıklıkla gomlebüır Kalp üe ügüı ana sorunlar dışında bu hastalarda depresyon dşırı sınırlılık cmsel soğukluk ogıenme zorluklaıı unutkanlık ış Piref. H. Ökkeş Piref. Atamaları Saym Puef Okkeş Evvela kendırnı sıze tanıtmak ısteıım Efendım ben ulkemızın en mustesna unıversıtelermden Guzel Leyldk Unıversıtesı nın Medcezu Anabüun Dalı ogıetun uycsıyım Adun Puef Işıtu Gormez Sıze bu mektubu ydzmamm nedenı unıveısıtelerım ızde yapüan haklı pıreflığe, doçluğa vs dtama ve yukselt meleruı kamuoyunda yeteımce taı tışümaması veya yanlıs tartışümasıdu Şoyle kı bırtakım ınsanlar bu tıp atanidldida krıtermııter güjı gaııp şeyleı getumek ıstemektedııler Gerekçelerı, unıversıtelerımızde kalıteyı yukseltmekrruş Bu olacdk şey değüdıı Unıveısıtelerde kııter mnler olur mu ? Olmaz1 Bız yıllardır bunun mucddelesmı vermedüc mı 9 Unıveısıteleı ozguı ortamlar olmalıdurlar Herkesler serbestçe gırıp çıkabıimelı Hattd guıp çıknidmalı dııen melıdıı Bızleı büunsel kalıte ozgur ortamda yetışır dıye yülardır mucadele etmekteyız Sonıa sen kalk "falanca adam büunsel olarak yetersız" dıye unıversıteye dlmamak ıçın kurallar koy1 Neıde kaldı ozguı luk" Gerçı burun bu tur 872/1O mesnetsız guışmüere kaışı unıveısı telerunızın çok ıyı dırendıklen kanısuıdayım Bümdıgı gıbı unıveısıtelerımızde heı tuı akademısyen bulunmakta dır Sadece gelıp ders verıp gıden nu aidisuuz gelıp lak lak yapıp ç,ıy kah ve ıçıp gıden mı deısuuz büımsel ya yuı yapmayı oğıenmek ıçın emeklüığının son damldsuid kadaı mucadele edeıüeı mı ıstersınız ev ışlerınden yoııüup dınlenen lidiıunlaı ve beyler mı ararsmız büımsel ydym yapmayı bir turlu ogıenenıese de hem spor hem ekonomı hem de vs vs otontesı olan nu ıstersınız yuı tıçmde ve yuı tdışında ne olduğundan haberı olmayıp' Dunya Muşterı Odaklı Bılım (MOB) yapıyoı" dıyenı mı ıstersı nız1 Efendım bunlaıın hepsı mevcuttur unıversıtelerunızde Bunlann arasındd idyüarı dz da olsa uluslararası nıteukte bı hmsel araştıı mayı canlarmı dışlenne tdkıp yapdiüaı da ne yazık kı, mevcuttuı Heı ne kadaı krıter mrıter ışlerı burüar gıbüerının başlaı uıuı dltuıddn çüayoı olsa da, bu tıpler de unıversıtelerde kalmalıdu'lar Işte sıze mozayık Turkıye nm mozayık unıveısıtelerı Geıçı bazüarı aynı şey değü dıyorlarsa da, uysa da mozayık uymasa da efendun1 Bu arada mozayık Turkıye yı ydiısıtmaya çdlısan adılazun değü unıversıtelerımızı ıznuıızle kutlamdk ıstıyorum Unıveısıteleıımızm bırçoğu tamanıen benun kafamda üerlemekte ve her turden büımcıyı kaüte uidlıte ışleıme bakmayıp bunyesıne almaya çalışmaktadırldi Burüara konuşlanmış olan büuncüerın bazüaıı o azmlığm dedıgı kııterlımrıterlı büımcüer olmakld bırlıkte, buçoğu MOB la yatıp kalkan bu üa tane yazılı ve ya sozlu sozde büımsel Vdyını olanlaıddndır Hatta, burüd mı unıveısıteye geçmek ıstemeleı mdekı amaç yan gelıp yatmak ağzıyla ftstık ydkdldmdktu Aün sıze mozayığuı alası mozayık1 Işte büunsel ozgurluk ışte AB yı yakalamdrun çağddşlığm ozu1 Huımetler edeı eüeıınızden opeı un azız hocam Piref I Gormez