Katalog

Geleceğimizin en büyük tehlikesi: Yoksulluk ve cehalet içinde yaşayanlardan, dünyayı kurtarmalarını bekleyemeyiz. Bu yazıyı okuyanlar içinse durum farklıdır. Biz gezegenimizi kurtarmak için birşeyler yapabiliriz. alnız kaldığınızı duşunerek kendınızı kotu hıssedebılırsınız 6 mılyar kışının yaşadıgı bu dunyada bır lek kışısıruz Sızın yaptıklannız nasıl bır degışıklık yaıata bılır kP En ıyısının, ışı yukarıdakılere bırakmak olduğruna karar vererek hıçbır şcy yap mamayı soçıyorsunuz Duyarsızhgın ustesınden gelebılır mıyız? Hvet ama umudumuz varsa Umut msanlığın entellektuel gelışımınm olağanustu doğasın da yatar Ustıın teknolojıh bır Boeıng 747 gelıştırme Ay'a çıkma veya Internet 100 yü on ce bırer bıhm kurgudan ıbarettı Bugunse bunlann hepsını hatta daha fazlasını gorduk 'I'um bunların ardından, çevreyc verdıcjımız ınarulrnaz zararla karşı karşıya kaldık ve hunerlerırnızı teknolojık çozum bulmakıçınhaıcıyoıuz Ancak, teknolojı tek başına yeterlı degüdır Buna kalbımızle de sarılmalıyız Sadece kârları ve kırlüıklerıyle tanınan şırketler de anlayışlarını degıştırıyorlar Jane Goodall Ensütusu (] G I ) ıle bırIıkte çalışan enerjı fırması Conoco, Kongo'da oksuz kalan şempanzeler ıçın bır koruma evı açtı Conoco'nun araştırmalan sırasında çevreye en az zarar verecek hassas uygulamalara başvurduklarıru gorunce şırketle bu ortaklıgı oluşturma karaıı aldım Bırçok başka şırket de, atmosfeıı kıı letmeyen ener]i turlerını organık tarım yontemlerını ve daha tutumlu sulama teknıklerını kullanıyor "Duyarsızlık" Y Arka bahçedeki yedek beyin deposu Önümde istatistiki bilgi, Alman üniversitelerinde 2000 2001kış döneminde okuyan yabancı öğrencilerin ülkelerine göre dağıhmmı gösteriyor. Birinci sırada 23 bin 640 öğrenciyle (yüzde 12.6) Türkiye'den öğrenciler var. Bizimkileri, Polonyah (%5), Çinli (%4.9), Yunanlı (%4) öğrenciler izliyor. ABD, Kanada ve diğer Avrupa ülkelerindeki öğrencilerimizle birlikte, üllke dışında okuyan öğrencilerimizin sayısı herhalde bir iki misline varıyordur. ~; • Bu öğrencilerin kaçı üniversiteyi bitirdikten sonra Türkiye'ye dönüyor bilmiyorum. Ama "bizi ilgilendirmesi gereken" en iyilerinin büyük çoğunluğunun dışarıda kaldığı da kesin. Bir de ülkemizin iyi üniversitelerini bitiren "en iyiler" var. Bunların da önemli çoğunluğu hayatiarmı dışarıda kuruyor, orada özel sektörde veya iyi üniversitelerde, kendisi, şirketi ve yeni ülkesi için üretiyor. Bunlardan bazıları da posası çıktıktan ve pili bittikten sonra "büyük adam" olarak buraya geliyor. Kendisine yer bile buluyor... *** Üniversitelerimizde, okullarımızda kalitenin yükseltilmesi mücadelesini veriyoruz. Çünkü kaliteli öğrenim, kaliteli insan demek. Bu çocuklarm en iyilerini dışarısı kapıyorsa, "Kim ve ne için kalite" sorusu ortada durmuyor mu? Şüphesiz ki okullarımızda kalite en üst dereceye yükseltilmelidir. Şüphesiz ki kaliteli okullarımızdan mezun olan öğrencilerin önemli bir kısmı da burada kalmakta ve ülkemiz için üretmektedir. Ama heryıl mezunlarm en "kaymak" tabakası, ülkemiz açısmdan erozyona uğruyor ve kimsenin kıh kıpırdamıyorsa, ülke önemli bir sorun yaşıyor demektir. Birkaç ay önce, bir kısım "liberal" basm, iyi beyinlerimizin hangi ülkelere göç edebileceğine ilişkin günlerce süren yaym yaptı. Sözde gazetecilik adma, ülkenin yaratıcı beyinlerinin Türkiye'yi terketmesi, ABD, Kanada ve Avrupa ülkelerine yerleşmesi için ballandıra ballandıra sürdürülen bu kampanya, bence yüz kızartıcıydı. Tam bir sömürge ülkesinde bulunduğum duygusunu yaşadım. *** Aslmda bir yandan da yukarıdaki tablo çok doğal; ülkemiz koşullarınm doğurduğu somut durum. Doğal olmayan, bu tabloyu görüp de ülke için fikir, çözüm, ulusal politikalar, bilim politikaları üretmemek, üretememek. Merak ediyorum: Her yıl, yurt içi yurt dışı mezun olan, diyelim 200 bin öğrencinin en iyilerinden yüzde kaçını Türkiye istihdam edebiliyor? Avrupa Birliği 6. Çerçeve Programı ile bilim ve teknolojide, özetle ekonomide ABD ve Japonya 'ya karşı var olabilmek için, Avrupah beyin güçlerini Ab içinde istihdam edebilme politikaları saptadı, bu amaçla ionlar ayrıldı. "Beyin savaşları" dünyanm uzun süredir bir gerçeği. Ne yazık ki Türkiye gibi ülkeler, zengin ülkelerin arka bahçelerindeki yeden beyin depoları olarak hizmet ediyorlar... *** Gelecek cumartesiye kadar sağlıkh ve mutlu bir hafta dileriz. Doğa yardımı geri çevirmez Urnutlu olmamım bır dığer nedenı de doğanın, yardım ıçın uzanan bır elı gen çevırmedığı gerçegıdır lanzanya'dakı Gombe Ulusal Parkı çevresındekı ormanlar bundan 15 yıl once yok olmak uzereydı Bolgede yaşayan ınsanlann sayısı doğanın barındırabıleceğınden çok daha faz laydı J GI, park çevresınde 33 koyde etkm olan Tanganyıka Havzasını Agaçldndırma ve Egıtım Programı'nı (TACARE) başlattım Insanlar bu gun fıdan ekımlen ve ağaçlandırma gıbı surdurulebılır projelerle çevrelerını gelıştırıyorlar Bız, başta kadınlar olmak uzere sağlık hızmetlen aıle planlaması ve egıtım progrdrnlan sunuyoruz Kadınlar eğıtüdıkço aı lelerı de kuçuluyor Hava kırlüıĞrı, dunyayı rahatsız etmeye devam etse de buyuk üerleme de kaydedılıyor Bu mayıs aymda Ontano'da 100 yıl boyunca nıkel madencüıcŞı nedenıyle zarar goren tepelerde agaçların yenıden buyuduklerını gordum Bolgede yaşayanlar para toplayarak sıyahlaşmış kayalardd bıtkj ve ıhlamur ağaçları buyutmek ıçın aylarca ugraşu Bır zdmaıılaıın zehırlı deresıne ük alabalıgı ben bıraktım Soylannın tukenmesı tehlıkesıyle karşı karşıya olan hayvanlar, korunrrıalı ve koruma altında buyu tulmelıdıı Bukoruma ekonomık çıkarlara ters duşse de geı çekleşrnelıdır 'Iayvan'da bır fırma sulunun çok ender rastlanılan bır cınsmm en onemh buyume ortamlarının ortasından geçen hızlı tıansıt geçış kurmayı planlıyordu Plana buyuk tepkı geldı, ancak bu en ekonomık yoldu Fırmayla bulıkte çalışan çevrecıler buyume alanını taşıma kaıaıı aldı Su yakınlardakı ıslak havzalara yonlendırıldı ve uygun bıtkıler yenıden eküdı 2000 yüında 5 kuş yenı evlennde yumurtladı En buyuk umul, gençlenn süa çalışmasında ve enerjısınde yatar J G I'nın, okul oncesın den unıversıteye kadar gençler ıçın hazırladıgı Roots & Shouts programı 70 ulkede sunıyor 4 bınden fazla genç, derelerı temızhyor, buyuk çayırlıklaı ı ve sulak arazılen koruyor, çoplerı topluyor agaçlaı ehyor ve seslerıru duyurmaya çalışıyor Bızım çok buyuk gucumuz var Ne yazık kı, en buyuk çevresel felakete de bız, refah ıçınde yaşayanlar neden oluyoruz Çunku tuketenler bızız Çevıeye zararh uygulamalara sahıp fır maların urunlerını almak sorunda degılız Jane Goodall: Gooddll unlu bır havyan araştırmacısı ve davranış bılımcısıdıı şempanzeler VP dığer yokolmakta olan hayvanlarla ılgılı çalışmalan ıçın Internet sıtesı wwwjanegoodall org Kaynak Tıme ?. Eylul Çevıren Bilge Eser obnrsalı@cumhuriyet.com.tr CBT Internet adresı wwwcumhuriyet.com tr Cumhuriyet BİLİMTEKNtK • No:808 14 Eylul 2002 tmtıyaz aahıbı: Yedı Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Danışmaru: Orhan Bursalı • Sorumlu Mudur: Mehmet Sucu Gorsel Yönetmen: Tüles Hasdemir • Baskı: Sabah Yayıncılık A.Ş tdare Merkezi ve Yazışma adresi: Türk Ocağı Cad. No. 39/41 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. Tel (212) 512 0S 05 • Faks: 0212513 85 95. Reklam: Publi Media 808/3