Katalog

Haftanm bilim olayı Önceki haftanm en onemli "Bilim Olayı", şüphesiz, Bilim ve Teknolojı YüksekKurulu'nun (BTYK) aldığı, Avrupa Birliği 6.Çerçeve Programı'na tam katüımdı. Birçok üniversite hatta YÖKbıle tutucu (gerici mi deseydik?!) davranarak bu katüıma karşı çıkarken, Devlet Bahçeli'ye bağlı çalışan BTYK'nin ileri görüşlü ve cesur davranması ve net tutum alması sevindıricidir. Bu karar, bilim ve teknolojı güçlerimizin ülkemizde bilim ve teknoloji üretim ortammm/ikliminin yaratılması için bugüne dek verdıkleri uğraşlann en somut meyvesidır. *** 6. Çerçeve Programı, Avrupa 'nın bütün önceki programlanndan farklı bir karakter taşıyor. Avrupa Para Bırhği'nin sağlandığı bir ortamda, programın özellikle Japonya ve ABD'nin dünyadaki ekonomi, bilim ve teknolojideki üstünlüğüne karşı Avrupa Birliği'nin var olma mücadelesınm bır parçası olma ozelhğı taşıdığı vurgulanmaktadır. 6. Çerçeve Programı, bütün Avrupayı Avrupa Araştırma Alanı ilan ediyor. Yeni Bir Ufuk olarak tanıtılan programda, dünyadaki ekonomik gelişmelerde araştırmanm ekonomik ve sosyal ılerlemede; rekabetçi ve istihdam yaratıcı bir iş hayatı ile daha kaliteli bir yaşamm kilit rol oynadığı ve temel itici gücü oluşturduğu vurgulandı. Avrupanm bu iki devlet karşısmda gerı kalmasmı, araştırmanm taşıdığı önemin farkına varmamasma bağlayan belgede, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla 'smdan Avrupa 'nm ArGe'ye ayırdığı pay ortalama %1.8 ıken, ABD'ninki 2,7, Japonya'nmki ise 3.1 olduğuna, aynca kişi başma düşen araştırmacı, patent sayısı ve yüksek teknoloji ihracatının da düşük olduğuna dikkat çekıldi. Avrupa'h beyinlerin ABD'ye göçmesinın de Avrupa1 yı zayıflattığı dile getirildi. Bütün bu ve dığer somut veriler karşısmda Avrupa, ekonomisini yenılemekte zorluklar çektiğini görmekte ve örneğin işsiz sayısmm artmasını da buna bağlamaktadır. AB, bu durumu tersine çevirme umudunu 6. Çerçeve Programı'na bağladığını da açıkça ilan ediyor. *** 6. Çerçeve Programı 'nın hayata geçırilmesi içın 17.5 milyar Euro 'luk bir havuz oluşturuldu. İS asli üye ve 12 aday üye ile Türkiye ve Israil gibi ülkelerin belirli miktarlarda katkılarıyla bu havuz oluşuyor. Ülkeler belirli ışbirlıkleri ıçinde, belirlenen öncelikli araştırma alanlanna yönelik geliştirecekleri projelerin gerçekleştirilmesi için bu havuzdan para alacaklar. Öncelikli alanlar arasmda, Insan sağlığma, hastalıklara yönelik bıyoteknoîoji ve genetik bilim; Nanoteknolojiler, akıllı malzemeler ve yeni üretim süreçleri; Başta arayüzler olmak üzere bilgi toplumu teknolojileri üretimi, Havacıhk ve uzay; Gıda güvenhği ve sağlık riskleri, Sürdürülebilir kalkınma, Avrupa açık bilgi toplumunda yurttaşhk ve yönetim; enerji sistemleri vb bulunuyor. *** Türkiye için esas görev şimdi başlıyor. BTYK'nin kararı bilim ve teknoloji güçlerimizde bır üretim heyecanı yarattı. Uygun işbirlikleri kurulacak, projeler hazırlanacak. Bunlar kabul ettinlecek. Türkiye şımdi vargücüyle, Türkiye sanayisiyle, üniversitesi ve araştırma enstitüleriyle, ekonomiye ve bilim güçlerine önemli katkılar yapacak akıllı projelerini bir an önce hazırlamah ve bunlarm takipçiliğini yapacak mekanizmalarını bir an önce kurmalıdır. *** Gelecek cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla... Yeni malzemeler üzerinde çalışan enstltüde blr deney rid orantılı olarak artış gostermekte Nano x fırması ozel bıı kaplama maddesı uretıyor Bu rnaddeyle kaplandn mdlzemelcı (kumaş dahıl) suyla çalkalanaıak kolayca termzlenı yor Fumanııı yonetıcısı kımyacı Reimund Krechen, lotus bıtkısmden psınlpnmış Bu çıçeğın çok mce dokulu yap ıak yuzeyı nedemyle darrüacıklar yalruzca bırkaç nokiadd toplanır Çıçegın uzcıınde buıken kaıleı de bu damldcıklaı la bırlıkte atılır Nano x fırması doganın bu mekanızmasını carrı scıamık ya dd tekstıl uıunleıuıı ııaııu paıçdakldild kaplayarak taklıt cdıyoı llgırıç gelışmeler saypKindP fırma nrosunu uç kat art tırmış Bılım adamlaıı ılk başlaıda yatırırrıcılaıa nano teknolojısının ne olduğurıu anlatmakla guçluk çekmışler "Eğeı 1998 yılında kuruluşumuzu softvvare fırmdsı olarak tanıtsay dık henıcn fııidnse edılebılııdık' dıyoı Naııox kurucuların dan Rüdiger Nass. Fakdt bucjurı ditık çok şey degıştı resut ydtıtımnlar yaklaşık 15 nulyon Euıo ayudılaı nano teknolojı diaştıımaları ıçırı Nano teknolojıyle gelıştırılen urunler gorçektcn dc bırçok ydtırımcının ılgısını çekecek kadaı cazıp Mesela Al man Duıavıt fıınıası lavabo kuvct ve klozetleıın, müımetıenm mılyorıda bır kalınhğındakı bır kaplama maddesı saye tsırıdo ("VVondeıghss") koldyca temızlendığını soyluyor Büyük şirketlerin ilgisi Genpral Electrıc Nıppon Steel veya Pıorteı & Gamb le g±ıı urüu fıınidldi yeru teknolojı hdkkındd bılgı tnplayabıl mok ıçın laboıatuvaılaıda gezmdıkleı mde bııbımıdcn ıl gınç urunlprlekdişılaşıyorlaı Mesela alevler ıçınde kırılma yan nano pditıkul dolyulu bıı cdin oınegı yd da plektrıkle Nano teknolofl araftırmacısı Krechan: "Bu gellşmeler mllyarlık blr pazar yaratır" çdlışan ve koyulaşarak renk degıstıren bır pencere camı gı bı Bu uı uııun kısd bır sure sonra hdVddlanldrındd buıolaıda ve fuarlarda kullanacagından emm olan uıetıcı fırma doha şımdıden mılyarlann hesabmı yapıyor Aknanya'dd şu sıralar enstıtuderı gdışrmş bırçok nano teknolojı fırmasmın golcccğı henuz bclırsız drrıa en azından unıversıtelerde yenı sıçramalar yakalama şansları var Bu arada nano teknolojı lekabetıne BASF ve IBM gıbı dev kuruluşlar da katüdüar Otomobülerm manyetık alanlarmı dlgüayan bır sensor gehştıren ve trafıkte yenı bır devrım yaratacagıııa mandrı fızıkçı Uwe Hartmann buyuk kuıuluşldrd çok tazla şans tanımıyor "Çunku1 dıyor Hartmann "anahtar pa tentı yakalayabılmelerı o kadar kolay degıl" obıırsalı@cumhurıyet com tr CBT interrıet adresı www cumhurıyet com tr Cumhuriyet BİLİMTEKNÜC • No:788 27 Nısan 2002* lmtıyaz sahıbı: Yedı Mayıs Haber Ajansı Basm ve Yayıncılık A.Ş. adıııa tlhan Selçuk . Yayın Daruşmaru Orhan Bursalı • Sorumhı Mudur Fikret llkiz. Gorsel Yonetmen: Tüles Hasdemir • Baskı: Sabah Yayıncılık A.Ş. Idare Merkezi ve Yazışma adresi: Turk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. Tel: (212) 512 05 05 • Faks. 0212513 85 95. Reklanv Publi Media 788/3