Katalog

uımaca Hazırlayan: Hüsnü Kale Curuldayan mideler Soru: Acıküğmız zaman mideniz niçin guruldar? Yanıt: Lake Erie College Osteopatik Tıp Bölümü"nden fızyoloji profesörü Mark A.Andrews'm âçıklaması şöyle: Bu "guruldama"nın fızyolojik olarak nedeni küçuk bagırsak ve midenin kas faaliyeüerine baglıdır. Guruldama ile acıkma arasında yakın bir ilişki oldugu sandsa da mide ve bagırsak doluyken, içiııdekilerin bu sesleri bastırdığı düşünülür bu sesler her zaman çıkabilir. Genel olarak midebağırsak yolları, anüs ile ağız arasında uzanan, duvarları düz kash tabakalarmdan oluşan içı boş bir tüpdür, Bu kas hemen hemen her zaman faaldir. Bu duvarlar, yıyecek, gaz ve sıvıyı tup ıçinde ilerletmek için süaşıp büzüsür. Bu sıkıştirma işlemine peristalsis denir; yukarıdan aşagı doğru, her seferinde 45 santimlik halkalar haünde büzülür. Yiyecekler tüpün içinde yol alırken guruldama sesi çıkar. Temel elektriksel ritim (BER) denilen, düz kas hücrelerindeki elektriksel potansiyelin ritmik dalgalanmaları peristalsis dalgalanru oluşturur. BER, bagırsak duvarlanndaki enterik sinir sisteminin dogal sonucudur, Otonom sinir sistemi ve hormonal faktorler de bu ritmi etkiler. Mıde ve ince bagırsaklar iki saat boyunca boş kalırsa, enterik sinir sisteminde refleks olarak elektriksel faaliyet dalgalan üretilir. Bunun sonucunda açlık kasılmalan başlar. Açlık kasılmalan, midenin içindekıleri temizleyip dışan alarken, çevredekilerin duyulabüecegi sesler üretir. SOLDAN SAĞA 1. All köşede resmi görulerı, dunyamız atmosferındekı ısılar dahü birçok sıcakükları ölçen araç... Japon imparatoı aılesınırı soyundan geldıgıne inanılan, Şinto mancındakı Güneş tannsı. 2 . " Behramoğlu": Türk şaır... Asya Hun'larına Çin'lilerin verıdgı ad... Irı bır bezelye turu. 3. Mozambık'te buyukçe bır şehir... Bir tür deniz taşımacılıgı... (Hrieb.) Kısa okunması yereken bır heceyi vezne uydunnak için uzuıı okurna. 4. Ördegin bilimsel ddı. B. Necdtıyıl'ın en guzel şiir kitaplarından biıı... (Kıs.) Tantal... Tanrı'ya yonolen sayyı davranışı, tapınma, 5. (Esk.) Şölen, yemeklı eglence... Bır kışiyı, onun bütüıı ozelliklennı taklıt ederek canlandırma... !kı baglantı paıçasını birbirine ekle mokte kullaıuldrı ozej parça (Esk) Ayak, 6. Imkâıı... (Kıs) Alurnınyum. . Almanya'da Elbe'nin sol kolu olan nehir... (Kıs) Lityum. 2. Taşımacılık... Halk dılinde "havalc" deııılen hastalıgın bilimsel adı. 8. Sakagı da deııılen hayvan hastalıgı Oylumlu... Elektrık akını şiddetıni ayaıiamaya yarayan duzenek.. Sadakatı olmayan, zarar verici kımse. 9. Yemek Sertleştırmek, katılaştırmak. 10 Hski uç. Göstoriş. fiyaka... " King": Ilem Tao'rulann henı de Konfüçyus'çulann büyük deger veıdiğı beş Çm klasık felsefe anlayışından biri. 11. Kayak... Osmanlılar'da gümrüge gelen nıalın degerını saptamakla gorevli memur. 12. Bır ılımız... Izin, ruhsal, diploma 13. Buzultaş... ArapIslam Imparatorluğu'rm 661750 yıllan arasında yonelen honedaıı halkından olan (kişi). 14. Uç bolurnu yenış bır kılıç tiirü Mahkeme sonucurıu gösteren belge... Ortodokslarm dınî kişilerı tasvir ettıkleri resimlere verilen ad. İS. Terlemekten veya sıcaktan dolayı vuulta meydana gelen pembe kabaıcıklar... Fransadan ortaya çıkmış biı iskambıl oyunu. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Munıydlanıa tekııigi... Çember çevresinin daire çapına bolunmesıyle bulunan sayı. 2. Alkol cınslerınden bırı... Bir ilimiz Emme. sogurma. 3. Kutsal Hindu destanlaıı. . Roma'nm batısında sayfiyo yeri. 4. Sumatıada yaşayan bır yarasa fı'irü... Kuzey Kore'de lırnan ve sanayı merkezi. "Oguz " : Unlu karıkatürcümüz. 5. Bir durumdan başka duruma geçme, (esk.) sayruret... ŞenLiklerde kurulan süslü kemer Meşime, plasenta. 6. Dın ve devlet işlerini ayııt etme durumu... Güzel, hoş, 7. Baş örtusu... Hayvanların sevmedıkleri veya ıstemeyerekyedıklerı yıyecek. 8. (Kıs.) Tıtanyum... Gösteriş, çalım... Kısaltma, özetleme 9. Ortası delikyuvarlakparça... Doymazlık, açgozlulük... Su 10. Cismin uç boyuturıdan bırı... (Kıs.) Amerikyum. . (elek.) Üç evrelı. 11. Yunanistan'ın oto plaka ırnı... (Muz) Durak... (Tıp.) Derinin kanlanmasıyla ilyüı. 12. Artı uç... Maddenın temel parçacıklardan oluşan bileşenı... Sair, digeri. 13. Müren balıgı. Yürüme, gezme, yolculuk... Her ıkı Kore'nin para birırni.14. Minkale... Dıştn bir tabakası.lS. Uzaklık işareti... Altın kökıi de denilen bir bitkı. 16. Akıllı. zekı, olgun II. Eskidon Urdun'e aıt olan, sonradan F'ilistin'e verilen. Batı Şeria'dakl şehır. 18. "Vunın KahpeyeKanun Nanıına" cpbı filmleriyle unlu. Onıer Lutfi adlı yonetmen Dolaylı olarak aıüatrna. 19. Yumru durumundaki kökleıinın dovulerek şekerlı su veya süt ile kaynalıl mdsı ıle yapılan sıcak içecek (Kıs) Silisyum 20. Pamıık. keten veya ipekten seyrek dokunmuş delıklı bir kumaş türü. Karşımadde nedir? Soru: Karşımadde nedir? Yanıt: ABD'de Lavvrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı'ndan R. Michael Barnett ve Stanfoıd Lıne.ıı Akseluuıtoı Meıkezı'nden Helen R.Quinn'ın birlikte yazdıklaıı "Tuhaf Kuarklarırı Cazibesi"nde karşımadde şöyle anlatüıyor: 1930'lu yıllarda Paul Dirac. manyetık ve elektrık alanlarmdakı elektronlann hareketi için bır kuantum kuramı geliştirdi. Bu, Eınstein'ın bu baglamdaki özel görelilik kuramına dahü edilen ilk kuramdı Bu kuıam çok şaşırticı bir örıgoruye neden oldu Elekllonları ta n ı m 1 a y a tı denklemler ayru zamanda başka bir lur parçacıgın da vai'lıgıru tanımlıyordu. Bu degışık türdeki parçacık, elektron ile ayru kutleye sahip olmakla birlikte, negatif elektrık yükü yerine pozitif elektrik yukü taşıyordu. Pozitron adı verilen bu parçacık, elektronun karşıparçacıgı idi ve antimaddenin ilk örnegini oluşturuyordu Karşımaddenın deneylerle de keşfedilmesi, Dirac'ın kuramındakı karşımadde öngorusünü kısa zamanda kanıtladı 1931 yüında Carl D.Anderson tarafından çekılen iyonlaşnıa odası fotografinda bir parçacıgın kurşun bır tabaga aşagıdan girdiğini ve içinden geçtiğini gosteriyordu. Manyetık alanırı yarattıgı yolun egiııı yonu,^ parçacıgın pozitif yuklu oldugunu göslerrnekle birlikte, elektron ıle ayııı kutlede ve aynı ozelliklerde olduğıınıı da işaret edıyordu Dirac'm oııgorusu yalnızca elekt ronları deCpl maddcyi oluşturan temel unsurlan da ılgılendirıyordu Parçacık türlerinin tumunun uygun bu karşımaddesi olrnası gerekır Herhangi bir karşı parçacıgın kutlesi paıçacıgınki ile aynı olmalıdır Dıı^er ozellikleri de aşa^ı yukarı birbirine benzemekle birlikle yukleri rıiıı işaretleri birbirinin tersıdır Ornegin protonun elektrık yükü pozitif iken karşıprotonun elektrik yuku negatiftü. Parçacıklar ile karşıparçacıklar arasırıda yapısal bir fark yoktur; hepsi aynı parçacık teorılerınden yararlanır. Ancak bu ikisi arasmdaki en dramatik fark, bunlan içererı nesnelerin sayıları ile ilgilidir. Dünya maddeden yapılmıştır, ancak laboratuvarda ürettigimiz karşı madde hemen yok olur, çünku madde paıçacıkları ıle karşılaştıkları zaman hemen imha edilirler. Parçacık fıziği ve evrenin evrımı ıle ilgili modern kuramlar, evrenin ilk dönemlerinde madde ve karşımadderun eşit oranlarda yaygm oldugunu^ ileri sürüyor. Şimdi bılim adamlan karşı maddenın bugün niçin yaygın olmadıgını araştınyor. 788/15 1 3 K • t 3 F N N «n N Ld"W" °W H »1 K'^I p u ı "«jHfTjBfTJSTT "HUAİ4A|M A J N e KJ| 10 11 11 13 14 11 • T | o| N H K >| I k l o T " 1 ' ' md L ° Mj*. " |K | Ü ^ ^ ^ ^ ^ ^ l «ı ~i< o \f o NTTiBEîliA 1 51 i Bır konuda karar vermek için UÇ gün süre isteyen Leyla'ya ÜÇ gunun sonunda kararın nedir diye sorunca, "SABAH OLA, HAYIR OLA'" deyıveıdi, Bu da bana yeni bir sözmetik olu^turmam ıçm ılham verdi. Soru: Asagıdakı toplama işleminde, her harf bir lakamı sımgeliyor Işlemdeki sozcuklerı sımgeleyen sayılann her biri 3 sayısınuı çarpanıdır. Leyla'yı simgeleyen sayı kaçtır9 BUL Kararsız Leyla SABAH f OLA + HAYIR + OIA • LEYLA Düzenleyen: Necah Büyükdura 786.sayıdaki "ÇaıpıArtı" sözmetik isimli bilmecenin yanıtı: "OTUZ" sayısı 2604'ü simgeler. Bılmeceyi doğru çözenler:flhanDeniz AllayIstanbul, Aydın BingölAnkata, Uygar Polatlstanbul. Orhan Zekı DermrayAnkara, Mazlum GüvenirEskışehır, Muslafa ErkIstanbul, Kübra Kas Ankara, Avnı AkyüzZonguldak, Yücel Gün Denizli, Sevıl Avşaroglu Ankara, Ahmet Avşaroglu Ankara