Katalog

Bay Huntington'un bilimsel komplo senaryoları Doğan Kuban S amuel P Huntington'un uygarlıklar çatışması'ııa ilişkın görüşleri Istdiıbul'daki Dışişlerı Bakanları Konferansı nedenıylo, bir süre tar tışüıı gibi oldu Yazanlann çoğunun Bay Huntington'un kıtabım okumadıkla rı açık. (The Clash of Cıvilizations and the Remaking of VVorld Ordeı, New York, 1997) adlı kıtap adından da anlaşıldığı gibı, sadece Uygarlıklar Çatışması gibı soyut ve aka demık gorunen bu konuyıı değil, Huntıngton'un öngördüğu ve kuşkusuz Amcrika'da pek çok kımse tarafmdan paylaşılan bır gelecek dünya nizammm tıasıl olueagını anlatıyor. Bu Harvard profesörü 'Star Wars' gibi kanlı ve korkunç uygarlıklar arası global savaş senaryoları da üreterek gelişmemış beyinlere dehşet saçıyoı. Nitekim kitabın arka kapağırıda Wang Gunwu adında Amerıkalı bir Çinlı şoyle yazmış: "Uygarlıklar Çatış ması'nrn insanı şaşırtan yönü sadece gelecek konusunda soyledıkleri değil. Fakat onun biçirıüenmesine de yardımcı oluyor". Şimdı bu zamane haçlısınm Türkiye'rurı geleceği için biçtiği yenı rolu Medya allameleri bundarı pek söz etmediler kendi ağzmdan okııyahm: Uygarlıklar Çatışması' tezinin mimarı Huntington: "Türkiye yapısına aykırı loikliği bırakmalı, Atatürk mirasını reddetmeli ve İslamın yöneticisi çekirdek devlet olmalı" ye için bu senaryoyu tasaılayan adam bır Harvard profesoru ve Carter dönemınde Ulusal Cüvenlik Konseyı'run Guvenlik Planlaması Dırektoru idi, Carter 197881 arasmda başkandı Bizim Ozal'lı donemımiz de o sırada başladı Huntington'un sozunu ettiği uygarlık Ortaçag lslam uygaılıgıdır. Başka bır deyışle Arapların ve Iranlıların Turkler ve Mogol lar tarafmdan yıküdığını düşünduklen uygaılığı kastediyor Ne diyor, bu tarihi doğru dürust ıncelemerniş adam 9 Türkiye bır dın devleti olacak Bir çekırdek devlet olarak lslam dunyasını yonlendirecek ve Batı'ya karşı lslam şampıyonu ve avukatı olacak Ve Huntington'un nukleer çatışma senaryoları içinde, anlatümasıacıklı koşullarda yok olacak. Bu insanın kanım donduran saçmaları bilimsel ve stratejik planlama projectıon'ları olarak yazan boyle polıtika bilimi uzmanlan var. Bunlar Batı uygarlıgı temsücılerı ama, uygarlık temsilcileri değil. Huntington lslam'ın gıderok milıtan oluşu ve Batı'nm Is larn tehdidkıden korkmaya başladığını da özellikle vuıguluyor. Batı ıçin ortaçağdan bu yana değişmeyen bir tek lslam var. Genel özellıkleri de ortaçağdan kalma. Gerçi biz de lslam'ı ortaçağda kalmakla ara sıra suçluyoruz ama. lslam dunyası kulturunun çok boyutlu, fdiklı ortamlarda farklı potansiyeller gosteren eu buyuk kanıttır. Iran'da, Suudi Arabıstanda, Sudan'da, Lıbya'da ya da Yemende Batüı'ran hoşuna gitmeyen her şey lslam tabelası altında fişlenir ve dosyalanır Huntington'un kışısel arşivi de öyle bir şey olmalı. Huntington Iran'ın 1979 devıuninden sonra tslam'la Batı arasuıda, farklı uygarlıklardan kaynakla nan savaşımsı bır durum olduğımu anlatır. Fakat bu çaüşmanın tuhaf laonoloıık yapısı nm üzerinde durmaz. Avrupa uygarlıgı çağdas, lslam uygarlıgı ise 1000 yü oncesinden kalmadır Orneğuı Iran'm bugünkü lslamı uygarlıgı Şii imamlann dünya goruşu, Islami cihat ve bunu yapabılmek için Batı'ya satüacak petrolden elde edilen gelırle Batı pa tentli silah ureüminden oluşan, Huntington'un tezme uygun bir amalgarndıı dıınya gıdeıek tıcn katarları gıbı kendı uygarlıklarına taküan ulke vagonlarm oluşuyor Tek ışleı i de biıbuleriyle çatışmak. Huntington'un uydurdugu mizansenin gerçekleşme olasılığı yok, Bir uygarlık çatısması olmayacak. Çunku savaşları bir ugyarlık çatışması olarak yorumlamak dogru degü. Cortes'ın Montezuma'ya. emperyalıstlerin 18.19. yuzyıl dünyasına, Amerika'nın Irak ya da Taleban'a yaptığı türden bir dayak atma ve yeme kavgası uygarlık çatışması degıl Pakrstan ve Suudi uçakları Avrupa, Rusya ya da Amenka'yı bombalamayacaklar Musluman dunyası insanları beyazlar giyip intıhar etmeyecek. Ve ne kadar yoğunlaşırsa yogunlaşsın terör olarak nıtelenecek birkaç olaydan sonra Israü'in Fılistin'de uygııladıgı cinsten bir antiterör etkınlıgı dehsete düşmüş çıplak topluluklar üzerine boşanacak ve onları kuşkusuz uygarlıkla ilgisi olmayan bir sömürgeciliğin pençesine duşürecek (Jıştirrnez Kuşkıısuz köriikörüne şiddet fik rine karşı çıkmak, dunyarıın bugunku koşullar mda hemen çözülebılecek bır sorun ne yazık ki degildir. Ama Harvard Üniversıtesı'nde stratejik etudler uzmanı bır profeso rün modası geçmış bır uygarlık taramı üze rine kurulmuş dehşet senaryoları tasarlaması, dünyadaki fızıksel şiddetten daha tehlıkelı bır kultur zayıflıgının ışaretıdıı, Uzun vadede en korkııtucu olan da budur. Adam öldürme bır "imperative" olarak kabul edılince, bütün bir toplumu olduımemek için bir neden de kalmaz Fakat bunun uygarlıkla ilişkisinden sözetmek, hangi bilgı düzeymde olursa olsun, insanların hayvan kaldık larmı itiraf etmek dernektır Tek islam bakışı Laikliği bırakın "Tuıhyc kırilıi. nü fusıı, orta boy ekonnmık gelışmesı, ulusal tutarhhğı, askerı geleneğı ve yeteneği ile lslam dünyasmda bir 'çehrdek devlet' olabilir. Atatürk Türkiye 'yı kesm laik bır toplum ytıpaıak Osmanh Imparatorhığu'nun rolünü izle mesmı engelledi (!) Türkiye OlC'nin (Islam Organizasyonu Konferansı) esas üyesı hile olamıyor. Türkiye laik kaldıkça bu rolu oynayamaz Oysa kıiçük düşüriicü ve hayal kıncı bır durumda Batı 'ya üyc hk ıçm dileneceğine İslamın sözcüsü ve Batı'nın başkarşıtı olduğunu düşünelim. Köktendmcılık Türkiye de çok gelişme gösterdı. Ozal dönerninde Türkiye Arap Dunyası ile bütün leşmek ıçm büyuk gayret sarfettı. Dıl ve etnık akrabalığa dayanarak Ortaasyada mütevazı bır rol üstlendı. Bosnah Müslümanlara büyük destek sağladı. Müslüman ülkeleı arasmda Ralkanlar, Ortadoğu, Ortaasya Kıızey Atrıka ile gcnış tarıhi bağlan olan lek ülke. Türkiye üüney Afrıka iıın Afhko 'yı ynnlendırmesı gibi, bir rol oynayabılır. Mbela başkankğmda Güney Alnka öncc kendisinı kurtanrsa kuşkusuz daha iyı ohır Güney Alnka 'Apartheid'ı bıraktığı gibi Türkiye de, yapısına ayhrı laikliği bırakarak, kendı uygarhğmda bırparya olacağma, o uygarhğın lıden olabilir. Türkiye Batı demokrasısmı ve laikliğini iyi ve kötü yönlenyle oğrenmiş olarak lslamı yönetebiliı: Fakat bunu yapmak ıçm Rusya 'nm Lenin i atmasmdan dalıa köklü olarak, Atatürk mırasııu reddetmchdır Türbye'yı bır çeürdek devlet yapmak ıçm Atatürk gıbı polıtık ve ayrıca dinı kişilığı güçlii bır lideri olmah"uyduruğu çatışma modelinı beslemek ıçin Türki Statejik etüdler uzmanı bir profesörün dehşet senaryoları tasarlaması, dünyadaki fiziksel şiddetten daha tehlikeli bir kültür zayıflığıdır. Mezhep kavgası Uygarhğın bombası Çiıı ve Uzakdoğu ve Hint de kerıdilerine özgu ortaçaglarda yaşarken Bay Huntmgton'un kombinezonlannagöre ozel rolleı oynarlar. Huntington senaryolannda uygarlıklar çaüsırsa atom bombası uygar bir Batı uygarhğı aracı olarak devreye girecek Çın gibi bazı Batüı olmayan uygarlıklar da bom baya sahip oldukları ıçin, bu senaryolara Batı uygarhgınm tanrısına adanmış kurbanlar için hazırlanan ozel salhane salmelerı olarak bakılabılıt. Bu yeni Haçlı vızyonurıa gore Bay Huntington'un tezırun arkasmda böyle bir hegemonya olasüığı düe getiriliyor. Oysa lslam tanrısı, cennet ve nehennernleriyle Yahudi ve Hnistiyanm üvey kardeşi. Bay Huntirıgton da bir uygaılık savunucusu olmaktan çok bır mezhep kavgacısı gibi görünüyor. Bu yeni uygarlık (!) rahiplerinin kışkırttıkları lslam dunyası da Usame bin Ladin türü mücahitler yetışüriyor. Bu tür adamlar bır noktada buluşuyorlar. Huntmgton da Usame Bin Ladin de çatışmarun zorunluğuna maruyorlaı. Aralarındaki fark bırının dayak atan, dığerının dayak yiyun gruptan olması l'akat Huntmgton ya da başkasmın insanlığın geleceğini çaresiz bir çatışma olarak gostermeleri bir uygarlık gostergesı değü. Bütün büimsel ve teknolojik gelişmeye karşm uygar olamamış bir dü şuncenırı gostergesı Insanlar dünya duzenıni bır güç dengesi olarak gordukçe kabadayı ve en iri yarı olan uygar sayılmakta devam edecek Huntington'un, kitabm yayının dan çok daha once yayımlanmış ve tarüşümış düşünceleri, kıtap olunca Amerikada Bestseller olmuştu Bu tartışmalarda en koı davranış, Batı lı kamuoyımun tek bir tslam görme eğılımı gibi, Batüı olmayanların da tek bır Batı goıme eğilimleridir, Akif'in "Medenıyet dediğın tek dişı kalmış canavar" dedığı Batı toplu tüfeklı empeıyalıst saldırgan Batı'ydı Fakat Islamın elinde güç olduğu zaman o da Poıtier'ye ya da Viyana'ya uzanıyordu Onun için Bay Huntington'u bir Batı uygarlıgı temsılcısı olarak gor memelidı r Amerikan kultuıu dipsiz bir kııyudur Walt Dısney'ı, Harry Potter'i, Norman Mailer'ı ve Hemırıg vvay'i, Huntington ve Ivıkuyama'yı, en buyuk gangsterlerle en buyuk bilun adamlarını, ortaçağ kultlerinı ve Moımonları ve zencı Musluman liderleri, Samuel R Huntington komunrt entelek tuellerle Hintli guruları barındırıı. Hıntlı, Çınli, Japon teknisyenlerini davet eder. Fakat bu Ikinci Dünya Savaşı'nda butun Amerıkah Japonları enterne etmesıne engel olmamıştır Amerıka bır yandan Israü'i ayakta rutar, ote yandan Israü'e karşı cıhat çağrısı yapan inançlan da organize edeı Fakirin şiddeti Her çağda ve her ortamda polıtık gıiç'ün göstergesi yayılıcı olmaktır, Avrupa'da başka türlü davranmaz Turkiye'yi soyan ya da dın devleti kurmak için rejımı yıkmak ısteyenler Lslam ülkelerınde değü Avrupa ve Amerikada yaşıyorlar Batının buyuk devlet starüsünü korumak ıçin 'subterfuge' ve politik rnanipulasyon aracı olarak bu adamlan kııUanmaları uygarlık değü, fakat güç gosterısi ve gostergesidir. Ideolojik küıf olarak Batı uygarlıgı denen karmaşık yapılaşma Huntington türü Batüı mücahitlerı de yetiştirir Batı'nm gerçek uygarlık için tehlıkesı, şiddete inanmasıdır Fakirin şiddeti teıörle sonuçlanır, fakat sonunda ken dını yakan bır eylemdir. Güçlünün şiddeti egemenlik kavgasında sorüaruı. Atomlu bir egemenlık kavgasınm sonuçlarmı da en iyı Baülüar değerlendiriyorlar. Ama bu kıtap bir ortulu zorbalık belgesinden başka bir şey değıldir. Bu şiddet hastalığmm temelınde, değişik uygarlıklar olduğu, ve Batı'nm da en yuksek uygarlığın tek temsücısi olduğu şeklindeki şoven dünya goruşu var. Kuşkusuz zorbalık herhangi bir uygarlık ıçm spesifik değüdir Fakat Batı'nm yakm tarihinin gösterdiği gibi, en büyıik şiddet gosterısi en guçlülerin marifetidır, Şıddetm Taleban elinde, ya da Batüı uy gar bır ordunun elınde olması niteliğini de 781/12