Katalog

Yel değirmenlerinden müzik değirmenine Ülkelerin ilerlemek için farklı düşünebilen, farklı ürünler ortaya koyabilen Ne rur bır muzığın, ne şekılde çahnacagı elbette farklı bır çalışma gerektıru Yaratüan ortarnın dogası geregı, doğtasanmcılara, mühendislere, kaşiflere ihtiyacı vardır. rudan elektronık bır muzık hıç hoş olmaz Bence kuçuk tım Tarihsel zenginlikleri hayal gücü ile birleştirmek, tasarımın modern dünyadapanılerden, sılıfonlardan, flutlerden oluşan mekanık bır orkestra ınşa edılmesı masraflı oknakla bırlıkte, çevreyle daha önemi üzerine bir açılım. uyumlu olacaktır Arif Özver Ergin (*) nsanlarıkı ana sebepten dolayı tasanmcı olurlar Bınncısı tasanm yenıhkçı ve yaratıcı bır ıştır, ışte t. bu bır çok akülı ınsanı cezbeder thncı sebep ıse tasanmın sağladığı olanaklardır Toplum gehşmekıçın yaraücı ve farklı duşunebüen ınsanlara ıhüyaç duyar Onlara ıhüyaç duyar, çunku değışım modern dunyada kaçınılmazdır Tasanmcı, kâşrf ve guışımcı ışadamı, değışımın maddı araçlandır"(l) Sayın Suat Çakmak'ın Cumhurıyet Bılım Teknık'ın 631'ıncı sayısındakı "Batı Anadolu yel değırmenlerı" yazısını beğenı ıle olcudum Benım de uzerıne kafa yorduğum bır olgu konuyla çok ılgılı olduğu ıçın, zaman geçırmeden yazıyorum Sayın hocamın kendısıru tasanmcı olarak da tanımlaması, yukarda alıntüadığım gerçekten oturu çok onemkdır Turkıye yetışmış ınsan gucu, bu potansıyelın bıhmsel ve tek nolojık bılgıye ulaşabümesı, bu bügıye katkıda bulunması bakınıından, modern dunyanın gensınde değüdır Aynca Anadolu kulturel ve tarihsel mırası çok genış bır coğrafyadır Bu sebeplerden, değışımın maddı araçlan olarak ıfade edılen tasanmcı, kâşıf ve gırışımcı ışadamlarımn bu topraklarda yetışmesı hıç şaşırtıcı değüdır Onumuzdekı yıllarda bu ınsanlar Turkıye'nın modem dunyada var olabümesının brr yolu olacaktır olacaktır "I Yel değirmenleri Sayın Çakmak yazısının bır yerınde şoyle dıyor Bu resımlerle bugun dynı konstruksyon yapılabıhr Bence bu ıfade bır ıhtımalden ve olabılırlıkten çok bır ıstek ve beklentı ıçe nyor Anladığım kadarıyla Sayın Çakmak yel değırmerüerını dışardan ızlemeyı değü, aynı zamanda ıçıne grrıp o mekanızmalann kusursuz çalışmasını gormeyı, ahşap dışlılerden çıkan mekanık ezgılerı dınlemeyı de ıstıyor Aynı ıstegı ça lışmaya gıttığım Bodrum'da yel degırmenlerını gordugumde ben de hıssetmışüm Bu ıstek yıllar boyunca ıçımde olgunlaştı, farklı boyutlara ulaştı Benım duşuncem yel degırmen lerını tamır etmek esla şeklme donuşturmek degü Elbette bu bıle tek başına saygıya deger, tarihsel mırasın korunmasına yonelık bır çaba Suat Bey'ın bahsettıgı gıbı, bu yel degırmenlerı o donemın mevcut teknolojısıne çevre koşullan na, ve onları ınşa eden ınsanların ıhtıyaçlarına gore şekıllen t Mekanık orkestranın kuçuk bır elektronık beynı olabılır ve daha onreden programlanmış klasık eserlerı çalabılır Elbette elektronık beynın en az bır ay boyunca farldı eserlerı çalabılecek bır ha&zasının olması gerekrr Teknolojık olarak bahsedüen duzeneklerın yapılması hıç zor degüdır, ancak bır ekıp çalışması bunyesınde gerçekleştırümesı gerekmektedır Zıra yaratım surecmde ekıp çalışmdsınırı onemı modern dunyanın tartışmasız kabul ettıgı dığer bır olgudur Bazı kaygılar yel değırmenı O Modern keşfe bir örnek Bılım Teknık dergısınde aynı sayısında dıkkat çekıcı bır yazı dd "12000 yüına kaç gün kaldı?" ıdı. Yazının konusu, dunyanın en suratlı bılgısayanndan bırını keşfeden ve bu sıralar sonsuzluğun saatını yapmaya uğraşan Danny Hillis adlı bır dâhıydı 12000 yüında uç kez çalacak bır saatı yapmaya çalışmak ük başta komık ya da gereksız gorulebılır Orneğın boyle bır saatın ulke ekonomısıne katkısı nedır? Aslmda bu konuyu burada tartışıyor olmak bıle Hıllıs'ın ne kadar cıddı bır ışın ıçınde oldugunun gostergesıdrr Kım bılır, yaptığı saat belkı de onumuzdekı yılların en gozde turızm merkezı olacaktır Saat maddı olarak hıç bır ışe yaramasa bıle Hıllıs'ın çabası ufkunu gehştırecek, yera buluşlara ve keşıflere ılham olacak yaşadığı tecrubeler îeknolojık bılgıye donuşecektır Saat belkı gerçekleşen hayallerın bır Hurrıyet Heykeh olacak yenı kâşıflerın yolunu açacaktır Benzer tutkuları olan ınsanlar Turkıye de vardır Bu ınsanların sıkça dıle getırdıklerı bır olgu yetkılılerın kendılerırıe destek ve teşvık olmadıklarıdır Oysa son yıllarda ortaya çıkan gerçekler adı geçen turde duşuncelenn daha farklı bır şekılde yaşam bulabüeceğını gostermektedır Gunumuzde buyuk çapta bır çok sanatsal ve sportıf etkınlıgın sponsoru ozel şırketler olmaya başlamıştır Ozel sektorun dınamık yapısı hem etkınlıklerın nıtelığını arttırmakta hem de çıft taraflı tanıtım talebı etkınlıklenn daha genış kıtlelere ulaşmdsını saglamaktadır Kamu ozelleştırmeler yapmakta, eğıtım, sağlık, sosyal guvenlık gıbı aslı gorevlerıne donmeye çalışmak tadır Cıddı anlamdakı teknolojık teşvıkler ve programlar TUBİTAK, TTGV TIBED gıbı ozerk kuruluşlar tarafından yonlendırümektedır Bu sebeplerden dolayı bağımsız tasarımcıların ve kâşıflerın duşuncelerını hayata geçırmelerının akla en yakın yolu, ozel sektorden sponsorlar bulmalandır jeneratör Turkıye, yülardan ben doğal ve tarıhı zengınlıklennın nasü yagmalandıgına, restorasyon adı altında nasıl mahvedıldıgıne şahıt oluyor Bu yuzden duyarlı ınsanlann bahsedüen konularda kaygıya duşmelerı son derece dogaldır Bu tur kaygüan ben de taşıyorum, ancak ışın en başından, olmaz boyle bır şey dıyerek kesıp atmak da çozum degüdır Turkıye yetıştırdıgı ınsan potansıyelme guven duymak, onun onunu açmak zorundadır Bahsertıgım hayalın bır hılkat garıbesıne degıl bır sanat eserıne donuşmesının yolu, ben yapüm oldu zıhmyetı üe degıl, Suat Çakmak gıbı konuya duyarlı tasanmcüarla, muzısyenler, mımarlar, mu hendısler, arkeologlarla bırlıkte çalışmaktan, konuyla ümekanık orkestra güı sıvü toplum orgutlennın ve meslek kuruluşlannm fıkır ve eleştırüerrnı düdcate almaktan geçer Gereken maddı destegı devletten beklemek de yersız olur Zıra devlet Turtaye'de aslı gorevlerıne yogunlaşmak durumundadır Ozel sektor dınamüc yapısından dolayı boyle bır etkınlıge destek verebılır Ornegın ozel radyolar yükseltıa ve televızyonlar akla dk gelen ornekler arasındadır Ozellıkle tunstüc beldelerdekı bır çok beledıye, cıdd1 bır onerı üe gıdüırse boyle bır çalışmaya kucak açacakdektronık beyın akümülatur tır Sonuç yerine mış Bugun ınsanoğlunun ıhtıyaçlan enerjının bır ampulde ışıga, bır otomobüde harekete donuşmesı kadar basıt degüdır Enerjı orneğın muzığe de donuşebüır ve aslrnda bu da bır ıhtıyaçtır Bır kaç yel değırmenı bır kasabayı besleyebılecek elektrığı uretemeyebüır, ancak muzığı uretebüır Muzığın bır enerjı donuşumu olarak ele alınışı yenı değüdır Felsefede ük olarak antık füozof Pythagorean konuyu ele almış ve muzığın matematıksel yonu uzerıne kafa yormuştur(2) Muzüc sadece ruzgâr üe değü, guneş enerjısı, doğal gaz gıbı başka bır çok doğal enerjı kaynağı üe de değerlendırüebüır Enerjırun muzığe donuştuğu bu rur mekânlar, orneğın parklarda, bahçelerde ve sokaklarda yaşamınuzı zengınleştırebüır Ancak bu yazıda değınüen, olgunun yel değirmenleri üe ügüı olabüecek senaryosudur Ulkelerın üerlemek ıçın farklı duşunebüen, farklı urunler ortaya koyabüen tasanmcüara, mühendislere, kâşıflere üıtıyacı vardır Yaratım surecınde tasanmcının onemı buyuktur ancak yeterlı de degıldır Herkesın yaşamını ılgılendıren cıddı projeler ekıp çalışması bunyesınde ortaya çıkar Bu yazının amacı her şeyden once bahsedüen olguyu tartışmaya açmaktır Konunun yaşama geçınlıp geçınlemeyeceğı ancak bu tarüşmalardan sonra ortaya çıkacaktır Bu çerçevede her turlu onerıyı, eleşunyı merakla beklıyorum (*) Makıne Muhendısı, ODTU Endustnyel Tasanm Master Oğrencısı e maıl arıfergın@hotmaü com Referanslar Müzik değirmeni Yel değirmenleri üe ügüı benım kurguladığım senaryo, bu değirmenleri sadece eskı hallerıne getırmek değü, aynı zamanda yenı teknolojık olanakları da kullanarak yore ahalısının gunumuz koşullanndala ıhtıyaçlarına yenı bır açılım getıren farklı bır kurgu gehştrrmek Bahsedüen Batı Anadolu yel değırmerüennm buyuk bır kısmı turızmın yoğun olduğu bolgelerdedrr Yel değır menlennın bır kısmı restore edüerek ruzgâr enerjısını elektrık enerjısme kolayca donuşturebüır Bu enerjı değirmenleri hemen yanında yer alabüecek bır muzık kutusuna can verebüır Muzrk gunun sadece belırlı zamanlarında çalınır, orneğın guneş batışında Zaten ruzgâr alması ıçın yukseklerde yapüan değırmerüenn o saatlerde muhtemelen çok guzel manzaralan olur Turrzmın yaygın olduğu bır beldede, ruz gârın ve muzığın, teknolojının ve doğanın, geçmışın ve geleceğın ıç ıçe geçtığı bır ortam kuşkusuz gorulmeye değer 1 Dan Johnston, Desıqn Prolpctıon Desgm Concü 1989, Londrd 2 http //www ks rus unı stuttgart de/people/schulz/finusıc/recur sıon html 634/4