Katalog

Denizler neden mavidir? Soru Denizler nıçm mavıdu 5 Yanü Okyanuslar gokyuzunden yan sıyan ışmlarddn dolayı mavı gorunur Gokyu/urıun mdvı gonınmesının nedenı Guncş'terı yansıyan ışınların atmosferden geçerken dagılmasıdır Işıgın dagılma mıktarı ışıgın dalga boyurıa baglıdır ve en iazla dagılan ışık mavıdıı Dolayısıyla bızler gokyuzunu mavı goruruz Guneş batımında gokyuzunun kırmızı gorunmesıran nedenı de budur Guneş batarken ışık bı ze ulaşıncaya kadar daha genış bır at mosfer tabakasından geçmek zorunda dır Bu durumda mavı tumuyle dagüıp gıder gerıye yalnızca kırmızı ışık kalır çalışan sınıı bınmcıler, bellegın oluşumu na ılışkın ne yazık kı çok az bılgı edınebıldıler Pasadena'da Calıfornıa Instıtutp of Technology'den bıyolog Erin Schuman "Bellpkip kayıtlı bılgüerm nasü geıı çagı nldıguıa ılışkırı çok az şpy bılmemıze kar şın, bellegın rıasıl oluştuguna ılışkın daha fazla bılgı sdhıbıyız' dıye konuşuyor Beym uzun ve ınce smır hucrelerınden oluşur Bu hucrelerın bazıları yakldşık bır metre uzunlugundadır Bu hucreler baglantı noktalarında smaps adı verüen aralıklar bulunur Norotransmıter adı verı len kımyasal sınyaller, bır sınırden dıgerıne taşırurken bu mıkroskopık sınapsların uzerınden atiar Bellegın oluşumuna ılışkın bır teorıye gore bır anı şekıllenırken bazı sınapslar guçlenır Schuman bu evreyı şoyle açıklıyor Sınapsların guçlen mesı noronlar arasmdala alışverışı hızlan dırır Ikı noron aynı anda elektrıksel olarak aktıf hale gelmce sınapslar guçlenır" Dıger bır teorıye gore de noronlar bır elektrık kablosu olarak ele alınıyor Noronların ozellıklerı bazı durumlarda degışebılır Bu baglamda bellek oluşur ken kablonun ıletkenlıgı degışır Dolayı sıyla elektrıgı daha ıyı ıletır Bu ıkı teorı de bılım adamlarınca kabul goruyor Schu man teorılprın bırbırını yalanlamadıgını, ıkısının dp aynı anda meydana gelebıle cegıne dıkkat çekıyor Los Angeles'te Calıfornıa Unıversıtesı'nde yurutulen bır araştırmaya gore her noron tek tek spesıfık bu bellegı oluşturma gorevrnı yuklenmış olabılır Bu no ronlar beynın hıpokamp denılen bolge sınde bulunur Hıpokampı alınmış bır kışı operasyondan oncekı olayları hatırlar ancak yenı olaylaıı hatırlayamaz Bu da hıpokampın bellegın oluşumunda onernlı bır rol oynadıgını gosterır Ne var kı hıpo kdmp verıleıın uzun sure saklanmasma yardımcı olmaz Araştırmacüaı hıpokampın bır bır leştırme merkezı oldugu konusunda fikır bırlıgı ıçındelpr I lıpokamp bu goruşe go re bellektpkı kuçuk parçaları brr araya getırerek bıı butun oluşturur Bellektekı kuçuk parçalar beynın en dış tdbakası olan kortekste ışlem gorur Beyın bır yuzu anımsadıgı zaman parça parça bılgüer korteksten alınarak hıpokampusa getrrılır Bılgıler hıpokampusta butun halıne donu şur Bu ışlem kortekstekı yuzun spesıfık goruntulerının depolandıgı bolgeler ara sındakı nordl baglantıyı kuvvetlendırır Klasik bır soru Bu hafta klasik bır lam kundıı soiu.su var Sorulardakı bır lasım yer ısımlerı hayalı olup gerçpk yerlerle hıçbıı j 3 ılgısı yoktur Aynca cografı i 3 f 3 < ^ Û Q yerleşımler gerçege uygun r olmayabılır Ekmekcı Mah F S 13 mut, fırında pışerı ekrnpklerı '? 53 sabahlan bakkallara dagıtıı O hafta da Kadıkoy'dekı beş SALI bakkala ekmek dagıttı JMahmut pazartesı gunu ya Yıldız Bakkala ya dd Patı CUHA ka yoluna gıttı Salı gunu ya HAÜTA6A C KÛ31ÜH V Degırmen e ya da Patıka ı3 yoluna gıttı Salı gunu gune 5. ye gıttı 2 Mahmut pazartesı gunu ÖATI kuzey yorıune gıttı Salı gu nu guneye gıttı Çarşamba SATI gunu batı, perşembe gunu OİI^Cİ de kuzey yonune gıttı Cu ma gunu ıse yolu doguya dogıuydu JPatıka yolu bdtıya dogru gıder Bulut sokak kuzeye dogru, Halıt Aga Caddesı ıse doguya dogrudur Kuzgun Sokak batı yonunde Kustum Sokak ıse guney yonundedır 4 Degırmen ıle Rıhtım tam zıt yonlerdedır Yıldız Bakkal kuzeyde, Altıyol ıse guneydedıı Rıhtım doguda, Acıbadem ıse batıda kalır (Kadıkoyluler sakınalınmasınlaı, yonler bırbırıne karıştı Ama ne de olsa hayalı bulmaca sorusu ıçmdeyız) Buna gore Mahmut haftanın hangı gunu hangı yondekı hangı mahalledekı, hangı 9 sokaktakı hakkala ekmek dagıttı Cevaplarınızı ılışıktekı şemaya yapmanız degerlendırmede buyuk MaholU Von kolaylık saglayacak Cumo. Bu olguyu şu donoylo de ıspathyabılırız Bır bardak suya bırkaç damla sut damlatıp arkasından ışık tutalım Işık kay nagıııa dık açıdan bakarsak karışım mavı, ışık kaynagına dogrudan bakarsak kanşım kırmızı gorunur Bunun yanısıra deruzlerın ve gollerırı rengı suyun kırlüık oranı de de yakm ddiı ılgılıdır Denız yosunu koloıt sıyano baklen gıbı cısımler suya rengını verpbı lır Parlak bır gunde uçak ıle okyanusurı uzennden geçerken uçagın camından dpnızı ızleyın Uçak gıttıkçe deruzrn degı şık tonda renklere burundugunu gore ceksınız Açık denız uzerındeyken suyun derrn mavı bır renk aldıgını fark edecek sınız Ancak takımadaların bulundugu bolgolerde suda yeşıl renklı şentler oluşur, çunku bu bolgelerdekı fotosentetık yaşam adalardan denızo dogru esen ruz gârdan yararlanarak daha fazla gelışır Sahıle yaklaştıkça yeşıl renk daha baskın bu gorunum kazanır Aynca suda erımış olaıak bulunan demır ve bdkır tuzları da kırmızı vc turuncu frekanslan spektrumdaki dığer renklere oranla daha kuvvetlı bır şekıldp pmer Arta kalan ışık boylece yeşıl veya rrıavı olardk gorunur Denızın dermlıkleıınde u/un sure kalan bazı dal gıçlaı su yuzune çıktıklaıı zarnan, çevre lerındekı tum rcnklcıı kıırnızı tonunda go rurlpr Hazırlayan: Zeze 587. sayıda "Dizi Sorusu" isimli bulmacanın yanıtı ve kitap kazanan okurlarımız 311311222116 Bır oncekı dızıyı sozle soyluyorsunuz llk sıra 5 ıle başlıyor Bu verılı Dancı sırada ılk sırada kaç tane 5 oldugunu yazıyorsunuz Yanı 1 tane 5 Uçuncu sırada 2 sımyı yazıyorsunuz Yanı 1 tane 1, 1 tane 5=1115 Ulaş Karadag Istanbul, Barış Angm Eskışehır, Eser Guven Bursa, Ozen Eren Aydın Utku Arıqm Eskışehır, Ufuk Anıl Ankara, Umıt Tekın Izmır, Mehmet SoÇrut Sırkecı, Fılız Dombaz Izmır, Zekı Çatal Ankara, Talıp Kuçuk Samsun, Seıdar Ozbılerı Bolu eıgese 18 Temmuz Cumartesl TV 14 30 Belgesel "20 Yuzyılın Sırları" TV 2 13 50 Belgesel "Bıtkılerın Dunyası" TV 3 14 15 Belgesel "Vahşı Dunya" atv 18 30 Belgesel "Habercı" TGRT 03 30 Belgesel "Kaptan Cousteau" TV 3 19 00 Belgesel "Duş Değıl Cerçek" 21 Temmuz Salı TV 3 13 35 Belgesel "Alo Dunya" TV 3 20 55 Belgesel "Dağlar ve Yaşam" TV 4 19 50 Belgesel "Berggren Fotoğraflarında Istanbul" 19 Temmuz Pazar 22 Temmuz Çarşamba TV 3 13 30 Belgesel "Geo Kıds" TV 4 19.50 Yerh Belgesel "Bılgısayar Dunyası" Dijital nedir? Soru Eleküomk di^ıddn dıjıtal nc an lama gelıı? Yanıt Bılgıyı ışlomenm on kolay yo lu ıkılı (bınary) lormata çevırmektır Bu dd O'lar veya 1 'ler anlamına gelır Elektıık dpvıelpn u.ırı dp PH uygun şpkıl ıkıhdır Herhangı bu elektrıksel sıstem ya kapalı ya da açıktır Pek çok elektrık sıstemının kalbı olan transıstoı de ıkılı moddsına ayak uymuştur Bılgıyı ıkılı bıı foı matta ış leyen sıstemlere djıtal adı verılır Bıl gısayar teknolojısı tumuyle ıkılı sıstem uzerıne kurulmuştur TV 2 10 40 Belgesel "Dunya Coğrafyası" TV 2 17 40 Belgesel "Resım Sevıncı" TV 3 1 7 40 Belgesel "Festıval Hazınelerı" TV 4 20 00 Belgesel "Her Kıyı Ayrı Bır Yaşam" TRT INT 19 10 Belgesel '"Sessız Cennet Ca^ıpaşa" ctv 10 00 Belgesel "Hayvanat Bahçesı" 23 Temmuz Perşembe TV 2 00 40 Belgesel "Buyuk Suçldr ve Duruşmalar" TV 3 13 30 Belgesel "Celeceğe Bdkış" TV 3 21 10 Belgesel "Kayıp Imparatorluk ların Sırrı" Belleğin oluşumu Soru Anumanid .üiasmdd beymde ncleı oluı ' Bollok boyındo deneyımleıe yuıı veı mpye çdlışırken depolama ve ge ıı çağıınıa rrıekanı/nidsmd ıhtıyaç duyar Onlaıca yıldır bu mekanızmayı çozmpyp 20 Temmuz Pazartesi TV 2 19 30 Belgesel "Adım Adım Anadolu" TV 2 00 15 Belgesel "Kâşıfler" TV 3 14 50 Belgesel "Ah Şu Vahşı Hayvanlar" 24 Temmuz Cuma TV 1 04 45 Belgesel "Kayıp Imparatorlukların Sırları" 591/23