Katalog

EDİTÖRE MEKTUP TARTIŞMA Akademik yükseltme krîterleri Sınan Seber*. Erol Göktürk*, Izgc Gunal** ) ır suredır, dergı sayfalarında unıver kSitelerle bağlantılı ıkı önemlı sorun 'tartışılıyor, akademik yukseltmeler ve Turkıye'nın dunya bılımıne katkısı As lında, aynı konunun farklı yuzlerı olan bu sorunların çözumunde, alınabılecek onlemlerın başında, akademik yukseltmele rın bılırnsel krıterlere bağlanması gelıyor Böylece her akademik yukseltmelerın hem aşamasında yaşanan keyfılıklertn önune geçıleceğı, hem de bılımsel uretlmın artması yönunde var olduğuna ınan dığımız potansıyelın harekete geçırılebıleceğı kanısındayız Bu konuda, ODTU, Bılkent gıbı krıterlerın uygulamaya konuldu ğu omeklerın yanı sıra (1), değışık fakülte ve unıversıtelerde de gırışımlerın surmekte olduğunu bılıyoruz Ayrıca yıne dergı sayfalarında da çeşıtlı onerılere rastlanabilıyor (24) Osmangazi Unıversıtesı Tıp Fakulteaı, Ortopedı ve Travmatolojı Anabılım Dalında, yaklaşık bır yıldır akademik yukselt melerde, aşağıdakı krıterler doğrultusunda goruş bıldırıyoruz "Göruş bıldırıyoruz" dıyoruz, çunku sonuçta, yasalara gore atama veya kadro verılmesı anabılım dalı yetkı alanı dışındadır Bu krîterleri sadece kendı anabılım dalımız ıçınde değıl, jurı uyesı olarak yer aldığımız tum yardımcı doçent doçent ve profesor'luk jurılerınde de uyguluyoruz 1. Yayınlar, A. SCI kapsamındakı perıyodlkler 300 puan B. lndex Medıcus kapsamındakı perıyo dıkler 200 puan C. Dığer uluslararası ındekslerdekı perı yodıkler 100 puan D. Ulusal ortopedı dergılerı 75 puan E. Oığer ulusal dergıler 50 puan • Araştırma yazıları Tam puan Derleme, olgu sunumu, kısa rapor % 50 puan Edıtöre mektup, bıldırı özetı % 25 puan • Bırıncı ısım Tam puan Ikıncı ve uçuncu ısım % 50 puan Daha sonrakı ısımler % 25 puan F. Uluslararası seçkıler 300 puan G. Uluslararası kıtap yazımı veya edıtör luğü 1000 puan H. Uluslararası kıtap bölumu 600 puan 1. Ulusal kıtap yazımı veya edıtorluğu 300 puan J. Ulusal kıtap bölumu 200 puan K. Kıtap çevırısı 200 puan L. Kıtap bölumu çevırısı 100 puan 2. Bıldırı sunumları Poster A. Yurtdışı 75 puan B. Yurtıçı 25 puan 3. Atıflar (Her atıf ıçın) A. SCI 100 puan B. Dığer uluslararası atıflar 50 puan C. Yurtıçı atıflar 10 puan 4. Ek uzmanlık, doktora 400 puan 5. Yabancı dıl sınavı 200 puan 6. öduller A. Uluslararası 600 puan B. Ulusal 100 puan 7. Yurtdışı ınceleme (Her ay ıçın) 100 puan 8. Toplantı ve kurslar A. Yurtdışı 20 puan B. Yurtıçı TTB puanı veya 10 puan 9. Yayın kurulu uyelığı A. Uluslararası 800 puan B. Ulusal 300 puan Bu krıterlere gore, yardımcı doçentlık ıçın 1500, doçentlık ıçın 2500, profesörluk ıçın 3500 sozleşmelı profesörluk ıçın 4500 puan gerekıyor Ancak puanı ne olursa olsun, yardımcı doçentlık ıçın aşağıdakı asgarı şartlardan 1 tane, doçentlık ıçın 3 tane (1 tanesı yardımcı doçentlık dönemınde), profesörluk ıçın 7 tane (2 tanesı doçentllk dönemınde), sozleşmelı profesörluk ıçın 10 tane (3 tanesı profesörluk dönemınde) bulunması gerekıyor 1. SCI kapsamında yayın. 2. lndex Medlcus yayını (llk uç ısım), 3. Dığer uluslararası ındekslerde yayın (llk ısım), 4. Seçkılerde yayın, 5. Uluslararası kıtap veya bölumu, 6. Ulusal Kıtap 7. SCI'da atıf, 8. SCI dışındakı dığer uluslararası atıflar (llk ısım), 9. Ek uzmanlık veya doktora, 10. Uluslararası odul, 11. Uluslararası dergılerde yayın kurulu uyelığı Asgarı şartları ayrı ayrı gerçekleştırmek gerekmıyor aynı madde kapsamının tek rarlanması da yeterlı oluyor örneğın Profesörluk ıçın 7 ayrı asgarı şartın sağlan ması gerekmıyor, 7 SCI yayını veya 5 SCI yayını + 2 sıtasyon gıbı kombınasyonlar yeterlı oluyor Bu krıterlerın uygulanması sırasında şu noktaların da belırtılmesı gerekıyor • Yurtdışı yayınlar eğer uluslararası ın Asgarı şartlar: dekslerde yer almıyor ıse ulusal yayın sta tusundedır • Aynı çalışma blrden fazla puan kazan dırabılır (Yayın aynı zamanda odul alabılır veya seçkıye gırebılır) Ancak aynı yayın farklı yerlerde yayımlanır veya bıldırı ola rak sunulursa, yuksek puanlısı değerlendırılır • Toplantıya bıldırılı katılımda yuksek olan puan değerlendırmeye alınır Yanı ya bıldırı puanı ya da toplantı puanı geçerlı dır • Toplantı kıtapçıklarındakı yayınlar tam metın bıle olsa bıldırı olarak puanlandırılır • Yurtıçı yayınlarda "baskıda" olması durumunda değerlendırmeye alınmaz • Yardımcı doçentllk dışında dıl sınavı puan kazandırmaz Elbette lıstede yer almayan standart dışı akademik çalışmalar olabılır Boyle durumlarda o çalışmanın değerlendırmesını anabılım dalı akademik kurulu yapıyor öznelllğın sadece bu noktada olduğu söylenebılir, ancak sınıflandırılmayan bırtakım etkınlıkler ıçın de açık bır nokta bırakmak gerekıyor Yaklaşık bır yıllık uygulamalarımız sonucunda, değışık duzeylerde yırmı bır akademik yükseltme başvurusunu ın celedık Dıkkatımızı çeken nokta asgarı şartlar sağlandığı takdlrde, adayların onemlı kısmının gereklı puanı rahatlıkla aşabıldığıydı Elbette bu krıterler ortopedı ve travmatolojı ıçın hazırlanmıştır, ancak kuçuk değışıklıklerle tum bılım dallarına uygulanabıleceğı kanısındayız (1) UnıvorMİulerdekı akademik yukseltmeler TUBA Blllmsel toplantı serılerl 4 Ankara 1995 (2) loksoy M Helvacı C Ipakoğlu U Akademik yükseltme ve atamalara ait göruşler ve mınimum krıterler CBT 439 10 i 44ü 67 1995 (3) Tanyel FC Doçontlık ıçın bır model CBT 490 4 1996 (4) Akadomık Yukseltmeler CBT 515 4 1996 Krıterler: (*) Prof. Dr., (**) Doç. Dr. Osmangazi Unıv. Tıp Fak. Ortopedı ve Travmatolojı Anabılım Dalı, Eskışehır. Çürümüşlüğün cilası: Yabancı dille eğitim *Hamza Bulııt T urkıye, yabancı dılle öğretım uygu lamasıyla ılk kez Tanzımat done mınde tanışmıştır O dönemın yenıleşme qırışımlerı kapsamında Muhen dıshane ı Bahr ı Humayun açılmış ve ogrotım dılı olarak Fransızca seçılmıştır Bunu, 1827 de Tıphane ı Amıre, Cerrahhane ı Mencure ve Askerı Akademı ve 1839'da Mekteb ı Tıbbıye ı Şahane'nın açılmaları ızlemıştır Bu okullar, yuksekoğretım kurumlarımızda yabancı dılle öğretım surecının ve uygulamasının başlangıcı ve ılk orneklerıdır Bu sureç 1863'te Robert Kolej'ın, 1868'de Mektebı Sultanı'nın (Galatasa ray Lısesı) ve 1912'de Robert Kolej'ın yuksek kısmının açılmasıyla surdurulmuş ve Imparatorluğun son dönemınde artan bır hızla yaygınlaştırılmıştır Ayrıca, Fran sızca'nın yanında Arapça, Farsça ve dığer Batı dıllerıyle eğıtım yapan okullar, azınlık okulları ve kılıselerde eğıtım ve dıl oqretımı etkınlıklerı Osmanlı'nın eğıtım ve ogretım kurumlarında genış bır yer tutmuştur Cumhurıyet donemıne gelındığınde, devlet okullarında bu uygulamaya son verılmış ve yabancı okullara ıse bır çekı duzen getırılmıştır 1928 Eğıtım Reformu ve 1938 Unıversıte Reformu kapbdmında ogretım bırlığı ve Turkçe nn tek eğıtım dılı uygulamasına geçılmıştır Turkçe nın gelıştırılmesı amacıyla Turk Dıl Kurum kurulmuş ve Turkçe'nın bılım dılı olarak kullanılması amaçlanmıştır 1933 Reformunu yaşayan Istanbul Unı versıtası ne gelen yabancı bılım adamlarırrdan 5 yıl ıçınde Turkçe oğrenmelerının bu surenın sonunda derslerını Turkçe vermelerının ıstenmesının nedenı budur Çunku Cumhurıyet'ı kuranlar, dılın her ulusun kımlığı ve o ulusu yarınlara taşıyan en buyuk öğe olduğuna ınanıyor lardı Cumhurıyet Turkıye'sınde 195O'lı yıllar, yabancı dılle eğıtımın devlet elıyle yenıden kurumsallaştırıldığı yıllardır Bu donemde bugunku Anadolu Lıselerı adını alan Maarıf Kolejlerı açılmış ve 1954'te ODTU adıyla Ingılızce eğıtım ya pan bır unıversıte kurulmuştur 1971'de yuksek okulların devletleştırılmesıyle ya bancı dılle eğıtım yapan bır unıversıte daha ortaya çıkmıştır Boğaziçi Unıversıtesı Bu unıversıte, 1971 de devletleş tırılen Robert Kolej'ın yuksek kısmıdır Ulkemızde çagdaş unıversıte donemı 1933 Reformuyla başlamıştır 1933'te 1 1946 da 3 ve 1973'te 9 unıversıte var ken 1981'de 2547 sayılı Yuksekoğretım Yasası ıle unıversıtelerın sayısı 19'a çıka rılmıştır Bu rakam, bugun 6 sı ozel unı versıte olmak uzere 61 olmuştur Bugun ozel unıversıtelerın tumu ve devlet unıversıtelerının bır kısmı yabancı dılle eğıtım yapmaktadır 1993 ıtıbarıyle ODTU, Boğaziçi ve ozel unıversıtelerın dışındakı unıversıtelerde yabancı dılle eğıtım sunan bolum sayısı 110'dur Bunların 64'unde programların 1/3'u yabancı dılde, 46'sında tumu yabancı dılle eğıtım vermektedır Bu rakamlar bugun daha da artmıştır Yabancı dılle eğıtım uygulamasına YOK ıle başlayan donem ıçınde geçılmış ve buyuk bır hız verılmıştır Gerekçe de, Batı'nın ulaştığı noktaya .onların dılı ıle eğıtım yapılarak ulaşılabıleceğı sa vıdır Bu sayı hıç tartışılmamış ve yalnızca atanmışların kararlarıyla uygulamaya konulmuştur Merkezıyetçı, hiyerarşık, antıdemokratık ve buyurgan donanımlı YÖK ve bu sıste mın yonetıcılerı olan atanmışlar ta rıhı tekerrur ettırmışlerdır Çağdaş demok rasılerın ve bılımsel anlayışın en temel ılkelerı olan katılımcılığın ve paylaşım cılığın e^amesının olmadığı, bılım ın sanlarının susturul duğu ve atanmışla rın tek egemen ol duğu sıstem ıçınde uygulamaya konu lan yabancı dılle eğitim, çuruyen sıstemın cılasından başka bır şey değıldır Bılımın ve teknolojının onemının gı derek arttığı ve bıl gı çagmın eşığıne gelındığı gunumuzde, ulkelerın qeleceğını belırleyen temel oğe, hıç kuşkusuz lyı yetışmış nıtelıklı ınsan gucudur Bılımsel araştırma ve gelıştırme sonucunda elde edılen bılgının ve teknolojının toplum yaşamına gırmesınde bı rıncıl rol oynayan bu guç, bır unıversıtenın gelecegının, araştırma gucunun ve verdığı eğıtımın gostergesıdır Unıversıteler, bır toplumun geleceğı dır, dınamığıdır ve dolayısıyla bılımı ve teknolojık gelışmelerı oğrenmeye, oğret meye ozumsemeye, yenılemeye ve katkı koymaya hazır ınsangucunun yetıştırıldığı kurumlardır Bu kurumların11temel taşları, "ne?", "neden?", "nasıl? , "yorumla", "uygula" ve "açıkla" gıbı "anlama"ya, "kavrama"ya ve "yaratma"ya goturen etkınlıklerdır Yaratıcılık, zıtlıkları belirleyıcı, olumlu ya da olumsuz bır karara vardırıcı, varılan kararları uygulamaya goturucu, neden ve sonuç ılışkısını sağlayıcı, tasarlayıcı, örneklendırıcı, eleştırıcı, açıklayıcı, anımsatıcı, doğrulayıcı ve toplatıcı etkınlıklerle ortaya çıkar. Bu etkınlıkler ıse, ancak anadılle yapılan bır eğıtımle olanak'ıdır Durum boyleyken, ınsanlarımızın ve ozelde gençlerımızın Batı ıle ozdeş tuttu ğu ozgurluk, varsıllık ve çağdaşlık gıbı değerlere olan açlıgından yararlanarak tum goturulerıne (ekınsel, somurusel baqımlılık vb gıbı) karşın unıversıtelerde yabancı dılle eğıtımın ozendırılmesı ve ozendırılmeye devam edılmesı duşundu rucudur Bu kurumlarımızda yabancı dılle yapılan eğıtımde, dıl duşunce ılışkısının kurulamayacığını görmezlıkten gelmek ıse daha da duşundurucudur Kendı dılı yerıne bır yabancı dılde duşunce uretmeyı yeğleyenlerın, Konfuç yus'un "Bir ulusun tum yönetımı bana bıraktlsaydı önce dilini duzeltırdım" ozdeyışını anımsamalarını ve dılını bılım dılı halıne getırmeyen ve gelıştırmeyen ulusların, başka ulusların egemenlığı altına gırmeye mahkum olacağını bıl melerını ıstıyoruz Yabancı dıl oğretımı başka, yabancı dille eğitim başkadır. Insanlarımızı, gençlerımızı bır değıl bırkaç dıl bılır duru ma getırmelıyız uygulanagelen yabancı dıl öğretım yontemını gozden geçırmelıyız ve yabancı dıl oğretımınde çağ daş yontemlerı kullanmalıyız Çunku bıl gı çağına gırdığımız dunyada, bu bır zorunluluktur Sonuç "Dılımin sınırları hayalgücumun sınırlarıdır" dıyen l udvvıg Wıttqensteın'e kulak vererek yabancı dılle eğıtım uyqulamasına son verılmesı dılımızın gelıştırılmesı (yabancı sözcüklerden arındırılması ve Turkçe karşılıklarının bulunarak kullanılması, gıbı) ve bılım dılı olarak kullanılmasının ozendırılmesı bır yurttaşlık görevıdır Bu konuda en buyuk gorev ve sorumluluk da bılım çevrelerıne duş mektedır * Prof. Dr., Izmir Unıversıtelerı Öğretım Elemanları Derneğı (İZUNİDER) Başkanı 5224